Hjúkrun nýrnasjúklinga

Question 1

Hver eru einkenni vökvasöfnunar?

Answer 1

• Þyngdaraukning
• Bjúgur
• Mæði
• Hækkaður blþr
• Aukin húðspenna
• Þandar hálsbláæðar
• Óeðlileg lungnahlustun (brak)
• Erfitt með að sofa útafliggjandi

Question 2

Hver eru einkenni vökvaskorts?

Answer 2

• Þyngdartap
• Þurr húð
• Lækkaður blþr
• Erfitt að finna púls
• Minnkuð húðspenna
• Svimi
• Þorsti

Question 3

Hvernig metum við vökvajafnvægi hjá sjúklingi?

Answer 3

• Vigta daglega í sömu fötum á sama tíma
• Skrá vökva inn/út
• Meta húð og slímhúðir reglulega
• Meta þandar hálsbláæðar
• Mæla blóðþrýsting liggjandi og standandi
• Meta púls

Question 4

Hver eru einkenni elektrólýtabreytinga?

Answer 4

• Hækkað se-Kalíum
• Hækkað se-fosfat
• Lækkað se-Calsium
• Hjartsláttartruflanir
• Stoð- og taugakerfi: stjarfi, rugl og flog

Question 5

Með hverju þarf að fylgjast þegar við metum næringarástand hjá nýrnasjúklingum?

Answer 5

• Matarlyst
• Þyngd
• Se-albumin
• Se-pre-albumin

Question 6

Hver er meðferðin við slæmu næringarástandi hjá nýrnasjúklingum?

Answer 6

• Aðstoð við að borða réttar fæðutegundir og magn
• Aðlaga fæðið að því sem sj. er vanur að borða
• Munnhirða
• Fylgjast með hitaeiningum
• Gera máltíðir girnilegri
• Gefa mat oft og lítið í einu
• Hvíld fyrir og eftir mat
• Fræðsla

Question 7

Hjá nýrnasjúklingum þarf að takmarka inntöku á:

Answer 7

• Kalíum
• Fosfati
• Salti
• Próteini

Question 8

Nefndu dæmi um fæðu sem inniheldur hátt magn af kalíum?

Answer 8

• Bananar
• Þurrkaðir ávextir
• Hreinn ávaxta-/grænmetissafi
• Mysingur
• Hnetur
• o.fl.

Question 9

Nefndu dæmi um fæðu sem inniheldur hátt magn af fosfati?

Answer 9

• Innmatur
• Fiskur
• Súkkulaði
• Hnetur
• o.fl.

Question 10

Nýrnasjúklingar eru í aukinni _________hættu

Answer 10

sýkingarhættu

Question 11

Hver eru algeng einkenni langvinnrar nýrnabilunar og lokastigsnýrnabilunar?

Answer 11

• Vaxandi óeðlileg þreyta - er algengast
• Húðþurrkur og kláði
• Lystarleysi, ógleði og mögulega breytt bragðskyn
• Verkir
• Svefntruflanir, erfitt að sofna, vakna oft og dagsyfja
• Kvíði og þunglyndi
• Mæði og bjúgur
• Fótapirringur
• Sinadráttur
• Einbeitingarerfiðleikar

Question 12

Hvers konar lyf mega nýrnabilaðir ekki fá?

Answer 12

Bólgueyðandi verkjalyf

Question 13

Hvað heitir einkennamatstækið sem notað er við hjúkrun nýrnasjúklinga?

Answer 13

ESAS-r renal

Question 14

Hverjar eru orsakir skertrar hreyfigetu hjá nýrnasjúklingum?

Answer 14

• Blóðleysi
• Slappleiki tengdur langvinnum veikindum

Question 15

Hvers konar skilun geta lokastigsnýrnabilaðir farið í? (2 dæmi)

Answer 15

• Blóðskilun
• Kviðskilun

Question 16

Til þess að hægt sé að framkvæma blóðskilun þarf æðaaðgengi að vera gott. Nefndu 3 gerðir æðaaðgengis:

Answer 16

• Fistill
• Graftur
• Blóðskilunarleggur

Question 17

Hverju er mikilvægt að huga að þegar kemur að kviðskilunarleggjum?

Answer 17

• Handþvotti