pasożyty, beztlenowce Flashcards
p/c przeciwko toksoplazmozie ile % Europejczyków
50-90%
odsetki osób seropozytwtych rosną z wiekiem
często Francja (surowe mięso) albo tam gdzie dużo kotowatych - Ameryka środkowa, Afryka Subsaharyjska
częstość toksoplazmozy wrodzonej w Polsce
2/1000 urodzeń
toksoplazmoza patogen
Toxoplasma gondii - pasożyt bezwględnie wewnątrzkomorkowy
u kota jakie formy toksoplazmozy
trofozoit i oocysta
u innych ssaków jakie formy toksoplazmozy
trofozoit i cysta (też bradyzoit)
zywiciel ostateczny toksoplazozy
kot i ktotowate (moga zarazić się raz w życiu - po 2-4 tyg wydalają przez 3 tyg miliony cyst)
drogi zakażenia toksoplazmozą
owoce, warzywa niemyte, surowe (6-17%) –> oocysty
niedogotowane mięso lub surowe (30-60%) –> cysty
przezłożyskowo - tachyzoity
jatrogenne (transfuzja krwi, narządów, laboratorium) - tachyzoity
jak najczęściej można się zarazić toksoplazmozą
przez spożycie niedogotowanego/ surowego mięsa (30-60%) - spożywa się cysty tkankowe
objawy toksoplazmozy u immunokompetentnego
90% bezobjawowa
10% limfadenopatia [może towarzyszyć gorączka, ale nie musi, wysypka plamisto-grudkowa, objawy zespołu mononukleazopodobnego lub grypopodbnego
-najczęściej miejscowa (węzły chłonne szyjne za MOS, karkowe, potyliczne - asymetryczne, mierna bolesność, bez ropienia)
—- u 20-30% z tego limfadenopatia uogólniona
objawy ogólne łagodne - trwają kilka dni
powiększenie ww chł - do kilku tyg/miesięcy
infekcja samoogranicza się w 6 tygodni
objawy toksoplazmozy w immunosupresji
może dać postać uogólnioną w wyniku reaktywacji zakażenia lub zakażenia pierwotnego
najczęsciej zajęte OUN, płuca, oczy
też: serce, mm, hepatosplenomegalia, zaburzenia krzepnięcia, niedokrwistość
kiedy objawy toksoplazmozy
od 5 - 23 dni od zarażenia
wg książki wylęganie 2 tyg-2msc, z parazytemią 1-3 tyg
toksoplazmoza w AIDS
<100 CD4
zwykle ropnie mózgu/zapalenie mózgu
zmiany w mózgu: w pniu mózgu, zwojach podstawy, przysadce, na granicy istoty białej i kory
rzadziej: płuca, jelita, siatkówka, watroba, serce, rozsiana
L: pirymetamina+sulfadiazyna lub klindamycyna+kwas folinowy
profilkatyka do 200 cd4 –> pirymetamina +sulfadiazyna
toksoplazmoza w ciąży
zakażenie dziecka trofozoitami - transmisja na dziecko po 1-4 msc od kolonizacji łożyska –> TYLKO U 1/3 MATEK
zwykle zakażenia pierwotne w ciąży (do 6 msc przed, 2-3 max), b rzadko wtórne [gdy zmiana immunokompetencji]
najwięszke ryyzko fetopatii <24 tyg zakażenia
ryzyko transmisji przezłożyskowej - największe w III trym (60-90%)
transmisja toksoplazmozy w ciązy
max ryzyko w III trymestrze (60-65%), w I ok 15%
ale cięższy przebiej gdy w 1 trymestrze
[tak jak cmv]
średnie ryzyko transmisji 30%
wrodzone zakażenie toksoplazmozą - objawy
70-90% bezobjawowo lub skąpoobjawowo, ujawniajace się po kilkunastu latach jako odległa rekatywacja zakżenia
