Brainscape's Knowledge GenomeTM


Top Flashcards (Certified)
All Flashcards

Farmakologia > Kolokwium II > Flashcards

Kolokwium II Flashcards

1
Q

Neureksyna

A

Białko sprzęgające kanały wapniowe z pęcherzykami neuronalnymi
Miejsce wiązania alfa-latrotoksyny (jad “czarnej wdowy”)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Synaptobrewina

A

Białko pęcherzykowe uczestniczące w interakcji pęcherzyka neuronalnego z błoną presynaptyczną
Hydrolizowane przez tetanospazminę (laseczki tężca) i botulinotoksynę (laseczki jadu kiełbasianego)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Wymień aminokwasy hamujące (jednokarboksylowe)

A

GABA, glicyna, beta-alanina, tauryna

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Wymień aminokwasy pobudzające (dikarboksylowe)

A

kwas glutaminowy, kwas asparaginowy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Wymień aminy przekaźnikowe

A

Ach, dopamina, NA, serotonina, histamina

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Wymień puryny, pirymidyny i ich pochodne przekaźnikowe

A

adenozyna, ADP, ATP, UDP, UTP

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Wymień neuroprzekaźniki gazowe

A

NO, CO

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Wymień inne neuroprzekaźniki (nie nadające się do klasyfikacji do żadnej grupy)

A

kwas arachidonowy, steroidy, kannabinoidy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Receptor GABA(A)

A
  • kanał jonowy aktywowany ligandem

- w błonie postsynaptycznej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Receptor GABA(B)

A
  • metabotropowy
  • w rdzeniu kręgowym
  • presynaptycznie: zmniejszenie uwalniania GABA
  • postsynaptycznie: stymulacja za pośrednictwem białek G zahamowania cyklazy adenylowej, otwarcie kanałów K, zamknięcie kanałów Ca
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

allyloglicyna

A

hamuje syntezę GABA

wywołuje drgawki

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

toksyna tężca

A

hamuje uwalnianie GABA i glicyny

wywołuje drgawki

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

bikukulina, gabazyna

A

kompetytywni antagoniści GABA(A)

wywołuje drgawki

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

pikrotoksyna

A

niekompetytywny antagonista GABA(A)

wywołuje drgawki

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

tiagabina

A

inhibitor wychwytu GABA

hamuje drgawki

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

wigabatryna

A

inhibitor rozkładu GABA

hamuje drgawki

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

gaboksadol

A 
agonista GABA(A)
hamuje drgawki
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

muscymol

A

agonista GABA
wywołuje psychozę
hamuje drgawki

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

baklofen

A 
agonista GABA(B)
rozluźnia mięśnie szkieletowe
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

receptor glicynowy wrażliwy na strychninę

A

występuje w rdzeniu kręgowym
powiązany z kanałem chlorkowym
wywołuje napływ Cl do wnętrza komórki i jej hiperpolaryzację

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

receptor glicynowy niewrażliwy na strychninę

A

występuje w rdzeniu kręgowym

współdziała z NMDA (więc może działać współpobudzająco z kwasem glutaminowym)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

beta-alanina

A

wiąże się z GABA(A) i GABA(C)

blokuje białko GAT odpowiedzialne za wychwyt GABA przez k. glejowe

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

tauryna

A

działanie neuroprotekcyjne
zapobiega apoptozie neuronów nadmiernie pobudzonych przez kwas glutaminowy
wywołuje hiperpolaryzację

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

receptory jonotropowe kwasu glutaminowego

A

NMDA, AMPA, receptory kainowe
aktywacja pobudza napływ Ca i wypływ K (NMDA)
aktywacja pobudza napływ Na i wypływ K (AMPA, kainowe)
NMDA blokowane przez jony magnezu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

Receptory dopaminowe

A 
D1 i D5 - pobudzające
D2, D3, D4 - hamujące
wpływ na układ limbiczny
wpływ na funkcję neuronów motorycznych
zahamowanie uwalniania PRL
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

Receptory muskarynowe w CSN

A

M1, M3, M5 - aktywacja fosfolipazy C

M2, M4 - zmniejszenie aktywności cyklazy adenylowej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

Receptory adrenergiczne w CSN

A

alfa1 - postsynaptyczny, stymulacja jąder ukł. autonomicnzego
alfa2 - presynaptyczny - hamowanie uwalniania NA
beta1 i beta2 - aktywacja cyklazy adenylowej, stymulacja funkcji neuronów w korze, ukł. limbicznym i jądrze półlezącym

