Kolokwium II Flashcards
1
Q
Neureksyna
A
Białko sprzęgające kanały wapniowe z pęcherzykami neuronalnymi
Miejsce wiązania alfa-latrotoksyny (jad “czarnej wdowy”)
2
Q
Synaptobrewina
A
Białko pęcherzykowe uczestniczące w interakcji pęcherzyka neuronalnego z błoną presynaptyczną
Hydrolizowane przez tetanospazminę (laseczki tężca) i botulinotoksynę (laseczki jadu kiełbasianego)
3
Q
Wymień aminokwasy hamujące (jednokarboksylowe)
A
GABA, glicyna, beta-alanina, tauryna
4
Q
Wymień aminokwasy pobudzające (dikarboksylowe)
A
kwas glutaminowy, kwas asparaginowy
5
Q
Wymień aminy przekaźnikowe
A
Ach, dopamina, NA, serotonina, histamina
6
Q
Wymień puryny, pirymidyny i ich pochodne przekaźnikowe
A
adenozyna, ADP, ATP, UDP, UTP
7
Q
Wymień neuroprzekaźniki gazowe
A
NO, CO
8
Q
Wymień inne neuroprzekaźniki (nie nadające się do klasyfikacji do żadnej grupy)
A
kwas arachidonowy, steroidy, kannabinoidy
9
Q
Receptor GABA(A)
A
- kanał jonowy aktywowany ligandem
- w błonie postsynaptycznej
10
Q
Receptor GABA(B)
A
- metabotropowy
- w rdzeniu kręgowym
- presynaptycznie: zmniejszenie uwalniania GABA
- postsynaptycznie: stymulacja za pośrednictwem białek G zahamowania cyklazy adenylowej, otwarcie kanałów K, zamknięcie kanałów Ca
11
Q
allyloglicyna
A
hamuje syntezę GABA
wywołuje drgawki
12
Q
toksyna tężca
A
hamuje uwalnianie GABA i glicyny
wywołuje drgawki
13
Q
bikukulina, gabazyna
A
kompetytywni antagoniści GABA(A)
wywołuje drgawki
14
Q
pikrotoksyna
A
niekompetytywny antagonista GABA(A)
wywołuje drgawki
15
Q
tiagabina
A
inhibitor wychwytu GABA
hamuje drgawki
16
Q
wigabatryna
A
inhibitor rozkładu GABA
hamuje drgawki
17
Q
gaboksadol
A
agonista GABA(A) hamuje drgawki
18
Q
muscymol
A
agonista GABA
wywołuje psychozę
hamuje drgawki
19
Q
baklofen
A
agonista GABA(B) rozluźnia mięśnie szkieletowe
20
Q
receptor glicynowy wrażliwy na strychninę
A
występuje w rdzeniu kręgowym
powiązany z kanałem chlorkowym
wywołuje napływ Cl do wnętrza komórki i jej hiperpolaryzację
21
Q
receptor glicynowy niewrażliwy na strychninę
A
występuje w rdzeniu kręgowym
współdziała z NMDA (więc może działać współpobudzająco z kwasem glutaminowym)
22
Q
beta-alanina
A
wiąże się z GABA(A) i GABA(C)
blokuje białko GAT odpowiedzialne za wychwyt GABA przez k. glejowe
23
Q
tauryna
A
działanie neuroprotekcyjne
zapobiega apoptozie neuronów nadmiernie pobudzonych przez kwas glutaminowy
wywołuje hiperpolaryzację
24
Q
receptory jonotropowe kwasu glutaminowego
A
NMDA, AMPA, receptory kainowe
aktywacja pobudza napływ Ca i wypływ K (NMDA)
aktywacja pobudza napływ Na i wypływ K (AMPA, kainowe)
NMDA blokowane przez jony magnezu
25
Receptory dopaminowe
```
D1 i D5 - pobudzające
D2, D3, D4 - hamujące
wpływ na układ limbiczny
wpływ na funkcję neuronów motorycznych
zahamowanie uwalniania PRL
```
26
Receptory muskarynowe w CSN
M1, M3, M5 - aktywacja fosfolipazy C
| M2, M4 - zmniejszenie aktywności cyklazy adenylowej
27
Receptory adrenergiczne w CSN
alfa1 - postsynaptyczny, stymulacja jąder ukł. autonomicnzego
alfa2 - presynaptyczny - hamowanie uwalniania NA
