VII - mere učenja i osnovne krivulje učenja

Question 1

mere naučenog

Answer 1

indikatori učenja

Question 2

opšti tok napredovanja u učenju

Answer 2

jačanje naučenih reakcija.

Question 3

učenje može da jača reakciju, a i da dovodi do slabljenja

Answer 3

habituacija.

Question 4

učenje se može definisati kao progresivna kvantitativna promena u bilo kom pravcu

Answer 4

ali se ne može prihvatiti kao odredba za empirijsku definiciju iz 2 razloga_

1. postoji naglo, skokovito učenje koje ne sadrži progresivne promene; emocionalno (traumatsko uslovljavanje) ili uvidi ili pamćenje važnih i intenzitvnih zbivanja i doživljaja.
2. postoje teorije u kome učenje nije postupno, već se odigrava skokovito, iz jednog puta po principu sve ili ništa.

Question 5

postupno jačanje reakcija (ponašanja)

Answer 5

nije karakteristika učenja koju svi teoretičari i učenja priznaju i izgleda nije karakteristika svih oblika učenja.

Question 6

reinforcment and strengtening

Answer 6

potkrepljenje i pojačavanje.

Question 7

jačanje

Answer 7

ponavljanje je majka svakog učenja, klasični zakoni učestalosti; što se jedna asocijacija češće ponavljala, biće jača.

Question 8

upotreba hipotetskih konstrukata

Answer 8

jačanje se zamišlja kao probijanje nervnih veza, kao bolja, jača utrvenost tragova u mozgu ili kao veći broj asocijativnih veza u mozgu.

Question 9

operacionalna definicija

Answer 9

sa ponavljanjem (S varijabla) indikatori jačine naučenog (R varijabla) pokazuju kvanntitativni rast.

Question 10

indikatori naučenog

Answer 10

merena R varijabla

Question 11

indikatori jačine naučenog

Answer 11

1. učestalost reakcije - češća
2. amplituda, jačina reakcije - sve veća
3. vreme latencije; kraće vreme ima smisao većeg stepena naučenosti - pre započinje
4. brzina kretanja - brže izvodi
5. otpornost na gašejne (nekad i na zaboravljanje) - sporije se gasi.

jačanje jedne reakcije znači da je ona sa ponavljanjem sve učestalija ili sve veća (jača) ili da se pre započinje, da se brže izvodi, ili das e sporije eliminiše.

Question 12

učestalost (verovatnoća)

Answer 12

učestalost reakcije je mera njene snage; indikator kako u slobodnim (operantnim) sitaucijama učenja (Skinerova kutija), tako i u eksperamentalnim situacijama sa diskretnim (izdvojenim) pokušajima (laviritn, KU).

Question 13

Skinerova kutija

Answer 13

automatski se registruje br. reakcija u jedinici vremena; što je veći, jača je naučena tendencija.

veći br. reakcija u jedinici vremena označava i brzinu reagovanja, tempo reagovanja.
brzina se predstavlja nagibom krivulje.

Question 14

diskretne situacije

Answer 14

učestalost se izražava tako što se IK odredjeni br. puta stavi u exp. situaciju i broji se koliko će puta uspešno (tačno) reagovati (na UD).

verovatnoća i procenat se koriste; prebrojavanje, a ne merenje u pravom smislu.

Question 15

mera snage jedne tendencije

Answer 15

uzima broj IK koji je reagovao na određen način.

može se prebrojavati broj adekvatnih reakcija svakog IK posebno ili broj IK koji su adekvatno reagovali na određen način. izražva se učestalošću/verovatnoćom.

Question 16

amplituda (jačina) reakcije

Answer 16

mera jačine u pravom smoslu, retko primenljiva; Pavlov je merio količinu izlučene pljuvačke i uzimao je za indeks uslovne reakcije.

Question 17

vreme latencije

Answer 17

t od momenta kada se neka draž izloži ili IK stavi u aparat, pa do momenta javljanja reakcije.

H: naučena R je utoliko snažnija, ukoliko je vreme latencije kraće.

može se koristiti i kod verbalnog učenja: t potrebno za zahtevani verb. odg. ukazuje na stepen naučenosti tog odgovora.

Question 18

vreme latencije kod Skinerovog kaveza

Answer 18

meri se vreme koje će proteći, dok životinja ne priđe poluzi.