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

Receptory dla adenozyny

A

A1, A2A, A2B, A3 - metabotropowe

neuroprotekcyjne

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

Leki uspokajające (anksjolityki) bez działania nasennego

A

buspiron, propranolol

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

Miejsce wiązania na podjednostkach GABA(A) benzodiazepin i barbituranów

A

Benzodiazepiny na styku podjednostek alfa i gamma

Barbiturany na styku podjednostek alfa i beta

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
31
Q

Sposoby działania barbiturany vs. benzodiazepiny na kanały chlorkowe

A

Barbiturany: powodują przepływ Cl nawet przy braku GABA; przy obecności GABA, przedłużają czas przepływu
Benzodiazepiny: brak przepływu Cl bez GABA; zwiększają częstotliwość otwierania kanału

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
32
Q

metoheksytal i tiopental

A

dożylnie
szybkie i krótkie działanie
znieczulenie chirurgiczne

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
33
Q

fenobarbital

A

doustnie
wolne i długie działanie
przeciwpadaczkowo

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
34
Q

amobarbital, sekobarbital, pentobarbital

A

doustnie

szybkie i długie działanie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
35
Q

Działania niepożądane barbituranów

A

Uogólniona depresja OUN
Depresja ośrodka oddechowego
Uzależniające
Indukują cyt. p450 - szybszy metabolizm, w tym leków

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
36
Q

18 benzodiazepin

A 
alprazolam
bromazepam
chlordiazepoksyd
diazepam
estazolam
flurazepam
klobazam
klonazepam
klorazepan dipotasowy
kwazepam
lorazepam
lormetazepam
medazepam
midazolam
nitrazepam
oksazepam
temazepam
triazolam
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
37
Q

Długo działające benzodiazepiny

A

chlordiazepoksyd, diazepam, flurazepam, kwazepam
u pacjentów uzależnionych od alkoholu
w zapobieganiu drgawkom i w leczeniu nadmiernej spastyczności mięśniowej
uspokajające

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
38
Q

Krótko działające benzodiazepiny

A

midazolam, oksazepam, triazolam

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
39
Q

midazolam

A

dożylnie

do znieczulenia ogólnego

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
40
Q

oksazepam i triazolam

A

u osób z bezsennością

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
41
Q

metabolizm benzodiazepin

A

pierwsza faza: cyt. p450 do aktywnych metabolitów
druga faza: glukuronidacja do nieaktywnych metabolitów
wydzielane z żółcią do jelit, gdzie mogą być ponownie wchłaniane
tłuste posiłki nasilają działanie benzodiazepin

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
42
Q

Działania niepożądane benzodiazepin

A

depresja OUN
arytmie
spadek CTK
uzależnienie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
43
Q

Antagonista benzodiazepin

A

flumazenil

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
44
Q

Antyhistaminiki działające nasennie

A

Difenhydramina, hydroksyzyna

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
45
Q

Wodzian chloralu

A

rzadko stosowany przez nefro- i hepatotoksyczność

do sedacji przedoperacyjnej u dzieci

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
46
Q

Gaboksadol

A

nasenny

wydłuża fazy NREM3 i 4, bez wpływu na REM

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
47
Q

Leki stymulujące receptory pozasynaptyczne

A

izoguawacyna, etomidat

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
48
Q

Leki działające wybiórczo na receptory GABA(A) zawierające podjednostkę alfa1

A

zolpidem, zaleplon, zopiklon, eszopiklon
szybkie i krótkie działanie
nie zmieniają długości faz snu
działania niepożądane nie są groźne

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
49
Q

Melatonina i ramelteon

A

nasennie
nie uzależniają
leczenie jet-lag

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
50
Q

tasymelteon

A

nasennie

u niewidomych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
51
Q

agomelatyna

A

nasennie

antydepresant

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
52
Q

antagoniści receptora dla oreksyny

A

sulworeksant, lemboreksant
mogą wywołać koszmary
nie wolno po zażyciu obsługiwać maszyn

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
53
Q

Propranolol

A

beta-adrenolityk
anksjolityk - na tremę
znosi drżenie rąk, tachykardię

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
54
Q

buspiron

A

w lęku przewlekłym

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
55
Q

oksyban

A

podawany w napadach narkolepsji z towarzyszącą katapleksją

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
56
Q

Pitolisant (tiprolisant)