beta1 i beta2 - aktywacja cyklazy adenylowej, stymulacja funkcji neuronów w korze, ukł. limbicznym i jądrze półlezącym
28
Receptory dla adenozyny
A1, A2A, A2B, A3 - metabotropowe
| neuroprotekcyjne
29
Leki uspokajające (anksjolityki) bez działania nasennego
buspiron, propranolol
30
Miejsce wiązania na podjednostkach GABA(A) benzodiazepin i barbituranów
Benzodiazepiny na styku podjednostek alfa i gamma
| Barbiturany na styku podjednostek alfa i beta
31
Sposoby działania barbiturany vs. benzodiazepiny na kanały chlorkowe
Barbiturany: powodują przepływ Cl nawet przy braku GABA; przy obecności GABA, przedłużają czas przepływu
Benzodiazepiny: brak przepływu Cl bez GABA; zwiększają częstotliwość otwierania kanału
32
metoheksytal i tiopental
dożylnie
szybkie i krótkie działanie
znieczulenie chirurgiczne
33
fenobarbital
doustnie
wolne i długie działanie
przeciwpadaczkowo
34
amobarbital, sekobarbital, pentobarbital
doustnie
| szybkie i długie działanie
35
Działania niepożądane barbituranów
Uogólniona depresja OUN
Depresja ośrodka oddechowego
Uzależniające
Indukują cyt. p450 - szybszy metabolizm, w tym leków
36
18 benzodiazepin
```
alprazolam
bromazepam
chlordiazepoksyd
diazepam
estazolam
flurazepam
klobazam
klonazepam
klorazepan dipotasowy
kwazepam
lorazepam
lormetazepam
medazepam
midazolam
nitrazepam
oksazepam
temazepam
triazolam
```
37
Długo działające benzodiazepiny
chlordiazepoksyd, diazepam, flurazepam, kwazepam
u pacjentów uzależnionych od alkoholu
w zapobieganiu drgawkom i w leczeniu nadmiernej spastyczności mięśniowej
uspokajające
38
Krótko działające benzodiazepiny
midazolam, oksazepam, triazolam
39
midazolam
dożylnie
| do znieczulenia ogólnego
40
oksazepam i triazolam
u osób z bezsennością
41
metabolizm benzodiazepin
pierwsza faza: cyt. p450 do aktywnych metabolitów
druga faza: glukuronidacja do nieaktywnych metabolitów
wydzielane z żółcią do jelit, gdzie mogą być ponownie wchłaniane
tłuste posiłki nasilają działanie benzodiazepin
42
Działania niepożądane benzodiazepin
depresja OUN
arytmie
spadek CTK
uzależnienie
43
Antagonista benzodiazepin
flumazenil
44
Antyhistaminiki działające nasennie
Difenhydramina, hydroksyzyna
45
Wodzian chloralu
rzadko stosowany przez nefro- i hepatotoksyczność
| do sedacji przedoperacyjnej u dzieci
46
Gaboksadol
nasenny
| wydłuża fazy NREM3 i 4, bez wpływu na REM
47
Leki stymulujące receptory pozasynaptyczne
izoguawacyna, etomidat
48
Leki działające wybiórczo na receptory GABA(A) zawierające podjednostkę alfa1
zolpidem, zaleplon, zopiklon, eszopiklon
szybkie i krótkie działanie
nie zmieniają długości faz snu
działania niepożądane nie są groźne
49
Melatonina i ramelteon
nasennie
nie uzależniają
leczenie jet-lag
50
tasymelteon
nasennie
| u niewidomych
51
agomelatyna
nasennie
| antydepresant
52
antagoniści receptora dla oreksyny
sulworeksant, lemboreksant
mogą wywołać koszmary
nie wolno po zażyciu obsługiwać maszyn
53
Propranolol
beta-adrenolityk
anksjolityk - na tremę
znosi drżenie rąk, tachykardię
54
buspiron
w lęku przewlekłym
55
oksyban
