Via Afrika LW - H2: Selle Flashcards
Wat is “µm” in wetenskap
Mikrons, ook bekend as mikrometers is ‘n lengte van meting gelykstaande aan een miljoenste van ‘n meter. (1 000 µm is gelyk aan 1 mm.)
Wat is ‘n sel?
’n Sel is die klein lewende eenheid of “boublok” waaruit die liggame van lewende organismes bestaan.
Waarvoor word ‘n ligmikroskoop gebruik?
Die ligmikroskoop (wat uit lense bestaan) word gebruik om onsigbare, mikroskopiese detail te bestudeer.
How bereken jy wat die totale vergroting van ’n mikroskoop is
die vermoë van die oogstuk (okulere lens) × die krag van die objektief wat gebruik word (objektieflens)
Wat is die formule om die werklike grootte van ’n vergrote monster te bereken?
grootte van monster (voorwerp) = grootte van beeld “oor” totale vergroting.
Wat is die formule om oorspronklike grootte met behulp van ’n skaalbalk wat op ’n mikrograaf verskaf word te bereken,
werklike grootte = grootte op diagram x getal op skaalbalk [oor] gemete lengte van skaalbalk
alle selle bestaan uit ….
‘n selmembraan, ‘n kern, sitoplasma, en organelle.
Wat is ‘n sel kern?
die beheersentrum van die sel.
Wat is ‘n selmembraan?
’n dun skeiding wat die sitoplasma omring; die sitoplasma en die selmembraan saam word protoplasma genoem.
Wat is die sitoplasma van ‘n sel?
– ’n dik, jellieagtige vloeistof wat partikels en strukture bevat
Wat is organelle in ‘n sel?
strukture wat as enkeleenhede binne die sel voorkom en waaruit die sel bestaan, wat spesifieke funksies vir metabolisme het.
Wat is die funksie van die primere selluloseselwand struktuur in ‘n plantselwand?
- Deurlatend vir gasse en water
- Verskaf vorm
Wat is die funksie van die sekondêre lignienselwand struktuur in ‘n plantselwand?
- Deurlatend vir gasse en water
- Verskaf sterk en beskerming
Wat is die funksie van die middelste lamella struktuur in ‘n plantselwand?
Gemaak van pektien en Verbind selle
Wat is die funksie van die Putte struktuur in ‘n plantselwand?
Porieë (holtes) in die selwand vir kommunikasie en vervoer
Wat is die funksie van die Plasmodesmata struktuur in ‘n plantselwand?
Drade sitoplasma wat deur die porieë in die selwand loop en die sitoplasma van selle verbind – vir kommunikasie en vervoer
Die membraan is _____________, wat beteken dat sekere stowwe daardeur kan
beweeg.
selektief-deurlatend.
In verband met eenvoudige diffusie, wat is die vereistes vir die membraan?
Hoef nie lewend te wees nie
Wat is endosmose is plantselle?
water beweeg in ’n sel in
Wat is eksosmose in plantselle?
water beweeg uit ’n sel uit.
Wat is endositose in dierselle?
neem voedseldeeltjies en voedingstowwe in
Wat is eksositose in dierselle?
verwydering van partikels en metaboliese afvalprodukte.
Wat is mikrovilli en wat is sy funksie?
Baie klein vingeragtige uitsteeksels op seloppervalk in epiteel, hulle vergroot oppervlakte vir absorpsie van voedingstowwe
Wat is pinositiese vesikels
Pinositotiese vesikels word tydens pinositose geproduseer om vloeistowwe op te neem.
Wat is fagositietse vesikels?
fagositietse vesikels word tydens fagositose geproduseer om partikels met behulp van
pseudopodia voedselpartikels op te neem.
wat is protoplasma?
Is die lewende deel van ‘n sel wat deur ‘n plasmamembraan omring word.
Wat is gladde endoplasmiese retikulum?