A

antagonista i odwrotny agonisty H3

w narkolepsji

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
57
Q

fenytoina, fosfenytoina (działanie, stosowanie, działania niepożądane)

A

kanały sodowe
w napadach częściowych i uogólnionych toniczno-klonicznych
nie wolno podawać przy napadach nieświadomości
wywołuje hirsutyzm, przerost dziąesł, niedokrwistość megaloblastyczną, e. teratogenne, indukcja p450 (zmniejszenie działania innych leków), zwiększony metabolizm wit. K

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
58
Q

etosuksymid (działanie, stosowanie, działania niepożądane)

A

kanały wapniowe typu T
w napadach uogólnionych typu nieświadomości
zaburzenia żołądkowo-jelitowe, senność, ataksja

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
59
Q

karbamazepina, okskarbazepina, eslikarbazepina (działanie, stosowanie, działania niepożądane)

A

kanały sodowe
w napadach częściowych i wtórnie uogólnionych, neuralgii n. V, przeciwdepresyjnie
nie wolno podawać przy napadach nieświadomości
okskarbazepina, eslikarbazepina - proleki

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
60
Q

lamotrygina (działanie, stosowanie, działania niepożądane)

A

kanały sodowe
napady częściowe, uogólnione wszystkie
ataksja, zaburzenia widzenia, wysypki, rumień, zespół Stevensa-Johnsona (częstość wzrasta przy stosowaniu z karbamazepiną lub kwasem walproinowym)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
61
Q

zonisamid (działanie, stosowanie, działania niepożądane)

A

kanały sodowe, wapniowe typu T
napady częściowe, uogólnione toniczno-kloniczne
senność, ataksja, zawroty i bóle głowy, zaburzenia pamięci, splątanie, zaburzenia hematopozezy, kamica moczowa, wypryski skórne

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
62
Q

lakozamid (działanie, stosowanie, działania niepożądane)

A

kanały sodowe, przez nasilenie wolnej inaktywacji
w napadach częściowych i wtórnie uogólnionych
zawroty głowy, nudności, depresja

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
63
Q

kwas walproinowy [diwalproeks, walpromid] (działanie, stosowanie, działania niepożądane)

A

kanały wapniowe typu T, kanały sodowe, zwiększenie syntezy GABA
wszystkie rodzaje napadów (złożone)
podrażnienie przewodu pokarmowego, wzrost apetytu i masy ciała, ataksja, drżenia mięśniowe, uszkodzenie wątroby, zwiększa ryzyko rozszczepu kręgosłupa u potomstwa

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
64
Q

topiramat (działanie, stosowanie, działania niepożądane)

A

kanały sodowe, blokuje AMPA i receptory typu kwasu kainowego (oba dla kwasu glutaminowego), nasila aktywację GABA(A)
napady uogólnione toniczno-kloniczne i częściowe
sedacja, spowolnienie psychomotoryczne, problemy z mową, zmęczenie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
65
Q

felbamat (działanie, stosowanie, działania niepożądane)

A

blokuje NMDA
napady częściowe i uogólnione toniczno-kloniczne
niedokrwistość aplastyczna, niewydolność wątroby

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
66
Q

gabapentyna (działanie, stosowanie, działania niepożądane)

A

analog GABA, który nie oddziałuje z receptorami GABA ale zwiększa uwalnianie GABA
napady częściowe, neuropatia cukrzycowa, zespół niespokojnych nóg, migrena
ataksja, zawroty głowy, drżenia mięśniowe, oczopląs

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
67
Q

lewetyracetam, briwaracetam (działanie, stosowanie, działania niepożądane)

A

kanały wapniowe aktywowane wysokim napięciem, GABA
napady częściowe u dzieci
senność, psychozy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
68
Q

fenobarbital (działanie, stosowanie, działania niepożądane)

A

GABA, glutaminowe, kanały wapniowe aktywowane wysokim napięciem
napady częściowe i uogólnione toniczno-kloniczne, leczenie bezsenności, sedacja
niewskazany w napadach z napadami nieświadomości
senność, ataksja, zawroty głowy, depresja, zespół Stevensa-Johnsona

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
69
Q

primydon (działanie, stosowanie, działania niepożądane)

