HC. 7 - Behandeling van osteoporose Flashcards

1
Q

Wat kun je met medicijnen tegen osteoporose doen?

A

Je kan osteoporose niet oplossen met meds, wel kun je voorkomen van meer fracturen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Wat zijn niet-medicamenteuze manieren om osteoporose te voorkomen / verminderen?

A

PREVENTIE!
1. Lichaamsbewegen (om mechanische belasting te veroorzaken en dat sensen die osteocyten met hun canaliculi)
2. Niet roken! Geen overmatig alcohol (altijd slecht deze zooi)
3. Niet teveel afvallen (want dan minder belasting en zullen canaliculi niet tegen de osteoblasten zeggen: ‘yo werk harder’.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Wat gebeurt er met vetcellen na de menopauze bij vrouwen?

A

Na de menopauze kunnen vetcellen in het lichaam van vrouwen worden omgezet in oestrogenen.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Welke rol spelen deze geconverteerde oestrogenen bij het behoud van botgezondheid?

A

De geconverteerde oestrogenen kunnen osteoprotegerin (OPG) aanmaken, wat het proces van osteoclasten kan remmen, de cellen die verantwoordelijk zijn voor botafbraak.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Hoe kan het gebrek aan vetweefsel na de menopauze de botgezondheid beïnvloeden?

A

Als er minder vetweefsel aanwezig is na de menopauze, zal er ook minder oestrogeen worden geproduceerd. Dit kan leiden tot een verhoogde activiteit van osteoclasten, waardoor botafbraak toeneemt.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Wat is de relatie tussen lichaamsgewicht, oestrogeen en osteoclastactiviteit na de menopauze?

A

Na de menopauze kan lichaamsgewicht een rol spelen bij het behoud van botgezondheid. Vetweefsel kan worden omgezet in oestrogenen, die osteoclastactiviteit kunnen remmen. Echter, een lager vetpercentage na de menopauze kan leiden tot verminderde oestrogeenproductie en een verhoogde activiteit van osteoclasten.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Wanneer moeten mensen met osteoporose extra calcium in nemen(noem ook hvl extra die inname is)

A

Als de calcium inname < 1000-1200 mg per dag is moeten ze 500 of 1000 mg calcium per dag innemen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Waarom moet je mensen met osteoporose ook actieve vitamine D geven?

A

Simpel actief vit D zorgt ervoor dat in de darm meer calcium en fosfaat wordt opgenomen en 3x raden wat de bouwstenen zijn voor botopbouw? Idd calcium en fosfaat.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Wat voor medicatie kun je gebruiken om te voorkomen dat je een fractuur of nog een keer een fractuur krijgt?

A

e hebt namelijk medicatie die;
1. Botafbraak REMMEN
a) Oestrogenen
b) SERM’S = oestrogenen agonist
c) Bisfosfonaten
d) antilichamen tegen RANK-L (soort OPG effect nabootsen)

  1. Botaanmaak STIMULEREN.
    α) PTH-1-34
    β) r PTH related peptide 1-34
    γ) Antilichaam tegen SCLEROSTINE (verhoogde sclerostine remt osteoblast activiteit)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Wat doen oestrogenen?

A

Remmen botafbraak en werkt goed tegen voorkome van:
- Fracturen
- Colorectale carcinomen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Waarom tegenwoordig geen oestrogenen meer?

A

hedendaags niet meer toegepast wegens
- TOENAME H&V-ziekte.
- TOENAME Mammacarcinomen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Wat doet SERM?

A

SERM is een oestrogeen agonist, maar werkt dus niet zoals oestrogenen op alle receptoren waardoor je niet hv ziekte en mammacarcinomen evt. Remt botafbraak
- naam medicatie: raloxifene

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Wat zijn bevindingen van SERM uit onderzoeken?

A
  1. Reductie aantal wervelfracturen
  2. Geen reductie aantal niet-wervel (en heup) fracturen
  3. Reductie mammacarcinomen
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Wat doen bisfosfonaten?

A
  • Botafbraak remmen
  • Remmen functioneren osteoclast
  • Verlagen botturnover
  • stijging botmineraaldichtheid en verbetering microarchitectuur.
  • meest voorgeschreven
  • Namen medicatie: alendronaat, risedronaat, ibandronaat, zolededronaat
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Wat zegt onderzoek over bisfosfonaten?

A
  • Alle bisfosfonaten hebben sterker effect op wervelfracturen (t.o.v. niet-wervelfracturen)
  • En bij stoppen bisfosfonaatgeberuik zal de verlaagde botturnover enige tijd aanhouden.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Wat zijn bijwerkingen van bisfosfonaten?

A
  1. Atypische fractuur
  2. Atriumfibrillatie
  3. Osteonecrose van de kaak!
17
Q

Wat doen antilichamen van RANKL?

A
  • Botafbraak remmen
  • Verlaagde botturnover blijft niet na staken van antilichamen aanhouden in lichaam. Het daalt zelfs enorm snel
  • Med naam: denosumab
  • Hoeft maar 1x per halfjaar als onderhoudsmedicatie
18
Q

Wat doet PTH-1-34?

A
  • Medicatie naam: Teriparatide
  • stimuleren botaanmaak
  • Dit is het menselijk bijschildklierhormoon, maar dan de eerste 34 aminozuren en die hebben dan een vergelijkbare werking met het menselijk PTH
  • Zelfde functie PTH, maar door intermitterend toediening botaanmaak effect invergelijking met continu
19
Q

Wat doet teriparatide (PTH-1-34)?

A
  1. Stimulatie osteoblast activiteit met initieel botaanmaak zonder afbraak
  2. Stimulatie activiteit osteoclasten
  3. Toename botturnover (meer BMU’s)
  4. Netto positieve balans (aanmaak>afbraak)

(stimuleert zowel botaanmaak als afbraak!)

20
Q

Wat is medicijn naam van antilichamen tegen sclerostine?

A

Romosozumab

21
Q

Wat doet romosozumab?

A

Stimuleren botaanmaak, door antilichaam tegen sclerostine wat normaal gesproken botaanmaak/osteoblast remt. Maar nu juist minder osteoblasten remmen en dus meer botaanmaak

22
Q

Stappenplan normaal osteoporose medicamenteuze behandeling

A

Altijd: stimuleren gezond leeftijd, vit D, calcium en voldoende lichaamsbeweging
Start: alendronaat of risedronaat (bisfosfonaat)
Niet te verdragen bovenste?: zoledronaat of alendronaat in drankvorm

23
Q

Stappenplan postmenopauzale vrouwen medicamenteuze behandeling en wnr mag dit

A

Start: teriparatide (2 jaar) als ze een t-score van gelijk of kleiner dan -1,5 hebben in heuphalf, totale heup of lwk en minstens graad 2 wervelfracturen of 1 graad 3 wervel

24
Q

Stappenplan postmenopauzale vrouwen >50 jaarmedicamenteuze behandeling en wnr mag dit

A

Start: romosozumab, vanaf <-2.5 en <2 EN geen MI of CVA hebben gehad ooit

25
Q

Wanneer evaluatie bij orale bisfosfonaten en denosumab of zoledronaat?

A

Orale bisfosfonaten: 5 jaar
Denosumab / zoledronaat: 3 jaar

26
Q

Wanneer van bisfosfonaten -> teriparatide of romosozumab?

A

Bij indicente multiple of ernstige wervelfractuur en lage BMD

27
Q

Waarmee moet je nabehandelen als je denosumab hebt gebruikt?

A

Bisfosfonaten