Kartica 17.1 Flashcards
Hripavac
-bolest koju uzrokuje Bordetella pertussis
-rezervoar - čovjek
-uzrokuje kapljične infekcije
-izrazito zarazna bolest
-prije primjenjivanja cjepiva većina je djece bolovala od hripavca
-uzrokuje smrtonosne infekcije novorođenčadi
Čimbenici virulencije hripavca
- čimbenici koji uzrokuju adherenciju na epitelne stanice:
filamentozni hemaglutinin (FHA) - imunogeni, vezuju se za receptore na epitelnim stanicama
pili ili fimbrije - imunogeni, ima 3 imunogena (1 LPS, 2 I 3 su proteini koji sudjeluju u adheziji)
pertaktin - imunogen, protein vanjske membrane, uzrokuje invaziju epitelnih stanica - TOKSINI
-pertusis toksin - imunogen, cirkulira u krvotoku, uzrokuje ADP ribozilaciju G proteina
-hemolizin toksin - on povećava razinu cAMP-a, inhibira fagocitozu, migraciju monocita zajedno s pertusis toksinom
-trahealni citotoksin - inhibira POKRETLJIVOST CILIJA, oslobađa IL-1 koji djeluje kao pirogen (djeluje na centar za regulaciju tjelesne temperature te dovodi do povišenja temperature tijela)
-dermonekrotični toksin - lokalno oštećenja tkiva
-lipid A i lipid X - sinergiraju s trahealnim citotoksinima
Stadiji hripavca
- inkubacija - 7-10 dana, nema simptoma
- kataralni stadij - 1-2 tj, simptomi prehlade s curenjem nosa, kihanje, lagani kašalj, neznatno povišenje temp, najviše bakterija
- paroksizimalni stadij - 1-6 tjedana, napadaji grčevitog kašlja bez izbacivanja gustog sekreta iz dišnog sustava, hripanje pri udisanju i povraćanje sekreta
- rekonvalescentni stadij - 2-4 tjedna, smanjivanje broja napda kašlja, nastanak komplikacija - pneumonija i encefalopatija
Prevencija hripavca
cjepivo Di-Te-Per, sadrži toksoid difterije i tetanusa i inaktiviranu Bordetella pertussis
-DTaP - acelularno cjepivo - sadrži toksoid pertusisa, filamentozni hemaglutinin i pile
-potrebno je docjepljivanje
-DTaP-IPV-Hib+HepB
Virusi koji se prenose kapljično
- rinovirusi
2.ospice
3.parvovirusi
4.variola
Parvovirusi
-eritrovirus ?
-najmanji DNA virus (do 30nm)
-bez ovojnice
-receptor virusa je globosid (P antigen krven grupe)
-prenosi kapljično
-gornji respiratorni sustav - viremija
-tropizam za prekursore eritrocita
ERITHEMA INFECTIOSUM - 5. osipna bolest - crvena pljuska
(ospice, rubeola, vodene kozice, šarlah, EI, trodnevna groznica) !!!!!
-lice, vrat, ekstremiteti - otvorena koža
-hemolitička anemija
-transplacentarni prijenos - fatalna anemija fetusa (hidrops fetalis), oštećenja srca
Variola
Variola - velike i male boginje
dva klinička oblika:
Variola major (35% smrtnosti)
Variola minor - alastrim (<1% smrtnosti) - endemska bolest u Africi i J. Americi
-antigeno identične
-akutna infekcija s papulovaskularnim osipom
-zloćudni oblik bolesti - hemoragijski i plosnati
-nema asimptomatskog perioda
-širenje kapljično i preko izlučevina (dugo preživljavanje u vanjskoj sredini)
-praćenje, karantena registriranih bolesnika
-zadnji slučaj registriran 1977 u Somaliji (alastrim)
-1980 proglašeno istrebljenje virusa, od tada je u lab. CDC (Atlanta) i Moskva
2001 pojavljuje se sumnja o upotrebi virusa u bioterorizmu
-smatra se da majmunske boginje mogu mutirati u sojeve virulentne za čovjeka
CJEPIVO ZA VARIOLU!!!!!!!!!
