HC.7 - Diagnostiek en behandeling van hypocortisolisme Flashcards
Waar is er sprake van bij bijnierschors insufficientie? (oftewel ziekte van Addison)
Te kort aan cortisol (hypocortisolisme), waardoor je hoge CRH en ACTH zal hebben
wat is secundaire bijnierinsufficiëntie?
Insufficientie waar oorzaak ligt in hypofyse, en niet bijnier. Hierdoor lage ACTH waarde en wordt bijnier atroof
Wat voor uitval is er bij primaire bijnierschors insuf?
Volledige uitval, hierdoor ook geen aldosteron productie, dus hypotensie en zouthonger
Klinische verschijnselen bij primaire bijnierschors insuf?
- Gewichtsverlies
- Hyperpigmentatie
- Hypotensie
- orthostatische hypotensie
- Zouthonger
- Vitiligo (verlies pigmentatie)
- Moe
- Spierzwakte
- Misselijk + braken
- Buikpijn
Wat is grootste oorzaak Primaire bijnierschors insuf?
Auto immuunziekten, zoals vitiligo
Hoe wordt ACTH gemaakt?
Als voorlopereiwit, via POMC. hier worden dan aantal peptiden uitgesplitst, zoals ACTH, maar ook alfa-MSH (melanocyten stimulerende hormoon) en melanocyten.
Bij insufficientie ga je dus veel POMC aanmaken om ACTH te maken en krijg je dus hyperpigmintatie. t is exclusief voor primaire tho, secundair is niet.
Depigmintatie niks ermee te maken, dits autoimmuun
oorzaken addison ziekte in westen?
20% TBC
75% autoimmuun
Oorzake secundaire bijnierschors insuf?
- Hypofysepathologie
- Hoofdtrauma
- Geisoleerde ACTH deficintie
Hypo of hypercalciemie bij primaire?
Hyper, want osteoclasten zorgen voor meer vrije calcium
Hoe hypocortisolisme testen?
synACTHen test.
Welke testen secundaire insuf?
- Insuline tolerantietest (op hypofyse)
- Metopirontest. (op bijnieren)
Volgorde counter-regulatie bij hypoglycaemie?
catecholamines -> glucagon -> cortisol -> groeihormoon
Therapie bij bijnierschors insuf?
Primair:
- 15-30 mg hydrocortison per dag, in 2 a 3 doses
- 9 alfa-fludrocortisonL 0,1 mg
- Vrouwen: DHEA, 50 mg a day
Secundair:
- 15-30 mg hydrocortison per dag verdeeld in 2 a 3 doses.
Wat doet cortisol met het bloeddruk?
Verhogen dmv vasoconstrictie, want cortisol potentieert het effect van vasoconstrictie hormonen
Hoe supressie hypofyse-bijnier-as?
- 20 mg prednison.dag voor meer dan 3 weken
- Klinische syndroom van cushing
- Afbouw schema