Preventieparadox Rose Flashcards
Causes of cases
richten op mensen met de hoogste risico’s individuele bescherming
causes of incidences
oorzaken van de prevalentie population strategy
Stap 1
Het verband tussen blootstelling en respons
Stap 2
Bereken in elke categorie van de bloostelling het relatieve risico op sterfte HVZ en de attributieve fractier
relatieve risico
het absolute risico op … van de ene groep (mensen met) gedeeld door het absolute risico op sterfte in de andere groep (mensen zonder).
attributieve fractie
fractie van sterfte van de blootgestelde groep te wijten aan de blootstelling zelf.
formule AF
(RR-1)/RR ((R1/R0)-1)/(R1/R0)
Stap 3
Wat is de verdeling van blootstelling in de populatie?
Stap 4
Bereken nu op basis van de verdeling van serum cholesterol in de populatie (stap 3) de sterfte aan hart en vaatziekten in elke categorie (stap 2, en baseline rate)
Stap 5
Bereken nu het aantal doden in elke categorie, dat wordt veroorzaakt door de ziekte, dus AF * doden door ziekte
stap 6
Bereken voor elke categorie wat de bijdrage is (%) aan de oversterfte aan de ziekte (het getal boven elke staaf)
Doorbraak gedachte Rose
- De grootste gezondheidswinst in de populatie is te boeken in de groep met een matig verhoogd risico op sterfte
- Ergo, preventiebeleid dat een kleine verschuiving in de verdeling van de risicofactor richting gezonde mensen realiseert, kan veel effectiever zijn dan een preventiebeleid dat zich alleen richt op mensen met het hoogste risico (populatie-aanpak ipv hoog risico benadering)
Toepassen Rose paradigma
De volgende voorwaarden zijn belangrijk:
1. Als het risico op ziekte graduel stijgt met toenemende blootstelling, en
2. Lage niveaus van blootstelling zeer veel voorkomen in de populatie, dan
3. Zullen personen met een klein risico meer bijdragen aan de ziektelast, dus
4. Ligt dan de populatiebenadering in preventiebeleid meer voor de hand
Preventieparadox
Een preventiemaatregel met veel gezondheidswinst voor de bevolking, zal voor individuen weinig gezondheidswinst opleveren. Is een klinisch relevant verschil een goed criterium om een preventieve maatregel te beoordelen?
primaire preventie
het voorkomen van nieuwe gevallen van ziekten door het wegnemen of verminderen van de onderliggende oorzaken.
o Loodvrije benzine, autogordel, rookverbod
secundaire preventie
het opsporen van een aandoening in een zo vroeg mogelijk (pre-klinisch) stadium, zodat vroege behandeling mogelijk is en verergering van de ziekte wordt voorkomen
o Bevolkingsonderzoek, borstkanker
tertiaire preventie
het voorkomen of beperken van de gevolgen van een vastgestelde aandoening
o Beweegprogramma in revalidatie na hartfalen
gezondheidsbescherming
aanpak van omgeving van de mens om kans op blootstelling aan risicofactoren te verkleinen
o Rookverbod, riolering, rotonde
gezondheidsbevordering
het bevorderen van gezond gedrag
o Lesprogramma op scholen, voorlichting, gezonde kantine
ziektepreventie
programma’s gericht op het voorkomen van specifieke (infectie)ziekten
o Vaccinatieprogramma DKTP
aangrijpingspunten
- gezondheidsbescherming
- gezondheidsbevordering
- ziektepreventie
universele preventie (hele bevolking)
algemene bevolking, bevordert en beschermt actief de gezondheid van de bevolking
* primaire en secundaire preventie
selectieve preventie (subgroepen)
bevolkingsgroepen met verhoogd risico, voorkomen dat personen met verhoogd risico voor een bepaalde aandoening daadwerkelijk ziek worden
* primaire en secundaire preventie
geïndiceerde preventie (individuen met een verhoogd risico)
individuen met beginnende klachten, vorkomen van verergering tot een aandoening
* primaire, secundaire en tertiaire preventie
