Leki układu krązenia Flashcards
Leki używane w niewydolności serca
Leki o działaniu inotropowym dodatnim: - aminy katecholowe • dopamina • dobutamina - inhibitory PDE3 - • milrynon • enoksymon - uczulacze wapniowi • pimobendan • lewozymendan - glikozydy naparstnicy • strofantyna G • digoksyna • β-metylodigoksyna • acetylodigoksyna • digitoksyna
Dopamina
prekursor NA, agonista rec. β, D1, D2
- 0,5-5 μg/kg m.c. na minutę - aktywacja rec. dopaminergicznych - dawka nerkowa
- 5-10 μg/kg m.c. na minutę - aktywacja rec. β1 w sercu - w niewydolności serca
- > 10 μg/kg m.c. na minutę - skurcz naczyń (α1) - we wstrząsie septycznym
Dobutamina
analog dopaminy, stymuluje β1; wymaga ciągłej infuzji, występuje zjawisko down-regulation
Milrynon, enoksymon
inhibitory PDE3
zwiększają stężenie cAMP (e. inotropowy i naczyniorozszerzający); w ostrej zastoinowej niewydolności serca lub zaostrzenie przewlekłej niewydolności serca. Dz. niep.: komorowe pobudzenia przedwczesne, arytmie, małopłytkowość, hipokaliemia
Uczulacze wapniowi
pimobendan, lewozymendan
zwiększają związanej z wapniem TnC, minimalizując tym samym koszt tlenowy zwiększenia siły skurczu. Nie powodują zwiększenia Ca w komórce co ją obciąża
Pimobendan
uczulacz wapniowy
blokuje także PDE3 i produkcję cytokin zapalnych
Lewozymendan
uczulacz wapniowy
nie hamuje PDE3, ale otwiera kanały potasowe, działając naczyniorozkurczowo i kardioprotekcyjnie. Wskazany przy skurczowej niewydolności, z niską frakcją wyrzutową
Dz. niep.: hipotonia, zaburzenia rytmu, niedokrwienie mięśnia sercowego, hipokaliemia
Glikozydy naparstnicy - działanie
blokują ATPazy Na/K, co pośrednio doprowadza do zwiększenia stężenia jonów wapnia w komórce. Skracają okres refrakcji dodatkowej drogi przewodzenia - w zespole preekscytacji po podaniu może dojść do przyspieszenia rytmu komór!
• inotropowo (+) [Na/K]
• chronotropowo (-) [wagotonia]
• batmotropowo (+) [rytm bliźniaczy, tachykardia, migotanie/trzepotanie komór]
• dromotropowo (-) [hamowanie węzła SA i pęczka Hisa]
Glikozydy naparstnicy - wskazania
niewydolność serca, migotanie/trzepotanie przedsionków, tachykardia napadowa
Glikozydy naparstnicy - przeciwwskazania
hipokaliemia, hiperkalcemia, kardiomiopatia przerostowa ze zwężeniem drogi odpływu, zespoły preekscytacji, OZW, tachykardia przedsionkowa, kardiowersja elektryczna, bradykardia, bloki
Glikozydy naparstnicy - zmiany EKG
spadek woltażu QRS, wydłużenie PP, PQ, obniżenie ST, spłaszczenie T, “wąsy Salvadora Dalego” (miseczkowaty kształt odcinka ST-T)
Digoksyna
wymaga uwagi przy niewydolności nerek, w przeciwieństwie do digitoksyny
Digitoksyna
wymaga uwagi przy niewydolności wątroby
Glikozydy naparstnicy - wymień
strofantyna G digoksyna β-metylodigoksyna acetylodigoksyna digitoksyna
Nezyrytyd
rekombinowany BNP; działanie moczopędne, natriuretyczne, rozkurczające naczynia; wskazaniem jest klasa III/IV NYHA
Waptany
Doprowadzają do zwiększenia akwarezy (wydalania wolnej wody), zmniejszają PCWP (ciśnienie zaklinowania) i ciśnienie w prawym przedsionku serca
Tolwaptan
selektywny antagonista V2
Koniwaptan
antagonista V1A/V2
Omekamtyw mekarbil
aktywator miozyny, powodujący wzrost siły skurczu
Patiromer
“K+ binder”, zapobiega hiperkaliemii - wiąże potas w przewodzie pokarmowym
Leczenie niewydolności serca
I. Inhibitory konwertazy angiotensyny - leki pierwszego rzutu, zmniejszają remodelling
II. Antagoniści aldosteronu - zapobiegają zmianom zwłóknieniowym w sercu
A. eplerenon - selektywny bloker, o mniejszym nieswoistym e. antyandrogenowym
B. spironolakton - nieswoisty bloker
III. β-blokery - osłona przed pobudzeniem katecholaminergicznym
A. metoprolol B. karwedylol C. nebiwolol
IV. diuretyki tiazydowe
V. Iwabradyna
VI. Glikozydy naparstnicy
VII. Dihydralazyna i/lub nitraty
