Autakoidy Flashcards
Efekty działania histaminy
rozkurcz naczyń, zwiększenie ich przepuszczalności, skurcz mięśni gładkich innych niż w ścianie naczyń, pobudzenie wydzielania żołądkowego i pobudzenie serca, pobudzenie receptorów bólowych
Betahistyna
Pobudza uwalnianie histaminy blokując autoreceptor histaminowy H3
ułatwia krążenie w naczyniach krwionośnych błędnika ucha wewnętrznego
stosowana w przypadku zawrotów głowy, szumu w uszach i utraty słuchu w przebiegu choroby Meniere’a
Receptor H1
Receptor metabotropowy działający przez białko Gq (IP3, DAG, Ca++)
znajduje się na komórkach śródbłonka i mięśni gładkich, a także w neuronach CSN
pobudzenie H1 powoduje spadek CTK, wzrost przepuszczalności naczyń
mechanizm: zwiększenie Ca++ i przez to aktywacja wapniowo zależnej endotelialnej syntazy tlenku azotu (eNOS). NO wywołuje syntezę cGMP, który aktywuje kinazę białkową G, która pobudza fosfatazę łańcuchów lekkich miozyny, powodująć rozkurcz
Ca++ w komórkach mięśni gładkich oskrzeli łączą się z kalmoduliną i aktywują kinazę łańcuchów lekkich miozyny, co wywołuje skurcz
H2
Receptor metabotropowy, działający przez białko Gs (wzrost cAMP)
znajduje się w żołądku i sercu
wzrost wydzielania soku żołądkowego, chronotropowo, inotropowo
H3
Receptor metabotropowy, działający przez białko Gi (spadek cAMP)
występuje presynaptycznie, wywołuje uwalnianie histaminy z neuronów
Ketotyfen, azelastyna
Blokery receptora histaminowego, stabilizują błonę komórkową mastocytu
zapobieganie napadom astmy oskrzelowej, w leczeniu nieżytu nosa i spojówek
Kromoglikan sodu, nedokromil (kromony)
stabilizują błonę komórkową mastocytu
Antagoniści H1 I generacji
nieselektywne
hamują działanie histaminy w obwodowych i ośrodkowych receptorach H1
blokują receptory cholinergiczne, adrenergiczne, serotoninowe
objawy niepożądane:
cholinolityczne (suchość błony śluzowej jamy ustnej, trudności w oddawaniu moczu, zaparcia, zaburzenia widzenia, światłowstręt)
osłabienie, senność, nudności, wymioty
Antazolina Difenhydramina Dimenhydrynat Hydroksyzyna Klemastyna Ketotyfen Prometazyna
Antagoniści H1 II generacji
selektywne
hamują działanie histaminy wyłącznie w obwodowych receptorach H1
nie blokują innych typów receptorów
nie mają istotnych objawów niepożądanych
Astemizol Azelastyna Cetyryzyna Ebastyna Feksofenadyna Lewocetryzyna Lewokabastyna Loratydyna Mizolastyna Rupatadyna
Wskazania do stosowania antagonistów H1
Wstrząs anafilaktyczny Pokrzywka Nieżyt nosa zapalenie spojówek obrzęk Quinckego
Którzy antagoniści H1 na świąd?
hydroksyzyna, antazolina
Którzy antagoniści H1 na uspokojenie i sen?
difenhydramina, hydroksyzyna, prometazyna
Którzy antagoniści H1 na nudności i wymioty?
