Bevolkingsekologie

Question 1

Wat is bevolkingsekologie?

Answer 1

Die studie van bevolkings

Question 2

Wat is die kenmerke van ‘n bevolking?

Answer 2

Digtheid - aantal individue per eenheid area
Geslagsverhoudings - verhouding tussen manilike en vroulike individue
Patroon van verspreiding - hoe die bevolking oor ‘n gebied versprei wat hulle bewoon

Question 3

Wat is bevolkingsparameters?

Answer 3

Faktore wat kenmerke van ‘n bevolking is. ‘n Bevolkingsparameter is ‘n faktor wat ‘n bevolking se grootte bepaal, asook die skommelinge wat dit oor tyd ondergaan

Question 4

Noem vier bevolkingsparameters

Answer 4

• Geboortesyfers: die tempo waarteen nuwe individue voortplant
• Mortalitiet: Tempo waarteen individue binne ‘n bevolking sterf
• Immigrasie: Tempo waarteen nuwe individue van elders by ‘n bevolking aansluit
• Emigrasie: Tempo waarteen individue van ‘n bevolking daardie bevolking verlaat

Question 5

Watter metodes word gebruik om die bevolkingsgrootte in ‘n gebied te meet?

Answer 5

Tel en steekproefneming

Question 6

Wat is die formule om die bevolkingsgrootte te bepaal?

Answer 6

Bevolkingsgrootte = aantal in eerste steekproef x aantal in tweede steekproef oor aantal gemerkte individue in tweede steekproef

Question 7

Watter voorsorg maatreels moet getref word met die merk-en-vrylaat-metode?

Answer 7

1) Kies ‘n bevolking wat stabiel is
2) Neem ewekansige steekproewe van die bevolking
3) Geen skade aan organisme berokken tydens merking
4) Merke moet hou

Question 8

Noem ‘n paar digtheidsafhanklike faktore

Answer 8

Mededining, predasie en siektes. Dit betekn dat hulle ‘n al groter invloed op die bevolking het soos die grootte toeneem

Question 9

Noem ‘n paar digtheidsonafhanklike faktor

Answer 9

Aardbeweing, vloede, en brande. Dit beteken dat hierdie faktore se uitwerking nie betrekking op die bevolkingsgrootte het nie.

Question 10

Wat is drakapasitiet?

Answer 10

Die dra kapasitiet van ‘n ekosisteem bepaal die maksimum aantal individue van ‘n bevolking wat die ekosisteem kan ondersteun. Dit hou verband met die beskikbaarhied van hulpbronne

Question 11

beskryf die terme omgewingsweerstand

Answer 11

Omgewingsweerstand verwys na die faktore in die omgewing wat die groei van ‘n bevolking beperk en keer dat dit sy biotiese potensiaal (maksimum moontlike groei) bereik. Hierdie faktore kan hulpbronbeperkings, predasie, siektes, kompetisie en ander omgewingsdrukke insluit. Omgewingsweerstand help om die grootte van ‘n bevolking binne die dra-vermoë van die ekosisteem te hou.

Question 12

Omskryf die terme logiese groeikurwe

Answer 12

Logistiese groeikurwe verwys na ‘n bevolkingsgroeimodel wat die groei van ‘n bevolking beskryf wanneer hulpbronne beperk is. Dit toon hoe ‘n bevolking aanvanklik eksponensieel groei, maar dan stadiger raak namate hulpbronne skaars word en die bevolking die dra-vermoë van die omgewing nader

Question 13

Wat is die drie hoof fases van die logiese groeikurwe?

Answer 13

Sloerfase, eksponensiele groeifase, stabiele fase

Question 14

Wat is die twee sub-fases van die eksponensiele groeifase?

Answer 14

Versnelde groeifase en vertraagde groeifase

Question 15

Omskryf intraspesifieke mededinging

Answer 15

Soort mededinging wat tussen individue van dieselfde spesei plaasvind

Question 16

Wat is ‘n ekologiese nis?

Answer 16

‘n Ekologiese nis is die spesifieke rol en posisie wat ‘n organisme in ‘n ekosisteem inneem. Dit sluit in hoe die organisme sy hulpbronne gebruik, hoe dit met ander spesies interaksie het, en hoe dit bydra tot die funksionering van die ekosisteem. Die nis bepaal waar ‘n organisme woon, wat dit eet, en hoe dit oorleef en voortplant.

Question 17

Omskryf territorialiltiet

Answer 17

Territorialiteit is die gedrag waar diere of organismes ‘n spesifieke gebied (terrein) afbaken en verdedig teen indringers van dieselfde spesie of ander spesies. Hierdie gebied bied toegang tot belangrike hulpbronne soos voedsel, water, skuiling en voortplantingsgebiede, en speel ‘n rol in die behoud van sosiale orde en oorlewing in ‘n ekosisteem.

Question 18

Omskryf Interspesefieke mededinging

Answer 18

Soort mededinging wat tussen individue van verskillende spesies plaasvind

Question 19

Omskryf kompeterende uitsluiting

Answer 19

Mededinging tussen twee spesies wat veroorsaak dat een spesie oorleef en die ander spesie verdwyn of stref

Question 20

Omskryf hulpbronafskorting

Answer 20

Mededinging tussen twee spesies wat maak dat albei spesies oorleef, maar met kleiner bevolkings as wat albei spesies sou gehad het as hulle op hulle eie bestaan het

Question 21

Wat is die twee hoofsoorte hulpbronafskorting?