A

zawiera fenobarbital
GABA, glutaminowe, kanały wapniowe aktywowane wysokim napięciem, kanały sodowe
napady częściowe i uogólnione toniczno-kloniczne
niewskazany w napadach z napadami nieświadomości
senność, ataksja, zawroty głowy, depresja, zespół Stevensa-Johnsona

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
70
Q

benzodiazepiny wykorzystywane w leczeniu napadów częściowych i uogólnionych toniczno-klonicznych

A

midazolam, diazepam, lorazepam, klorazepan dipotasowy

w stanach ostrych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
71
Q

klonazepam w napadach padaczki

A

hamuje kanały wapniowe typu T

w napadach z utratą świadomości

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
72
Q

tiagabina (działanie, stosowanie, działania niepożądane)

A

inhibitor wychwytu zwrotnego GABA
napady częściowe i wtórnie uogólnione
niewskazana przy napadach nieświadomości
zawroty głowy, senność, zmęczenie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
73
Q

wigabatryna (działanie, stosowanie, działania niepożądane)

A

analog GABA, hamuje rozkład GABA nie oddziałując z receptorem
napady częściowe
senność, zaburzenia koncentracji

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
74
Q

leki oddziałujące na receptor NMDA

A

topiramat, felbamat, fenobarbital

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
75
Q

perampanel

A

receptory AMPA
napady częściowe i toniczno-kloniczne
teratogenny, uzależniający

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
76
Q

Leki w napadach częściowych i uogólnionych toniczno-klonicznych

A

I: karbamazepina, fenytoina, kwas walproinowy
II: fenobarbital, prymidon
dodatkowo: lamotrygina, topiramat

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
77
Q

Leki w napadach nieświadomości

A

u dzieci - etosuksymid

u dorosłych - kwas walproinowy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
78
Q

Leki w napadach uogólnionych mioklonicznych i atonicznych

A

kwas walproinowy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
79
Q

Leki w stanie padaczkowym

A

dożylnie benzodiazepina, fosfenytoina i fenobarbital

80
Q

dihydrokodeina

A

opioid
czysty agonista receptorowy
silne działanie przeciwbólowe

81
Q

oksykodon

A

opioid
czysty agonista receptorowy
słabe działanie przeciwbólowe
stosowana w połączeniu z NLPZ lub paracetamolem

82
Q

petydyna

A

opioid bez działania przeciwkaszlowego
czysty agonista receptorowy
bezpieczny przy porodzie i schorzeniach dróg żółciowych
nie powoduje skurczu źrenicy

83
Q

fentanyl, sufentanyl, alfentanyl, remifentanyl

A

szybkie i silnie działające opioidy
czysty agonista receptorowy
do znieczulenia przedoperacyjnego

84
Q

metadon

A

długo działający opioid
czysty agonista receptorowy
stosowany przy uzależnieniach lub bólach nowotworowych

85
Q

czyści agoniści częściowi (opioidy)

A

kodeina, hydrokodon, dekstropropoksyfen
w bólach o umiarkowanym nasileniu, w połączeniu z NLPZ lub paracetamolem
kodeina i hydrokodon stosowane przeciwkaszlowo

86
Q

buprenorfina

A

częściowy agonista receptorów u i antagonista receptorów k

w bólach średnich/silnych i uzależnieniach

87
Q

butorfanol, nalbufina

A

agonista k i antagonista u

mniejsza skłonność do uzależnienia i depresji oddechowej

88
Q

pentazocyna

A

agonista k i sigma (efekty euforyzujące)

słaby opioid, w połączeniu z NLPZ lub paracetamolem

89
Q

co się robi żeby nie dało się przyjmować mieszanych agonistów/antagonistów dożylnie?

A

dodaje się nalokson

90
Q

dekstrometorfan

A

agonista receptorów opioidowych i antagonista NMDA

przeciwkaszlowo, w połączeniu z chinidyną kontrola nietrzymania afektu

91
Q

difenoksylat i loperamid

A

agonista receptorów opioidowych w jelitach

przeciwbiegunkowo

92
Q

tramadol

A

agonista receptorów opioidowych, bloker wychwytu zwrotnego NA i serotoniny

93
Q

antagoniści receptorów opioidowych

A

nalokson, naltrekson, alwimopan
nalokson - krótko działający
naltrekson - długo działający
alwimopan - tylko obwodowo, stosowany w pooperacyjnej niedrożności jelit

