choroby odzwierzęce Flashcards
rezerwuar zoonoz
kręgowce
metody transmisji zoonoz
bezpośrednio na człowieka
przez produkty pochodzenia zwierzęcego
za posrednictwem stawonogów (wektor)
babeszjoza przenoszenie
Babesia microti, Babesia divergens
przez kleszcze (1-6 TYG wylęganie)
przez transfuzje (6-9 tyg wylęganie)
przez ŁOŻYSKO
jak przebiega babeszjoza
często bezobjawowo
ciężej: po splenektomii, u starszych, osłabiona odpornosć
ciężki przebieg babeszjozy
wysoka parazytemia - przypomina malarię niedokrwistość hemolityczna NN z białkomoczem i hemoglobinurią NO NS NW
badania laboratoryjne babeszjoza
niedokrwistość hemolityczna
małopłytkowość
leukopenia
diagnostyka babeszjozy
złoty standard: gruba kropla i rozmaz (Giemsy) - ocena obecności pierwotniaka w erytrocycie
PCR - możliwe we wczesnym okresie, wyniki fałszywie dodatnie
serologia - p/c od 14 dnia do 6 lat (immunofluorescencja pośrednia IgM lub IgG 1;64)
kiedy parazytemia w babeszjozie
od 12-17 dnia od ukłucia kleszcza, może utrzymać się ponad rok
kiedy p/c w babeszjozie
od 14 dnia do 6 lat
kiedy leczyć babeszjozę
gdy parazytemia i objawy
gdy parazytemia bezobjawowa > 3 msc
czym leczyć babeszjozę
chinina + klindamycyna (7-10 dni)
alternatywa: atowakwon + azytromycyna
wirus Zachodniego Nilu
przenoszenie: transfuzja krwi, z przeszczepem narządowym rodzina Flaviviridae w 80% bezobjawowy 19 % gorączka zachodniego Nilu 1% zapalenie mózgu
gorączka maltańska
bruceloza
listerioza co wiem z innych prezek
kat kliniczna B w HIV
zapalenie opon u dzieci <1 rż (ampicylina+cefotaksym lub ampicylina +aminoglikozyd)
zapalenie opon u starszych ludzi (cefotaksym/ceftriakson + wankomycyna + ampicylina)
czas leczenia DŁUGI - minimum 21 dni, a nawet 8 tyg
listerioza
zoonoza
zwierzęta bezobjawowo
zjedzenie sera pleśniowego, nieumtych owoców, mięsa, ryb, owoców morza
bakteria z pp–> krew–> OUN [najczęstsza manifestacja: posocznica/bakteriemia, ZOMR, zapalenie mózgu, ropnie mózgu w cz środkowej i pniu mozgu.]
listerioza nowowrodków
o wczesnym początku (zakażenie wewnątrzmaciczne)
-posocznica
-wysiew mikroropni w obrębie skóry, wątroby i śledziony, określany, jako granulomatosis infantiseptica.
o późnym początku (przez kanał rodny)
-2-3 tydzień życia
-ZOMR
wskażnik śmiertelności płodów zarażonych płodowo - ok 50%
poważnych powikłań, m.in. poronienia, urodzenia martwego dziecka, porodu przedwczesnego lub zakażenia zagrażającego życiu noworodka
pmr listerioza
glukoza spada
cytoza rośnie
białko rośnie - niewiele
koziołkujący sposób poruszania bakterii
badanie kału w listeriozie
nie ma sensu - bo są bezobjawowi nosiciele
kobiety w ciąży - jak się chronić przed listeriozą
nie spożywać serów pleśniowych, rzeczy z mleka niepasteryzowanego i dań gotowych bez podgrzania
dżuma patogen
Yersinia pestis
rodencjoza jaki patogen
Yersinia pseudotuberculosis
Yersinioza
Yersinia enterocolica
rezeruwar: świnie
zakazenie: spożycie czegoś z wieprzowiny, też niepasteryzowane mleko, woda, bezpośredni kontakt ze zwierzęciem, transfuzja
namanażanie w lodówce
Yersinia eneterocolica
Listeria monocytogenes
co sprzyja jersioniozie?
