Logopedie en mondzorg

Question 1

Hoe kan je slikproblemen signaleren? (6)

Answer 1

• Pt. Verslikt zich regelmatig of hoest vaak
• Pt. kan speeksel niet weg krijgen (nat kussen)
• Pt. doet erg lang over maaltijden/ drinken
• Pt. ontwikkelt plotselinge koorts
• Dalende saturaties
• Pt. valt veel af in korte tijd

Question 2

Waarop moet je extra letten als je slikproblemen wil signaleren? (9)

Answer 2

• Kwetsbare ouderen
• Status na beademing / canule!!
• Verminderd bewustzijn
• Vermoeidheid
• Hoofd-hals oncologie in VG
• Dysartrische spraak
• Asymmetrisch gelaat
• Een ‘natte’ stem
• Rochelende ademhalin

Question 3

Hoe worden slikproblemen ook we genoemd?

Answer 3

Dysfagie

Question 4

Welke 3 oorzaken kunnen zorgen voor dysfagie?

Answer 4

1. Neurologische aandoeningen
2. Niet-neurologische aandoeningen
3. Leeftijd

Question 5

Wat zijn neurologische aandoeningen die kunnen zorgen voor dysfagie? (4)

Answer 5

1. CVA, TIA
2. ALS: anders spierziekten
3. Parkinson
4. Uitval van 1 of meerdere hersenzenuwen

Question 6

Welke hersenzenuwen kunnen bijvoorbeeld uitvallen?(5)

Answer 6

V: n. Trigeminus
VII: n. Facialis
IX: n. Glossopharyngeus
X: n. Vagus
XII: n. Hypoglossus

Question 7

Wat zijn voorbeelden van niet-neurologische aandoeningen?

Answer 7

tumoren in mond- of keelgebied
(xerostomie na Radiotherapie)

Question 8

Waarom heeft leeftijd effect op slikken?

Answer 8

Oudere mensen krijgen sowieso meer moeite met slikken:
Dit betreft meestal krachtsverlies of coördinatieproblemen, maar geen onveilige slik……tenzij bij ziekte of extra zwakte!!!

Question 9

Wat zijn vragen die je kan stellen op gebied van slikken en mondgeur? (2)

Answer 9

• Hoe voelt en ruikt je mond na een nacht slapen? (en dus na een nacht niks eten en drinken?)
• Hoe is dat als je verkouden bent en je door je mond hebt geademd?

Question 10

Wat is het effect van een inactieve mond? (3)

Answer 10

1. aanslag op slijmvliezen
2. Aangetaste gebitselementen en slechte mondhygiëne zorgen voor méér bacteriën in de mond
   …zowel als patiënt eet en drinkt als bij een patiënt die niets per os rijgt
3. Dat kán leiden tot een aspiratie-pneumonie

Question 11

Hoe vaak komt Aspiratiepneumonie (AP) voor?

Answer 11

13-48% van ontstekingen bij bewoners in verpleeghuizen (USA)
Mortaliteit: 20-50%

Question 12

Hoe ontstaat een aspiratiepneumonie? (3)

Answer 12

• kolonisatie van bacteriën in de mond
• Bij dysfagie: door minder slikken blijft speeksel langer staan en ontstaan er meer bacteriën
• bacteriën zitten in een vochtige en donkere ruimte waar het ook nog lekker warm is… een ideale broedplaats dus…… bacteriën ontwikkelen zich snel…. je krijgt een infectie… en dus een aspiratiepneumonie.

Question 13

Wat zijn specifieke problemen bij aspiratiepneumonie?

Answer 13

• Wondjes in de mond
• Xerostomie, na bestraling bij hoofd-hals oncologie of door medicatie
• Syndroom van Sjögren

Question 14

Voorkom halitose, pt moet knuffelbaar blijven. Hoe doe je dit?

Answer 14

Reinigen met Dentaswab bevochtigd met fysiologisch zout of een mild mond- spoelmiddel

Question 15

Goede protocollen voor mondzorg maar… (4)

Answer 15

• MK-holte wordt niet goed geobserveerd (penlight/zaklampje)
• Niet bij elke reiniging met de borstel of swab wordt afzuigfunctie gebruikt.
• Het aanbrengen van SDD-mondpasta werd maar in 50% van de gevallen gedaan.
• En daarnaast verbeterpunten met betrekking tot de hygiëne. Het gebruik van het blauwe matje/handdoekje, de mondmaskers en het doorspoelen van de yankauer verdienen nog enige aandacht

Question 16

Wat kan helpen als de mond van de patiënt niet goed opent?

Answer 16

Bijtblok

Question 17

In welk geval of met welke vraag zou je je collega, de logopedist in
consult vragen?

Answer 17

verbeteren van mondgewoontes, kauwoefeningen, slikoefeningen