podawany w napadach narkolepsji z towarzyszącą katapleksją
56
Pitolisant (tiprolisant)
antagonista i odwrotny agonisty H3
| w narkolepsji
57
fenytoina, fosfenytoina (działanie, stosowanie, działania niepożądane)
kanały sodowe
w napadach częściowych i uogólnionych toniczno-klonicznych
nie wolno podawać przy napadach nieświadomości
wywołuje hirsutyzm, przerost dziąesł, niedokrwistość megaloblastyczną, e. teratogenne, indukcja p450 (zmniejszenie działania innych leków), zwiększony metabolizm wit. K
58
etosuksymid (działanie, stosowanie, działania niepożądane)
kanały wapniowe typu T
w napadach uogólnionych typu nieświadomości
zaburzenia żołądkowo-jelitowe, senność, ataksja
59
karbamazepina, okskarbazepina, eslikarbazepina (działanie, stosowanie, działania niepożądane)
kanały sodowe
w napadach częściowych i wtórnie uogólnionych, neuralgii n. V, przeciwdepresyjnie
nie wolno podawać przy napadach nieświadomości
okskarbazepina, eslikarbazepina - proleki
60
lamotrygina (działanie, stosowanie, działania niepożądane)
kanały sodowe
napady częściowe, uogólnione wszystkie
ataksja, zaburzenia widzenia, wysypki, rumień, zespół Stevensa-Johnsona (częstość wzrasta przy stosowaniu z karbamazepiną lub kwasem walproinowym)
61
zonisamid (działanie, stosowanie, działania niepożądane)
kanały sodowe, wapniowe typu T
napady częściowe, uogólnione toniczno-kloniczne
senność, ataksja, zawroty i bóle głowy, zaburzenia pamięci, splątanie, zaburzenia hematopozezy, kamica moczowa, wypryski skórne
62
lakozamid (działanie, stosowanie, działania niepożądane)
kanały sodowe, przez nasilenie wolnej inaktywacji
w napadach częściowych i wtórnie uogólnionych
zawroty głowy, nudności, depresja
63
kwas walproinowy [diwalproeks, walpromid] (działanie, stosowanie, działania niepożądane)
kanały wapniowe typu T, kanały sodowe, zwiększenie syntezy GABA
wszystkie rodzaje napadów (złożone)
podrażnienie przewodu pokarmowego, wzrost apetytu i masy ciała, ataksja, drżenia mięśniowe, uszkodzenie wątroby, zwiększa ryzyko rozszczepu kręgosłupa u potomstwa
64
topiramat (działanie, stosowanie, działania niepożądane)
kanały sodowe, blokuje AMPA i receptory typu kwasu kainowego (oba dla kwasu glutaminowego), nasila aktywację GABA(A)
napady uogólnione toniczno-kloniczne i częściowe
sedacja, spowolnienie psychomotoryczne, problemy z mową, zmęczenie
65
felbamat (działanie, stosowanie, działania niepożądane)
blokuje NMDA
napady częściowe i uogólnione toniczno-kloniczne
niedokrwistość aplastyczna, niewydolność wątroby
66
gabapentyna (działanie, stosowanie, działania niepożądane)
analog GABA, który nie oddziałuje z receptorami GABA ale zwiększa uwalnianie GABA
napady częściowe, neuropatia cukrzycowa, zespół niespokojnych nóg, migrena
ataksja, zawroty głowy, drżenia mięśniowe, oczopląs
67
lewetyracetam, briwaracetam (działanie, stosowanie, działania niepożądane)
kanały wapniowe aktywowane wysokim napięciem, GABA
napady częściowe u dzieci
senność, psychozy
68
fenobarbital (działanie, stosowanie, działania niepożądane)
GABA, glutaminowe, kanały wapniowe aktywowane wysokim napięciem