W przypadku ostrej lewokomorowej niewydolności serca - obrzęku płuc:
- tlen
- morfina
- furosemid
- nitraty
- dobutaminy
Pochodne dihydropirydyny (DHP)
- nifedypina (I)
- felodypina (II)
- isradypina (II)
- nitrendypina (II)
- nikardypina (II)
- nimodypina (II)
- amlodypina (III)
- lacydypina (III)
- lerkanidypina (III)
- klewidypina (III)
- cylnidypina (III)
- nilwadypina
Pochodne niedihydropirydynowe (NDHP)
A. pochodne fenyloalkiloaminy 1. werapamil (I) 2. gallopamil B. pochodne benzotiazepiny 1. diltiazem (I) C. pochodne difenylpiperazyny 1. cynaryzyna 2. flunaryzyna D. inne 1. bencyklan
Blokery kanałów wapniowych - działanie
Blokują kanały typu L zlokalizowane na błonie komórkowej ścian naczyń i kardiomiocytów
DHP blokują bardziej ściany naczyń, NDHP blokują bardziej kardiomiocyty
Blokery kanałów wapniowych - wskazania
nadciśnienie, tachykardia nadkomorowa (NDHP), dławica piersiowa (NDHP)
Czasem blokery kanału wapniowego podaje się zamiast β-blokerów, lub razem z nimi
Z czym nie wolno podawać β-blokerów?
Nie wolno podawać β-blokerów razem z werapamilem i diltiazemem - może to nasilić działanie chronotropowe (-) i inotropowe (-)
Diltiazem, werapamil
zwalniają czynność serca, zmniejszają jego kurczliwość
Amlodypina
III generacja, ma wyjątkowo długi biologiczny okres półtrwania - bardziej równomierne działania, mniej wyrażone objawy niepożądane; stosowana w stabilnej chorobie wieńcowej, niewydolności wywołanej kardiomiopatią rozstrzeniową
zwiększa produkcję NO, co potęguje efekt rozszerzenia naczyń
I, II, III generacja blokerów kanałów wapniowych - jaka jest różnica?
czas działania, w III generacji leki utrzymują się w formie zjonizowanej
Klewidypina
III generacja, wysoce selektywna w stosunku do mięśniówki gładkiej naczyń, nie ma żadnego wpływu na kurczliwość serca, ponadto nie ma wpływu na nerki/wątrobę
Cynaryzyna, flunaryzyna
blokery kanału wapniowego (NDHP)
w zespole Meniere’a, zaburzeniach krążenia mózgowego
Bencyklan
bloker kanałów wapniowych
w objawowym leczeniu chorób tętnic kończyn dolnych; rozszerza naczynia, hamuje Na/K ATPazę, agregację płytek, podnosi zdolność krwinek na odkształcanie
Przeciwwskazania NDHP
niewydolność krążenia, hipotonia, zespół WPW, blok AV, bradykardia
Przeciwwskazania DHP
niewydolność krążenia, hipotonia, zwężenie zastawki aorty, kardiomiopatia przerostowa ze zwężeniem drogi odpływu, niestabilna dławica piersiowa, stan po zawale mięśnia sercowego
Działania niepożądane NDHP
zaparcia, bradykardia, blok AV, hipotonia, ból głowy
Działania niepożądane DHP
zaczerwienienie twarzy, ból głowy, obrzęk stóp i goleni
Leki używane w przewlekłym leczeniu nadciśnienia tętniczego
Inhibitory konwertazy angiotensyny Blokery receptora AT1 (sartany) β-blokery Blokery kanałów wapniowych typu L Diuretyki tiazydowe Antagoniści aldosteronu - spironolakton, eplerenon α2-agoniści Leki pobudzające receptory imidazolinowe α-adrenolityki Aliskiren Minoksydyl Dihydralazyna Sakubitryl + walsartan
Inhibitory konwertazy angiotensyny - działanie
zmniejszają stężenie angiotensyny II, zwiększają stężenie bradykininy (wzrost NO); cofają przerost lewej komory serca; przeciwwskazane w ciąży, obrzęku naczynioruchowym, hiperkaliemii, obustronnym zwężeniu t. nerkowej
Inhibitory konwertazy angiotensyny - podział
Osoczowe (nadciśnienie): kaptopryl, enalapryl, cylazapryl, benazepryl
Tkankowe (ChNS): chinapryl, fozynopryl, peryndopryl, ramipryl, trandolapryl
Blokery receptora AT1 (sartany) - działanie
stosowane we współistniejącej niewydolności serca, po przebytym zawale serca, w nefropatii cukrzycowej, białkomoczu lub mikroalbuminurii, przeroście lewej komory, migotaniu przedsionków, zespole metabolicznym, kaszlu wywołanym przez inhibitory konwertazy angiotensyny; przeciwwskazane w ciąży, hiperkaliemii, obustronnym zwężeniu t. nerkowej
