HC. 2 - Calcium- en fosfaat stoornis Flashcards
Waar bevindt calcium zich?
- Hydroxyapetiet
- (kleine deel) in plasma
Waar bevindt fosfaat zich?
- Hydroxyapetiet
- Klein fractie als Pi
Rol van calcium?
- Membraanpotentiaal
- Signaaltransductie
- Spiercontractie
- Bloedstolling
- Hormoonafgifte
Rol fosfaat?
- Bouwesteen DNA, RNA, ATP, ADP
- Fosforylering receptoren en eiwitten
Welke organen zijn betrokken bij de calciumfosfaat huishouding en op welke manier?
- DARMEN, want opname van calcium en fosfaat
- NIEREN, want die kan ervoor zorgen dat het meer/minder uitgescheiden wordt
- BOTTEN, want obv. je hebt resorptie en botaanmaak
- BIJSCHILDKLIEREN, voor aanmaak PTH.
Darmen, Nieren, Botten worden gereguleerd door homonen afkomstig van ENDOCRIENE SYSTEMEN.
Wat doet je lichaam bij lage calcium concentratie?
- Bijschildklier maakt PTH (parathyroid hormoon) aan en dit is belangrijk, want PTH doet 3 essentiële dingen om calciumconcentratie weer hoog te krijgen:
- Stimuleert botresorptie
- Remt in de nier de calciumfosfaat transporters (fosfaat wordt uitgescheiden, calcium geresorbeerd)
- Zorgt voor activatie vit D (Vit D 25(OH)–> Vit D 1,25(OH)2) door stimulatie 1-ALFA-HYDROXYLASE en actief VITD zorgt op zijn beurt voor OPNAME van FOSFAAT en CALCIUM.
Wat doet je lichaam bij hoge fosfaat concentratie?
Dan maakt het SKELET (osteoblast eig) FIBROBLAST GROEIFACTOR 23 (FGF23).
FGF23 is ook echt belangrijk, deze zorgt namelijk dat:
1. De calciumfosfaattransporter in de nier GEREMD wordt (net als bij te laag calciumgehalte, zodat fosfaat wordt uitgeplast)
2. Remt de 1-ALFA-HYDROXYLASE af! Dit is belangrijk WANT: minder actief vit D = Minder opname van FOSFAAT EN CALCIUM in DARMEN.
3. REMT PTH PRODUCTIE!
Waar is meer, intra of extracellulaire calcium?
extracellulaire
Verband tussen Ca en fosfaat?
Bij hoge calcium, lage fosfaat en andersom
Hoe wordt gereguleerd dat er meer of minder PTH wordt aangemaakt?
Via vrije calcium dat kan binden aan CaR (Calcium gevoelige receptor)
Wat doen de calciumgevoelige receptoren bij hoge concentratie Ca2+?
- Verlaagde PTH secretie
- Verlaagde PTH synthese
- Verlaagde Celproliferatie.
Wat doen de calciumgevoelige receptoren bij lage concentratie Ca2+?
- Verhoogde PTH secretie
- Verhoogde PTH synthese
- Verhoogde celproliferatie
Hoe vindt actief vit D synthese plaats?
- Cholesterol
- Zonlicht zorgt voor Vit D3
- Lever zorgt voor Vit D 25(OH)
- Door 1-alfa-hydroxylase in nier actieve Vit D 1,25 (OH)
Wat doet actief vit d mbt fosfaat en calcium?
Actief vit D stimuleert de opname van fosfaat en calcium in de darm
Hoe wordt afbraa actief vit d gestimuleerd?
Actief vit D stimuleert ook zijn eigen afbraak IN DE NIER OOK ter bescherming voor teveel calcium in het lichaam.