napady częściowe i uogólnione toniczno-kloniczne, leczenie bezsenności, sedacja
niewskazany w napadach z napadami nieświadomości
senność, ataksja, zawroty głowy, depresja, zespół Stevensa-Johnsona
69
primydon (działanie, stosowanie, działania niepożądane)
zawiera fenobarbital
GABA, glutaminowe, kanały wapniowe aktywowane wysokim napięciem, kanały sodowe
napady częściowe i uogólnione toniczno-kloniczne
niewskazany w napadach z napadami nieświadomości
senność, ataksja, zawroty głowy, depresja, zespół Stevensa-Johnsona
70
benzodiazepiny wykorzystywane w leczeniu napadów częściowych i uogólnionych toniczno-klonicznych
midazolam, diazepam, lorazepam, klorazepan dipotasowy
| w stanach ostrych
71
klonazepam w napadach padaczki
hamuje kanały wapniowe typu T
| w napadach z utratą świadomości
72
tiagabina (działanie, stosowanie, działania niepożądane)
inhibitor wychwytu zwrotnego GABA
napady częściowe i wtórnie uogólnione
niewskazana przy napadach nieświadomości
zawroty głowy, senność, zmęczenie
73
wigabatryna (działanie, stosowanie, działania niepożądane)
analog GABA, hamuje rozkład GABA nie oddziałując z receptorem
napady częściowe
senność, zaburzenia koncentracji
74
leki oddziałujące na receptor NMDA
topiramat, felbamat, fenobarbital
75
perampanel
receptory AMPA
napady częściowe i toniczno-kloniczne
teratogenny, uzależniający
76
Leki w napadach częściowych i uogólnionych toniczno-klonicznych
I: karbamazepina, fenytoina, kwas walproinowy
II: fenobarbital, prymidon
dodatkowo: lamotrygina, topiramat
77
Leki w napadach nieświadomości
u dzieci - etosuksymid
| u dorosłych - kwas walproinowy
78
Leki w napadach uogólnionych mioklonicznych i atonicznych
kwas walproinowy
79
Leki w stanie padaczkowym
dożylnie benzodiazepina, fosfenytoina i fenobarbital
80
dihydrokodeina
opioid
czysty agonista receptorowy
silne działanie przeciwbólowe
81
oksykodon
opioid
czysty agonista receptorowy
słabe działanie przeciwbólowe
stosowana w połączeniu z NLPZ lub paracetamolem
82
petydyna
opioid bez działania przeciwkaszlowego
czysty agonista receptorowy
bezpieczny przy porodzie i schorzeniach dróg żółciowych
nie powoduje skurczu źrenicy
83
fentanyl, sufentanyl, alfentanyl, remifentanyl
szybkie i silnie działające opioidy
czysty agonista receptorowy
do znieczulenia przedoperacyjnego
84
metadon
długo działający opioid
czysty agonista receptorowy
stosowany przy uzależnieniach lub bólach nowotworowych
85
czyści agoniści częściowi (opioidy)
kodeina, hydrokodon, dekstropropoksyfen
w bólach o umiarkowanym nasileniu, w połączeniu z NLPZ lub paracetamolem
kodeina i hydrokodon stosowane przeciwkaszlowo
86
buprenorfina
częściowy agonista receptorów u i antagonista receptorów k
| w bólach średnich/silnych i uzależnieniach
87
butorfanol, nalbufina
agonista k i antagonista u
| mniejsza skłonność do uzależnienia i depresji oddechowej
88
pentazocyna
agonista k i sigma (efekty euforyzujące)
| słaby opioid, w połączeniu z NLPZ lub paracetamolem
89
co się robi żeby nie dało się przyjmować mieszanych agonistów/antagonistów dożylnie?