94
Q

anestetyki o niskim współczynniku podziału krew/gaz

A

podtlenek azotu, sewofluran, desfluran

95
Q

anestetyki o wysokim współczynniku podziału krew/gaz

A

halotan, enfluran, izofluran

96
Q

halotan

A 
wziewnie
silny anestetyk
wolno działający
może wywołać zapalenie wątroby
może wywołać hipertermię złośliwą
97
Q

enfluran i izofluran

A 
wziewnie
słabsze niż halotan, ale szybciej działają
efekt miorelaksacyjny
depresja oddechowa
izofluran bezpieczniejszy
98
Q

desfluran i sewofluran

A

wziewnie
silne anestetyki, szybko działające
sewofluran najbliższy ideału

99
Q

benzodiazepiny używane w znieczuleniu ogólnym

A

diazepam, lorazepam, midazolam

100
Q

opioidy dożylne stosowane w znieczuleniu ogólnym

A

fentanyl, alfentanyl, sufentanyl, remifentanyl

w operacjach kardiochurirgicznych - nie wywołją depresji kurczliwości mięśnia sercowego

101
Q

antagonista opioidów

A

naltrekson

102
Q

antagonista benzodiazepin

A

flumazenil

103
Q

najpopularniejszy barbituran do znieczulenia ogólnego

A

tiopental

używany tylko na początku, bo jest szybko wchłaniany do tk. tłuszczowej

104
Q

propofol

A

anestetyk bez działania przeciwbólowego
szybka indukcja, ale też szybki metabolizm
brak tendencji do akumulacji
podawany w formie preparatu lipidowego o dużej kaloryczności

105
Q

etomidat

A

krótko działający anestetyk
szybka indukcja
przy zabiegach bez utraty świadomości
brak działania depresyjnego na czynność serca i ukł. oddechowego

106
Q

ketamina

A

antagonista NMDA
wywołuje znieczulenie zdysocjowane - pacjent pozostaje w kontakcie, lecz nie czuje bólu i nie odpowiada na bodźce
i.m.
wywołuje tachykardię, zwiększa CTK
stosowana do krótkich zabiegów, np. zmiany opatrunków

107
Q

Jak działają leki typowe?

A

antagoniści receptorów dopaminowych D2, czasem też antagoniści 5-HT2

108
Q

Jak działają leki atypowe?

A

przede wszystkim antagoniści 5-HT2

czasem też antagoniści D2

109
Q

Wymień leki typowe

A 
chlorpromazyna, lewomepromazyna, promazyna
perfenazyna, prochlorperazyna, perazyna
flufenazyna
haloperydol
flupentyksol, zuklopentyksol
chlorprotyksen
110
Q

Wymień leki atypowe

A 
klozapina, olanzapina
kwetiapina
sulpiryd, tiapryd, amisulpryd
sertyndol
zyprazydon
arypiprazol, brekspiprazol
rysperydon
111
Q

Wady leków typowych

A

wygaszają tylko objawy dodatnie schizofrenii
działania niepożądane pozapiramidowe - związane z zablokowaniem receptorów dopaminowych - parkinsonizm polekowy (akatyzja - niepokój motoryczny, dystonia - zwiększone i zaburzone napięcie mięśniowe), dyskinezy późne
działania niepożądane “poza klasą” - niedociśnienie ortostatyczne, sedacja, zaburzenia akomodacji i perystaltyki

112
Q

który lek atypowy wywołuje agranulocytozę?

113
Q

który lek atypowy wywołuje zespół metaboliczny?

A

olanzapina

114
Q

który lek atypowy nadaje się do leczenia depresji?

A

brekspiprazol

115
Q

Trójcykliczne antydepresanty - wymień, działanie, działania niepożądane

A

imipramina, dezypramina, klomipramina
doksepina
opipramol
amitryptylina, nortryptylina

hamują wychwyt NA i serotoniny

zaburzenia przewodnictwa serca (redukowane przez stosowanie wodorowęglanu sodu)
suchość w jamie ustnej, zaburzenia akomodacji, zaparcia, tachykardia, retencja moczu, sedacja, wzrost masy ciała, hipotonia ortostatyczna, tachykardia
przedawkowanie może wywołać manię

