Vrouw: Hormonale veranderingen tijdens het leven

Question 1

Minipuberteit (V)

Answer 1

Gelijkaardig fenomeen als bij jongens
- Transiënte activatie van GnRH neuronen
–> Gonadotropinestijging
- In de eerste twee jaar na de geboorte
- Piek rond drie maande
- Eierstokken worden geactiveerd en zorgt voor oestrogenen

Question 2

Schema van minipuberteit bekijken

Answer 2

Gedaan

Question 3

Belang van minipuberteit (V)

Answer 3

1. Groei
2. Ontwikkeling van geslachtsorganen
3. Ontwikkeling van vruchtbaarheid
4. Borstontwikkeling

Question 4

Hormonale veranderingen in puberteit rond 6 jaar (V)

Answer 4

• Bijnieren beginnen androgenen te maken
• DHEA-S
• Adrenarche: opstarten van androgeenproductie door de bijnieren

Question 5

Hormonale veranderingen in puberteit rond 10 jaar (V, 4)

Answer 5

• Meer vetweefsel: maakt leptine
• Stimuleert aanmaak kisspeptine -> GnRH -> LH -> andro- en oestrogenen
• Gonadarche: actief worden van de gonaden (actief worden van eierstok in de aanmaak van geslachtshormonen)
• Resulteert bij meisjes in thelarche, groeispurt en uiteindelijk menarche

Question 6

Menopauze

Answer 6

Verlies van ovariële reproductieve functie
- Onregelmatig worden van de menstruele cyclus
- Uitblijven van de menstruele cyclus
- Onderdeel van normale veroudering
- Soms (plots) gevolg van ziekte: wegname eierstokken, chemotherapie, …

Question 7

Follikels

Answer 7

blaasjes in eierstokken waaruit eicellen kunnen groeien

Question 8

Aantal follikels

Answer 8

• Aantal is het hoogst voor de geboorte
• Vanaf geboorte gaat het aantal naar beneden
• Vanaf puberteit volgt uitrijping van follikels tot er geen meer over zijn –> menopauze

Question 9

Perimenopauze

Answer 9

menopauzale transitie en het eerste jaar in menopauze

Question 10

Definitie Menopauze

Answer 10

als je een jaar geen menstruatie meer hebt gehad

Question 11

Postmenopauzaal

Answer 11

geen hormoon aanmaak meer in eierstok

Question 12

Schema van hormonale veranderingen bekijken (V)

Answer 12

Gedaan

Question 13

Schema van hormonaal patroon menopauze bekijken

Answer 13

Gedaan

Question 14

Lichamelijke veranderingen in menopauze (9)

Answer 14

1. Menstruele cyclus verlengt en wordt onregelmatig
2. Uitblijven menstruatie
3. Genitale atrofie
4. Urinaire atrofie
5. Huid atrofie
6. Osteoporose
7. Atherosclerose
8. Androgeenexcess
9. Opvliegers

Question 15

Genitale atrofie

Answer 15

dun en droger worden
- Oestrogenen zorgen voor dik epitheel
- Geen E2 –> dun epitheel
- Pijnlijke coitus
- Ontstekingen

Question 16

Epitheel

Answer 16

huid in vagina

Question 17

Urinaire atrofie

Answer 17

• Oestrogenen zorgen voor dik epitheel
• Geen E2 -> dun epitheel
• Ontstekingen

Question 18

Huid atrofie

Answer 18

• Oestrogenen zorgen voor collageen & elastine
• Geen E2 -> minder vezels -> Rimpels

Question 19

Osteoporose

Answer 19

• Oestrogenen: botweefsel
• Geen E2 -> botverlies
• Fracturen: wervel, heup, pols
• Rugpijn
• Hoogteverlies (door inzakken van wervels)

Question 20

Atherosclerose

Answer 20

Vernauwing/verklaking van bloedvaten
- Oestrogenen: beschermen tegen atherosclerose
- Geen E2 -> meer risico op atherosclerose: bloedvatvernauwing en hart/herseninfarct
- Kan onder invloed zijn van cholesterol

Question 21

Androgeenexcess

Answer 21

Verhouding androgenen/oestrogenen
- Overwicht aan androgenen
- Hirsutisme (meestal beperkt)
- Acne
- Bijnier maakt nog altijd androgenen omdat die niet onder invloed van menopauze staat

Question 22

Opvliegers schema bekijken

Answer 22

Gedaan

Question 23

Diagnose van menopauze

Answer 23

1. Klinische diagnose:
   - Perimenopauze: veranderingen cyclusduur en nregelmatig bloedverlies
   - Menopauze: uitblijven bloedverlies
   –> 1 jaar na laatste menstruatie
2. Bloedonderzoek
   - FSH verhoogd
   - E2 laag