dodaje się nalokson
90
dekstrometorfan
agonista receptorów opioidowych i antagonista NMDA
| przeciwkaszlowo, w połączeniu z chinidyną kontrola nietrzymania afektu
91
difenoksylat i loperamid
agonista receptorów opioidowych w jelitach
| przeciwbiegunkowo
92
tramadol
agonista receptorów opioidowych, bloker wychwytu zwrotnego NA i serotoniny
93
antagoniści receptorów opioidowych
nalokson, naltrekson, alwimopan
nalokson - krótko działający
naltrekson - długo działający
alwimopan - tylko obwodowo, stosowany w pooperacyjnej niedrożności jelit
94
anestetyki o niskim współczynniku podziału krew/gaz
podtlenek azotu, sewofluran, desfluran
95
anestetyki o wysokim współczynniku podziału krew/gaz
halotan, enfluran, izofluran
96
halotan
```
wziewnie
silny anestetyk
wolno działający
może wywołać zapalenie wątroby
może wywołać hipertermię złośliwą
```
97
enfluran i izofluran
```
wziewnie
słabsze niż halotan, ale szybciej działają
efekt miorelaksacyjny
depresja oddechowa
izofluran bezpieczniejszy
```
98
desfluran i sewofluran
wziewnie
silne anestetyki, szybko działające
sewofluran najbliższy ideału
99
benzodiazepiny używane w znieczuleniu ogólnym
diazepam, lorazepam, midazolam
100
opioidy dożylne stosowane w znieczuleniu ogólnym
fentanyl, alfentanyl, sufentanyl, remifentanyl
| w operacjach kardiochurirgicznych - nie wywołją depresji kurczliwości mięśnia sercowego
101
antagonista opioidów
naltrekson
102
antagonista benzodiazepin
flumazenil
103
najpopularniejszy barbituran do znieczulenia ogólnego
tiopental
| używany tylko na początku, bo jest szybko wchłaniany do tk. tłuszczowej
104
propofol
anestetyk bez działania przeciwbólowego
szybka indukcja, ale też szybki metabolizm
brak tendencji do akumulacji
podawany w formie preparatu lipidowego o dużej kaloryczności
105
etomidat
krótko działający anestetyk
szybka indukcja
przy zabiegach bez utraty świadomości
brak działania depresyjnego na czynność serca i ukł. oddechowego
106
ketamina
antagonista NMDA
wywołuje znieczulenie zdysocjowane - pacjent pozostaje w kontakcie, lecz nie czuje bólu i nie odpowiada na bodźce
i.m.
wywołuje tachykardię, zwiększa CTK
stosowana do krótkich zabiegów, np. zmiany opatrunków
107
Jak działają leki typowe?
antagoniści receptorów dopaminowych D2, czasem też antagoniści 5-HT2
108
Jak działają leki atypowe?
przede wszystkim antagoniści 5-HT2
| czasem też antagoniści D2
109
Wymień leki typowe
```
chlorpromazyna, lewomepromazyna, promazyna
perfenazyna, prochlorperazyna, perazyna
flufenazyna
haloperydol
flupentyksol, zuklopentyksol
chlorprotyksen
```
110
Wymień leki atypowe
```
klozapina, olanzapina
kwetiapina
sulpiryd, tiapryd, amisulpryd
sertyndol
zyprazydon
arypiprazol, brekspiprazol
rysperydon
```
111
Wady leków typowych
wygaszają tylko objawy dodatnie schizofrenii
działania niepożądane pozapiramidowe - związane z zablokowaniem receptorów dopaminowych - parkinsonizm polekowy (akatyzja - niepokój motoryczny, dystonia - zwiększone i zaburzone napięcie mięśniowe), dyskinezy późne
działania niepożądane "poza klasą" - niedociśnienie ortostatyczne, sedacja, zaburzenia akomodacji i perystaltyki
112
który lek atypowy wywołuje agranulocytozę?
klozapina
113
który lek atypowy wywołuje zespół metaboliczny?
olanzapina
114
który lek atypowy nadaje się do leczenia depresji?