Paraziti koji imaju cistu
- Giardia lamblia (sin. Lamblia intestinalis)
- Chilomastix mesnili
- Entamoeba histolytica
- Endolimax
- Iodamoeba
Infekcije oka
- Bacillus cereus
- Corynebacterium diphtheriae
- Mycobacterium leprae
- Neisseria gonorrhoeae
- Moraxella lacunata
- Pseudomonas aeruginosa
- Francisella tularensis
- Chlamydia trachomatis
gnojni konjunktivitis u novorođenčadi nastaje zbog prolaza kroz porođajni kanal zaražene majke
Neisseria gonorrhoeae
Moraxella lacunata
-diplokok koji uzrokuje konjuktivitis i keratitis
Okuloglandularni oblik, gnojni konjunktivitis
Francisella tularensis
Herpes virusi - nabroji
-Varicella zoster
-Citomegalovirusi
-Epstein-barr
-Herpesvirusi
-Herpses simplex
Herpes virusi
-kapsidu herpesvirusa okružuje tegument (proteinska regija koja ima strukturnu ulogu i sudjeluje u replikaciji), ovojnica je gp
-na temelju virološke sličnosti dijele se u 3 podporodice:
alfa - HSV-1, HSV-2, VZV - brza replikacija i neuronska latencija
beta - CMV, HHV-6, HHV-7 - spora replikacija, limitiranost domaćinskih stanica
gama - EBV, HHV-8 - brza replikacija u limfocitima, limitiranost domaćinskih stanica
Viralna latencija
virusna DNA je prisutna kao EPIZOM u jezri (nije integrirana u DNA domaćina)
-latencija je doživotna
-proizvodnja mikroRNA koje imaju regulatornu ulogu,ne proizvode proteine
-nema indukcije imunosnog odgovora
- periodična reaktivacija
Replikacija Herpes virusa
-ulazak u stanicu fuzijom sa staničnom membranom
-otpuštanje proteina TEGUMENTA i migracija nukleokapside u jezgru
1-3 replikacija - 3 tipa mRNA
-vrlo rana mRNA - proteini za inicijaciju i regulaciju transkripcije
-rana mRNA - proteini za transkripciju, timidin kinaza i DNA polimeraza
-kasna mRNA - strukturni proteini i glikoproteini ovojnice
- sklapanje nukleokapside u jezri i izlazak virusa egzocitozom
Herpes simplex virusi
-epidemiologija: rezervoar je čovjek, direktni kontakt s izlučevinama
-HSV-1 - orofacijalne infekcije, infekcije iznad struka
-HSV-2 -genitalne infekcije - infekcije ispod struka
-oba virusa mogu uzrokovati orofacijalne i genitalne infekcije
Klinička slika: HSV-1 - kožne promjene, blister, herpsens ezanoktice (mimikrija bakt. inf)
HSV-2 - primarni genitalni herpes; rekurentni genitalni herpes, neonatalni herpes (može biti smrtonosan)
Patogeneza
-akutna infekcija - razmnožavanje na mjestu ulaska širenje inter i intraneuronski
-latetna infekcija - neuroni (trigeminus) - antivirotici
-reaktivacija - sunce, UV, temp, trauma , encefalitis (imunokompromitirani)
terapija: aciklovir
Varicella - Zoster
-vodene kozice (varičele)
-širenje respiratornim sekretom
-viremija
-baloniranje epitelnih stanica
-multinuklearne divovske stanice
-oporavak nakon 2 tjedna
-latencija u senzornim ganglijima
Herpes zoster
-reaktivacija i razmnožavanje u ganglijima, promjene na koži duž spinalnog živca
-sekundarne bakt. infekcije
-reaktivaciju uzrokuje trauma, imunodeficijencija
Liječenje i prevencija herpes zostera
-aciklovir za imunokompromit.
-tekući puder s anestezinom, kalaminski losion (Zn-oksid i Fe-oksid) - antipruritički učinak
-pasivna imunizacija - unutar 96h nakon ekspozicije
-aktivna imunizacija - atenuirana vakcina (12-18 mj života, zdravstveni radnici)
Citomegalovirus
-nuklearne i perinuklearne citoplazmatske inkluzije - CITOMEGALIJA
-infekcija oralnim i spolnim putem, transfuzijom krvi, transplacentarno i kontalano
-sustavne infekcije
-latencija u leukocitima
-sindrom mononukleoze
-imunokompromitirani - razl. manifestacije
-ganciklovir - analog aciklovira
-humani anti-CMV globulini
Epstein Barr virus
-infektivna mononukloza
-prenosi se zaraženom slinom (bolest poljupca)
-inficira B- limfocite (latencija)
-besmrtne B-stanice
-širenje infekcije - T-limfociti kontroliraju infekciju
Bolesti uzrokovane EBV - limfomi, Burkittov limfom (Djeca, sahara, malarija), nazofaringelani karcinom (u KIni)
liječenje i prevencija - mirovanje
- razvoj vakcine u eksp. fazi