116
Q

SSRI - wymień, działania niepożądane

A

fluoksetyna, paroksetyna
fluwoksamina
sertralina
cytalopram, escytalopram

zaburzenia funkcji seksualnych, zaburzenia wydzielania wazopresyny, zaburzenie glikemii, zespół serotoninowy (hipertermia, skurcze mięśniowe, zaburzenia krążenia, zaburzenia świadomości)

117
Q

SNRI - wymień, działanie, działania niepożądane

A

reboksetyna, wiloksazyna

selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego NA

nadmierne pobudzenie układu adrenergicznego

118
Q

SSNRI - wymień, działanie, działania niepożądane

A

wenlafaksyna, duloksetyna, milnacypran

inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny i NA

bóle głowy, nudności, nocne poty

119
Q

NaSSA (Noradrenergic and specific serotonergic antidepressant) - wymień, działanie, działania niepożądane

A

mirtazapina

antagonista receptorów alfa-2 adrenergicznych, receptorów 5-HT2 i 5-HT3

sedacja, wzrost apetytu i masy ciała

120
Q

Podwójnie serotoninergiczne leki antydepresyjne - wymień, działanie, stosowanie, działania niepożądane

A

nefazodon, trazodon

hamują wychwyt serotoniny i są antagonistami 5-HT2
w depresji połączonej z lękiem

senność, bóle głowy, nudności

121
Q

bupropion

A

inhibitor wychwytu NA i dopaminy
podobny do amfetaminy w działaniu
w ciężkiej depresji
może wywołać napad drgawkowy

122
Q

SSRE (selective serotonin reuptake enhancers) - wymień, działanie

A

tianeptyna

zwiększa wychwyt zwrotny serotoniny

123
Q

wortioksetyna

A

modulator i stymulator serotoninowy
SSRI
agonista 5-HT1A, 5-HT3, 5-HT7

124
Q

flibanseryna

A

dysinhibitor NA i dopaminy (NDDI)

zwiększa popęd płciowy u kobiet

125
Q

agomelatyna

A

agonista receptorów melatonergicznych

126
Q

MAO - podstawowe informacje

A

hamują rozkład amin katecholowych
nie wolno stosować z lekami hamującymi wychwyt zwrotny NA lub serotoniny (zespół serotoninowy)
nie wolno jeść pokarmów bogatych w tyraminę (sery, wina) - może wywołać przełom nadciśnieniowy

127
Q

Wymień starsze inhibitory MAO

A

iproniazyd, izokarboksazyd
fenelzyna
tranylcypromina

128
Q

Wymień nowsze inhibitory MAO

A

moklobemid, befloksaton, brofaromina

129
Q

Co zawiera wyciąg z dziurawca

A

hipercyna - hamuje MAO i wychwyt serotoniny

130
Q

Jak działają sole litu

A

zmniejszają tworzenie trifosforanu inozytolu

stabilizują nastrój

131
Q

Inne leki przeciwdepresyjne

A

karbamazepina, kwas walproinowy

132
Q

takryna

A

inhibitor cholinesterazy

w ch. alzheimera

133
Q

donepezyl

A

inhibitor cholinesterazy
w ch. alzheimera
odwracalny inhibitor

134
Q

rywastygmina

A

inhibitor cholinesterazy
w ch. alzheimera
pseudonieodwracalny inhibitor

135
Q

galantamina

A

inhibitor cholinesterazy
w ch. alzheimera
agonista receptorów cholinergicznych nikotynowych

136
Q

memantyna

A

antagonista receptorów kwasu glutaminowego NMDA - ochrona neuronów przed patologicznym pobudzeniem
w ch. alzheimera

137
Q

piracetam

A

lek nootropowy
pochodna GABA
aktywuje mózgowy metabolizm energetyczny
wzmacnia mechanizmy neuroprotekcyjne

138
Q

winpocetyna

A

lek nootropowy
działanie wazodylatacyjne - brak zjawiska podkradania
poprawia mikrokrążenie i przepływ mózgowy

139
Q

problemy z L-DOPĄ

A

po kilku latach przyjmowania skuteczność spada - regulacja “w dół” receptorów postsynaptycznych dopaminowych
ulega metabolizmowi do dopaminy też na obwodzie, co zmniejsza przenikanie przez BBB - dlatego podaje się ją razem z karbidopą która chroni lewodopę przed metabolizmem na obwodzie
ataki psychozy, zjawisko “on-off”, pojawienie dyskinez