brekspiprazol
115
Trójcykliczne antydepresanty - wymień, działanie, działania niepożądane
imipramina, dezypramina, klomipramina
doksepina
opipramol
amitryptylina, nortryptylina
hamują wychwyt NA i serotoniny
zaburzenia przewodnictwa serca (redukowane przez stosowanie wodorowęglanu sodu)
suchość w jamie ustnej, zaburzenia akomodacji, zaparcia, tachykardia, retencja moczu, sedacja, wzrost masy ciała, hipotonia ortostatyczna, tachykardia
przedawkowanie może wywołać manię
116
SSRI - wymień, działania niepożądane
fluoksetyna, paroksetyna
fluwoksamina
sertralina
cytalopram, escytalopram
zaburzenia funkcji seksualnych, zaburzenia wydzielania wazopresyny, zaburzenie glikemii, zespół serotoninowy (hipertermia, skurcze mięśniowe, zaburzenia krążenia, zaburzenia świadomości)
117
SNRI - wymień, działanie, działania niepożądane
reboksetyna, wiloksazyna
selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego NA
nadmierne pobudzenie układu adrenergicznego
118
SSNRI - wymień, działanie, działania niepożądane
wenlafaksyna, duloksetyna, milnacypran
inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny i NA
bóle głowy, nudności, nocne poty
119
NaSSA (Noradrenergic and specific serotonergic antidepressant) - wymień, działanie, działania niepożądane
mirtazapina
antagonista receptorów alfa-2 adrenergicznych, receptorów 5-HT2 i 5-HT3
sedacja, wzrost apetytu i masy ciała
120
Podwójnie serotoninergiczne leki antydepresyjne - wymień, działanie, stosowanie, działania niepożądane
nefazodon, trazodon
hamują wychwyt serotoniny i są antagonistami 5-HT2
w depresji połączonej z lękiem
senność, bóle głowy, nudności
121
bupropion
inhibitor wychwytu NA i dopaminy
podobny do amfetaminy w działaniu
w ciężkiej depresji
może wywołać napad drgawkowy
122
SSRE (selective serotonin reuptake enhancers) - wymień, działanie
tianeptyna
zwiększa wychwyt zwrotny serotoniny
123
wortioksetyna
modulator i stymulator serotoninowy
SSRI
agonista 5-HT1A, 5-HT3, 5-HT7
124
flibanseryna
dysinhibitor NA i dopaminy (NDDI)
| zwiększa popęd płciowy u kobiet
125
agomelatyna
agonista receptorów melatonergicznych
126
MAO - podstawowe informacje
hamują rozkład amin katecholowych
nie wolno stosować z lekami hamującymi wychwyt zwrotny NA lub serotoniny (zespół serotoninowy)
nie wolno jeść pokarmów bogatych w tyraminę (sery, wina) - może wywołać przełom nadciśnieniowy
127
Wymień starsze inhibitory MAO
iproniazyd, izokarboksazyd
fenelzyna
tranylcypromina
128
Wymień nowsze inhibitory MAO
moklobemid, befloksaton, brofaromina
129
Co zawiera wyciąg z dziurawca
hipercyna - hamuje MAO i wychwyt serotoniny
130
Jak działają sole litu
zmniejszają tworzenie trifosforanu inozytolu
| stabilizują nastrój
131
Inne leki przeciwdepresyjne
karbamazepina, kwas walproinowy
132
takryna
inhibitor cholinesterazy
| w ch. alzheimera
133
donepezyl
inhibitor cholinesterazy
w ch. alzheimera
odwracalny inhibitor
134
rywastygmina
inhibitor cholinesterazy
w ch. alzheimera
pseudonieodwracalny inhibitor
135
galantamina
inhibitor cholinesterazy
w ch. alzheimera
agonista receptorów cholinergicznych nikotynowych
136
memantyna
antagonista receptorów kwasu glutaminowego NMDA - ochrona neuronów przed patologicznym pobudzeniem
w ch. alzheimera
137
piracetam
lek nootropowy
pochodna GABA
aktywuje mózgowy metabolizm energetyczny
wzmacnia mechanizmy neuroprotekcyjne
138
winpocetyna
lek nootropowy
działanie wazodylatacyjne - brak zjawiska podkradania
