Reumatoïde Artritis Flashcards
Vraag
Antwoord
Wat is reumatoïde artritis (RA)?
RA is een auto-immuunziekte met primaire aantasting van de gewrichten, vaak symmetrisch. Het is ook een systeemziekte met mogelijke extra-articulaire manifestaties.
Wat is de prevalentie van RA?
RA heeft een prevalentie van 1% en komt vaker voor bij vrouwen dan bij mannen (V>M).
Wat is een belangrijk kenmerk van RA in de gewrichten?
Symmetrische polyartritis, vaak met aantasting van kleinere gewrichten zoals PIP, MCP en polsen.
Welke gewrichten worden typisch gespaard bij RA?
DIP, CMC1, MCP1 en MTP1 worden typisch gespaard.
Hoe ontstaat RA?
Het begint in het synovium (synoviale ontsteking). Genetische predispositie en omgevingsfactoren, zoals roken en blootstelling aan silicose, spelen een belangrijke rol.
Welke bloedtesten worden gebruikt voor RA-diagnose?
RF (reumafactor) en ACPA (anti-citrullinated protein antibodies) worden gemeten voor diagnose en prognose. CRP en ESR worden gebruikt als ontstekingsparameters.
Wat zijn de sensitiviteit en specificiteit van RF en ACPA?
Sensitiviteit: RF en ACPA samen: 40-60%. Specificiteit: RF: 85-95%, ACPA: 90-99%.
Welke beeldvorming wordt aanbevolen bij RA?
RX van handen en voeten: Peri-articulaire osteopenie en erosies zijn typische vroege tekenen. Echo: Om synovitis en vroege erosies sneller aan te tonen.
Wat zijn typische symptomen van inflammatoire pijn bij RA?
Ochtendstijfheid >30 minuten. Nachtelijke pijn. Gewrichtspijn en -zwelling, vooral in de ochtend.
Wat is de chronische duur van RA-symptomen?
Chronische symptomen duren langer dan 3 maanden.
Waarom is familiale anamnese belangrijk?
Een eerstegraads familielid met RA verhoogt het risico met 2-10 keer.
Wat zijn typische tekenen van synovitis?
Zwelling (tumor), warmte (calor) en pijn (dolor) in de gewrichten. Permanente zwelling bij chronische aandoeningen.
Welke specifieke test is sensitief voor synovitis in MCP- en MTP-gewrichten?
Tangentiële drukpunt-test (bijvoorbeeld handdruktest).
Welke deformaties komen voor in gevorderde RA?
Boutonnière (flexie PIP, hyperextensie DIP). Zwanenhals (hyperextensie PIP, flexie DIP). Lunaire deviatie (vingers richting ulna).
Wat is atlanto-dentale subluxatie?
Een levensgevaarlijke complicatie waarbij de dens Axis kan subluxeren. Wordt opgespoord met RX van de cervicale wervelzuil in neutrale positie en flexie.
Hoe beïnvloedt roken het risico op RA?
Roken verhoogt het risico op ACPA en RA aanzienlijk. Continu roken verslechtert de prognose.
Wat is de rol van silicose in RA?
Chronische blootstelling aan stof en silica verhoogt het risico op RA.
Welke criteria worden gebruikt voor RA-classificatie?
Ochtendstijfheid. Artritis in meer dan 5 gewrichten. Symmetrische artritis. Reumatoïde nodules. Positieve RF en/of ACPA. Boterosies.
Waarom is classificatie belangrijk?
Classificatie helpt bij onderzoek en biedt een leidraad voor diagnose.
Welke aanvullende bloedonderzoeken worden uitgevoerd?
ANA: Bij verdenking van andere systeemziekten zoals lupus. Parvovirus B19: Bij klachten <6 weken en contact met kinderen. Nier- en leverfunctie: Voorbereiding op therapie.
Wanneer wordt een thorax-RX uitgevoerd?
Ter uitsluiting van sarcoïdose of paraneoplastisch fenomeen. Voorafgaand aan immuunsuppressieve behandeling.
Wat is het gevolg van structurele schade zoals erosies bij RA?
Structurele schade is irreversibel.
Wat is de prevalentie van erosies bij RA na 3 maanden?
In 25% van de RA-gevallen zijn er reeds erosies na 3 maanden.
