Angst in de mondzorg Flashcards
Wat is angst?
Fight, flight or freeze reactie.
- onaangename emotie veroorzaakt door aanwezigheid (vermeende) bedreigende situatie.
Waarom geeft het lichaam een fight, flight of freeze reactie?
Verhoogde overlevingskansen
Wanneer wordt angst pathologisch?
Wanneer angsten irreëel zijn of wanneer deze intensiteit buitensporig is of lang duurt. Wanneer het dagelijks leven eronder lijdt
Waarom slaan de hersenen angst zo goed op?
Omdat het zo’n sterke emotie is, dat er een robuuste geheugensporen worden aangelegd (vergelijkbaar met asfalt, mildere emoties een zandpad)
In het limbisch systeem wordt geschakeld tussen emoties en herinneringen (deze worden hier gevormd). Wat zijn verschillen in sterkten hierin?
Angst is een zeer sterke emotie > er worden essentiële geheugensporen aangelegd. Andere gebeurtenissen worden op gegeven moment vergeten omdat de emotie minder intensief is.
Angst = robuust, nauwelijks erosief en stevig geplaveid
Hoe verloopt een angst respons?
Automatisch, bijvoorbeeld bij enkel een boorgeluid kan de angst geprikkeld worden
Wat is angst met een irreëel karakter?
Angst voor situaties die feitelijk niet gevaarlijk zijn (muizen en spinnen)
Is angst aangeboren of aangeleerd?
Deels aangeboren en aangeleerd, maar voornamelijk aangeleerd
Wat zijn aangeboren angsten? (6)
- Plotseling beweging
- Snelle benadering
- Hard en abrupt geluid
- Pijn
- (Soms) separatie ouders
- Slang, spin, bloed
Al het andere is aangeleerd
Hoe wordt angst aangeleerd? (3)
Three-way of fear:
- Zeer nare ervaring: pijn tandarts etc (90%)
- Model-leren (afkijken van ouders)
- Bedreigende informatie
Geuren en geluiden kunnen een trigger zijn. Welke vragen stel je wanneer iemand aangeeft angstig te zijn voor een boor? (3)
- Waar ben je vang voor, wat vrees je dan?
- Wat maakt dat je daar bang voor bent?
- Als je (iets) voelt, wat is er dan het ergst wat er kan gebeuren? Wat gaat er volgens jou dan mis?
Wat is CS?
Het geen wat angst triggert
Wat is UCS?
De uitkomst van de angst (als CS is, dan gebeurt UCS)
Bijv: CS = trillen boor UCS: zenuw raken en pijn
Hoe kan je ervoor zorgen dat UCS positief is?
Door iemand bloot te stellen aan CS dus het trillen van de boor. Ervoor zorgen dat UCS niet ontstaat (bijv. anesthesie) zodat het niet kan ontstaan
Wat is het verschil in angst en fobie
Bij fobie wordt het object daadwerkelijk vermeden
Met een angstvragenlijst alleen kan je geen diagnose stellen. Er dient ook een gesprek plaats te vinden. Wat is er aan de hand als de DAS score hoger dan 15 is?
Dit is hoog, spreekt van een fobie
Kan angst zomaar weg gaan?
Nee, niet zomaar (robuust, stevig)
Wat is extinctie?
Je bouwt positieve ervaringen om de angst heen. Je bouwt als het ware een alternatieve route, maar de hoofdweg bestaat nog
Wat is renewel bij angst?
Als je bij angst ta bent geweest en nu niet meer zo angstig bent. Je gaat weer naar algemene praktijk. Bepaalde geuren of geluiden triggeren toch die angst weer
OF
toch weer pijn gehad
Wat doe je als een patiënt angstig is? (5)
- Eerst rapport opbouwen, vertrouwensrelatie, empathie
- Diagnose (verschillende angststoornissen
- Indicatiestelling
- interventie/behandelmethode = psychologisch of farmacologisch
- Evaluatie
Wat is slim om te doen bij angst? (3)
- Wees voorspelbaar
- Vertrouwen scheppen
- Gevoel van controle geven > pauze, weer verder (seconden afspreken, aftellen)
Wat kan je een patiënt vragen om het gevoel van controle te geven?
Hoe kan ik u behandelen zodat het voor u te doen is/of juist niet?
Wat zijn exposure oefeningen?
Waarbij je de patiënt van klein naar groot, stapje voor stapje blootstelt aan de trigger. (boor afstand, kort laten horen > langer > dichterbij etc.)
Geen ramp laten gebeuren!
Je kan flauwvallen voorkomen. Waardoor?
Applied tension > alle grote spieren aanspannen voor 10/15 sec. Warmte treedt op > 20/30 sec rust > 5x opnieuw > thuis oefenen, heeft echt effect
