Brainscape's Knowledge GenomeTM


Top Flashcards (Certified)
All Flashcards

ZAKAZY > tężec, botulina > Flashcards

tężec, botulina Flashcards

1
Q

tężec jaki patogen

A

bakteria beztlenowa Gram +
Clostrodium tetani
przetwalniki

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

żródło tężca

A

pp człowieka, bydła, koni

stale obecne w glebie kurzu ściekach wodzie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

dezaktywacja tężca ile stopni i jak długo

A

120 stopni i 20 min

też: jodyna, aldehyd glutarowy, woda utleniona

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

ile zachorowań tężca rocznie

A

1mln, głownie kraje Afryki Subsaharyjskiej (2/3)

40% noworodki

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

kto w Polsce najczęściej

A

kobiety po 60 rż
ludność wiejska
ostatni noworodków 1983

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

tężec w bliznach

A

długotrwałe przetrwanie spor, szczególnie gdy ciała obce

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

wylęganie tężca

A

1 dzień do kilka mscy

najczęśćiej 3-21 dni od zranienia

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

patogeneza tężca

A

do rany spory –> przekształcają się w formy wegetatywne –> one wytwrzają toksynę - tetanospazmina (cynkozalezna metaloproteinaza) po 6-7 h (max 24 h) –> drogą limfy i krwi do obwodowych zakańczeń nerwów motorycznych –> związanie w strefie subsynaptycznej strefy pośredniej RK –> wsteczny aksonalny –> RP i pień mózgu –> przekroczenie bariery synaptycznej - fragment ciężki łąćzy się z gangliozydem gt1 neurycytów i synaps n-m; fragment lekki hydrolizuje synaptobrewinę = zaburzenie uwalniania GABA i glicyny -> brak mechanizmów hamowania odruchow głębokich
–> wzrost aktywności motoneuronow rogów przednich RK

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

co się dzieje w tężcu

A
  1. brak fizjologicznych procesow hamowania odruchów głębokich
  2. nadaktywność motoneuronów rk i jądre ruchowych nerwów czaszkowych
  3. odhamowanie ukłaadu sympatycznego na poziomie RK (wzrost katecholamin i objawy wegeatytywne)
  4. hamowanie uwalniania Ach w połączeniach n-m –> osłabienie siły mm i porażenia
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

tężec noworodków

A

rozwija się w pierwszych 2 tyg życia
u dzieci urodzone przez nieuodpornione matki
zwykle niehigieniczne zabezpieczenie kikuta pępowiny
przebiega jako tężec uogólniony - nieleczony = śmierć, gdy przezyją - może dać opóżnienie rozwoju

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

tężec głowowy

A

porażenie jednego n czaszkowego przy współistnieniu tężca uogólnionego
po zranieniu głowy, szyi, karku lub ZAPALENIU UCHA ŚRODKOWEGO
dominuje szczękościsk, dysfagia i porażenie n 7
rzadziej porażone n III, IV, VI, XII
oftalmoplegia lub zespół hornera (miosis, ptosis, enopthalmus)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

tężec uogólniony

A

aura tetanica: rozdrażnienie, bóle głowy, bezsennsość,pocenie, napięcie mm, parestezje wokół zranienia
symetrycznie wzmożone napięcie mm (żwaczy, karku, grzbietu, brzucha, kk dd, rzadko kk gg)
szczękościsk = pierwszy charakterystyczny objaw
wzmożone napięcie m mimicznych twarzy - risus sardonicus
-wzmożenie odruchów fizjologicznych
◼ trudności i bolesność przy połykaniu pokarmów
(początkowo stałych, później płynnych)
◼ prężenia samoistne lub wyzwalane przez bodźce dotykowe, słuchowe, wzrokowe, węchowe (nie dotyczą dłoni i stóp)
◼ nasilenie i czas prężeń wzrastają, okresy między nimi są coraz krótsze
narastają kilka dni, utrzymują się 5-8 dni i słabną
‘ryzyko skurczu mm krtani i asfiksji

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

objawy wegeattywne tężca

A 
-gorączka
◼ nadmierne wydzielanie śliny i potu
◼ częstoskurcz i niemiarowość serca
◼ bradykardia
◼ stany skurczowe naczyń obwodowych
◼ podwyższenie/labilność ciśnienia tętniczego krwi
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

rozpoznanie tężca

A

opiera się na OBRAZIE KLINICZNYM

hodowla często ujemna
obecność bakterii nie oznacza, że produkuje toksynę
hodowla może być + u osób bez objawów

