HC1.3: verwerking suiker, vet en aminozuren na de maaltijd

Question 1

metabolieten:

Answer 1

stoffen die gevormd worden en vervolgens weer door enzymen worden omgezet in andere stoffen. Onderdelen van het metabolisme.

Question 2

… homeostase is leidend in het metabolisme

Answer 2

glucose homeostase

Question 3

intermediair metabolisme:

Answer 3

alles wat er gebeurt met metabolieten, nadat ze in het darmkanaal zijn opgenomen door de enterocyt en aan de bloedbaan zijn afgegeven.

Question 4

koolhydraten worden in het darmkanaal omgezet in … en dat wordt afgegeven aan de bloedbaan (dit gaat via de enterocyt)

Answer 4

glucose

Question 5

eiwitten worden in het darmkanaal afgebroken tot … en die worden ook via de enterocyt afgegeven aan de bloedbaan.

Answer 5

aminozuren

Question 6

triglyceriden worden opgenomen door de enterocyt en dan vervolgens verpakt als … en die worden samen met … afgegeven aan de lymfe.

Answer 6

verpakt als chylomicronen en die worden samen met cholesterolesters afgegeven

Question 7

normale bloedsuikerspiegel:

Answer 7

5mM, dus ongeveer 5 gram glucose in het bloed

Question 8

glucose en aminozuren gaan met de … mee en gaan dus eerst door …

Answer 8

gaan met de vena portae mee, en gaan dus eerst door de lever.

Question 9

normale bloedsuikerspiegel:

Answer 9

5 mM, dus ongeveer 5 gram glucose in het bloed

Question 10

na een maaltijd moet

Answer 10

glucose uit de bloedbaan worden gehaald

Question 11

tijdens vasten moet

Answer 11

glucose weer aan de bloedbaan worden toegevoegd

Question 12

hoeveel gram glucose heb je minimaal per dag nodig voor hersenen en ery’s?

Answer 12

150-180 gram

Question 13

tijdens vasten verlaat … aan glucose de circulatie

Answer 13

130 mg/min aan glucose

Question 14

wat gebeurt er als je per dag meer koolhydraten eet (bijv. 300 gram)?

Answer 14

Als je chronisch te veel KH eet, zal je dat gaan opslaan als vet. Maar je zal eerst de extra KH gaan opslaan in de lever en de spieren als glycogeen. Dus als je een keertje die extra KH eet, sla je het niet meteen op als vet.

Question 15

wat gebeurt er als je per dag minder KH eet (bijv. 120 gram)?

Answer 15

Je gaat spiereiwit afbreken, want van die aminozuren kan glucose worden gemaakt. Maar spierafbraak is niet gunstig. Dus het eerste mechanisme om aan meer glucose te komen, is het glucose afkomstig uit het glycogeen wat is opgeslagen in de lever.

Question 16

tussen maaltijden in, heeft het glycogeen uit de lever een…

Answer 16

bufferende werking op de bloedsuikerspiegel

Question 17

gluconeogenese:

Answer 17

het opnieuw vormen van glucose uit bijv. aminozuren, lactaat en glycerol.

Question 18

waar vindt gluconeogenese plaats?

Answer 18

in de lever

Question 19

we hebben in het lichaam een aantal voorraden aan energiebronnen:

Answer 19

• KH (glucose) = 15 gram, 60kcal
• KH (glycogeen) = 400 gram, 1600 kcal
• vet = 15.000 gram, 135.000 kcal
• eiwit = 6000 gram, 24.000 kcal

Question 20

gemiddelde intake per dag:

Answer 20

• KH = 250 gram, 1000 kcal
• vet = 100 gram, 900 kcal
• eiwit = 100 gram, 400 kcal

Question 21

de hoeveelheid intake van KH per dag, is in dezelfde orde van grootte als de energievoorraad aan koolhydraten die we hebben. dus…

Answer 21

de hoeveelheid KH die we dus eten, is echt om in die dagelijkse behoefte te voorzien, om de KH voorraad in het lichaam op peil te houden.

Question 22

wat gebeurt er in de lever als de bloedsuikerspiegels dreigen te dalen?

Answer 22

dan veranderen de hormoonspiegels. dat zorgt ervoor dat het leverglycogeen, glucose vrijmaakt en dat de lever glucose gaat afgeven.

Question 23

waardoor staat het spierglycogeen verder af van de bloedsuikerspiegel regulatie dan het leverglycogeen?

Answer 23

Spierglycogeen is voornamelijk bedoeld voor arbeid in de spier zelf en staat dus verder af van de bloedsuikerspiegel regulatie.

Question 24

waarvoor hebben we de dagelijkse hoeveelheid KH voor nodig?

Answer 24

om het lever glycogeen in stand te houden en periodes van vasten te kunnen overbruggen.

Question 25

hoe wordt enorme stijging van de bloedsuikerspiegel voorkomen?

Answer 25

Stijging van de bloedsuikerspiegel, leidt tot enorme insuline puls (hoge piek in afgifte van insuline). En dat zorgt ervoor dat glucose uit de bloedbaan wordt gehaald en dat de bloedsuikerspiegel dus niet enorm stijgt.

Question 26

hoe zorgt het hormoon insuline er bijvoorbeeld ‘s nachts voor (langere tijd vasten) dat de glucose spiegel niet heel veel daalt?

