Leki układu adrenergicznego Flashcards

1
Q

Inhibitor przekształcenia DOPA->dopamina

A

karbidopa

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Co najsilniej wpływa na receptory alfa?

A

adrenalina i noradrenalina

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Co najsilniej wpływa na receptory beta

A

izoprenalina i adrenalina

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Receptory alfa1 (co wywołują, selektywny agonista, selektywny antagonista)

A

jony wapnia Ca++, powodują skurcz mięsni gładkich (z wyjątkiem przewodu pokarmowego)
fenylefryna
prazosyna

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Receptory alfa2 (co wywołują, selektywny agonista, selektywny antagonista)

A

spadek cAMP, powodują hamowanie uwalniania neuroprzekaźników (działając hamująco na receptory presynaptyczne), obniżenie ciśnienia krwi (działając w CSN) oraz agregację płytek krwi
klonidyna
johimbina

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Receptory beta1 (co wywołują, selektywny agonista, selektywny antagonista)

A

wzrost cAMP, zwiększenie częstości i siły skurczu serca (inotropowo i chronotropowo)
dobutamina
atenolol

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Receptory beta2 (co wywołują, selektywny agonista, selektywny antagonista)

A

wzrost cAMP, rozkurcz mięśni gładkich: rozszerzenie oskrzeli i naczyń, rozkurcz mięśni trzewnych, glikogenoliza w wątrobie
salbutamol
brak sel. antagonisty

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Receptory beta3 (co wywołują, selektywny agonista, selektywny antagonista)

A

wzrost cAMP, lipoliza w tkance tłuszczowej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

adrenalina

A

działa w równym stopniu na receptory alfa i beta
stosowana w akcji reanimacyjnej oraz we wstrząsie anafilaktycznym
wywołuje skurcz naczyń przy znieczuleniu miejscowym

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

noradrenalina

A

działa głównie na receptory alfa
stosowana w niewydolności serca z zaawansowaną hipotonią oraz we wstrząsie septycznym
po podaniu i.v. następuje bradykardia ze względu na odruchową wagotonię spowodowaną gwałtownym wzrostem CTK (w związku z działaniem na receptory alfa wywołujące skurcz naczyń)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

dopamina

A

w dawce małej aktywuje receptory dopaminoergiczne w nerkach, rozukurcza naczynia nerkowe i zwiększa diurezę
w dawce dużej stymuluje receptory beta 1 w sercu
w dawce największej aktywuje receptory alfa 1 wywołując skurcz naczyń

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

fenylefryna

A
sympatykomimetyk alfa
selektywny agonista receptorów alfa 1
naczyniokurczący
utrzymanie prawidłowej wartości CTK
działania niepożądane: lęk, niepokój, nerwowość, bradykardia
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

nafazolina i ksylometazolina

A

sympatykomimetyk alfa

w nieżycie nosa, zapaleniu spojówek

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

tetryzolina

A

sympatykomimetyk alfa

w nieżycie nosa, zapaleniu spojówek, zapalenie zatok

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

midodryna

A

sympatykomimetyk alfa

w hipotonii ortostatycznej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

droksydopa

A

sympatykomimetyk alfa
w neurogennej hipotonii ortostatycznej (choroba Parkinsona)
w organizmie jest zamieniana na noradrenalinę

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

izoprenalina

A

sympatykomimetyk beta

rzadko wykorzystywana

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

orcyprenalina

A

sympatykomimetyk beta

w zaburzeniach przewodnictwa serca

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

dobutamina

A

sympatykomimetyk beta
we wstrząsie kardiogennym
w diagnostyce ch. niedokrwiennej serca

20
Q

beta 2-sympatykomimetyki

A

w astmie oskrzelowej i POChP
salbutamol, fenoterol - hamujące skurcze macicy w przypadku zagrażającego poronienia lub przedwczesnej akcji porodowej
salmeterol (działa po 10-20min)
formoterol (działa po 1-3min)

21
Q

fenoldopam

A

agonista receptorów dopaminowych D1
słaby antagonista alfa-2 adrenergicznych
szybko działający lek rozkurczający naczynia tętnicze i obniżający CTK

22
Q

leki o pośrednim działaniu sympatykomimetycznym

A

wywołują uwalnianie noradrenaliny z pęcherzyków synaptycznych współczulnych oraz hamują zwrotne wchłaniania NA
efedryna - zwęża naczynia krwionośny w spadku CTK w czasie znieczulenia, silnie pobudza CSN
pseudoefedryna - nie ma działania ośrodkowego, obkurcza naczynia w śluzówce w nieżycie nosa, zapaleniu zatok i zapaleniu górnych dróg oddechowych

23
Q

wychwyt amin katecholowych

A
wychwyt I ("neuronalny") - noradrenalina silniej niż adrenalina, inhibitor - kokaina, trójcykliczne leki przeciwdepresyjne
wychwyt II ("tkankowy") - adrenalina silniej niż noradrenalina, inhibitor - glikokortykosteroidy
24
Q

monoaminooksydaza (MAO)