10% - toksoplazmoza wrodzona objawowa {objawy w 1 msc
objawowa toskoplazmoza wrodzona
10% zapalenie siatkówki/naczyniówki upośledzenie słuchu zaburzenia motoryki zaburzenia rozwoju psychicznego
rzadko triada Sabina-Pinkertona:
- zap siatkówki/naczyniówki (>80%)
- zwapnienia śródczaszkowe (ok 40%)
- wodogłowie, małogłowe (20-30%)
występują też hepatosplenomegalia, żółtaczka, limfadenopatia i anemia
też obumarcie, obrzęk uogólniony nieimmunologiczny, , IUGR, niedowład spastyczny 4 -kończynowy, zaćma, zez, zanik n II
toskoplazmoza oczna
zarówno w postaci wrodoznej jak i nabytej (częściej wrodozna)
zapalenie siatkówi i naczyniówki (klębki waty)
we wrodzonej zwłaszcza w późniejszym okresie przebieg może być bezobajawowy - po latach 10-35 rż - nawrót stanu zapalnego = uwolnienie tachyzoitów z pękniętej cysty
różnicowanie toksoplazmozy nabytej
cmv ebv hiv grużlica sarkoidoza chłoniaki
kobieta IgM i IgG dodatnie toksoplazmoza co robić?
oceniamy awidność IgG - wysoka - choroba > 4msc
niska - nic nie mówi
diagnostyka toksoplazmozy
—>serologia
-surowica
-pmr
-płyn owodniowy
-płyn śródoczny z przedniej komory oka
o aktywności procesu świadczy serokonwersja odczynu ujemnego w klasach IgA, IgM, IgG
w ocznej niecharakterystycznie - brak IgA, IgM, a IgG niskie miana
- –> awidność
- –> badanie dna oka
brak korelacji między aktywnoscią procesu zapalnego a p/c toksoplazmoza
w ocznej - brak IgA, IgM, a IgG niskie miana
diagnostyka toksoplazmozy wrodzonej
usg płodu
dna z płynu owodniowego (amniopunkcja > 18 tyg, najlepiej 21, nie wczesniej niz 4tyg po zarażeniu matki; koeniczne badanie hiv przed)
p/c IgA, IgM - porównanie z matką
p/c IgG > 12 msc
keidy IgM w tokso
po 5-7 dniach
szczyt 4 tyg
trwają 6-9 msc, nawet lata
IgA w tokso
przydatne w ciąży, seronegatywizacja szybciej niż IgM, ale i tak mogą być 9 msc
chorzy niekompetetni immuno noworodki niemowlaki płody poteirdzenie zakażenia toksop
izolacja w hodowli lub mat gen
kiedy amniopunckja w kieunku T.gondii
zakażenie pierwotne u matki
brak możliwości wykluczenia zakażenia pierwotnego
nieprawidłowości w usg płodu
podejrzenie tokso OUN badania
pmr (ploeocytoza jednojądrzasta niewielka)
TK, MRI - rozsiane zwapnienia wewnątrzczaszkowe (jądra podstawy i ok okołokomorowa - tokso wrodzona)
obecność w obu półkulach nieregularnnych, mnogich ognisk, często na granicy kory i warstwy podkorowej
oraz w okolicy jąder podstawy ulegających obrączkowatemu wzmocnieniu
char objaw: ekscentrycnzy objaw tarczy strzelniczej w MRI z ekscentrycznym guzkowym obszarem wzmocnienia
tokso oczna badania
oftlamoskopia angiografia fluoresceinowa usg tk siatkówki pobranie płynu z przedniej komory oka
leczenie toksoplazmozy
nie leczymy bezobjawowych
nie leczymy pacjentów z łagodnymi, samoograniczającymi się obajwami
można rozważyć przy dużym nasileniu objawów lub trwających POWYŻEJ 2 TYG
