Week 2 - Hc. 1: Pathofysiologie van astma

Question 1

Definitie van astma WHO

Answer 1

Astma is een heterogene ziekte met meestal een chronische ontsteking van de lagere luchtwegen. Het wordt gekenmerkt door klachten zoals piepen, hoesten, kortademigheid en druk op de borst in combinatie met een variabele luchtwegobstructie.

Question 2

Klachten veroorzaakt door ontsteking en luchtwegvernauwing

Answer 2

• hoesten
• drukkend gevoel op de borst
• benauwdheid
• kortademigheid
• hoorbaar piepen

Question 3

Stijging van astma prevalentie

Answer 3

Dit is vooral veroorzaakt door veranderingen in levensstijl -> minder bewegen en slechter eten

Question 4

Astma bronchiale

Answer 4

Een ziekte van de geleidende luchtwegen. Een luchtwegziekte en niet een longziekte

Question 5

Pathogenese van astma

Answer 5

Aanleg en een prikkel leiden tot inflammatie. Dit kan leiden tot structurele veranderingen in de luchtwegen. Dit kan vervolgens leiden tot symptomen.

Question 6

Vormen van structurele veranderingen in de longen door inflammatie

Answer 6

• oedeem
• bronchoconstrictie
• mucus

Question 7

Wat leidt er nog meer tot symptomen naast oedeem, bronchoconstrictie en mucus?

Answer 7

Luchtweg remodelling, FeNO (indirecte maat luchtwegontsteking) en bronchiale hyperreactiviteit.

Question 8

Symptomen als voorspeller van astma

Answer 8

Symptomen zijn geen goede voorspeller van astma. De mate van klachten lijkt namelijk geen verband te hebben met de FEV1

Question 9

Reversibiliteit bij astma

Answer 9

Er is een toename van de FEV1 van meer of gelijk aan 12% en een volume toename van meer of gelijk aan 200ml na het toedienen van SABA (short acting beta-agonist) (bijv. salbutamol)

Question 10

Bronchiale hyperreactiviteit meten

Answer 10

Mbv een histamine of methacholine provocatietest

Question 11

Histamine of methacholine provocatietest

Answer 11

Kan worden gedaan wanneer het niet lukt om astma aan te tonen met reversibiliteit. Hierbij wordt histamine of methacholine toegediend wat zorgt voor bronchoconstrictie.

Question 12

Sprake van astma bij histamine of methacholine provocatietest

Answer 12

Bij gezonde mensen gaat de FFV niet verder omlaag dan de drempelwaarde. Bij astma gaat de FFV wel met meer dan 20% omlaag.

Question 13

Als FFV met meer dan 20% daalt na oplopende dosis Hist/Mch

Answer 13

Er is dan sprake van bronchiale hyperreactiviteit

Question 14

Bronchiale hyperreactiviteit

Answer 14

Een overmatige reactie van de luchtwegen op aspecifieke prikkels. De luchtwegen vernauwen te makkelijk en te veel na contact met aspecifieke prikkels. Gezonde mensen reageren er niet op. Dit is geen allergische reactie, want er is in de huid geen IgE aanwezig tegen de “stof”.

Question 15

Uitlokkende factoren, aspecifiek. van bronchiale hyperreactiviteit

Answer 15

• Inspanning
• Geuren: parfum, geur
• Luchtverontreiniging: sigarettenrook, roet prikkels
• infecties: basale neusverkoudheid houdt langer aan
• Farmaca (aspirine, betablokkers (zorgen voor bronchoconstrictie) in de behandeling van migraine en hypertensie)
• emotionele factoren: toename bij stress, emoties

Question 16

Erfelijkheid van astma

Answer 16

• astma is niet erfelijk, aanleg voor astma wel
• familiaire component
• multifactorieel
• ~25 genen betrokken bij astma
• gerelateerd aan immuunsysteem of inflammatie

Question 17

Epigenetica

Answer 17

NIet alleen je aanleg en je genen beïnvloeden je genoom, maar gedurende je leven kan je genoom ook beïnvloed worden door factoren van buitenaf.

Question 18

Factoren epigenetica

Answer 18

• Folic acid
• Fish oil
• stress
• obesity
• pets
• smoking
• air pollution
• probiotic
• farming
• microbes

Question 19

Verschillende indelingen van astma

Answer 19

• Fenotype
• Endotype
• Biomarker

Question 20

Indeling van astma - fenotype

Answer 20

Groep met gemeenschappelijke klinische kenmerken ontstaat vanuit interactie genotype en omgeving

Question 21

Indeling van astma - endotype

Answer 21

Biologische mechanisme dat tot een observeerbare eigenschap leidt

Question 22

Indeling van astma - biomarker

Answer 22

Signaalstof/cel die weergave is van onderliggende ziekteproces

Question 23

Th1 vs. Th2

Answer 23

Th1:
-> virus infectie, tuberculose, COPD
-> IFN-gamma, IL-2
Th2:
-> allergische astma, atopische dermatitis, worminfecties
-> IL-4, IL-5, IL-10, IL-13