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

ochronne miano p/c tężec

A

0,1 IU/ml

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

badania laboratpryjne w tężcu

A

prawidłowe
pmr prawidłowy
ewentualnie wzrost enzymów mm

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

powikłania tężca

A
  1. laryngospasmus
  2. zatorowość płucna
  3. powikłania bakteryjne u chorych zwiotczonych i na oddechu kontrolowanym
  4. zgony wskutek nadaktywności układu wegetatywnego
  5. rabdomioliza z ryzykiem ostrej niewydolności nerek
  6. złamania kompresyjne kręgosłupa u starszych pacjentów
  7. zaburzenia psychiczne (40% dorosłych)
  8. umiarkowana retadradacja umysłowa u dzieci
  9. słabe skurcze i wzmożenie napięcia mięśni do kilku miesięcy
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

śmiertelność w tężcu

A

śmiertelność do 10% w lekkim przebiegu i ponad 50% w ciężkim’
rokowanie poważne u osób starszych i noworodków
zła prognoza gdy krótki okres ywlęgania i przeprężeniowy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

leczenie tężca na OIT

A

redukuje śmiertelność do 15%

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

różnicowanie tężca

A

zatrucie strychininą
reakcja dystoniczna
zap mózgu
tężyczka
szczękościsk lokalny bez prężeń
zaburzenia połykania pochodzenia ośrodkowego
◼ Ostre stany zapalne w jamie brzusznej z dużym napięciem powłok
◼ Ciężkie postacie reakcji histerycznej u osób z fobią tężcową

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

zatrucie strychininą

A

podobne objawy do tężca
napięcie mm prawidłowe w okresie przedprężeniowym
ujemne wyniki toksykologii krwi i moczu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

reakcja dystoniczna

A

różnicować z tężcem
po fenotiazynie i metoklopramidzie
zwykle wystepuje boczne skręcenie głowy, którego nie obserwuje się w tężcu
leki cholinolityczne - ustąpienie objawów (benzatropina, difenhydramina)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

zap mózgu - różnicowanie z tężcem

A

przebiegające ze wzmożeniem napięcia mięśniowego i drgawkami

  • zwykle chory z zaburzeniami świadomości/przytomności
  • zmiany zapalne w neuroobrazowaniu i pmr
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

tężyczka

A

różnicować z tężcem
rozwija się w przypadku hypkalcemii lub alkalozy
- badania biochemiczne

