HC. 6 - Risicofactoren voor osteoporose

Question 1

Waar wijst blauwe sclera op?

Answer 1

Op een afwijking in het gen dat collageen produceert.

Question 2

Waar moet je aan denken bij overstrekbare gewrichten en huid?

Answer 2

Osteoporose

Question 3

Wat meet je om hyperparathyreoidie uit te sluiten?

Answer 3

Calcium, want meer PTH, dus meer bot resorptie, meer calcium en ook meer kans osteoporose

Question 4

Verschil osteoporose en malacie?

Answer 4

Bij osteoporose is er niet te weinig calcium en fosfaat per eenheid bot, bij malacie wel.
Bij osteoporose is er sprake van minder bot, maar het bot zelf is goed gemineraliseerd.

Malacie minder gemineraliseerde bot

Question 5

Definitie osteoporose?

Answer 5

Afwijking van het hele skelet gekenmerkt door verlaging botmassa wat zorgt voor een verhoogde kans op fractuur

Question 6

Wat zijn de 3 meest voorkomende osteoporotische fracturen?

Answer 6

Wervels, heup en pols

Question 7

Ratio mensen die gediagnosticeerd en niet gedia zijn met osteoporose?

Answer 7

80% niet vs 20% wel

Question 8

Hebben mannen of vrouwen vaker (nieuwe) fracturen?

Answer 8

Vrouwen vaker nieuwe fracturen (3 tot 4 keer) dan mannen. Mannen in vergelijking met vrouwen zeer weinig polsfracturen.

Question 9

Wat zijn risicofactoren voor osteoporotische fractuur?

Answer 9

• Leeftijd
• Geslacht
• Eerder fractuur
• Botmineraaldichtheid
• Positieve fam anamnese
• gewicht/lengte
• Corticosteroiden gebruik
• Immobiliteit
• Vallen
• Licham activiteit
• Hyper(para)thyroidie
• Roken

Question 10

Klinische gevolgen heupfracturen?

Answer 10

20% overlijdt binnen 1 jaar
30% permanent invalide
40% kan niet meer zelf lopen
80% verminderde uitvoering dagelijkse activiteiten

Question 11

Op welke leeftijd bereiken we onze piek botmassa en wat gebeurt er na het bereiken van deze piek? En bij welk geslacht neemt de botmassa langzamer af?

Answer 11

20-30 jaar en daarna neemt de botmassa geleidelijk af.

BIj mannen langzamer

Question 12

Wat is de relatie tussen oestrogeen en botafname bij vrouwen?

Answer 12

Oestrogeen zorgt voor OPG (osteoprotegerin), dat zich bindt aan RANKL (receptor activator of nuclear factor kappa-B ligand).

Wanneer het niveau van OPG daalt, kan er meer RANKL aan RANK Receptor binden. Dit leidt tot fusie van pre-osteoclasten tot actieve osteoclasten, wat resulteert in een afname van de botmassa bij vrouwen.

DUS Oestrogeen zorgt voor remming van de afname van botmassa

Question 13

Wat is de relatie tussen de menopauze en botafname bij vrouwen?

Answer 13

Tijdens de menopauze dalen de oestrogeenspiegels bij vrouwen, wat leidt tot een verminderde productie van OPG. Dit verhoogt de activiteit van osteoclasten en draagt bij aan een versnelde botafname, waardoor vrouwen kleiner worden dan ze al zijn.

DUS meer botafname door menopauze

Question 14

Waarom zijn de botten van een 12 jarige met lage BMD beter dan 80 jarige met lage BotMineraalDichtheid?

Answer 14

1. Als je ouder wordt heb je sneller botverlies
2. Als je ouder bent gaat je kwaliteit van het bot achteruit (net zoals je kwaliteit van leven :-( )
3. Er zijn ook nog skeletONafhankelijke factoren die hiervoor zorgen.

Question 15

Waarom BREKEN mannen minder?

Answer 15

• Hun korte levensverwachting
• In hun jeugd bouwen ze hogere piekbotmassa op (mogelijk door hogere spiermassa)
• Ze hebben grotere botten (grotere diameter) en die
• Ook hebben ze een ander patroon van leeftijdsgerelateerde botverlies.
• Ontbreken van versneld botverlies tijdens menopauze (want mannen menstrueren niet lol)

Question 16

Als osteoporose bij man is dit vaker door secundaire factor, maar welke factoren?

Answer 16

1. Overmatig alcohol gebruik
2. Gebruik corticosteroïden
3. Testosteron deficiëntie.

Question 17

Hebben mannen meer of minder polsfracturen dan vrouwen en welke verband is er tussen mannelijke polsfracturen en algemene fracturen?

Answer 17

Mannen veeeel minder polsfracturen, maar als ze dat wel hebben dan hebben ze grotere risico op nieuwe fracturen (heup>wervel)

Question 18

Wanneer heb je diagnose osteoporose? (score)

Answer 18

BMD T score van >2.5

Question 19

Hoe meet je BMD?

Answer 19

BMD meet je met DEXA scan en meeste mensne die fractuur meemaken zitten niet in gebied van osteoporose, maar OSTEOPENIE..

Question 20

Waar zorgt een prevalente (eerdere) fractuur voor?

Answer 20

Al eerder fractuur gehad? Eerste 2 jaar erna heb je gewoon HOGERE KANS op krijgen nieuw fractuur en die kans blifjt TOT WEL 10 jaar verhoogd.. De kans neemt wel geleidelijk aan af

Question 21

Waarom is gebruik corticosteroiden risicofactor?

Answer 21

Zorgt voor VERSTERKTE APOPTOSE van OSTEOBLASTEN en OSTEOCYTEN.
= VOORNAAMSTE secundaire oorzaak voor osteoporose..

Question 22

Wat MOET je doen bij mensen die ouder zijn dan 50 en een fractuur hebben?

Answer 22

Een DEXA scan maken

Question 23

Welke aanvullende onderzoeken bij fractuurrisico?

Answer 23

1. Mensen >50 jaar met recent doorgemaakte fractuur (jonger dan 70 ook testosteron) DEXA + VFA
2. Personen die behandeld worden met glucocorticoïden (>2,5 mg bij ouder dan 40 jr). Ook DEXA en VFA
3. Personen (>60 jr) met risicofactoren voor fractuur, zonder een te hebben meegemaakt of zonder gebruik glucocorticoïden (DOOR FRAX-MODEL)

Question 24

[Samenvattend] Wanneer DEXA met VFA?

Answer 24

• Iedereen met fractuur boven 50ste levensjaar (hierbiij labonderzoek en inschatting valrisico)
• Mensen van >40 jaar die glucocorticoiden gebruiken van >2.5 mg
• Mensen van >60 zonder fractuur maar wel hoog risico