dimenhydrynat, hydroksyzyna, prometazyna
Antagoniści h2
zmniejaszają spoczynkowe wydzielanie HCl, nie wpływają na wydzielanie pepsyny
leczenie choroby wrzodowej, choroby refluksowej
może wywołać biegunkę i zaparcia, zawroty i bóle głowy, hipergastrynemię, ryzyko kolonizacji bakteriami górnego odcinka przewodu pokarmowego i dróg oddechowych
cymetydyna ranitydyna famotydyna nizatydyna roksatydyna ebrotydyna lupitydyna lafutydyna
Serotonina
powstaje z tryptofanu
w ścianie jelit serotoninę zawierają głównie komórki chromochłonne
serotonina jest odpowiedzialna za depresję i regulację apetytu
jest uwalniana w czasie aktywacji płytek krwi
Telotristat
inhibitor hydroksylazy tryptofanu
5-HT1
metabotropowy
białko Gi (spadek cAMP)
w mózgu i naczyniach krwionośnych
zahamowanie przekaźnictwa nerwowego, skurcz naczyń
Buspiron
agonista 5HT1A
przeciwlękowy
Flibanseryna
agonista 5-HT1A
leczenie obniżonego libido u kobiet
tryptany (sumatryptan, eletryptan, ryzatryptan, zolmitryptan, almotryptan, frowatryptan, naratryptan)
agoniści 5-HT1A
hamują napady migreny
ergotamina, dihydroergotamina
agonista 5-HT1A
antagonista 5-HT2
leczenie migreny
5-HT2
metabotropowy
Gq (IP3, DAG, Ca++)
w mózgu, mięśniówce gładkiej, płytkach krwi, dnie żołądka i naczyniach oponowych
wzrost przekaźnictwa nerwowego, skurcz naczyń
antagoniści 5-HT-2
pizotyfen, cyproheptadyna, metysergid
w profilaktyce migreny
5-HT3
jonotropowy
w ośrodku wymiotnym CSN
pobudzenie wywołuje nudności i wymioty
“setrony” (ondansetron, tropisetron, granisetron, palonosetron, dolasetron)
antagoniści 5-HT3
silne leki przeciwwymiotne
metoklopramid
antagonista 5-HT3
przeciwwymiotny
blokuje receptory dopaminergiczne D2
5-HT4
metabotropowy
Gs (wzrost cAMP)
w CSN, przewodzie pokarmowym, sercu
wzrost motoryki przewodu pokarmowego, tachykardia, pobudzenie czynności neuronów
cyzapryd
selektywny agonista 5-HT4
wzmaganie motoryki przewodu pokarmowego
Wymień leki stosowane w napadzie migreny
- tryptany (agoniści 5-HT1 - zwężają naczynia krwionośne głowy, hamują proces zapalenia neurogennego)
- alkaloidy sporyszu; ergotamina; dihydroergotamina (agoniści 5HT1)
- NSLPZ - hamują powstawanie prostaglandyn
- leki przeciwwymiotne (metoklopramid, tietylperazyna, domperydon, prochlorperazyna)
- leki uspokajające (hydroksyzyna, diazepam)
Wymień leki stosowane w profilaktyce migreny
- antagoniści 5-HT2 (pizotyfen, metysergid, cyproheptadyna, iprazochrom)
- beta-blokery bez wewnętrznej aktywności sympatykomimetycznej (propranolol, metoprolol, atenolol, nadolol)
- leki przeciwpadaczkowe (kwas walproinowy, karbamazepina)
- leki przeciwdepresyjne (inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny)
- blokery kanałów wapniowych (flunaryzyna, werapamil)
Bradykinina
hormon tkankowy
powstaje przez działanie proteaz serynowych (kalikrein)
rozkładana przez kininazy (I i II)
Kininaza II=ACE
Z tego wynika działanie plejotropowe ACEI
generowana w zapaleniu, urazie, oparzeniu, wstrząs, anafilaksja
Aprotynina
inhibitor kalikrein
hamuje układ fibrynolityczny
NIE STOSOWANY
Ekalantyd
inhibitor kalikrein
stosowany w leczeniu obrzęku naczynioruchowego Quinckego
B1
metabotropowy
wzrost Ca++
B2
metabotropowy
Gq i Gi
wzrost Ca++ i spadek cAMP
prowadzi do zwiększenia NO
ikatybant
selektywny antagonista B2