PD7.3: Periodieke koorts of auto-inflammatie Flashcards
1
Q
Mens is warmbloeding
A
- Gemiddeld 37 graden
- Optimale temperatuur voor enzymen om hun functie te kunnen uitvoeren
- Temperatuursensoren om temperatuur op peil te houden
- In sommige situaties gaat de temperatuur omhoog, bijvoorbeeld infecties
- Pro-inflammatoire cytokinen gemaakt
- Zorgt ervoor dat de hypothalamus een hogere setpoint krijgt voor de lichaamstemperatuur waardoor koorts ontstaat
- Maximale temp is 42 graden
2
Q
Reden van koorts
A
Omdat alle onderdelen van het immuunsysteem beter functioneren als de lichaamstemperatuur stijgt
Het geven van paracetamol kan koorts verlagen, maar werkt daarmee ook immuunsysteem tegen waardoor infectie juist langer aanhoudt
3
Q
Koudbloedigen
A
- Andere methoden om warmte te stimuleren
- Zoeken warme plaatsen op of gaan meer bewegen
- Bij planten wordt de temperatuur intern ook omhoog gezet voor een beter afweer
4
Q
Koorts bij
A
- Infecties
- Maligniteiten
- Intoxicaties
- Periodieke koorts
5
Q
Periodieke koorts
A
- Geen sprake van andere genoemde oorzaken
- Auto-inflammatie
- Vaak met huidafwijkingen en productie van
acute fase eiwitten (eiwitten waarvan de serumconcentratie met minimaal 25% stijgt of daalt tijdens inflammatie
6
Q
Acute fase eiwitten
A
- BSE: bezinking
- CRP: C-reactive protein
- SAA: serum amyloïd A
- Negatieve acute fase eiwitten
7
Q
BSE
A
- Eigenlijk geen eiwit
- Maar het naar beneden zakken van ery’s
- Ery’s zakken normaal niet snel naar beneden, omdat ze erg licht zijn
- Bij afwijkingen kan de bezinking omhoog gaan, doordat ery’s aan elkaar gaan plakken en zwaarder worden
- Fibrinogeen en antilichamen zijn factoren die ervoor zorgen dat ery’s aan elkaar gaan plakken
- Factoren nemen toe bij infecties, zwangerschap en hematologische ziekten
8
Q
CRP
A
- Geproduceerd door lever o.i.v. IL6
- Betrokken bij het verwijderen van pathogenen, maar ook bij het verwijderen van apoptotische cellen
- Dus niet alleen verhoogd bij infectie, maar ook bij weefselschade
9
Q
SAA
A
- Geproduceerd in lever o.i.v. IL6
- Apoplipoproteïnen die snel associëren met high-density lipoproteïnen (HDL)
- Stimuleren vermoedelijk de adhesie en chemotaxis van fagocyterende cellen en lymfocyten
- Bij hoge concentraties slaat SAA neer in organen zoals nieren
- Mensen met veel ontstekingen en daardoor veel neerslag van het amyloïd kunnen nierproblemen ontwikkelen
10
Q
Negatieve acute fase eiwitten
A
- Eiwitten waarvan de concentratie omlaag gaat bij een bestaande infectie, voornamelijk langer bestaande infectie
- Albumine
11
Q
Gevolg medicatie IL6 remmers
A
Geen CRP en SAA
12
Q
Auto-inflammatie
A
- Periodiek koortssyndroom vroeger
- Koorts kan, maar niet noodzakelijk
13
Q
Kenmerken auto-inflammatoire ziekten
A
- Koorts
- Huidafwijkingen (rash)
- Gewrichtsklachten (artralgie)
- Verhoogde infectieparameters
- Geen sprake van infectie
14
Q
Oorzaak auto-inflammatoire ziekten
A
Door ontregeling immuunsysteem
15
Q
Auto-immuunziekten
Auto-inflammatoire ziekten
A
Immuun: disregulatie adaptieve immuunsysteem