Answer 21

Tydeverdeling - wanneer twee spesies dieselfde bron gebruik
Ruimtelike verdeling - Waar twee spesies dieselfde hulpbron gebruik

Question 22

Noem die drie verskillende soorte simbiotiese verhoudings

Answer 22

parasitisme, kommensalisme, mutualisme

Question 23

Omskryf ‘n parasitiese verhouding

Answer 23

Dit is waar die een organisme voordeel trek uit die organisme waarop hy teer

Question 24

Waar kom parasiete voor om hul gashere?

Answer 24

op die buitekant van ‘n ander spesie (ektoparasiete) of aan die binnekant van die ander spesie (endoparasiete)

Question 25

Omskryf Kommensalisme

Answer 25

Een spesie trek uit die verhouding voordeel, maar die ander spesie word nie bevoordeel of benadeel nie

Question 26

Omskryf Mutualisme

Answer 26

Albei spesies trek voordeel uit die verhouding

Question 27

Wat is sosiale organisasie?

Answer 27

Sosiale organisasie verwys na die manier waarop individue van dieselfde spesie in groepe saamwerk, kommunikeer, en hul aktiwiteite koördineer om oorlewing en voortplanting te verbeter.

Question 28

Hoofsoorte sosiale organisasie

Answer 28

Kolonies (bv. korale)
Gesinstrukture (bv. olifantfamilies)
Hiërargieë (bv. wolfroedels)
Kaste-stelsels (bv. miere en bye).

Question 29

Voorbeeld van koloniale organisasie

Answer 29

Korale vorm kolonies waar individue in groot groepe saamleef en ‘n gemeenskaplike struktuur bou vir beskerming en voeding.

Question 30

Hiërargie in ‘n groep

Answer 30

Hiërargieë is sosiale strukture waar individue posisies van rang inneem, soos ‘n alfa-man in ‘n wolfroedel wat beheer oor voortplanting en voedsel het.

Question 31

Die rol van kaste-stelsels

Answer 31

In bye- en miersamelewings is daar verskillende kastes soos werkers, soldate, en die koningin, elk met spesifieke take soos voedselinsameling, verdediging, of voortplanting.

Question 32

Voordele van sosiale organisasie

Answer 32

Beter beskerming teen roofdiere.
Samewerking in voedselsoektog.
Hoër kanse op voortplanting.
Deel van hulpbronne en skuiling.

Question 33

Kommunikasie in sosiale groepe

Answer 33

Kommunikasie kan deur geluide, visuele seine, feromone, of liggaamshouding plaasvind, bv. olifante gebruik lae frekwensiegeluide om oor groot afstande te kommunikeer.

Question 34

Voorbeeld van altruïsme

Answer 34

By sekere diere, soos meerkatte, sal een individu ‘n wagpos inneem om roofdiere dop te hou, selfs al plaas dit hulself in gevaar.

Question 35

Konflik in sosiale organisasie

Answer 35

Konflik ontstaan oor hulpbronne, paarmaats, of dominante posisies. Dit word dikwels opgelos deur aggressiewe vertonings eerder as fisiese gevegte.

Question 36

Wat is ekologiese suksesie?

Answer 36

Ekologiese suksesie is die proses waardeur ‘n ekosisteem geleidelik ontwikkel en verander oor tyd, deur die opeenvolgende kolonisasie en vervanging van plant- en dierespesies.

Question 37

Wat is primêre suksesie?

Answer 37

Primêre suksesie vind plaas in areas waar geen grond of lewe bestaan nie, soos op kaal rots of gestolde lawa. Dit begin met pionierspesies wat die omgewing aanpas vir latere spesies.

Question 38

Voorbeeld van primêre suksesie

Answer 38

Mos en alge groei op kaal rots ná ‘n vulkaniese uitbarsting en help om grond te vorm deur rots af te breek.

Question 39

Wat is sekondêre suksesie?

Answer 39

Sekondêre suksesie vind plaas in gebiede waar ‘n ekosisteem versteur is, maar die grond bly ongeskonde, soos ná ‘n bosbrand of oorstroming.

Question 40

Voorbeeld van sekondêre suksesie

Answer 40

Nuwe plante groei in ‘n veld wat verlate is ná landbouaktiwiteite, omdat die grond reeds saad en voedingstowwe bevat.

Question 41

Wat is pionierspesies?

Answer 41

Pionierspesies is die eerste organismes wat ‘n onbewoonde of versteurde gebied koloniseer. Hulle is gewoonlik gehard en kan onder moeilike toestande oorleef.

Question 42

Verskil tussen primêre en sekondêre suksesie

Answer 42

Primêr: Geen grond of lewe aan die begin nie.
Sekondêr: Grond en sommige lewe is aanwesig.

Question 43

Klimaksgemeenskap

Answer 43

Die eindfase van suksesie, waar die ekosisteem stabiel en volwasse is, met ‘n groot biodiversiteit en minimale veranderinge oor tyd.

Question 44

Rol van menslike aktiwiteite in suksesie

Answer 44

Aktiwiteite soos ontbossing, landbou, en mynbou kan suksesie versteur, wat ‘n lang tyd kan neem om natuurlik te herstel.

Question 45

Betekenis van suksesie vir ekosisteme

Answer 45

Suksessie verhoog biodiversiteit, herstel versteurde gebiede, en help om balans en stabiliteit in ekosisteme te handhaaf.