Question 19

brzina reagovanja ili kretanja

Answer 19

može se koristiti, gde se organizam kreće; kretanje kroz lavirint, trčanjem kroz stazu za trčanje, sa vršenjem motornih veština.

H: što je lavirint bolje naučen ili motorna veština u većoj meri savladana, t potrebno za izvršenje radnje beć kraće; brzina izvođenja radnje biće veća.

Question 20

otpornost na gašenje i zaboravljanje

Answer 20

indirektna mera jačine naučenog. što je gradivo bolje naučeno, sporije se zaboravlja.

Question 21

napredovanje u učenju može da se meri i brojem pogrešaka

Answer 21

br. pogrešaka je komplement br. tačnih reakcija i br. pogrešaka predstavlja meru učestalosti.

Question 22

reliabilnost

Answer 22

kod ponovljenog merenja pokazuju se približno isti rezultati.

Question 23

validnost indikatora

Answer 23

izražava se međusobnom povezanošću (korelacijom) pojedinih indikatora. najveće korelacije nalazimo između učestalosti i amplitude (0.63, 0.94).

Question 24

najadekvatniji indikator

Answer 24

• opštost - upotrebljiv u svim exp. situacijama
• osetljivost - ukazuje na promene u jačini naučenog, čak i kad drugi indikatori to više ne čine.

Question 25

Halova krivulja učenja

Answer 25

učenje je jedan jedinstveni i opšti proces, može se predstaviti jednom opštom krivuljom učenja.

negativno ubrzana krivulja.

Question 26

osobine Halove negativno ubrzane krivulje

Answer 26

1. svako ponavljanje dovodi do priraštaja u jačini navike.
2. pojedini priraštaji se na neki način sumiraju, tj. pridodaju jedan na drugi.
3. postoji gornja granica (asimptota) krivulje učenja: dalja ponavljanja ne doprinose daljem učenju - neki to smatraju fiziološkom granicom.
4. sa ponavljanjem, priraštaki u jačini navike su sve manji i manji.

Question 27

Hal, pokušava da postulira osnovnu jedinicu navike.

Answer 27

hab - teorijski maksimalna jačina navike = 100 heba.

Question 28

prag reakcije, Hal

Answer 28

potrebno je da navika dostigne određenu snagu da bi se u delatnosti izrazila; potrebno je da jačina reakcije dostigne prag reakcije.

prag je H, zaključen pojam, na osnovu činjenice da u početku učenja, ponavljanja ne moraju da dovedu do uspešne sp. reakcije, a i da je pojam zasnovan na H pstupnosti u učenju i sumiranju uzastopnih priraštaja.

Question 29

postoji veći broj krivulja učenja

Answer 29

prikazuju napredovanje u učenju, često su nepravilne.

Question 30

linearne i pozitivno ubrzane krivulje

Answer 30

hvataju deo ukupnog toka učenja, ne mogu biti prave, nema beskonačnog napredovanja u učenju jedne stvari.

neki osporavaju: veštine sportista i umetnika nikad ne dolaze do kraja (asimptote) već se stalno usavršavaju, ne pozitivno ubrzano, već negativno ubrzano (sve sporije).

Question 31

S-krivulja

Answer 31

Kaler; učenje počinje sporo, postepeno se ubrzava, odražava isti tempo rasta izvesno vreme, a zatim dolazi do postepenog usporenja i dostizanja asimptote.

Question 32

pozitivno ubrzana krivulja

Answer 32

odnosi se na početni period učenja, linearna na srednji, a negativno ubrzana na završni period učenja.

Question 33

zašto različite krivulje

Answer 33

1. složenost reakcija koja se uči; Halova krivulja važi za reakcije koje su od samog početka opita u repertoaru individue (salivacija), dok se kod motornih veština i složeijim sitauacijama traga za tačnom reakcijom, te je napredovanje u početku veoma sporo (S-krivulja).
2. faza učenja; kod složenih radnji prvi period učenja se karakteriše sporim napredovanjem koji se postepeno ubrzava, a u završnoj fazi obično dolazi do postepenog usporavanja negativnog ubrzanja.

različit tempo napredovanja u različitim fazama učenja postoji kod složenih ponašanja.