Question 24

Eosinofiele ontsteking

Answer 24

• Allergeen komt in de distale luchtwegen
• De DC in het longslijmvlies herkent het allergeen met zijn uitlopers
• DC wordt een APC
• Allergeen wordt gepresenteerd aan de T-cellen
• T-cellen gaan delen en naar de long en daar veroorzaken ze een ontsteking van het slijmvlies

Question 25

ILC2

Answer 25

is naast Th2 ook actief, deze wordt gestimuleerd direct door het epitheel maar reageert veel minder goed op een behandeling met cytokines. Geactiveerd door alarmins

Question 26

Alarmins

Answer 26

Stofjes die permanent aanwezig zijn en niet door een dendritische cel geactiveerd hoeven te worden. (IL-25, IL-33, TSLP)

Question 27

IgE bij allergische patiënten

Answer 27

Wordt gemaakt door plasmacellen onder invloed van groeifactoren uit T-cellen. Er gaat een signaal naar de plasmacel, de plasmacel produceert antistoffen en vervolgens wordt de mestcel bezet met IgE.

Question 28

Mestcel

Answer 28

zich vol met granules zoals histamine, leukotriën en ontstekingsstoffen.

Question 29

Mestcel die bezet is met IgE

Answer 29

Als die in contact komt met het allergeen geeft die direct histaminen uit de granules af. Dit zorgt voor een snelle allergische reactie. De mestcel zorgt ook voor het vrijkomen van andere mediatoren die zorgen voor fibrose remodellering.

Question 30

Eosinofiele granulocyt

Answer 30

Maakt mediatoren die bronchoconstrictie veroorzaken. De toxische stoffen uit de eosinofiele granulocyten dragen ook sterk bij aan de afbraak van het epitheel.

Question 31

Monoklonale antistoffen

Answer 31

Biologicals, zijn gericht tegen de eosinofiele granulocyten. Zijn erg duur waardoor onbetaalbaar op een grote schaal.

Question 32

Meten van T2-inflammatie

Answer 32

Door het meten van FeNO en bloed eo’s
- eenvouding, snel en gevoelig
- complementair aan spirometrie
- goede correlatie met:
-> eosinofiele ontsteking in luchtwegen
-> ziekteactiviteit
-> voospellen acute exacerbaties
-> klinische respins behandeling

Question 33

Prevalentie T2 inflammatie

Answer 33

Aanwezig bij 50%-70% van patiënten met astma

Question 34

Waarden van bloed eo’s en FeNO bij astma

Answer 34

Bloed eo’s: >=150 cellen/microL
FeNO: >= 20 ppb

Question 35

Patiënten met een hoog FeNO en een hoog bloed eo’s hebben:

Answer 35

• Een hoger % ongecontroleerd astma
• Een hoger aantal astma aanvallen
• Een hogere prevalentie van luchtwegobstructie

Question 36

Elementen van astma controle

Answer 36

Huidige controle + Toekomstig risico -> astma controle

Question 37

Elementen van astma controle: Huidige controle

Answer 37

• Symptomen
• Rescue medicatie
• Activiteiten (ADL)
• Longfunctie

Question 38

Elementen van astma controle: Toekomstige risico

Answer 38

• Instabiliteit
• Exacerbaties
• Longfunctie verlies
• Gebruik OCS

Question 39

ACQ

Answer 39

Astma control questionaire:
-> een gevalideerde vragenlijst met 7 items
- klachten
- gebruik medicatie
- longfunctie (FEV1)
Range is 0-6, verandering van 0,5 punten is klinisch relevant

Question 40

Betekenis resultaten ACQ

Answer 40

• goede controle: 0,0 - 0,74
• matige controle: 0,75 - 1,5
• geen controle: 1,5+

Question 41

Heilige drie-eenheid van astmacontrole

Answer 41

• ACQ
• Exacerbaties voorgaande jaar
• FEV1 / FVC

Question 42

Verschil T2-laag en T2-hoog astma

Answer 42

bij T2-laag astma is er sprake van neutrofiel geïnduceerde astma
bij T2-hoog astma is er sprake van eosinofiel geïnduceerde astma

Question 43

Oorzaken slechte respons op ICS + LABA

Answer 43

• verkeerde diagnose
• bronchiale prikkels
• therapie ontrouw
• inhalatieproblemen
• co-morbiditeit
• ander endotype

Question 44

Vormen van T2-hoog astma

Answer 44

• Allergie astma
• Late-onset eosinofiele astma
• inspannings-geinduceerde astma
• late-onset astma (vrouwen)

Question 45

Vormen van T2-laag astma

Answer 45

• late onset astma (vrouwen)
• Obese astma
• roken-geassocieerde neutrofiele astma
• gladde spier gemedieerde astma, paucigranulociet

Question 46

T2-laag astma

Answer 46

via Th17 en neutrofielen