grzybki Flashcards
zoonozy grzybicze
histoplazmoza
kryptokokoza
ile gatunków grzybów wywłouje choroby u ludzi
200
dermatofity
grzybice powierzchowne
grzybice oportunistyczne
Candida albicans i gatunki pokrewne
Cryptococus neoformans
Aspergillus
grzybice systemowe
histoplazma
aspergillus
coccidioides
najpowszechnijeszy patogen drożdżopodobny
Candida albicans
nosicielstwo candida
25-50% populacji osób zdrowych
candida crusei
groźny patogen dla pacjentow hematologicznych
niewrażliwy na flukonazol i amfoterycynę B
aspergiloza jaki najczęściej
fumigatus
druga pod względem częstości grzybica narządowa
apergiloza (fumigatus najczęściej)
aspergiloza
2 pod względem częstości grzybica narządowa
najczęściej
zakażenia zwykle EGZOGENNE
CZYNNIKI RYZYKA:
długotrwała i nasilona neutropenia (max podatnosć na zakażenia - pacjenci oddziałów transplantacyjnych - zwłaszcza po przeszczepie szpiku)
śmiertelność z powodu zakażeń układowych jest b wysoka i może sięgać 80%
kryptokokoza patogen
cryptococus neoformans i gatti
kryptokokoza
cryptococcus neofromans i gatti najczęściej dotyczy osób z osłabionym ukł odpornosciowym występuje pod postacią zakażenia OUN i rzadziej pod postacią płucną --> duże powinowactwo do ukł nerwowego może objąć: skórę oczy zastawki serca wątrobę śledzionę otrzewną ukł moczowo-płciowy
kryptokokoza bardzo ciężki przbieg
u osób z AIDS <100 CD4
grzybice endogenne
uzjadliwienie grzybów znajdujących się w ustroju ludzkim wskutek zaburzeń mechanizmów obronnych
Candida
Geotrichum
grzybice egzogenne
grzyby dostały się do organizmu z zewnątrz - głównie POZAEUROPEJSKIE - Histoplazma capsulatum
grzybice pośrednie
zarazem endo i egzogenne
- Aspergillus fumigatus
- Cryptococcus neoformans
- gdzyby Mucor
- monosporidium
najczęstsze grzybice w Europie
Aspergiloza (2 pod względem częstości grzybic narządowych???) Kandydoza Kryptokokoza Geotrychoza Mucomurmikoza Monosporioza
grzybicom glębokim sprzyja
neo awitaminoza B oparzenia zaburzeia hormonalne - niewydolność/brak grasicy, cukrzyca, otyłość zaburzenia odporności: -komórkowe(zaburzenia wrodzone grasicy) -komórkowe nabyte - AIDS -humoralne - wrodozny niedobor IgA
grzybica DDO postaci
zwykle atakuje uprzednio chore płuca
- zapalenie płuc/opłucnej/oskrzeli
- ziarniniakowatość okołooskrzelowa
- grzybniaki w przetrwałych jamach płuc
- postać uczuleniowa grzybicy
grzybica DDO w naszyc warunakch klimatycznych
grzyby saprofityczne
- Aspergillus fumigatus
- Candida albicans
- Cryptococus neoformans
rozsiane zmiany grzybicze w płucach
u osób ze spadkiem odporności
często ogniska martiwcy i ropniep
leczeni nieskutecznie giną w wyniku toksemii
grzybniak płuc na jakim podłozu
rozwija się wjamach płuc po
- gruźlicy
- ropniu płuca
- rozstrzeniach po zapaleniu
- w sarkoidozie
- w raku płuca
- w torbielach płuca
- w zwłóknienieu płuc w przeiegu ZZSK
grzybniak objawy
najczęściej KRWIOPLUCIE!