poprawia mikrokrążenie i przepływ mózgowy
139
problemy z L-DOPĄ
po kilku latach przyjmowania skuteczność spada - regulacja "w dół" receptorów postsynaptycznych dopaminowych
ulega metabolizmowi do dopaminy też na obwodzie, co zmniejsza przenikanie przez BBB - dlatego podaje się ją razem z karbidopą która chroni lewodopę przed metabolizmem na obwodzie
ataki psychozy, zjawisko "on-off", pojawienie dyskinez
140
Agoniści receptorów dopaminowych - wymień, działania niepożądane
pochodne alkaloidów sporszu: bromokryptyna, pergolid
pramipeksol, ropinirol, pirybedyl, rotygotyna
brak interferencji z systemem wchłaniania i metabolizmu lewodopy
pochodne alkaloidów sporyszu: niedociśnienie, nudności, obrzęki
sedacja, halucynacje
141
apomorfina
agonista receptorów dopaminowych
| i.v. w celu szybkiego zniesienia silnych objawów hipokinezy
142
Inhibitory metabolizmu lewodopy i dopaminy - wymień, działania niepożądane
inhibitory MAO-B: selegilina (amfetamina), rasagilina
inhibitory COMT: tolkapton (przenika BBB), entakapon (nie przenika BBB)
nudności, biegunka
143
Leki cholinolityczne - wymień
benzatropina, triheksyfenidyl, biperyden
144
Amantadyna - działanie, działanie niepożądane
lek przeciwwirusowy stosowany w zakażeniu wirusem grypy
nasila uwalnianie dopaminy i hamuje jej wychwyt presynaptyczny
blokuje uwalnianie Ach
zaburzenia snu, pobudzenie psychoruchowe, sinica marmurkowata skóry, wydłużenie QT
145
walbenazyna
nowy lek
odwracalne zmniejszenie uwalniania dopaminy
w przypadku dyskinez późnych
146
preladenant
antagonista receptorów adenozynowych
| zwiększa stymulację szlakiem dopaminoergicznym, wspomaga leczenie lewodopą
147
Leczenie choroby Huntingona
haloperydol - przeciwdziałanie efektom dopaminy
diazepam - stymulacja sygnalizacjia GABA-ergicznej
tetrabenazyna, rezerpina
148
Leczenie stwardnienia zanikowego bocznego
ryluzol - blokuje uwalnianie kwasu glutaminowego, antagonista receptorów NMDA
baklofen - objawowo, w celu zniesienia bolesnej spastyczności mięśni
149
Leczenie rdzeniowego zaniku mięśni
nusinersen - modyfikacja genu SMN2
150
Leczenie stwardnienia rozsianego
forma postępująca - mitoksantron
| ostre rzuty choroby - triamcynolon
151
interferony beta-1A i beta-1B
Leczenie stwardnienia rozsianego
| równowaga czynników pro- i przeciwzapalnych w mózgu
152
octan glatyrameru
Leczenie stwardnienia rozsianego
| "przynęta dla układu immunologicznego"
153
natalizumab
Leczenie stwardnienia rozsianego
| hamuje zdolność k. zapalnych do przechodzenia przez BBB
154
fingolimod
Leczenie stwardnienia rozsianego
| sekwestracja limfocytów w węzłach chłonnych
155
teryflunomid
Leczenie stwardnienia rozsianego
| hamuje proliferację limfocytów
156
dimetylofumaran
Leczenie stwardnienia rozsianego
| właściwości immunomodulujące bez immunosupresji
157
famprydyna
Leczenie stwardnienia rozsianego
| bloker k. potasowych, przedłuża okres repolaryzacji, wzmacnia powstawanie potencjałów czynnościowch
158
alemtuzumab
Leczenie stwardnienia rozsianego
| przeciwciało monoklonalne, destrukcja limfocytów CD52
159
daklizumab
Leczenie stwardnienia rozsianego
| przeciwciało monoklonalne przeciwko CD25
160
baklofen
Leczenie stwardnienia rozsianego
| agonista GABAB, w skurczach
161
tyzanidyna
Leczenie stwardnienia rozsianego
| w skurczach
162
diazepam, cyklobenzapryna, dantrolen
Leczenie stwardnienia rozsianego
163
disulfiram
wszywany podskórnie
hamuje dehydrogenazę aldehydową
gromadzi się duża ilość aldehydu octowego