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
szczękoscisk lokalny bez prężeń
szczękościsk lokalny bez prężeń - ropień okołomigdałkowy - ropowica dna jamy ustnej - zębopochodne zapalenia okostnej - stany zapalne ślinianek przyusznych i stawów żuchwy
26
zaburzenia połykania pochodzenia ośrodkowego
- różnicować z tężcem | - dodatni wynik badań neuroobrazowych i neurofizjologicznych
27
czy przechorowanie tężca da odporność?
nie (jak borelioza i n VII też :D)
28
leczenie tężca
immunoglobulina p/tężcowa eliminacja wegetatywnych postaci - metronidazol lub penicylina 10 dni utrzymanie drożnośći DO (często intubacja, później tracheostomia zmniejszenie napięcia mm (benzodpizepiny: midazolam, diazepam; agoniści rec GABA) dlasze leczenie: brak poprawy -> intubacja, tracheostomia, zwiotczenie i wentylację zastępczą ◼ siarczan magnezu, skojarzone leczenie alfa i beta blokerami, morfiną celem ograniczenia sympatykotonii [zdarza się bradykardia w nadmiernej aktywnosci parasympatycznego --> stymulacja serca] ◼ spadki CTK -> uzupełnienie podaży krystaloidów -> dopamina lub NA ◼ profilaktyka p/zakrzepowa ◼ profilaktyka powikłań bakteryjnych w układzie oddechowym i moczowym ◼ odpowiednie żywienie chorego (dojelitowe zwykl eniemożliwe) warunek fizykoterpaii - ustąpienie prężeń
29
jeśli kobieta jest w ciąży i nieszczepiona na tężec
zaszczepieć w 5-6 i druga dawka w 8 miesiącu
30
kiedy większa dawka antytoksyny p/tężcowej
podwojenie dawki antytoksyny - jeśli rana zaopatrywana po 12 godz. ◼ powtórne podanie antytoksyny po 3 tyg. - jeśli odporność pacjenta jest znacznie osłabiona (np. choroba oparzeniowa) - lub istnieje ryzyko przetrwania bakterii w organizmie (ciało obce w ranie)
31
postępowanie poekspozyzyjne w tężcu
pacjent nie był szczepiony lub stan uodpornienia jest nieznany – immunizacja czynno-bierna ◼ 5 lat od szczepienia – można zrezygnować z dawki przypominającej ◼ 5-10 lat od szczepienia – podać dawkę przypominającą ◼ > 10 lat od szczepienia – immmunizacja czynnno-bierna
32
botulizm jaki patogen
Clostridium botulinum G+ beztlenowa
33
jakie toksyny produkuje C.botulinum
8 (A, B, C1, C2, D, E, F, G) odmienne antygenowo C.butyricum C i E C.baratii toksyna F wszystkie z wyjątkiem C2 są neurotoksynami
34
zwykle zatrucie którą toksyną botuliny?
A, B, E rzadko F
35
toksyny powodujące chorobę u zwierząt botuliznizm
C i D
36
jak powstają toksyny botuliny
C.botulinum bytuje w glebie, zbiorniakch wodnych, ukł pokarmowym zwierząt toksyny wytwarzane są w warunkach betlenowych, podczas namnażania bakterii toksyna E powstaje we względnie beztlenowych przy <3 st najsilniejsza toksyna, oporna na trawienie
37
toksyczność toksyny botulinowej
minimalna dawka letalna dla myszy (MLD) 0,0003 mcg/kg 1 g aerosolu toksyny botulinowej może zabić 1 500 000 ludzi MLD dla kurary i cyjanku sodu odpowiednio 500 i 10 000 mcg/kg
38
co i kiedy dezaktywuje toksynę botulinową
chlorowana woda po 20 min | woda naturalna po kilku 3-6 dniach
39
botulizm przyranny i niemowlęcy
toskyna może powstawać in vivo dzięki wzrostowi bakterii w ranie lub pp (spory mogą znajdować się w miodzie)
40
botulizm droga wziewna
bioterroryzm | zakażenia laboratotyjne
41
patogeneza botulinizmu
zjedzenie toksyny - pp - do krwi --> transport do obwodowych zakończeń cholinergicznych (złącze n-m, pozazwojowe zakończenia nerwów parasympatycznych, zwoje obwodowe) odbudowa trwale uszkodzonej synapsy trwa 3-6 mscy
42
czy botulina przekracza barierę krew-mózg?
nie
43
neurotoksyna botulinowa co robi
nieodwracalanie blokuje uwalnianie Ach --> unieczynnienie synapsy n-m i porażenie mm hamuje uwalnianie D, NA, GABA, somatostatyny, serotoniny
44
częstość botuliznizmu
świat 1000/rok | USA 145/rok - najczęstszy NIEMOWLĘCY 65%, PRZYRANNY 20% pOKARMOWY 15%
45
botulizm pokarmowy objawy