może otrzymywać się w jamie nie zmieniajac wielkości, ale częściej POWIEKSZA SIE do olbrzymich rozmiarów
czasami obumiera i ZNIKA SAMOISTNIE
często nadkażenie i objawy przewlekłego ropnia płuc
grzybica oskrzeli
nastęstwo zakażenia grzybami nitek używazych do podwiązania oskrzeli podczas resekcji płucnej
lub
zakażenia rozstrzenia oskrzeli
postać uczuleniowa grzybicy
często kropidlakowej (aspergillus)
odczyn alergiczny tkanki płucnej typu Arthusa [miejscowa reakcja immunologiczna na kolonizację drzewa oskrzelowego]
powstaje u osób atopowych - przede wszytskim astma
w płucach - nacieki kwasochłonne i niedodma na skutek zatkania treścia zwierajacą grzyby DO
przeważnie + odczyny śródskórne po strzyknięciu aspergilliny
nacieki uporczywie nawracja w róznych cześciach płuc pozostawiając ogniska zwłóknienia i rozstrzenie oskrzeli –> rozpległe uszkodzenie tk płucnej
ziarniniakowatość okołooskrzelowa
oskrzela i oskrzeliki ulegają uszkodzeniu i niszczeniu przez ziarninię rozwijającą się w ich ścianach
rozległe ziarnianiaki i w ziarninie grzyby
grzybicze zapalenie wsierdzia patogeneza
zwykle na zmienionych zasatawkach (albo po wymianie na sztuczne - wymaga wymiany)
najczęściej w wyniku przedostania się grzybów do krwi
grzybicze zap wsierdzia objawy
gorączka
szmery nad sercem
niewydolność krążenia
niedokrwistość!
często zgon mimo leczenia
grzybica otrzewnej
bywa następstwem dializ otrzewnowych
zwykle samoistne wyleczenie po ich zaprzestaniu
grzybica nosowo-oczodołowa
najczęsciej aspergiloza
grzybica nosowo-oczodołowa jak wygląda
następstwo grzybniaka który rozwija się w zatokach przynosowych i czasami zajmuje oczodół
grzyby najczęściej umiejscawiaja się w zatokach sitowych
objawy: jednostronne opadnięcie powiek, obrzęk otaczających tkanek
pochodne ampicyliny nie przechodzą do zatok
grzybice pp najczęściej etiologia
czynnikiem etiologicznym są najczęściej grzyby drożdżopodobne Candida
zwykle C.albicans , rzadziej C. glabrata, C.krusei, C.tropicalis, C.pseudotropicalis
saprofity pp
grzybice pp czynniki ryzyka
z neutropenią - choroba zasadnicza/leczenie
bez neutropeni - zabiegi chirirgicze, oparzenia
chorzy dlugo leczeni pozajelitowo - uszkodzona naturalna bariera + posocznica kandydozowa (z powodu grzyba w kaniulach)
grzybica pp objawy
biegunka ze śluzem, ropą, krwią
w wywiadzie czynniki prowadzące do grzybicy
właściwe rozpoznanie - badanie mykologiczne kału
candida albicans w HIV
zapalenie przęłyku
zapalenie odbytnicy - świąd odbytu, wyciek śluzowy
zakażenie pp w AIDS
Candida albicans najczęściej (przełyk, odbytnica)
kryptokokoza 2-6% AIDS - zazwyczaj uogólnione
kryptokokoza w AIDS
u 2-6%
zakażenie uogólnione - zajęcie płuc, OUN, śledziony, wątroby, nadnerczy, w chłonnych i szpiku
objawy ogólnoustrojowe mogą się rozwijać b podstępnie
w zakażeniu rozsianym kryptokoki można izolować z moczu i krwi
kryptokoki występują w:
odchodach ptasich (gołębich) i sprochniałych drzewach
kryptokoki rozprzestrzenianie
inhalacyjna
ale też uszkodzona skóra
droga pokarmowa
kryptokokoza płucna objawy
od bezobjawowoej kolonizacji do ARDS
grzybica OUN etiologia
2/3 kryptokokoza
Candida - częściej u dzieci i noworodków
rzadko Aspergillus
grzybica OUN - gdzie
podstawa mózgu
grzybica OUN - objawy
przypomina gruźlicze ZOMR zwykle ciężki przebieg, najczęściej zgon bóle głowy zaburzenia śwoadomosći gorączka N,W dodatnie oponowe ogniskowe - porażenie n V i VII
pmr w grzybicach
przejrzysty
