Spurningar úr áfangaprófi 2 Flashcards
Hver af eftirtöldum svæðum heilans er yfirleitt ekki taið með sem stjórnastöð ósjálfráða taugakerisins (ANS)?
Möndlungur
Í svitakirtlum er að finna:
Kólínerga viðtaka (cholinergic receptors)
Hver eftirtalinna telst til fituleysanlegra hormóna?
Sterar
Hver eftirtalinna fullyrðinga um losunarhormón frá undirstúkunni er rétt?
Þau berast með portæðum til heiladingulsins.
Hormón framhluta heiladinguls (anterior pituitary)
- Eru oftast “trophisk” (stýrihormón)
2. Stjórna efnaskiptum, vexti og æxlun
Ósjálfráða (autonome) taugakerfið losar á marklíffæri (effector organ) sín:
Bæði acetylcholine og noradrenalín
Ein þekktustu áhrif tengingar sterahormóna við frumuviðtaka sína eru:
Áhrif á tjáningu gena
Hver eftirtalinna fullyrðinga er rétt?
Í undirstúku (hypothalamus) fer fram stjórnun fjölmargra þátta sem lúta að viðhaldi jafnvægis innra umhverifsins (homeostasis)
Blóð-heila þröskuldurinn (blood-brain barrier) hindrar flutning eftirfarandi þátta úr blóði í heila- og mænuvökva NEMA eins, hver er hann?
Fituleysanleg efni (og lofttegundir)
Öll eftirtalin hormón eru af amíngerð NEMA:
Aldosterone (augljóslega steragerð miðað við endingu)
Hægt er að hemja áhrif sympatíska taugakerfisins Sérhæft (specific) með:
Efnum sem hindra viðtaka fyrir noradrenalín
Hvað af eftirtöldu er yfirleitt rétt varðandi ósjálfráða taugakerfið?
- Allar frálægar (efferent) taugar byggjast upp af tveimur taugafrumum
- Boðefnið í taugahnoðunum (ganglia) er alltaf acetylcholine.
Þeir staðir utan miðtaugakerfis þar sem taugafrumubolir finnast kallast:
Taugahnoð (ganglia)
Heila-og mænuvökvi:
Er seytt í heilahol úr blóði og er líkari millifrumuvökva en blóðvökva
Hvaða heilasvæði tilheyrir hreyfibörkurinn
Hvirfilblaði
Tvöföld íhugun kallast það þegar til sama líffæris liggja:
bæði sympatíska og parasympatíska taugakerfið
Taugaþræðir sem liggja til beinagrindavöðva tilheyrir þeim hluta úttaugakerfisins sem kallast:
sómatíska taugakerfið
Ósjálfráða taugakerfið losar á marklíffæri sín:
bæði acetylkoline og noradrenaline
Hlutverk kalsíum jónar í samdrætti beinagrindavöðva er að tengjast og virkja:
troponín sem færir tropomyosón af bindistöðum fyrir myosín á aktíni
Að lokinni boðspennumyndun í vöðvafrumu beinagrindavöðva líður stuttur tími þar til samdráttur kemur fram, þetta endurspeglar þann tíma sem:
Það tekur kalsíum að flæða úr frymisnetinu og umfrymið og tengjast troponin
Hlutverk þverpípla er að:
Leiða boðspennuna hratt inn í vöðvafrumuna.
Samdráttarkraftur sem ein vöðvafruma í beinagrindavöðva getur myndað:
Getur aukist með þvi að auka boðspennutíðni
Í hverjum beinagrindavöðva gildir að:
Hreyfieiningar eru virkjaðar í röð frá þeim smærstu til þeirra stærstu
Endaplata:
kallast ummyndað svæði frumuhimnu í beinagrindavöðva og hefur mikið af nikótín viðtökum (kólíengrum)
Hverjir eftirtalinna vöðva hafa smæstar hreyfieiningar?
fingurvöðvar
Hormónum er seytt ( secreted) í blóð af ?
Innkirtlum og sumum taugafrumum
Mænutaugar eru kallaðar blandaðar ( mixed) af því að:
Þær hafa bæði aðlægar (afferent) og frálægar (efferent) taugafrumur
Hver eftirfarandi hluta heilans er talinn vera meginúrvinnslusetur (integrating center) fyrir samvægi (homeostasis)?
Undirstúka (hypothalamus)
Hvað af eftirtöldu einkennir parasympatíska taugakerfið?
Taugar þess eiga upptök sín annars vegar í heila og hins vegar í sacral hluta mænu.
Sómatíska taugakerfið losar á marklíffæri sín:
Eingöngu acetylcholine
Noradrenalin er taugaboðefni í eftirhnoðafrumum ( postaganglionic nerve cells ) sem tilheyra:
Sympatíska taugakerfinu
Tvö hormone sem hafa meiri áhrif saman en summa áhrifa þeirra í sitthvoru lagi kallast:
Samverkar (synergist)
Hið svokallaða hvíta efni (white matter) miðtaugakerfisins
Inniheldur lítið af taugabolum
Flytur boð milli mismunandi hluta miðtaugakerfisins
Í hvaða blaði (lobe) heilabarkar er sjónbörkur staðsettur ?
Hnakkablaði (occipital lobe)
Tvö hormón A og B berast samtímis að líffæri. Hormón A veldur tilteknum áhrifum á líffærið en ekki hormón B. Hver er möguleg skýring?
Frumur líffærisins hafa viðtaka fyrir A en ekki B
Oxytosin er losað frá:
Afturhluta heiladinguls.
Oxytosin:
Hefur bæði áhrif á mjólkurkirtla og leg.
Hver eftirtalinna hluta miðtaugakerfisins er talin gegna mikilvægu hlutverki í minni?
Dreki (hippocampus)
Eftirfarandi hormón eru öll losuð úr framhluta heiladinguls NEMA:
Vasopressin (ADH) (það er losað úr afturhluta heiladinguls)
Hvaða hlutir teljast til limbíska kerfisins?
- Dreki
- Möndlungur
- Gyrðilgári
“Down regulations” :
Felur í sér fækkun á viðtökum hormóns
Mænukylfa:
aðsetur stjórnstöðvar blóðþrýstings og öndunar.
Brú:
flytur upplýsingar til litla heila
Miðheili:
aðsetur augnhreyfingar og sjónviðbragðs ýmiss konar
Dreif:
stjórnstöð vökuástands og svefns
Litli heili:
samhæfir framkvæmd hreyfinga
Millheili:
samanstendur m.a. af undirstúku og stúku(heilaköngull og heiladingull líka)
Stúka:
tengir saman og hefur áhrif á upplýsingar til og frá hvelaheila
Undirstúka:
aðsetur homeostasis
Hvelaheili:
tekur mesta rýmið í höfuðkúpunni
Hvelatengsl:
taugafrumur sem víxlast milli hvelaheilanna.