nagły początek, zwykle po 18 – 36 godz. • podwójne widzenie i światłowstręt • opadanie powiek • zaburzenia akomodacji • brak/osłabienie reakcji źrenic na światło • osłabienie mm. gałkoruchowych/zez • maskowaty wyraz twarzy suchość śluzówek j. ustnej i gęsta wydzielina śluzowa w gardle • osłabienie głosu (szept, słaba artykulacja zgłosek) • pogorszenie słuchu • zaburzenia połykania • regurgitacja pokarmu do jamy nosa -> zachłyśnięcie • zaparcia -> niedrożność porażenna jelit • zstępujące osłabienie mięśni tułowia, kończyn i oddechowych
46
jak długo rozwija się botulizm
18-36 h
47
w jakiej kolejnosci osłabienie mm w botuliniźmie?
zstępującej
48
lekka postać botulinizmu pokarmowego
zaburzenia widzenia ◼ suchość w jamie ustnej ◼ zaparcia stolca
49
postać przyranna botuliznizmu
objawy podobne jak w botulizmie pokarmowym ◼ brak objawów z przewodu pokarmowego ◼ ujemny wywiad w kierunku spożycia podejrzanego pokarmu ◼ rana kłuta/urazowa/ropnie po iniekcji narkotyków przed 2 tyg
50
czy botulizm wymaga hospitalizacji?
tak, 1-3 miesiące!
51
jak przbeiga botulizm
wymaga hospitalizacji 1-3 msc objawy znikają w takiej samej kolejności jak się pojawiły utrzymują się najdłużej zaburzenia akomodacji i rozszerzenie żrenic
52
postać niemowlęca botulizmu
zachorowania między 6 – 12 tyg. pogorszenie łaknienia, apatia, cichy płacz i obfite ślinienie osłabienie ssania i trudności w połykaniu zaparcia stolca porażenie nerwowo-mięśniowe, które bierze początek w nerwach czaszkowych i obejmuje mięśnie oddechowe i obwodowe
53
ciężki przebieg botulizmu niemowlęcego
znaczna hypotonia i niewydolność oddechowa z bezdechami | u 1/2 dotkniętych!
54
objawy alarmowe u niemowlaka, postać niemowlęca botulizmu
apatia, osłabienie ssania, cichy płacz
55
czy botulizm niemowlęcy może się zdarzyć u dorosłych?
tak, z dysbakteriozą pp | po zabiegu chirirgicznym
56
rozpzonanie batulizmu niemowlęcego
``` brak gorączki bez zaburzeń czucia, świadomości symteryczne zstępujace porażenie mm diplopia, dyzartria, dysfonia, dysfagia AS prawidłowa/zwolniona CTK w normie dla wieku ```
57
powikłania botulinizmu
niewydolność oddechowa 2. zachłystowe zapalenie płuc 3. zakażenia układu moczowego
58
rokowanie w botuliniżme
śmiertelność 5-8% (max 70%) spadek przy leczeniu na OIT długotrwałe osłabienie mm/dysfukncja ukł autonomicznego
59
rokowanie w botuliźmie pogarszają
toksyna A i wiek > 60 rż
60
diagno botuliznizmu
stwierdzenie toksyny botulinowej w próbkach surowicy metodą biologiczną RT-PCR -> wykrycie genów toksynogennych wykazanie C. botulinum lub toksyn w pokarmie, wymiocinach badanie kału najbardziej przydatne u niemowlą
61
botulizm różnicowanie
``` miastenia zespół miasteniczny Lamberta-Eatona z. Guillain – Barre lub wariant czyli z. Millera-Fishera /oftalmoplegia, ataksja, arefleksja/ zapalenie istoty szarej rdzenia opuszkowa postać poliomyelitis incydenty naczyniowo-mózgowe /zawał pnia mózgu/ zatrucie związkami fosforu organicznego zatrucie magnezem, alkoholem metylowym ```
62
antybiotyki w postaci niemowlęcej botulinizmu
nie wolno - liza bakterii i nasielnie objawów
63
kiedy antybiotyk w botulizniźmie
w postaci przyrannej | metronidazol (+postepowanie chirirrgiczne)
64
leczenie botulinizmu
pilne podanie antytoksyny botulinowej wieloważnej A,B,E antytoksyna heptawalentna (A,B,C,D,E,F,G) dostępna w USA postępowanie objawowe zależnie od potrzeby niepodawanie antybiotyków w postaci niemowlęcej /liza bakterii i nasilenie objawów/ postępowanie chirurgiczne + metronidazol/PNC w postaci przyrannej
65
zapobieganie botulizmowi
podanie antytoksyny osobom, które spożyły zanieczyszczony pokarm niszczenie zarodników poprzez 3 x gotowanie konserw przygotowywanych w warunkach domowych lub w autoklawie /30 min. w 120o C/ przechowywanie żywności konserwowanej w warunkach chłodniczych 10 min. podgrzanie w 80-100o C żywności konserwowanej przed spożyciem eliminacja miodu z diety dzieci w 1 r. ż.
66
szczepionka na botulizm
była, ale wycofana, bo spadek zachorowań i pwoikłania miejscowe (USA)
67
błonica patogen
Corynebacterium diptheriae maczugowiec błonicy tylko szczepy lizogenne, zakażone przez faga są zdolne do produkcji egzotoksyny (kod genetyczny dla toksyny w fagu beta)