LECZYMY POSTAĆ Z ZAJĘCIEM NARZĄDÓW, IMMUNOSUPRESJA, TOKSOPLAZMOZĘ WRODZONĄ
zwykle 3 tygodnie
w ocznej 6-8 tyg
LEKI na toksoplazmozę
pirymetamina z sulfadiazyną
prymetamina z klindamycyną
trimetoprym
w ocznej dołączyć steryd
zarażenie matki w 1 trymestrze ciąży tokso leczenie
spiramycyna (bo pirymetamina teratogenna) do 18-21 tyg i wykonanie amnipunkcji - dalsze postępowanie zależy od wyniku
gdy brak inwazji, można kontynuwać spiramycynę do końca ciąży
gdy inwazja - P+S + kwas folinowy do końca ciąży
badania na tokso u seronegatynych ciężarnych
na poczatku
24 tydz
2 tyg przed termienm
TRWAŁE USZKODZENIE WZROKU i OUN u dzieci z tokso wrodzoną
3%
bezobjawowy noworodek z wordzoną tokso ryzyko objawów
7-15% ujawnienia choroby po miesiącach/latach
toksokaroza patogen
Toxocara canis (częściej) Toxocara cati (rzadziej)
ile ludzi w Polsce ma + p/c na toksokarozę
kilka-kilkanaście%
[najwyższy odsetek w Brazylii i Inodenezjii (40%)
źródło zakażenia toksokarozą
szczeniaki psa i kota (zakażenie wertykalne)
też lisy
zespół larwy wędrującej
toksokaroza
kto najczęściej choruje na toksokarozę
dzieci 2-7 lat (geofagia, piaskownice)
drogi zakażenia toksokarozą
brudne ręce
nieumyte warzywa, owoce
sporadycznie inhalacja jaj pasożyta z pyłem
rzadko spożycie niedogotwanego mięsa - wątróbek zwierzęcuch
toksokaroza objawy u ludzi okres
2 tygodnie do kilku mscy, a nawet lat
jak wygląda zarażenie toksokarozą
połknięcie jaj –> larwy małe 0,5 mm –> przez ścianę jelita do krwi –> wątroba (giną) –> te które przejdą dostają się głównie do mózgu oczu i mięśni (0,5mm)
nie podlegają wzrostowi! podziałom! ale pozostają żywe minimum 7 LAT!
OBJAWY: wynik uszkodzenia BEZPOŚREDNIEGO w czasie wędrowki oraz reakcją immunologiczną gospodarza (nacieki, ropnie, ziarniniaku eozynofilowe)
nie stanowi zagrożenia dla innych ludzi
toksoplazmoza
toksokaroza
bąblowica jednojamowa
bąblowica wielojamowa
postaci toksokarozy
- zespół larwy wędrującej trzewnej
- zmiany narządowe
- toksokaroza ukryta
- bezobjawowa eozynofilia
zespół larwy wedrującej trzewnej
małe dzieci (geofagia) z intensywą inwazją do wątroby
ciężki stan
gorączka, duża eozynofila, hipergammaglobulinemia
objawy płucne (kaszel, stany spastyczne oskrzeli)
też zap mm sercowego z eozynofilą –> NS
zmiany narządowe w toksokarozie
oczy - starsze dzieci i dorośli
mózg/serce (dużo rzadziej, ale opisywano zgony)
W MÓZGU - zomr, zap mózgu, obraz guza mózgu, zaburzenia zachowania, padaczka
oko w toksokarozie
zajęte u starszych dzieci i dorołsych zapalenie różnych struktur leukokoria (mylona z retinoblatoma) trakcyjne odwartwienie siatkówki - pozapalne pasmo włókniste zairniniaku podsiatkowkowe JEDNOSTRONNE
lokalizacja wątrobowa toksokarozy
zwykle nie współitnieje z oczną lub neurotoksokarozą
przezłożyskowe przenikanie toksokarozy
nie ma