Medicatie 2 Flashcards
waarop kan medicatie aangrijpen? (4)
Eiwitten: aangrijpingspunt voor medicatie
1.Receptoren: ontvangers van neurotransmitters (VB: atenelol)
- Ionkanalen: kanalen gaan open of dicht voor bepaalde ionen als Ca++, Na+, K+ (VB: lidocaïne blokkeert NA+ kanaal)
- Enzymen: katalysatoren van chemische processen in de cel. Medicijnen remmen iha de werking van enzymen. (vb: enzym cyclo-oygenase 2 wordt geremd door NSAID’s)
4.Transporteiwitten (VB Omeprazol)
Leg ADME uit:
- Absorptie: via maagdarmkanaal, maar ook via huid, slijmvlies (mond, neus, vagina, rectum)
- Distributie: afhankelijk van fysisch-chemische eigenschappen (grootte, vetoplosbaarheid, ‘lading’ - pH)
- Metabolisme: met name lever (Cytochroom P450-enzymsysteem
- Excretie: via faeces (gal), urine (nieren), zweet, adem
Waar vindt adsorptie plaats en wat gebeurt er?
- Maag
- Darm
Oplosbaarheid
Permeabiliteit - Biologische beschikbaarheid
Lever
1st pass effect
groot effect: weinig in bloedbaan
Waardoor wordt de concentratie van een middel bepaald?
toedieningsvorm, dosis en patiënt
Waarbij is vaak een afwijkende ADME?
Bij oudere patiënten, patiënten met co-morbiditeit en co-medicatie: vaak afwijkende ADME door veranderingen in de farmacokinetiek.(bv. ouderen: verminderde nierfunctie, gewijzigde verhouding vet/water)
Oraal (mond)
Sublinguaal (onder de tong)
Transdermaal (op/door de huid)
Intraveneus (in de bloedbaan)
Intramusculair (in de spier)
Subcutaan (onder de huid)
Rectaal (anus)
Vaginaal (vagina)
Oraal (mond)
Sublinguaal (onder de tong)
Transdermaal (op/door de huid)
Intraveneus (in de bloedbaan)
Intramusculair (in de spier)
Subcutaan (onder de huid)
Rectaal (anus)
Vaginaal (vagina)
MTI: medisch tandheelkundige interactie
Wat kan je tegenkomen? (5)
- Ziekten kunnen tot uiting komen in de mond.
- Een ongezonde mond kan consequenties hebben voor de algemene gezondheid.
- Medicatie-gebruik kan zichtbaar zijn in de mond.
- Een acute medische situatie kan zich voordoen in de tandheelkundige praktijk.
- Ziekten en aandoeningen kunnen invloed hebben op de tandheelkundige behandeling.
Wat zie je in de mond? (4)
- Is dat een gevolg van de ziekte? Bijvoorbeeld bij Diabetes frequentere eet-momenten, bij depressie geen initiatief
- Of van de medicatie: bijv. Metformine –droge mond-> eerder cariës
- Of van beide?
- Of is het een primair symptoom? (herpes infectie, aft, syndroom van Sjögren)
Wat zijn veelvoorkomende bijwerkingen in de mond?
- Xerostomie
- Candidiasis
- Cariës
- Slechte adem
- Gingivahyperplasie
- Botnecrose
- Versterkte bloedingsneiging
- Versterkte neiging tot ontstekingen: gingivitis, parodontitis
- Neiging tot meer plaque
Welke relevante factoren spelen mee bij iemand met syndroom van down?
Syndroom van Down: meer astma
Algemeen:
- mond ademen
- GORZ (gastro-oesophageale-reflux-ziekte)
- slechtere Oro-faciale aanleg
Waarom is astma een risicofactor?
Inhalatiemedicatie, waardoor de pH in de mond onder 5,5 komt. Zuur milieu, meer erosie
GORZ ook pH
Wat is MTI bij syndroom van down?
- Gebitsslijtage door bruxisme, erosie: 67% down vs non-down 23%
- Open-mond houding en -ademen door hypotonie musculatuur
- Vertraagde of gestoorde gebitsontwikkeling
- Open mond ademen-> xerostomie
Bij syndroom van down heeft iemand vaak een verlaagde afweer. Wat kan hierdoor ontstaan?
Parodontitis
Verstandelijk beperkt en COPD, welke medicatie vaak?
Wat is het effect van deze medicatie?
inhalatie cortico-steroïden en Bèta-2 mimetica. Beclomethason,Ventolin (salbutamol).
ontsteking wordt geremd en gladde spiertjes ontspannen
Waarom is er een verhoogde kans op cariës bij obstipatie?
Door gezoete laxantia of dieet. Wat doet dit met de ADME?
