Week 1 colleges

Question 1

Wat zijn de 10 hallmarks of cancer?

Answer 1

1. Blijven leven
2. Remming ontwijken
3. Invasie en metastase
4. Oneindige celdeling
5. Vorming van nieuwe bloedvaten
6. Celdood weerstaan
7. Genoom instabiliteit en mutaties
8. Tumor-bevorderende ontsteking
9. Deregulatie van energievoorziening
10. Ontsnapping aan het immuunsysteem

Question 2

Wat houdt de ‘blijven delen’ hallmark in?

Answer 2

De tumor gaat zelf groeifactoren aanmaken of de receptor heeft een activerende mutatie

Question 3

Hoe kan een tumor ‘remming ontwijken’ (hallmark 2)?

Answer 3

De tumor schakelt groeiremmers uit

Question 4

Wat houdt invasie in?

Answer 4

De tumor dringt in het omringende weefsel binnen met doorbraak door een besaalmembraan

Question 5

Wat houdt EMT in?

Answer 5

Epitheliaal-mesenchymale transitie (naar buiten)

Question 6

Wat houdt MET in?

Answer 6

Mesenchymaal-epitheliale transitie (naar binnen)

Question 7

Wat is de volgorde van invasie en metastase (hallmark 6)?

Answer 7

1. Migratie door de basaalmembraan (detachment)
2. Verplaatsing door extracellulaire matrix (invasie)
3. Intravasatie (EMT)
4. Transport in bloedbaan (embolus)
5. Extravasatie en metastatic deposit
6. Colonisatie/uitgroei. MET

Question 8

Hoe kan het dat tumoren oneindige celdeling door kunnen gaan?

Answer 8

De tumor schakelt telomeerverlenging weer in (zoals bij stamcellen), dus telomeren worden bij deling niet korter

Question 9

Wat is het stroma?

Answer 9

De directe omgeving van een tumor die te tumor ondersteunt

Question 10

Uit wat voor soort cellen bestaat het stroma?

Answer 10

Endotheel, fibroblasten en ontstekingcellen

Question 11

Wanneer ontstaat de angiogenic switch?

Answer 11

Als er genoeg angiogene groeifactoren aanwezig zijn

Question 12

Waardoor wordt het vermogen van een neoplastische tumor nodule om te groeien door begrensd?

Answer 12

Door het vermogen van nutriënten om er in te diffunderen

Question 13

Hoe kan een tumorcel celdood weerstaan?

Answer 13

De tumor schakelt apoptose uit die normaal zou plaatsvinden

Question 14

Wat is het verschil tussen ‘blijven delen’ en ‘oneindige celdeling’?

Answer 14

Vergelijking: gaspedaal (blijven delen) en brandstoftank (oneindige celdeling)

Beide nodig om te rijden

Gaspedaal nodig om de gaan rijden en te blijven rijden

Brandstoftank bepaalt hoe lang je kunt doorrijden

Question 15

Wat zijn de 2 enabling hallmarks of cancer?

Answer 15

Genoom instabiliteit + mutaties en tumor-bevorderende ontsteking

Question 16

Wat zijn de 2 emerging hallmarks of cancer?

Answer 16

Deregulatie van energievoorziening en ontsnapping aan het immuunsysteem

Question 17

Wat houdt genoom instabiliteit en mutaties in?

Answer 17

Normaal worden mutaties gerepareerd, maar er komt een mutatie die DNA reparatie tegengaat waardoor er veel deling plaatsvindt en meer mutaties ontstaan

Question 18

Wat houdt deregulatie van de energievoorziening in bij een tumor?

Answer 18

Zelfs bij aerobe omstandigheden gebruikt een tumor de anaerobe route

Question 19

Waarom levert een deregulatie van de energievoorziening voordelen op voor de tumor?

Answer 19

Zelfs in aerobe omstandigheden gebruikt een tumor het anaerobe pad → dit is voordelig omdat er dan zuurstoftekort ontstaat waardoor meer angiogenese plaatsvindt

Question 20

Welk soort cellen in bloed is een sterke aanwijzing voor leukemie?

Answer 20

Onrijpe myeloïde en lymfoïde cellen

Question 21

Wat is een groot verschil tussen stamcellen en voorlopercellen?

Answer 21

Stamcellen: hoge potentie, lage delingsfrequentie, ongevoelig voor genotoxische invloeden

Voorlopercellen: lage potentie, hoge delingsfrequentie, gevoelig voor genotoxische invloeden

Question 22

Wanneer worden allo-SCT donoren gebruikt bij stamceltransplantatie?

Answer 22

Beenmergherstel na totale lichaamsbestraling en chemotherapie bij ziekten van het hematopoietisch systeem

Question 23

Wanneer worden auto-SCT donoren gebruikt bij stamceltransplantatie?

Answer 23

1. Beenmergherstel bij patiënten met solide tumoren die zware chemotherapie (dosis-escalatie) hebben ondergaan
2. Experimenteel: Behandeling van autoimmuunziekten (“harde reset” van het immuunsysteem)
3. Experimenteel: Gentherapie (repareren van stamceldefect) bij bv immuundeficienties, stollingsziektes en rode bloedcel aandoeningen

Question 24

Wat is de functie van de ‘niches’ waarin hematopoïetische stamcellen in liggen?

Answer 24

• Regulatie van de stamceleigenschappen
• Bescherming tegen toxische invloeden

Question 25

Waarom is bij myeloproliferatieve ziektes geen groeifactor meer nodig voor de cellen?

Answer 25

De receptor heeft een activerende mutatie

Question 26

Hoe ontstaat chronische leukemie?

Answer 26

Door ophoping van (gedeeltelijk) uitgerijpte en (deels) functionele leukemiecellen, die de normale bloedcelvorming in minder ernstige mate remmen

Question 27

Hoe ontstaat acute leukemie?

Answer 27

Veroorzaakt door ophoping van niet functionele cellen (meestal blasten) die de normale bloedcelvorming ernstig onderdrukken

Question 28

Wat kenmerkt myeloïde leukemie?

Answer 28

Leukemiecellen dragen kenmerken van granulocytaire, monocytaire, erythroide (zeldzaam!) of megakaryoblastaire (zeldzaam!) cellen.

Question 29

Wat kenmerkt lymfoïde leukemie?

Answer 29

Leukemiecellen dragen kenmerken van lymfoide cellen.

Question 30

Wat is de stamcelhypothese van leukemie?

Answer 30

Leukemie ontstaat door genetische defecten in de bloedvormende stamcellen

Question 31

Met welke 4 technieken wordt leukemie gediagnosticeerd?

Answer 31

• Morfologie
• Cytogenetica
• Immunofenotypering
• Moleculaire diagnostiek

Question 32

Wat is het nut van clonaliteit bepalen?

Answer 32

Je kan begrijpen hoe de leukemie ontstaat en uit welke cellen een relapse ontstaat, welke mutaties ontstaan en zo kun je ook je behandeling bepalen om bepaalde cellen aan te pakken.