140
Q

Agoniści receptorów dopaminowych - wymień, działania niepożądane

A

pochodne alkaloidów sporszu: bromokryptyna, pergolid
pramipeksol, ropinirol, pirybedyl, rotygotyna

brak interferencji z systemem wchłaniania i metabolizmu lewodopy

pochodne alkaloidów sporyszu: niedociśnienie, nudności, obrzęki
sedacja, halucynacje

141
Q

apomorfina

A

agonista receptorów dopaminowych

i.v. w celu szybkiego zniesienia silnych objawów hipokinezy

142
Q

Inhibitory metabolizmu lewodopy i dopaminy - wymień, działania niepożądane

A

inhibitory MAO-B: selegilina (amfetamina), rasagilina
inhibitory COMT: tolkapton (przenika BBB), entakapon (nie przenika BBB)

nudności, biegunka

143
Q

Leki cholinolityczne - wymień

A

benzatropina, triheksyfenidyl, biperyden

144
Q

Amantadyna - działanie, działanie niepożądane

A

lek przeciwwirusowy stosowany w zakażeniu wirusem grypy
nasila uwalnianie dopaminy i hamuje jej wychwyt presynaptyczny
blokuje uwalnianie Ach

zaburzenia snu, pobudzenie psychoruchowe, sinica marmurkowata skóry, wydłużenie QT

145
Q

walbenazyna

A

nowy lek
odwracalne zmniejszenie uwalniania dopaminy
w przypadku dyskinez późnych

146
Q

preladenant

A

antagonista receptorów adenozynowych

zwiększa stymulację szlakiem dopaminoergicznym, wspomaga leczenie lewodopą

147
Q

Leczenie choroby Huntingona

A

haloperydol - przeciwdziałanie efektom dopaminy
diazepam - stymulacja sygnalizacjia GABA-ergicznej
tetrabenazyna, rezerpina

148
Q

Leczenie stwardnienia zanikowego bocznego

A

ryluzol - blokuje uwalnianie kwasu glutaminowego, antagonista receptorów NMDA
baklofen - objawowo, w celu zniesienia bolesnej spastyczności mięśni

149
Q

Leczenie rdzeniowego zaniku mięśni

A

nusinersen - modyfikacja genu SMN2

150
Q

Leczenie stwardnienia rozsianego

A

forma postępująca - mitoksantron

ostre rzuty choroby - triamcynolon

151
Q

interferony beta-1A i beta-1B

A

Leczenie stwardnienia rozsianego

równowaga czynników pro- i przeciwzapalnych w mózgu

152
Q

octan glatyrameru

A

Leczenie stwardnienia rozsianego

“przynęta dla układu immunologicznego”

153
Q

natalizumab

A

Leczenie stwardnienia rozsianego

hamuje zdolność k. zapalnych do przechodzenia przez BBB

154
Q

fingolimod

A

Leczenie stwardnienia rozsianego

sekwestracja limfocytów w węzłach chłonnych

155
Q

teryflunomid

A

Leczenie stwardnienia rozsianego

hamuje proliferację limfocytów

156
Q

dimetylofumaran

A

Leczenie stwardnienia rozsianego

właściwości immunomodulujące bez immunosupresji

157
Q

famprydyna

A

Leczenie stwardnienia rozsianego

bloker k. potasowych, przedłuża okres repolaryzacji, wzmacnia powstawanie potencjałów czynnościowch

158
Q

alemtuzumab

A

Leczenie stwardnienia rozsianego

przeciwciało monoklonalne, destrukcja limfocytów CD52

159
Q

daklizumab

A

Leczenie stwardnienia rozsianego

przeciwciało monoklonalne przeciwko CD25

160
Q

baklofen

A

Leczenie stwardnienia rozsianego

agonista GABAB, w skurczach

161
Q

tyzanidyna

A

Leczenie stwardnienia rozsianego

w skurczach

162
Q

diazepam, cyklobenzapryna, dantrolen

A

Leczenie stwardnienia rozsianego

163
Q

disulfiram

A

wszywany podskórnie
hamuje dehydrogenazę aldehydową
gromadzi się duża ilość aldehydu octowego
silny kac