68
czy błonica atakuje zwierzęta?
NIE, tylko ludzi
69
gdy nieleczona błonica jak długo utrzymuje się potogen
2-6 tyg
70
drogi przenoszenia blonicy
droga kropelkowa bardzo rzadko kontakt z wydzieliną zmian skórnych też skóra zanieczyszona wydzieliną z DO
71
czym chrakteryzuje się błonica
tworzeniem błon rzekomych włóknikowych na powierzchni śluzówek DO, wtórnym uszkodzniem serca i ukł nerwowego
72
do czego powinowactwo ma toksyna błonicza
do układu nerwowego (głównie włkona ruchowe nerwów czszkowych i obwodowych)bło, do mięśnia sercowego (zap miokardium i utrata struktury włókienkowej), do układu bodźcoprzewodzącego szczególne do układu nerwowego (demielinizacja) i nadnerczy (zespół Waterhausa-Friedrichsena)
73
pora roku dla błonicy
w klimacie umiarkowanym - zima | w gorącym cały rok
74
czy noworodki odporne na błonicę?
tak, kilka miesięcy jeśli matka była uodporniona
75
kiedy traci się odporność na błonicę
po 10 latach od szczepienia (ostatnie razem z tężcem 19 lat) | więc konieczne przypominające
76
toksyna błonicza
uwalniana z miejsca produkcji do krwi budowa polipeptydowa, przez proteazy rozkładana do części A i B. B wiąże się z rec komórki gospodarza, a A wnika do komórki (rybozylaza adenodifosforanowa) --> blokuje syntezę łańcuchów wielopeptydowe i ostatecznie uszkadza komórkę zaburzenia neurologiczne spowodowane są przez deminielizację (z zaoszczędzeniem włókien osiowych)
77
błonica gardła
zaczerwienienie i obrzęk migdałków podniebiennych słabo wyrażony ból blony - naloty twarde, trudne do usunięcia, zostawiają krwawiące podłoże okoliczne węzły powiększone - szyja prokonusla (BOLESNE) w postaci zatokowej zmiany podobne do anginy u dorosłych ciężko odróżnić od innych angin temperatura 38, tętno nieproporcjonalnie SZYBKIE (narasta do 39-40, tętno b szybkie) złe samopoczucie blada twarz może przenieść się dokrtaniowo - pseudokrup bóle gardla, trudnosci w połykaniu
78
rozwinięcie błonicy gardła
temperatura wzrasta do 39-40, tętno bardzo szybkie objawy toksemii: porażenie podniebienia miękkiego, białkomocz, zaburzenia rytmu serca (rytm płodowy, tony głuche, słyszlany szmer skurczowy, salwy skurczowe przedwczesne, alloarytmia) rozległe naloty barwy szarej lub zielonkawej, gnilny fetor szyja Nerona - wyrównanie obrysów szyi uszkodzenie układu bodźcowoprzewodzącego uszkodzenie ukł nerwowego
79
postać hipertoksyczna błonicy gardła
``` najcięższa dołączają objawy: granulocytopeni/agranulocytozy uogólnionej skazy krwotocznej (uszkodzenie szpiku, naczyń włosowatych) po 7-10 dniach może dojść do zgonu ```
80
błonica krtani
pseudokrup początkowo szczekający kaszel, chrypka, bezgłos obturacja krtani przez blony rzekome, może dojść do uduszenia
81
rozpoznanie błonicy gardła
wywiad (szczepienia) nieproporcjonalnie ciężki stan chorego do zmian miejscowych niewspółmierność gorączki naloty szare, szarozielone, obejmujące poza migdałkami języczek, podniebienie, policzki, nieznaczne przekrwienie gardła niewielka bolesność ww chł PODŻUCHWOWYCH PORAŻENIE PODNIEBIENIA
82
DIAGNOSTYKA BŁONICY
1. wymaz z nosa, gardła, krtani, skóry 2. posiewy na pożywce Lofflera, agarze z krwią i tellurem 3. toksynogenność powtierdzona serologicznie (test Eleka- Jamesona) lub biologiczną 4, szybkie wykrycie genu toksygenności C.diptheriae PCR
83
jak leczyć błonicę
każdego hospitalizować i izolować (gdy ciężki to OIT) natychmiast gdy podjerzenie podać antytoksynę błoniczą wdrożyć antybiotyk: penicylina, erytomycyna, ewentualnie ryfampicyna lub klindamycyna krup błoniczy - tracheostomia monitoriwać kardiologicznie zgłębnik do żywienia
84
przechorowanie błonicy- odporność
NIE | po przechorowaniau szczepienie
85
osoby z kontaktu z blonicą
chemioprofilatyka (erytmocyna 7 dni lub penicylina benzatynowa 1 dawka) i zaszczepić się
86
3 choroby odpwoiedzialne za śmierć niemowlaków
1. pneumokoki 2. rotawirus 3. Hib/ krztusiec

ZAKAZY (17 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2025 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions