De eeuw van de sigaret

Question 1

Veranderingen na 1900

Answer 1

• Het ontstaan van public health als collectieve actie ten aanzien van de gezondheid van populaties
• Staatsvorming en economische groei
• Schaalvergroting en integratie
  o Verandering van de medische marktplaats
  o Van kleinschalige activiteit in Hippocratische driehoek (individuele patiënt, arts, ziekte) naar systeem

Question 2

State

Answer 2

logisitek, geld, organisatie, infrastructuur, macht van nationale staat voor:
o Opbouw van infrastructuur volksgezondheid
o Gezondheid als publieke verantwoordelijkheid van de overheid

Question 3

Health

Answer 3

o Van bestrijding (besmettelijke) ziekten naar gezondheid bevorderen
o Mn. Collectief niveau: sterk volk – health of a social whole

Question 4

Voorbeelden 20th century verandering

Answer 4

moderne natiestaten + volkskracht
o National efficiency  bijv. Eerste Wereldoorlog: fighting fit population

Voorbeelden
* 1901: Verzorgingsstaat, sociale (volksverzekeringen)  ongevallenwet, gevolgd door Invalidewet (1919), Ziektewet (1913-1930), zoververzekeringswet (1941)
* Consultatiebureaus, kansrijkestart
* GVO: 3 R’en: Rust, reinheid en regelmaat
* Screening/bevolkingsonderzoek: begon in 1951 met TBC

Question 5

Surveillance medicine

Answer 5

1. Surveillance van normale populaties, vanuit idee vroege opsporing zorgt voor betere uitkomsten
2. Ontwikkeling van chronische ziekten, risicofactoren gingen vanaf 1960 meespelen (leefstijlfactoren)

Question 6

Pathologisch model

Answer 6

• nadruk op oorzaken
• op basis van symptom sign illness
• heden/statisch (diagnose), meer acuut
• lokalisatie in lichaam patient

Question 7

Surveillance model

Answer 7

• statische afwijking binnen continuum normale populatie
• toekomst/dynamisch (prognose) –> meer chronisch ziekten
• steeds meer los van het lichaam –> leefstijlfactoren, risicofactoren, multifactorieel

Question 8

Aspecten surveillance (D. Armstrong)

Answer 8

• disciplinering: sociale controle door toewijzingsmacht, staat-burgers, moreel door beschaving arbeidersklasse
• medicalisering: pathologisering van het normale, vervaging ziek-gezond, risicocultuur

Question 9

Cultuur roken

Answer 9

Werd heel erg genormaliseerd, ook onder artsen

Question 10

Science roken

Answer 10

Er was een sterke toename van longkanker bij de opkomst van de sigaret. Na WO II epidemiologie van chronische ziekten, er was een nieuwe benadering en nieuwe methoden nodig voor causaliteit.

Tegenkrachten
- Waarschuwingen tegen roken gezien als conservatief/ouderwets
- Individuele klinische oordeel vs. collectieve data
- Bewuste campagnes van machtige tabaksindustrie

Artsen rookten ook

Question 11

Politics of smoking

Answer 11

Public health services nam/voelde verantwoordelijkheid. Echter slaagde de industrie erin om twijfel te blijven zaaien en controverse in stand te houden.

Question 12

Wetenschap naar politiek roken

Answer 12

• Debat over rapport Surgeon General behandeld als politiek debat  strijd ging van tijdschriften naar congres
• Industrie verkondigde logica van individuele verantwoordelijkheid en vrije keuzen: staatspaternalisme vs. individuele autonomie
• Tabaksregulering werd geen politieke prioriteit

Question 13

Brandt

Answer 13

• individuele controle, vervreemding tov ziekte
• politieke verantwoordelijkheid

Question 14

Antirook lobby argumenten

Answer 14

1. Roken is slecht en moet daarom gereguleerd worden door overheid
2. Roken doet schade aan niet-rokers (meeroken)
3. Rokers doen schade aan onschuldige kinderen

Question 15

Wanneer was keerpunt met roken?

Answer 15

1980
* roken werd geassocieerd met lage opleiding en SES
* verlies geloofwaardigheid industrie

Question 16

belangrijke punten

Answer 16

• keerpunt in 1980
• belangrijke rechtzaak
• geheime documenten tabaksindustrie