Answer 26

tijdens langere periodes van vasten (bijvoorbeeld in de nacht) is de insuline spiegel laag. Een laag insuline betekent dat de lever glucose afgeeft aan de bloedbaan, waardoor de bloedsuikerspiegel wordt gehandhaafd.

Question 27

wat gebeurt er als we langer dan overnacht vasten?

Answer 27

Dan moeten er in het metabolisme echt iets gaan veranderen, om de lever in staat te stellen om glucose te blijven maken.

Question 28

metabolisme op te delen in 2 voedingstoestanden:

Answer 28

• storage mode
• production mode

Question 29

wat is de storage mode?

Answer 29

direct na de maaltijd, wanneer insuline er voor zorgt dat glucose in de lever en de spieren wordt weggezet. en zorgt het ervoor dat het vet in het vetweefsel wordt weggezet.

Question 30

wat is de production mode?

Answer 30

wanneer je gaat vasten. de lever moet dan glucose gaan leveren. en andere organen moeten helpen om die lever in staat te stellen om die glucose te gaan leveren. de lever heeft dan energie nodig, want hij zet al zijn energie in, om glucose te maken. zo moet het vetweefsel, vetzuren aan de lever aanbieden.

Question 31

storage mode onder te verdelen in:

Answer 31

• well-fed state: goed gevoed (goede maaltijden op een dag)
• early-refed state: maaltijd nadat er een periode van vasten is geweest

Question 32

production mode onder te verdelen in:

Answer 32

• post absorptive state: wanneer er geen absorptie van glucose meer plaatsvindt vanuit de darm (overnacht vasten). in deze fase is vooral leverglycogeen belangrijk.
• early fasting state: gluconeogenese is dan heel belangrijk (12 tot 36 uur vasten)
• late fasting state: er is dan minder spierafbraak, omdat ketonlichamen een belangrijkere rol gaan spelen. de ketonlichamen dienen dan in de hersenen als alternatief voor glucose (meer dan 36 uur vasten)
• starvation: meer dan 1 week vasten. de hersenen draaien dan voor het grootste deel op ketonlichamen.

Question 33

gluconeogenese:

Answer 33

nieuw vorming van glucose uit niet KH, dus uit aminozuren, lactaat en glycerol

Question 34

Storage mode: direct na de maaltijd, wanneer er allerlei energie substraten (glucose, vetzuren, etc.) moeten worden opgeslagen of verwerkt in het lichaam.

Answer 34

…

Question 35

Production mode: dan moet glucose worden vrijgemaakt/geproduceerd uit glycogeen. Dan moet vanuit aminozuren glucose worden gemaakt en vanuit vet ketonlichamen worden gemaakt.

Answer 35

…

Question 36

wat bepaalt in welke voedingstoestand je bevindt?

Answer 36

de hormoonspiegels

Question 37

welke hormonen in storage mode:

Answer 37

vooral insuline

Question 38

welke hormonen in production mode:

Answer 38

vooral glucagon, adrenaline, cortisol en groeihormoon

Question 39

welke voedingstoestand als insuline hoog is?

Answer 39

Storage mode

Question 40

welke voedingstoestand als insuline laag is?

Answer 40

Production mode

Question 41

metabole paden in de storage mode:

Answer 41

• glycogenese
• vetzuursynthese en TG synthese
• netto eiwitsynthese
• (meer glycolyse, minder vetzuuroxidatie)

Question 42

metabole paden production mode:

Answer 42

• glycogenolyse
• gluconeogenese
• lipolyse
• ketogenese
• ketonlichaam oxidatie
• netto eiwitafbraak
• (minder glycolyse, meer vetzuuroxidatie)

Question 43

glycogenese:

Answer 43

vormen van glycogeen uit glucose

Question 44

glycogenolyse:

Answer 44

glycogeen afbraak

Question 45

ketogenese:

Answer 45

ketonlichamen worden gevormd

Question 46

glycogenolyse in de spieren:

Answer 46

het glucose wat wordt gevormd gaat de glycolyse in (naar pyruvaat)

Question 47

vetzuuroxidatie bestaat uit:

Answer 47

• bèta oxidatie: van vetzuren naar acetyl-CoA
• hele oxidatie: van vetzuren, via acetyl-CoA en de citroenzuurcyclus, naar CO2

Question 48

vanuit acetyl-CoA, kun je:

Answer 48

ketonlichamen maken

Question 49

vetzuursynthese:

Answer 49

vanuit citraat (uit de citroenzuurcyclus) naar vetzuren

Question 50

acyl:

Answer 50

is een vetzuurgroep

Question 51

acetyl:

Answer 51

is een acetaat groep

Question 52

sleutelenzymen:

Answer 52

enzymen, die in vergelijking met andere enzymen van een metabool pad, een hele lage activiteit hebben.

Question 53

hoe worden alle processen in de verschillende organen op elkaar afgestemd, zodat je (brein) kan blijven functioneren zelfs na langere periode van vasten?

Answer 53

dat gebeurt op het niveau van die sleutelenzymen. De hormonen, passend bij de voedingstoestand, signaleren aan de sleutelenzymen wat ze moeten doen. Dat doen die hormonen, door de sleutelenzymen in het weefsel of de cellen te veranderen.