’n netwerk van membraanagtige buise
Wat is growwe endoplasmiese retikulum?
’n netwerk van buise met ribosome aangeheg
Wat is sitoplasma?
Vorm die vloeibare liggaam van selle; dit bestaan uit baie stowwe en strukture, en die deurlopende beweging daarvan help om hulle in die sel rond te beweeg.
Wat is organelle?
Bestaan uit membrane; hulle verrig spesifieke metaboliese funksies;
party word net in dierselle aangetref en ander word net in plantselle aangetref.
Ribosome word deur die ___________ versprei of is aan die endoplasmiese retikulum geheg en is die plek waar die sel ___________ maak.
sitoplasma. proteïene.
Wat is die funksie van lisosoom (peroksisoom)?
Bevat peroksidase; maak beskadigde selle dood
Wat is die funksie van ‘n kontraktiele of saamtrekvakuool?
Beheer waterinhoud in die sel?
Wat is ‘n tonoplast?
Die tonoplast is die selektief-deurlatende membraan wat ’n vakuool omring.
Wat beheer die tonoplasm wat die vakuool omring?
Dit beheer die beweging van water, ensieme, voedsel, pigmente, afvalprodukte
en toksiese stowwe in en uit die vakuool.
Tonoplasm verskaf wat vir die vakuool?
Dit verskaf turgiditeit (steun) aan die sel.
Omskryf wat ‘n mitochondria?
Mitochondria is klein, ronde of ovaalvormige organelle in die sitoplasma. Hulle is verantwoordelik vir selrespirasie en die vervaardiging van energie (ATP)
Omskryf die struktuur van sitoplasma.
Bevat 90% water, ensieme, sitoskelet van proteiene, en organelle wat van membrane gemaak is.
Wat is die funksie van die sitoplasma?
- Los suikers en soute op, hou lipiede en proteïene, ondersteun chemiese reaksies, vervoer stowwe.
- Beheer die tempo van chemiese reaksies in die sel.
- Vorm en ondersteun die sel.
- Beheer en bestuur metaboliese reaksies.
Omskryf die struktuur van ‘n mitochondrion.
Dubbelmembraan, crista, matriks.
Wat is die funksie van ‘n mitochondrion?
- Gladde buitenste membraan vir maklike beweging deur die sitoplasma; beheer die beweging van stowwe.
- Binneste membraan gevou om die oppervlakte te vergroot vir maksimum chemiese reaksie om plaas te vind.
- Plek van ensiemreaksie om energie (ATP) te maak.
- Vloeistof met verbindings vir selrespirasie en die maak van energie.
Omskryf golgi-liggsm/diktiosoom?
Hierdie organelle word Golgi-liggaampies in dierselle, en diktiosome in plantselle
genoem – hulle is aan die endoplasmiese retikulum gekoppel.
Wat is die funksie van golgi-ligaam/diktiosoom?
Hulle sorteer en stoor sellulêre afskeidings, byvoorbeeld ensieme.
Wat is die drie tipes plastiede wat selgs in plante aangetref word?
Leukoplaste, chromoplaste, chloroplaste.
Wat is Leukoplaste?
Stoor stowwe en word aangetref in volwasse selle wat nie aan lig blootgestel word nie.
Wat is chromoplaste?
Het pigmente wat die geel tot rooi kleure in blomme, herfsblare,
vrugte wat ryp word en wortels soos geelwortels gee
Wat is chloroplaste?
In die groen selle van plante en alge; chloroplaste is verantwoordelik
vir fotosintese.
Wat is vier karakter eienskappe van ‘n diersel?
1) Afwesigheid van chloroplaste.
2) afwesigheid van selwand.
3) Talle Klein vakoule aanwesig.
4) Sentriole aanwesig.
Wat is vier karakter eienskappe van ‘n plantsel?
1) Aanwesigheid van chloroplaste.
2) Aanwesigheid van selwand.
3) Een groot vakuool.
4) Sentriole afwesig.