niska cytoza- limfocyty
wzrost białka, czasem wysoki
glukoza obnizona
zasadnicze znaczenie - hodowla grzyba
grzybice OUN w AIDS
meningitis lub meningoecephalitis
ostra postać w kilka dni śmierć
przelekła –> miesiącami, ale zwykle też zgon
kryptokokoza OUN w AIDS
w 5% przebiega ostro i po 2 tyg od rozpoznania nagły wzrost ciśnienia pmr z obrzekiem TARCZY N II
nakłucie lędzwiowe i drenaz płynu = leczenie
rozpoznanie pewne: tusz indyjski dodany do pmr uwiadacznia otoczki grzyba + doadtniw ynik hodowli i wykrywanie antygenu kryptokokowego w pmr
w 98% antygeny grzyba w pmr i surowicy
kryptokokoza w AIDS
kandydoza OUN
zwykle przewlekła
następsto rozsiewu zmian grzybiczych umiejscowionych w innych narządach - UO, PP
zasadnicze znaczenie - hodowla z pmr
histoplazma źródło
zarodniki grzybów W WYSCHNIETYCH ODCHODACH nietoperzy i ptaków
droga zakażenia histoplazmą
inhalacyjna i uszkodzona skóra
zakażenie u osób w miejscach enndemicznych - ulega zakażeniu nawet 90% populacji - Ameryka północna
histoplazma objawy
u zdorwych - bezobjawowo/łagodnie
z niedoborem odpornośći – postać rozsiana
posocznica OUN zap wsierdzia hepatosplenomegalia z żółtaczką owrzodzenia żołądkowo-jelitowe NN zmiany kostne
histoplazma rozpoznanie
izolacja grzyba z:
- plwaociny
- szpiku
- w chłonne
- mat tkankowe
dodatnbie odczyny serologiczne (wiązania dopełniacza, precypitacji)
rozopoznawanie grzybic
endogenne gdy masowo i stale w materiale
egzogenne - każde
badania
- mikroskopowe
- hodowla
- serologia, ale słabe antygenowo
- pcr, ale można zanieczyścić ze srodowiska
- biopunktaty
- testy skórne
- RTG (przerwa powietrzna między grzybniakiem a ścianą jamy)
- TK (naciek z obłoczkowatym halo)
etiologię grzybiczą zawsze należy brać pod uwagę u
pacjenta IMMUNOKOMPETENTEGO po dlugotrwałej antybiotykoterapii
leki p/grzybicze
1.polienowe - amfoterycyna B, nystatyna, natamcycyna
2. Azole - pochodne imidazolu i triazolu:
ketokonazol, ekonazol, mikonazol, klotrimazol
flukonazol, worykonazol, posokkonazol, rawukonazol
3. Antymetabolity
5-fluorocytozyna
4.echinokandyny - hamuja syntezę glukanów będących składnikiem ściany grzyba
kapsofungina
mykafungina
anidulafungina
kandydoza układowa leczenie
1.amfoterycyna B / flukonazol
2. podtrzymanie: Flukonazol / Ketokonazol/ Nystatyna
ostatnio rekomendowane echinokandyny - skuteczność podobna do amfoterycyny przy mniejszej toksyczności
kandydoza jamy ustnej leki
nystatyna
pimafucyna
klotrimazol
pochodne echinoknadyny na grzyba
na candide bójczo
na aspergilusa statycznie
kryptokokoza lecznie
- amfoterycyna B + flucytozyna
2. podtrzyamnie - amfoterycyna lub flukonazol
kryptokokoza OUN leczenie
1 faza 2 tyg - amfoterycyna B + flucytozyna
2 faza 8 tyg flukonazol
3 faza podtrzymanie 6-12 mscy - flukonazol
aspergiloza leczenie
1.worykonazol (poprawia stan po przeszczepach i białaczkach, ogranicza efekty uboczne amfoterycyny B)
też izawakonazol - lepiej tolerowany niż worykonazol
ratująca: echinokandyny
lepszy efekt kombinacji echinokandyn z triazolami lub amfoterycyną B niż w nonoterpaii
histoplazmoza leczenie
- amfoterycyna B
2. podtrzymanie: ketokonazol, flukonazol, itrakonazol
w postaci uczuleniowej grzybic
steryd
grzybniak leczenie
resekcja
niepożadane amfoterycyna B
gorączka, dreszcze spadek ciśnienia N, W niedokrwistość zapalenienie żył NN
postaci lipidowe mniej toksyczne
flucytozyna niepożadane
uszkodzenie szpiku , wątroby, nerek
śmiertelnosć w grzybicach narządowych
30-70%