silny kac
164
leki w leczeniu uzależnienia od alkoholu
naltrekson - antagonista receptorów opioidowych
| akamprozat - analog GABA
165
fomepizol
w zatruciu alkoholem metylowym
| hamuje dehydrogenazę alkoholową i powstawanie formaldehydu
166
amfetamina
zwiększa ilość dopaminy, NA i serotoniny w szczelinach synaptycznych
stymulacja układu nagrody i pobudzenie układu czuwania
167
MDMA - niebezpieczeństwa
arytmia
rozpad mięśni
DIC
168
metylofenidat
u dzieci z ADHD
| pochodna amfetaminy
169
fenetylina
metabolizowana do amfetaminy
| stosowana przy ADHD
170
kokaina
zwiększa ilość amin katecholowych w szczelinie synaptycznej blokując ich wychwyt przez neurony presynaptyczne
w największym stopniu hamuje wychwyt dopaminy, w nieco mniejszym NA i serotoniny
wywołuje euforię, pozwala na wykonywanie większego wysiłku fizycznego
może powodować zawał serca, udar lub drgawki
171
syntetyczne leki pobudzające układ kannabinoidowy
dronabinol, nabilon
172
rimonabant
antagonista receptorów CB1 (kannabinoidowych)
| zmniejszenie łaknienia
173
Leczenie uzależenienia od tytoniu - leki
nikotyna, bupropion, wareniklina
| bupropion - antydepresant
174
Leczenie w terapii podtrzymującej uzależnienia od opioidów
metadon, octan lewometadylu
| buprenorfina+nalokson
175
klonidyna
leczenie uzależnienia od opioidów
| hamuje aktywacje szlaków noradrenergicznych
176
lofeksydyna
leczenie uzależnienia od opioidów
| hamuje aktywacje szlaków noradrenergicznych bez niedociśnienia
177
leczenie uzależnienia od amfetaminy/kokainy
```
propranolol (betabloker)
modafinil (inhibitor wychwytu zwrotnego noradrenaliny)
topiramat, tiagabina (przeciwdragwkowe)
disulfiram, bupropion, buprenorfina
cytalopram (antydepresant)
baklofen (miorelaksant)
```
178
Wpływ elektrolitów na działanie środków znieczulających miejscowo
hiperkaliemia, hipokalcemia, hipermagnezemia nasilają i vice versa
179
kolejność wyłączania przewodzenia
włókna przedzwojowe autonomiczne
włókna czuciowe bólu i temperatury
włókna czuciowe dotyku i ucisku
włókna ruchowe
180
estry vs amidy
estry są szybko metabolizowane przez esterazy osoczowe
| amidy dopiero w wątrobie
181
artykaina
amid
dobra rozpuszczalność w tłuszczach
grupa estrowa która jest rozkładana przez esterazy osoczowe
działa krótko i jest bezpieczna
182
jaki lek jest dostępny w pęcherzykach otoczonych błoną lipidową?
bupiwakaina - stosowana w analgezji pooperacyjnej
183
które analgetyki charakteryzują się zwiększoną kardiotoksycznością?
bupiwakaina, etidokaina
184
leczenie zatrucia bupiwakainą
lemikolina
185
methemoglobinemia - który analgetyk
prylokaina
| leczenie błękitem metylenowym lub witaminą C
186
obrzęk nerwów - które analgetyki
chloroprokaina, lidokaina
187
działanie chondrotoksyczne - który analgetyk
bupiwakaina
188
który środek znieczulający stosuje się powierzchniowo
lidokaina
189
który środek do znieczulenia rogówki
kokaina
190
który środek do znieczulenia nasiękowego
litokaina
191
co podaje się towarzysząco do znieczulenia przewodowego
kortykosteroid - deksametazon
| opioid - buprenorfinę
192
który lek w leczeniu bólów związanych z przerzutami nowotworowymi do kości
bisfosfoniany - kwas ibandronowy
193
który lek na spastyczność
baklofen (agonista GABAB)
194
jaki lek aktywuje zstępujące szlaki tłumiące ból
agonista alfa2 - klonidyna
195
lek będący antagonistą woltażozależnych kanałów wapniowych typu N
zykonotyd
196
jaki lek przeciwarytmiczny w leczeniu bólu?
meksyletyna
