theorie schizofrenie Flashcards
schizofreniespectrum en andere pscyhotische stoornissen DSM-5
12
4 dingen bij psychose
> 24u hallucinaties, wanen, gedesoriënteerd gedrag en/ of gedesoriënteerd denken
hallucinaties
Pyschotische hallucinaties zijn meestal akoestisch
Normaal: kan dat je wel een geluid hoort maar je interpreteert het als wat anders, maar bij hallucinaties is er geen stimulus
wanen
Mensen zijn 100% overtuigd van hun wanen Versch soorten wanen: betrekkings-, grootheids-, paranoïde-/ achtervolgingswaan, myelistische-, beïnvloedings- en ziektewaan onderscheid mn belangrijk bij grooheids- en nihilistische wanen (overtuiging waardeloos/ schulden/ komt niet meer goed)
Onderscheid belangrijk want: meeste andere wanen komen primair voor bij psychotische stoornissen terwijl de nihilistische waan vaak voorkomt bij psychotische depressie en de grootheidswaan bij manie/ bipolaire stoornissen
forele denkstoornis vs gedesorganiseeerd gedrag
is psychotische ervaring gelijk ziekte?
hoeveel pt beh hiervoor in NL
wanneer 1e psychotische ervaring meestal?
Gedesorganiseerd gedrag zie je vaak bij psychotische stoornis maar kan ook los voorkomen
Niet iedere psychotische ervaring is gelijk een ziekte
Psychotische ervaring: <24u weleens een stem gehoord bijv
Het totale aantal pt die in beh voor een psychotische stoornis in NL is 120.000 - 150.000
Psychose vaak voor het eerst in de adolescentie of de vroege volwassenheid
Naar schatting ong 3000 jongvolwassenen per jaar in NL voor het eerst psychose
3 symptoomclusters bij schizo en wat houden ze in
Schizo is 1 van de psychotische stoornissen, maar vaak nog meer symp dan alleen een psychose
5 nega symp bij schizo
Nega symp: lastig dat als je al minder drive hebt en dat je dan ook nog eens niet goed kan anticiperen op beloning/ plezier, als dit er is dan is het vaak weken/ maanden/ jaren aanwezig
Bij sommigen met schizo is dit de reden van slecht functioneren, en niet die paar keer dat ze psychose krijgen
Heel veel variatie mogelijk welke van de nega symp iemand last van heeft
Maar soms als de psychose heel ernstig is dan overrulet dat een beetje de nega symp
6 cognitieve problemen bij schizo
kortdurende psychotische stoornis
= schizofrenie
Bij schizofrenie hoef je niet alle nega symp (wel >2) maar als dit >6mnd
tweeelingen en schizo risico?
Bij monozygote tweelingen 50% kans dat de ander ook schizo krijgt, dus je kan genetisch het risico maar niet de stoornis schizo overerven
gen-omgevings interactie schizo?
schizofrenie is een gen-omgevings interactie dus bij sommigen moet er echt iets groots gebeuren wil die schizo optreden
Schizofreniforme stoornis
is 1-6mnd,
heel veel knappen redelijk goed op, maar is vaak de aanloop naar schizofrenie dus meeste mensen met dit blijken later schizo te hebben terwijl sommigen opknappen na langere tijd en anderen een andere stoornis krijgen zoals bipolair
psychotische stoornis door een midddel
Door middelenmisbruik kan je soms >24u psychotische symp krijgen
Meestal als ze stoppen met dat middel gaan de symp ook weer weg
Bij onttrekking zie je vaker een delier, dus dan hebben ze ook verminderd bewustzijn
beh bij psychose-spectrum stoornissen: 4
Bij heel klein deel, als het door stress komt, proberen weleens zonder meds
Pyscho-educatie: manieren om om te gaan met stress of stressoren in omgeving te minderen
Dus hoort ook een heel programma bij de beh naast de neurobiol beh
werking antipsychotica bij schizo
Anti-psychotica: werken op de psychotische symp maar bij schizo hebben ze ook nega en evt cognitieve symptomen, maar hier zijn nog geen goede beh voor beh bij schizo is heel moeilijk omdat de symp die hun leven zo moeilijk maken nog niet goed beh kunnen worden
Negatieve symp zijn iets anders dan somberheid–> antidepressiva werken niet
Als meds goed ingesteld zijn komt er meer ziektebesef omdat ze merken dat het werkt
5 bijw anti-psychotica
psychotische stoornis door somatische aandoening
Bij psychotische stoornis door somatische aandoening is het heel belangrijk om ook het somatisch probleem aan te pakken, anders is het dweilen met de kraan open
Somatisch probleem: bijv proces in brein zoals tumor of veel AIZ bijv kunnen dit geven
Schizo-affectieve stoornis:
symp schizofrenie en vaak ook symp van bipolaire stoornis
Dus periodes van psychose, van manie en van depressie
Beh: beh de schizo en bipolaire stoornis allebei
Waanstoornis:
hebben in principe alleen wanen, in basis zijn er geen hallucinaties of die hallucinaties komen in het kader van de wanen voor, duurt vaak langer en moeilijk behandelbr
Delier:
somatisch probleem, is een soort signaal dat het somatisch probleem heel ernstig is
katatonie
Katatonie: minder scherp begrens beeld, zijn mensen die heel ontregeld zijn: of heel geremd (vallen stil, verstijven etc) en kunnen heel onrustig zijn met vooral ongestructureerd gedrag
andere stoornissen bij katatonie
Heel zelden alleen, vaker in het kader van andere stoornis zoals schizo, bipolair of depr
Is een marker dat de onderliggende stoornis heel ernstig is
bijkomende problemen bij schizo
Psychotische depressie:
in de kern heel somber en hebben daarbij myelistische wanen
= bipolaire stoornis
schizofreniespectrum en andere psychotische stoornissen
- psychose
- schizo
- beh psych stoornissen