Inflammatoir: disregulatie innate immuunsysteem
16
Q
Soorten auto-inflammatoire ziekten
A
- FMF: meest voorkomend, AR
- Mevalonate kinase deficiëntie
- TNF-R associated periodic syndrome (TRAPS)
- Cryopyrin associated periodic syndrome
- NLRP12-associated periodic syndrome
- Neonatale presentatie van multisysteem inflammatoire ziekte (NOMID)
17
Q
Verworven auto-inflammatoire ziektebeelden die onder overige koortssyndromen vallen
A
- Ziekte van Still
- Ziekte van Behcet
- Hemofagocytisch lymfohystiocytose
- Macrofaag activerende syndroom
- VEXAS-syndroom
18
Q
IL-1B
A
- Lichte ontsteking
- Sterk pro-inflammatoire cytokine
- Belangrijk dat deze goed onder controle gehouden wordt
- Controle door: IL1 receptor antagonist (IL-1RA) welke vrij IL-1B in bloed kan binden
- Als het IL-1B gebonden is, is het inactief
- Als receptor ontbreekt ontstaan auto-inflammatoire klachten aan huid, botten, gewrichten
19
Q
Behandeling als receptor ontbreekt
A
Therapeutisch geven van IL-1RA
20
Q
Inflammasoom
A
- Il1B is zo pro-inflammatoir dat er meerdere mechanismen nodig zijn om inflammatie te beperken en dat door inflammasoom
- Normaal zorgt het ervoor dat pro-IL-1B gedoseerd omgezet wordt naar actieve vorm
- Bij auto-inflammatoire ziekte staat het inflammasoom maximaal aan
- Al het pro-IL-1B wordt direct omgezet naar actief IL-1B
21
Q
Centrale kenmerk auto-inflammatoire ziekten?
A
Te veel IL-1B
22
Q
Gevolg ontregeling inflammasoom
A
Overproductie actief IL-1B, maar ook overmatige pyroptose
23
Q
Pyroptose
A
- Andere methode waarop de cel dood kan gaan buiten necrose en apoptose
- Door pyroptose komt de inhoud van de cel vrij waaronder grote hoeveelheden IL-1B
24
Q
FMF
A
- Mensen afkomstig rond Middellandse Zee
- Erfelijke ziekte, AR
- Mutatie in MEFV-gen wat betrokken is bij werking inflammasoom
- Bij mutatie staat inflammasoom constant aan waardoor al het pro-IL-1B omgezet wordt in actief IL-1B
- M.b.v. Tel Hashomer criteria kan de diagnose gesteld worden
- Koorts kan, hoeft niet altijd
- Andere verschijnselen zijn aanvallen van ontstekingsverschijnselen en gewrichtsklachten
- Ook ontsteking endocard, pericard, buikvlies, huidafwijkingen
25
Q
Behandeling FMF
A
- Colchicine 2x daags 0.5 mg
- 5-10% reageert niet, dan nog anti-IL1 of diclofenac
26
Q
Proteasoom
Klachten
A
- Afvalbak van IL-1B
- Normaal vangt proteasoom IL-1B weg
- Als proteasoom niet goed werkt, neemt concentratie IL-1B in cel toe tot deze dood gaat
- IL-1B kan uit de cel lekken en in bloed komen
Klachten: artralgie, gewichtsverlies, koorts
27
Q
VEXAS-syndroom
A
- Verworven mutatie in UBA-1-gen
- Eiwitten die door het proteasoom vernietigd moeten worden worden normaal door ubiquitine gemarkeerd
- Bij mutatie in dit gen gebeurt dit niet en kan het proteasoom de eiwitten niet goed vernietigen
- X-gebonden
- Pas bij >50 jaar
28
Q
Kenmerkende verschijnselen VEXAS-syndroom
A
- Sterk verhoogd ontstekingsparameters
- Macrocytaire anemie
- Vacuolisatie van het beenmerg
- Huidafwijkingen
- Kraakbeenbetrokkenheid