A

MAO-A - w tkance nerwowej, degradacja serotoniny, noradrenaliny, dopaminy
MAO-B - w tkankach pozanerwowych, największe powinowactwo do dopaminy, następnie do serotoniny i noradrenaliny

25
Q

katecholo-O-metylotransferaza (COMT)

A

degradacja dopaminy, adrenaliny, noradrenaliny
COMT jest celem w ch. Parkinsona
końcowym metabolitem katecholamin jest kwas wanilinomigdałowy (VMA), podwyższony w moczu u pacjentów z guzem chromochłonnym rdzenia nadnerczy

26
Q

MAO i COMT

A

enzymy metabolizujące endogenne katecholaminy

27
Q

Ergotamina, dihydroergotamina

A

alfa-adrenolityk
w napadach migreny, w położnictwie po wydaleniu łożyska
w hipotonii ortostatycznej

28
Q

Dihydroergokryptyna

A

alfa-adrenolityk

w profilaktyce migreny

29
Q

Fenoksybenzamina

A

alfa-adrenolityk
prowadzi do nieodwracalnej blokady receptorów alfa-adrenergicznych
charakteryzuje się długim działaniem
w terapii nadciśnienia, w przebiegu guza chromochłonnego nadnerczy

30
Q

Fentolamina

A
alfa-adrenolityk
leczenie phaeochromacytoma (guz chromochłonny)
31
Q

Prazosyna

A

selektywny antagonista alfa-1
w leczeniu nadciśnienia, w zaburzeniach oddawania moczu związanymi z przerostem gruczołu krokowego
nie wywołuje tachykardii jako objawu ubocznego

32
Q

Terazosyna, bunazosyna, doksazosyna

A

podobne do prazosyny - dłużej działają

33
Q

urapidyl

A

selektywny antagonista alfa-1

Pobudza receptory serotoninowe 5-HT1A

34
Q

tamsuozyna, alfuzosyna

A

selektywny antagonista alfa-1a2

w łagodnym przeroście gruczołu krokowego

35
Q

Guanetydyna

A

sympatykolityk
blokuje uwalnianie NA z tzw. płytkich magazynów neuronalnych (“zamraża” NA)
podawaniu w leczeniu odruchowej dystrofii współczulnej

36
Q

Rezerpina

A

sympatykolityk

blokuje zdolność przechowywania NA i dopaminy

37
Q

Klonidyna

A

selektywnie pobudza receptory alfa2
sympatykolityk
obniża CTK

38
Q

Guanfacyna

A

selektywnie pobudza receptory alfa2
sympatykolityk
obniża CTK

39
Q

Metyldopa

A
selektywnie pobudza receptory alfa2
sympatykolityk
prolek przekształcany w alfa-metylonoradrenalinę
obniża CTK
jest bezpieczny w czasie ciąży
40
Q

I generacja beta-blokerów

A

nieselektywne

propranolol, nadolol, sotalol, bupranolol, metypranolol, penbutolol, tymolol

41
Q

II generacja beta-blokerów

A

kardioselektywne
acebutolol, atenolol, betaksolol, bisoprolol, talinolol, celiprolol, metoprolol, nebiwolol*, esmolol
*-najbardziej kardioselektywne

42
Q

III generacja beta-blokerów

A

wielofunkcyjne (hybrydowe) lub wazodylatacyjne
labetalol, bucindolol, karwedylol - alfa1 i beta1 antagoniści
celiprolol - beta1 antagonista i beta2 agonista
nebiwolol - aktywuje mechanizm przemian arginina/NO w śródbłonku, co rozszerza naczynia

43
Q

Beta blokery z wewnętrzną aktywnością sympatykomimetyczną

A

zmniejszają efekt bradykardii, wywołują ujemne działanie inotropowe, przy słabszym ujemnym działaniu chronotropowym
acebutolol, oksprenolol, alprenolol, pindolol, celiprolol, labetalol

44
Q

Wskazania stosowania beta blokerów

A

choroba niedokrwienna serca (ale nie dławica Printzmetala! - tu podłożem nie jest blaszka miażdżycowa a skurcz zdrowej tętnicy wieńcowej) - zmniejszają zapotrzebowanie na krew
nadkomorowe zaburzenia rytmu (II klasa leków antyarytmicznych, sotalol - III klasa)
niewydolność serca (nie ciężka, niewyrównana)
nadciśnienie tętnicze
guz chromochłonny
wady wrodzone ze zwężeniem odpływu komory prawej (zespół Fallota)
kardiomiopatia przerostowa
zespół wypadania płatków zastawki
zespół długiego QT
jaskra
nadczynność tarczycy
migrena

45
Q

Przeciwwskazania beta blokerów

A
bradykardia
hipotonia
blok przedsionkowo-komorowy II lub III stopnia
ciężka niewydolność serca
astma
46
Q

Co wywołuje skojarzone leczenie beta-blokerem i diuretykiem?

A

zwiększone ryzyko cukrzycy

47
Q

Działania niepożądane beta blokerów

A

bradykardia, skurcz tętnic obwodowych, zmęczenie, ból głowy (to ostatnie zwłaszcza po propanalolu)