β-blokery - działanie
hamują szybkość i siłę skurczu serca, blokują uwalnianie reniny. Zmniejszają ryzyko udaru, są korzystne po zawale; skutki uboczne: zwiększenie oporności na insulinę, zwiększenie stężenia surowiczego triglicerydów, obniżenie HDL, wzrost masy ciała, łatwe męczenie się
Blokery kanałów wapniowych typu L - działanie
zmniejszają napływ Ca do mm. gładkich tętnic. Stosowane są DHP - w izolowanym nadciśnieniu skurczowym, towarzyszącej dławicy piersiowej, u kobiet w ciąży i afroamerykanów; przeciwwskazane w tachyarytmiach i niewydolności seca
Diuretyki tiazydowe - działanie
usuwają Na z organizmu co zmniejsza Ca w mm. gładkich naczyń, zmniejszają obj. krwi i wyrzut serca, zmniejszają ryzyko udaru; stosowane w izolowanym nadciśnieniu skurczowym, niewydolności serca, u afroamerykanów; przeciwwskazane w dnie moczanowej, zespole metabolicznym, nieprawidłowej tolerancji glukozy, u kobiet w ciąży
Antagoniści aldosteronu - wymień, działanie
spironolakton, eplerenon - hamują wydalanie K i wchłanianie Na; stosowane w niewydolności serca i po zawale; nie stosować w niewydolności nerek i hiperkaliemii
α2-agoniści - działanie
działają uspokajająco na jądra pasma samotnego w rdzeniu przedłużonym (działają na n. błędny)
Klonidyna
α2-agonista
redukuje komponentę współczulną a zwiększa komponentę przywspółczulną
Metyldopa
α2-agonista
przekształcana do α-metylodopaminy i α-metyloadrenaliny, które stymulują α2
Leki pobudzające receptory imidazolinowe - działanie
działają na kk. ośrodka regulacji ciśnienia
Moksonidyna
pobudza rec. imidazolinowy
podobna do klonidyny, selektywny agonista rec. imidazolinowych I1, nie ma wpływu na czynność serca (w przeciwieństwie do klonidyny!)
Rylmenidyna
pobudza rec. imidazolinowy
działanie takie same jak moksonidyny, pochodna oksazoliny
α-adrenolityki - działanie
rozszerzają tętnice obwodowe
Terazosyna, doksazosyna, prazosyna
α-adrenolityki
swoiście hamują α1, powodują korzystne zmiany w lipidach osocza
Fenoksybenzamina, fentolamina
α-adrenolityki
nieswoiste, stosowane zapobiegawczo i leczniczo w przełomach nadciśnieniowych w przebiegu guza chromochłonnego
Fentolamina stosowana w teście diagnostycznym dla guzie chromochłonnym
Aliskiren
inhibitor reniny, w leczeniu samoistnego nadciśnienia tętniczego
Minoksydyl
lek w leczeniu nadciśnienia tętniczego
aktywuje kanały dla K zależne od ATP w mm. gładkich naczyń, powodując rozkurcz
działanie niepożądane - wzrost włosów (lek stosowany w łysieniu androgenowym)
Dihydralazyna
lek stosowany w nadciśnieniu tętniczym
obniża opór naczyniowy wpływając na naczynia; dz. niep.: tachykardia, zwiększenie CO (pojemność minutowa), retencja Na i wody - obrzęki
Schemat leczenia nadciśnienia tętniczego
Najpierw diuretyk tiazydowy (chlorotiazyd, hydrochlorotiazyd, metyklotiazyd, klopamid, indapamid, metolazon, chlortalidon) + ACEI/ARB lub bloker kanału wapniowego + ACEI/ARB potem β-blokery potem spironolakton/eplerenon potem α-adrenolityk potem lek ośrodkowy
Leczenie nadciśnienia tętniczego w ciąży
metyldopa, labetalol
w stanach nagłych labetalol i.v., metyldopa, nifedypina
w obrzęku płuc nitrogliceryna
Leki stosowane w leczeniu nagłych wzrostów ciśnienia i.v.
urapidyl nitroprusydek sodu fenoldopam dihydralazyna nitrogliceryna labetalol esmolol
Urapidyl
wybiórczo blokuje receptory α1, pobudza 5-HT1A; wywołuje zawroty głowy, wymioty, tachykardię/bradykardię, uczucie ucisku za mostkiem, arytmię
Nitroprusydek sodu
szybki donor NO, rozkłada się na świetle; wywoluje nudności, wymioty, skurcze mięśnie, zatrucie cyjankami i tiocyjankami
Fenoldopam
wybiórczy agonista D1, słaby antagonista α2; ostrożnie przy jaskrze!
w przełomach nadciśnieniowych