nadmierne gromadzenie Fe w organiżmie - hemochromatoza, ropzad krwinek czerownych
chlodny klimat, zima
jak przebiega jersinioza
Po wniknięciu do pp przechodzi do węzłów chłonnych pp. Najczęściej zakażenie przebiega pod postacią ostrego zapalenia jelit, ostrego zapalenia jelitowych węzłów chłonnych lub jako zespół objawów sugerujących ostre zapalenie wyrostka robaczkowego.
rzadko posocznica –> ropnie narządowe
kto najczęściej choruje na yersiniozę?
małe dzieci
- objawy po 4-7 dniach, utrzymują się kilka tyg
- niewysoka gorączka, kurczowy ból brzucha, luźne stolce, często z domieszką śluzu i/lub krwi, oraz wymioty
- mechanizm biegunki: zapalny, inwazyjny
u starszych - objawy OZWR
rumień guzowaty - K na nogach
bóle stawów
diagnostyka jersini
Zakażenie Yersinia enterocolitica potwierdza się poprzez wyizolowanie bakterii z kału lub innych materiałów biologicznych, m.in. węzłów chłonnych, płynu stawowego, moczu, żółci lub krwi
leczenie yersiniozy
objawowe
dżuma
Yersinia pestis (względnie beztlenowa G-) utrzymuje się w środowisku głównie dzięki gryzoniom i pasożytującym na nich pchłom ale też wiewiórki, pieski preriowe, myszy, nornice, koty czy królik
jak się zarazić dżumą
PCHŁA, MYŚLIWI oprawiający zwierzęta, od człowieka z dżumą płucną - INHALACYJNA! (CZYNNIK BIOTERRORYSTYCZNY)
ugryzienia przez zakażoną pchłę, która może zostać przeniesiona przez psy i koty do miejsc zamieszkania ludzi;
bezpośredniego kontaktu z płynami ustrojowymi lub tkankami zakażonego zwierzęcia, np. w przypadku myśliwych oprawiających zwierzęta bez zachowania odpowiednich środków ostrożności;
drogą kropelkową w wyniku bliskiego kontaktu z osobą chorującą na dżumę płucną lub z materiałem biologicznym w przypadku pracowników laboratoriów.
gdzie występuje dżuma
niektórych rejonach Afryki, Azji, Ameryki Południowej oraz pojawia się sporadycznie na zachodzie Stanów Zjednoczonych Ameryki. W Europie choroba nie występuje.
jakie są postaci dżumy
dymieniczna - najczęstsza
septyczna
płucna
dżuma dymienicza
najczęstsza
po pogryzieniu przez pchłę, bakterie przechodzą do najbliższych ww chłonnych i się namnażają
objawy
gorączki,
bólu głowy,
dreszczy i
ogólnego osłabienia
-powiększenie węzłów po jednej stronie ciała (zwykle pachowe, szyjne lub pachwinowe) NIEZWYKLE BOLESNE, znacznie powiększone = dymienice
gdy nieleczone rozpadają się - wyciek cuchnącej treści ropnej
powiększenie wątroby i śledziony!
dżuma septyczna
jako powikłanie dymieniczej lub niezaleznie
w wyniku ugryzienia przez pchłę lub kontkatu z tkankami zakażonego zwierzęcia
Cechuje ją gorączka, dreszcze, skrajne ogólne osłabienie, ból brzucha, możliwe krwawienie do skóry i narządów wewnętrznych oraz rzadko występujące niespecyficzne objawy, takie jak: nudności, wymioty czy biegunka. Tkanki palców czy nosa mogą zmienić zabarwienie na czarne w wyniku martwicy.
dżuma płucna
jako powikłanie dymieniczej i septycznej lub zainhalowanie kropelek od osoby z dżumą plucną
echuje ją gorączka, ból głowy, ogólne osłabienie i szybko narastające objawy ze strony układu oddechowego: duszność, ból w klatce piersiowej, kaszel, niekiedy domieszka krwi lub ropy w plwocinie. Zapalenie płuc jest najpoważniejszą postacią choroby i może prowadzić do niewydolności oddechowej bezpośrednio zagrażającej życiu.
najpoważniejsza postać dżumy
zapalenie płuc i może prowadzić do NO