Tekst: Tva 'Summa theologiae' en Boëthius van Dacië 'Summa Bono' Flashcards
Wat is God volgens Thomas van Aquino?
De essentie van God is geluk. Hij is een doel op zichzelf: altijd de tweede actualiteit (altijd bezig om dat geluk te zijn).
Wat zijn Engelen volgens Thomas van Aquino?
Engelen zijn altijd verbonden aan God. Engelen moeten zich verbinden met God, dit is hun activiteit. Deze activiteit houdt altijd aan, maar is extern.
Wat zijn mensen volgen Thomas van Aquino?
Mensen houden vast aan God. De mens verricht daarom handelingen om dichter bij God te komen. Deze handelingen kunnen nooit aan een stuk doorgaan, waardoor ze verdubbelen wanneer ze verstoord worden. Hierdoor is het voor een mens nooit mogelijk om volmaakt gelukkig te worden, de mens kan nooit tot God komen. De mens wordt door externe factoren gelukkig, net als engelen, maar dit houdt niet voor altijd aan.
Waarom is de mens niet in staat om volmaakt gelukkig te zijn en Engelen en God wel volgens Thomas van Aquino?
Dit komt doordat de mens een lichaam heeft en Engelen niet, dus de activiteit van de mens om gelukkig te zijn houdt niet altijd aan. De mens is namelijk afhankelijk van het lichaam en moet ook basisbehoeften voor het lichaam uitvoeren. Engelen hebben geen lichaam waar zij voor moeten zorgen, dus zij kunnen zich altijd vasthouden aan de activiteit tot verbondenheid met God. God is zijn eigen natuur.
Waarin bestaat volgens Boëthius van Dacië het hoogste goed (geluk) voor de mens?
Boëthius van Dacië heeft het over het hoogste goed op cognitief niveau (niveaus van de ziel Ari). Het hoogste goed van de mens bestaat in het cognitieve intellect. Hier bevindt zich de kennis die men verleent door het intellect. Je wordt pas echt gelukkig door het verstand te gebruiken
Wat zijn de twee vormen van verstand volgens Boëthius van Dacië?
- Speculatief: gelukkig worden door de waarheid te kennen en er gelukkig van worden/het leuk vinden
- Praktisch: door goed te doen/handelen, je moet het wel leuk vinden
Wat zijn volgens Boëthius van Dacië goede handelingen en wat zijn slechte menselijke handelingen? Kunnen menselijke handelingen indifferent (noch goed, noch slecht) zijn?
Goede handelingen zijn volgens Boëthius van Dacië handelingen die overeenstemmen met het hoogste goed; dus met het intellect. Dan is de mens namelijk in overeenstemming met zijn natuur en doet de mens wat hij volgens de natuur zou moeten doen. Als de mens niet handelt volgens het hoogste goed, begaat de mens een zonde. Of je bent bezig met het kennen van het ware en het goede, dat is goed. Maar als je hier niet mee bezig bent dan bega je een zonde. De intentie voor een handeling bepaalt grotendeels of een handeling moreel of immoreel is.
Hoe beargumenteert Boëthius van Dacië zijn opvatting dat filosofen de enige mensen zijn die het ware geluk kunnen bereiken (en die leven zoals de mens bedoeld is om te leven)?
Alleen die kleine groep mensen leven volgens de natuurlijke orde. Je hebt een lagen van vermogens, om het hogere mogelijk te maken (drie niveaus van zielen, Aristoteles). Alleen een kleine groep mensen, filosofen, slaagt erin om deze volgorde te respecteren. Andere mensen zijn enkel bezig met de zintuiglijke waarneming en eet omdat men moet eten. Alle mensen die niet leven zoals de filosofen zondigen tegen de natuurlijke orde. De filosoof leeft als enige die leeft zoals een mens hoort te leven. Filosofen leven dus een echt menselijk leven, de andere mensen zijn beesten.
Waarom zou een bisschop het problematisch vinden dat filosofen de enige mensen zijn die het ware geluk kunnen bereiken volgens Boëthius van Dacië?
- Alle gelovigen zijn beesten, dat zijn geen mensen. Dit kan pijnlijk zijn voor die mensen om aan te horen. (Elitair karakter).
- De sleutel tot de hemel komt bij de filosoof te liggen en niet meer bij de bisschop. Met je eigen verstand kun je tot het goede komen, daarvoor heb je het geloof niet nodig. Dan zouden alle kerken, priester, beelden en de hele meute verdwijnen. Op eigen kracht kun je alles realiseren, zodanig dat je al op aarde terecht kan komen in het volmaakte (hiernamaals).