164
Q

leki w leczeniu uzależnienia od alkoholu

A

naltrekson - antagonista receptorów opioidowych

akamprozat - analog GABA

165
Q

fomepizol

A

w zatruciu alkoholem metylowym

hamuje dehydrogenazę alkoholową i powstawanie formaldehydu

166
Q

amfetamina

A

zwiększa ilość dopaminy, NA i serotoniny w szczelinach synaptycznych
stymulacja układu nagrody i pobudzenie układu czuwania

167
Q

MDMA - niebezpieczeństwa

A

arytmia
rozpad mięśni
DIC

168
Q

metylofenidat

A

u dzieci z ADHD

pochodna amfetaminy

169
Q

fenetylina

A

metabolizowana do amfetaminy

stosowana przy ADHD

170
Q

kokaina

A

zwiększa ilość amin katecholowych w szczelinie synaptycznej blokując ich wychwyt przez neurony presynaptyczne
w największym stopniu hamuje wychwyt dopaminy, w nieco mniejszym NA i serotoniny
wywołuje euforię, pozwala na wykonywanie większego wysiłku fizycznego
może powodować zawał serca, udar lub drgawki

171
Q

syntetyczne leki pobudzające układ kannabinoidowy

A

dronabinol, nabilon

172
Q

rimonabant

A

antagonista receptorów CB1 (kannabinoidowych)

zmniejszenie łaknienia

173
Q

Leczenie uzależenienia od tytoniu - leki

A

nikotyna, bupropion, wareniklina

bupropion - antydepresant

174
Q

Leczenie w terapii podtrzymującej uzależnienia od opioidów

A

metadon, octan lewometadylu

buprenorfina+nalokson

175
Q

klonidyna

A

leczenie uzależnienia od opioidów

hamuje aktywacje szlaków noradrenergicznych

176
Q

lofeksydyna

A

leczenie uzależnienia od opioidów

hamuje aktywacje szlaków noradrenergicznych bez niedociśnienia

177
Q

leczenie uzależnienia od amfetaminy/kokainy

A 
propranolol (betabloker)
modafinil (inhibitor wychwytu zwrotnego noradrenaliny)
topiramat, tiagabina (przeciwdragwkowe)
disulfiram, bupropion, buprenorfina
cytalopram (antydepresant)
baklofen (miorelaksant)
178
Q

Wpływ elektrolitów na działanie środków znieczulających miejscowo

A

hiperkaliemia, hipokalcemia, hipermagnezemia nasilają i vice versa

179
Q

kolejność wyłączania przewodzenia

A

włókna przedzwojowe autonomiczne
włókna czuciowe bólu i temperatury
włókna czuciowe dotyku i ucisku
włókna ruchowe

180
Q

estry vs amidy

A

estry są szybko metabolizowane przez esterazy osoczowe

amidy dopiero w wątrobie

181
Q

artykaina

A

amid
dobra rozpuszczalność w tłuszczach
grupa estrowa która jest rozkładana przez esterazy osoczowe
działa krótko i jest bezpieczna

182
Q

jaki lek jest dostępny w pęcherzykach otoczonych błoną lipidową?

A

bupiwakaina - stosowana w analgezji pooperacyjnej

183
Q

które analgetyki charakteryzują się zwiększoną kardiotoksycznością?

A

bupiwakaina, etidokaina

184
Q

leczenie zatrucia bupiwakainą

A

lemikolina

185
Q

methemoglobinemia - który analgetyk

A

prylokaina

leczenie błękitem metylenowym lub witaminą C

186
Q

obrzęk nerwów - które analgetyki

A

chloroprokaina, lidokaina

187
Q

działanie chondrotoksyczne - który analgetyk

A

bupiwakaina

188
Q

który środek znieczulający stosuje się powierzchniowo

189
Q

który środek do znieczulenia rogówki

190
Q

który środek do znieczulenia nasiękowego

191
Q

co podaje się towarzysząco do znieczulenia przewodowego

A

kortykosteroid - deksametazon

opioid - buprenorfinę

192
Q

który lek w leczeniu bólów związanych z przerzutami nowotworowymi do kości

A

bisfosfoniany - kwas ibandronowy

193
Q

który lek na spastyczność

A

baklofen (agonista GABAB)

194
Q

jaki lek aktywuje zstępujące szlaki tłumiące ból

A

agonista alfa2 - klonidyna

195
Q

lek będący antagonistą woltażozależnych kanałów wapniowych typu N

196
Q

jaki lek przeciwarytmiczny w leczeniu bólu?

A

meksyletyna

Farmakologia (19 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2025 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions