grzybki Flashcards
1
Q
zoonozy grzybicze
A
histoplazmoza
kryptokokoza
2
Q
ile gatunków grzybów wywłouje choroby u ludzi
A
200
3
Q
dermatofity
A
grzybice powierzchowne
4
Q
grzybice oportunistyczne
A
Candida albicans i gatunki pokrewne
Cryptococus neoformans
Aspergillus
5
Q
grzybice systemowe
A
histoplazma
aspergillus
coccidioides
6
Q
najpowszechnijeszy patogen drożdżopodobny
A
Candida albicans
7
Q
nosicielstwo candida
A
25-50% populacji osób zdrowych
8
Q
candida crusei
A
groźny patogen dla pacjentow hematologicznych
niewrażliwy na flukonazol i amfoterycynę B
9
Q
aspergiloza jaki najczęściej
A
fumigatus
10
Q
druga pod względem częstości grzybica narządowa
A
apergiloza (fumigatus najczęściej)
11
Q
aspergiloza
A
2 pod względem częstości grzybica narządowa
najczęściej
zakażenia zwykle EGZOGENNE
CZYNNIKI RYZYKA:
długotrwała i nasilona neutropenia (max podatnosć na zakażenia - pacjenci oddziałów transplantacyjnych - zwłaszcza po przeszczepie szpiku)
śmiertelność z powodu zakażeń układowych jest b wysoka i może sięgać 80%
12
Q
kryptokokoza patogen
A
cryptococus neoformans i gatti
13
Q
kryptokokoza
A
cryptococcus neofromans i gatti najczęściej dotyczy osób z osłabionym ukł odpornosciowym występuje pod postacią zakażenia OUN i rzadziej pod postacią płucną --> duże powinowactwo do ukł nerwowego może objąć: skórę oczy zastawki serca wątrobę śledzionę otrzewną ukł moczowo-płciowy
14
Q
kryptokokoza bardzo ciężki przbieg
A
u osób z AIDS <100 CD4
15
Q
grzybice endogenne
A
uzjadliwienie grzybów znajdujących się w ustroju ludzkim wskutek zaburzeń mechanizmów obronnych
Candida
Geotrichum
16
Q
grzybice egzogenne
A
grzyby dostały się do organizmu z zewnątrz - głównie POZAEUROPEJSKIE - Histoplazma capsulatum
17
Q
grzybice pośrednie
A
zarazem endo i egzogenne
- Aspergillus fumigatus
- Cryptococcus neoformans
- gdzyby Mucor
- monosporidium
18
Q
najczęstsze grzybice w Europie
A
Aspergiloza (2 pod względem częstości grzybic narządowych???) Kandydoza Kryptokokoza Geotrychoza Mucomurmikoza Monosporioza
19
Q
grzybicom glębokim sprzyja
A
neo awitaminoza B oparzenia zaburzeia hormonalne - niewydolność/brak grasicy, cukrzyca, otyłość zaburzenia odporności: -komórkowe(zaburzenia wrodzone grasicy) -komórkowe nabyte - AIDS -humoralne - wrodozny niedobor IgA
20
Q
grzybica DDO postaci
A
zwykle atakuje uprzednio chore płuca
- zapalenie płuc/opłucnej/oskrzeli
- ziarniniakowatość okołooskrzelowa
- grzybniaki w przetrwałych jamach płuc
- postać uczuleniowa grzybicy
21
Q
grzybica DDO w naszyc warunakch klimatycznych
A
grzyby saprofityczne
- Aspergillus fumigatus
- Candida albicans
- Cryptococus neoformans
22
Q
rozsiane zmiany grzybicze w płucach
A
u osób ze spadkiem odporności
często ogniska martiwcy i ropniep
leczeni nieskutecznie giną w wyniku toksemii
23
Q
grzybniak płuc na jakim podłozu
A
rozwija się wjamach płuc po
- gruźlicy
- ropniu płuca
- rozstrzeniach po zapaleniu
- w sarkoidozie
- w raku płuca
- w torbielach płuca
- w zwłóknienieu płuc w przeiegu ZZSK
24
Q
grzybniak objawy
A
najczęściej KRWIOPLUCIE!
może otrzymywać się w jamie nie zmieniajac wielkości, ale częściej POWIEKSZA SIE do olbrzymich rozmiarów
czasami obumiera i ZNIKA SAMOISTNIE
często nadkażenie i objawy przewlekłego ropnia płuc
25
grzybica oskrzeli
nastęstwo zakażenia grzybami nitek używazych do podwiązania oskrzeli podczas resekcji płucnej
lub
zakażenia rozstrzenia oskrzeli
26
postać uczuleniowa grzybicy
często kropidlakowej (aspergillus)
odczyn alergiczny tkanki płucnej typu Arthusa [miejscowa reakcja immunologiczna na kolonizację drzewa oskrzelowego]
powstaje u osób atopowych - przede wszytskim astma
w płucach - nacieki kwasochłonne i niedodma na skutek zatkania treścia zwierajacą grzyby DO
przeważnie + odczyny śródskórne po strzyknięciu aspergilliny
nacieki uporczywie nawracja w róznych cześciach płuc pozostawiając ogniska zwłóknienia i rozstrzenie oskrzeli --> rozpległe uszkodzenie tk płucnej
27
ziarniniakowatość okołooskrzelowa
oskrzela i oskrzeliki ulegają uszkodzeniu i niszczeniu przez ziarninię rozwijającą się w ich ścianach
rozległe ziarnianiaki i w ziarninie grzyby
28
grzybicze zapalenie wsierdzia patogeneza
zwykle na zmienionych zasatawkach (albo po wymianie na sztuczne - wymaga wymiany)
najczęściej w wyniku przedostania się grzybów do krwi
29
grzybicze zap wsierdzia objawy
gorączka
szmery nad sercem
niewydolność krążenia
niedokrwistość!
często zgon mimo leczenia
30
grzybica otrzewnej
bywa następstwem dializ otrzewnowych
| zwykle samoistne wyleczenie po ich zaprzestaniu
31
grzybica nosowo-oczodołowa
najczęsciej aspergiloza
32
grzybica nosowo-oczodołowa jak wygląda
następstwo grzybniaka który rozwija się w zatokach przynosowych i czasami zajmuje oczodół
grzyby najczęściej umiejscawiaja się w zatokach sitowych
objawy: jednostronne opadnięcie powiek, obrzęk otaczających tkanek
pochodne ampicyliny nie przechodzą do zatok
33
grzybice pp najczęściej etiologia
czynnikiem etiologicznym są najczęściej grzyby drożdżopodobne Candida
zwykle C.albicans , rzadziej C. glabrata, C.krusei, C.tropicalis, C.pseudotropicalis
saprofity pp
34
grzybice pp czynniki ryzyka
z neutropenią - choroba zasadnicza/leczenie
bez neutropeni - zabiegi chirirgicze, oparzenia
chorzy dlugo leczeni pozajelitowo - uszkodzona naturalna bariera + posocznica kandydozowa (z powodu grzyba w kaniulach)
35
grzybica pp objawy
biegunka ze śluzem, ropą, krwią
w wywiadzie czynniki prowadzące do grzybicy
właściwe rozpoznanie - badanie mykologiczne kału
36
candida albicans w HIV
zapalenie przęłyku
| zapalenie odbytnicy - świąd odbytu, wyciek śluzowy
37
zakażenie pp w AIDS
Candida albicans najczęściej (przełyk, odbytnica)
| kryptokokoza 2-6% AIDS - zazwyczaj uogólnione
38
kryptokokoza w AIDS
u 2-6%
zakażenie uogólnione - zajęcie płuc, OUN, śledziony, wątroby, nadnerczy, w chłonnych i szpiku
objawy ogólnoustrojowe mogą się rozwijać b podstępnie
w zakażeniu rozsianym kryptokoki można izolować z moczu i krwi
39
kryptokoki występują w:
odchodach ptasich (gołębich) i sprochniałych drzewach
40
kryptokoki rozprzestrzenianie
inhalacyjna
ale też uszkodzona skóra
droga pokarmowa
41
kryptokokoza płucna objawy
od bezobjawowoej kolonizacji do ARDS
42
grzybica OUN etiologia
2/3 kryptokokoza
Candida - częściej u dzieci i noworodków
rzadko Aspergillus
43
grzybica OUN - gdzie
podstawa mózgu
44
grzybica OUN - objawy
```
przypomina gruźlicze ZOMR
zwykle ciężki przebieg, najczęściej zgon
bóle głowy
zaburzenia śwoadomosći
gorączka
N,W
dodatnie oponowe
ogniskowe - porażenie n V i VII
```
45
pmr w grzybicach
przejrzysty
niska cytoza- limfocyty
wzrost białka, czasem wysoki
glukoza obnizona
zasadnicze znaczenie - hodowla grzyba
46
grzybice OUN w AIDS
meningitis lub meningoecephalitis
ostra postać w kilka dni śmierć
przelekła --> miesiącami, ale zwykle też zgon
47
kryptokokoza OUN w AIDS
w 5% przebiega ostro i po 2 tyg od rozpoznania nagły wzrost ciśnienia pmr z obrzekiem TARCZY N II
nakłucie lędzwiowe i drenaz płynu = leczenie
rozpoznanie pewne: tusz indyjski dodany do pmr uwiadacznia otoczki grzyba + doadtniw ynik hodowli i wykrywanie antygenu kryptokokowego w pmr
48
w 98% antygeny grzyba w pmr i surowicy
kryptokokoza w AIDS
49
kandydoza OUN
zwykle przewlekła
następsto rozsiewu zmian grzybiczych umiejscowionych w innych narządach - UO, PP
zasadnicze znaczenie - hodowla z pmr
50
histoplazma źródło
zarodniki grzybów W WYSCHNIETYCH ODCHODACH nietoperzy i ptaków
51
droga zakażenia histoplazmą
inhalacyjna i uszkodzona skóra
zakażenie u osób w miejscach enndemicznych - ulega zakażeniu nawet 90% populacji - Ameryka północna
52
histoplazma objawy
u zdorwych - bezobjawowo/łagodnie
z niedoborem odpornośći -- postać rozsiana
```
posocznica
OUN
zap wsierdzia
hepatosplenomegalia z żółtaczką
owrzodzenia żołądkowo-jelitowe
NN
zmiany kostne
```
53
histoplazma rozpoznanie
izolacja grzyba z:
- plwaociny
- szpiku
- w chłonne
- mat tkankowe
dodatnbie odczyny serologiczne (wiązania dopełniacza, precypitacji)
54
rozopoznawanie grzybic
endogenne gdy masowo i stale w materiale
egzogenne - każde
badania
- mikroskopowe
- hodowla
- serologia, ale słabe antygenowo
- pcr, ale można zanieczyścić ze srodowiska
- biopunktaty
- testy skórne
- RTG (przerwa powietrzna między grzybniakiem a ścianą jamy)
- TK (naciek z obłoczkowatym halo)
55
etiologię grzybiczą zawsze należy brać pod uwagę u
pacjenta IMMUNOKOMPETENTEGO po dlugotrwałej antybiotykoterapii
56
leki p/grzybicze
1.polienowe - amfoterycyna B, nystatyna, natamcycyna
2. Azole - pochodne imidazolu i triazolu:
ketokonazol, ekonazol, mikonazol, klotrimazol
flukonazol, worykonazol, posokkonazol, rawukonazol
3. Antymetabolity
5-fluorocytozyna
4.echinokandyny - hamuja syntezę glukanów będących składnikiem ściany grzyba
kapsofungina
mykafungina
anidulafungina
57
kandydoza układowa leczenie
1.amfoterycyna B / flukonazol
2. podtrzymanie: Flukonazol / Ketokonazol/ Nystatyna
ostatnio rekomendowane echinokandyny - skuteczność podobna do amfoterycyny przy mniejszej toksyczności
58
kandydoza jamy ustnej leki
nystatyna
pimafucyna
klotrimazol
59
pochodne echinoknadyny na grzyba
na candide bójczo
| na aspergilusa statycznie
60
kryptokokoza lecznie
1. amfoterycyna B + flucytozyna
| 2. podtrzyamnie - amfoterycyna lub flukonazol
61
kryptokokoza OUN leczenie
1 faza 2 tyg - amfoterycyna B + flucytozyna
2 faza 8 tyg flukonazol
3 faza podtrzymanie 6-12 mscy - flukonazol
62
aspergiloza leczenie
1.worykonazol (poprawia stan po przeszczepach i białaczkach, ogranicza efekty uboczne amfoterycyny B)
też izawakonazol - lepiej tolerowany niż worykonazol
ratująca: echinokandyny
lepszy efekt kombinacji echinokandyn z triazolami lub amfoterycyną B niż w nonoterpaii
63
histoplazmoza leczenie
1. amfoterycyna B
| 2. podtrzymanie: ketokonazol, flukonazol, itrakonazol
64
w postaci uczuleniowej grzybic
steryd
65
grzybniak leczenie
resekcja
66
niepożadane amfoterycyna B
```
gorączka, dreszcze
spadek ciśnienia
N, W
niedokrwistość
zapalenienie żył
NN
```
postaci lipidowe mniej toksyczne
67
flucytozyna niepożadane
uszkodzenie szpiku , wątroby, nerek
68
śmiertelnosć w grzybicach narządowych
30-70%
