HC BMI, behandelmethode voor (tijdelijk) nierfalen Flashcards
Nieren functie
- Water en zout huisouding
o Bloeddrukregulatie
o Waterexcretie
o Zoutexcretie - Uitscheiding van afvalstoffen
- Productie van hormonen
- Zuur-base evenwicht (pH)
- Activatie van vitamine D
Afvalstoffen van de nier
- Ureum: afbraakproduct eiwitten
- Uremie (nier vergifting): ophoping van afbraakproducten
o Sufheid
o Jeuk
o Bleek-bruinige droge huid
o Braken
o Adem ruikt naar urine
o Kleine bloedinkjes
o Pericarditis - Alternatieven om afvalstoffen te scheiden
o Eiwitbeperkt dieet
o Zout beperkt dieet
o Nierfunctie vervangende therapie
Acute nierinsufficiëntie (nierfalen) soorten
o Olgigurisch: schade in de nierblaasjes, verminderde urineproductie
o Non-oligurisch: stoffen worden niet verwerkt in de nieren
Nierfalen oorzaken pre-renaal
- veroorzaakt een verlaagde bloeddruk
Myocardinfarct
Hartritmestoornissen
Ernstige hartinsufficiëntie
Harttamponade
Positieve-drukbeademing
Longembolie
Uitdroging
Hypovolemie met of zonder hypotensie - Perifere vasodilatatie: verwijding van perifere bloedvaten om hypovolemie te compenseren
- Verlies van extracellulair vocht
Intern verlies, redistributie in ‘derde ruimte’
Nierfalen oorzaak renaal
Vasculaire aandoeningen
Glomerulaire aandoeningen: glomeruli zijn kleine bloedvaten in de nieren die afvalstoffen filteren
Interstitiële aandoeningen
Nierfalen oorzaak post-renaal
Intra-ureterale obstructie
* Bloedstolsel, stenen
* Papilnecrose: nierenpapillen afsterving
* Schimmels
Extra-ureterale obstructie
* Afbinden ureter, tumoren
* Endometriose: weefsek dat normaal aan de binnenkant van de baarmoeder bekleedt, buiten de baarmoeder groeit
* Retroperitoneale fibrose, -tumoren: littekenweefselvorming in het gebied achter de buikorganen
Lage-urinewegobstructie
* Urethrale structuren, neurogene blaas: blaasinfectie als gevolg van zenuwbeschadiging
* Blaas-, cervixcarcinoom, prostaatpathologie
acute tubulnecrose oorzaken
- Ischemische letsels
- Renale vaatocclusie
- Toxische letsels
- Metabole oorzaken
- Langdurige pre-/postrenale oorzaak
- Sepsis/ septische shock: bij 25-40% van alles sepsis gevallen treedt shock op
- Rhabdomyolyse: afbraak van skeletspierweefsel
o Hartinfarct: afsterven van hartweefsel
o Ernstige trauma
o Na operatie
CRRT (continuous renal replacement therapie)
- Elke continue extracorporele therapie die erop gericht de nierfunctie te vervangen over een bepaalde periode van gemiddeld 24 uur per dag
CRRT (continuous renal replacement therapie) werking
o Gebaseerd op hemofiltratie
o Soms gecombineerd met hemodialyse
CRRT basisprincipe
o Onttrekken van vocht door ultrafiltratie
o Verwijderen van afvalstoffen door convectie
CRRT toepassing
o Continue technieken bootsen de eigen nierfunctie na
o Geleidelijke therapie, mild voor de patiënt
o Verwijderen van grote hoeveelheden vocht en afvalstoffen binnen een bepaalde tijd
o Sturing in de dosering van de toegepaste therapie
CRRT doelstellingen
o Stabiliseren van vocht, elektrolyten en zuur/base evenwicht
o Stimuleren van algemeen herstel
o Toestaan andere ondersteunende behandeling
CRRT complicaties
o Trombocytopathie/-penie: verhoogde kans op bloed als gevolg van dysfunctionele of te weinig bloedplaatjes
o Bloedingen door heparinisering
o Trombose, ter plaatse van de katheter
o Lijnensepsis: sepsis die optreedt door micro-organisme vanuit een katheter
o Luchtembolie
o Elektrolytenstoornissen: hypokalemie, hypofosfatemie, hypercalci:emie
o Tekort aan wateroplosbare vitaminen
o Ondervoeding
CRRT praktisch problemen
o Katheter problemen: hoge Pv (portaal veneuze druk) en/of lage Pa
o Stollingsproblemen
o Bloedingsprobleem patiënt
Diffusie
uitwisseling op basis van concentratie verschillen
Dialyse
verplaatsing van stoffen van een hoger naar een lager concentratie via een semi-permeabel membraan
Osmose
waterverplaatsing door osmotische druk
Ultrafiltratie
onder invloed van een drukgradiënt verplaatst water zich door been membraan
Convectie
water met de daarin opgeloste stoffen worden door middel van ultrafiltratie door een membraan gevoerd (net als een koffie filter). Verplaatsing van vloeistof (ultrafiltraat) en moleculen door drukverschil over semi-permeabel membraan
Transmembraan druk (TMP)
- In de capillairen van het filter heerst een positieve druk die wordt veroorzaakt door de bloedpomp en de weerstand van de bloedflow door het filter
- In het filtraat compartiment is een druk die beïnvloed wordt door de hoeveelheid te onttrekken filtraat
- TMP wordt opgebouwd uit de druk van het bloed binnen het filter en de druk binnen het filtraat compartiment
Bloedflow in CVVH
- Stroming van 200 ml/min
- Minder hemoconcentratie (pre-dilutie): voordat het bloed door het filter gaat, wordt het verdund. Dit helpt bij het verminderen van de hemoconcentratie
- Minder stollingsaggregatie door flow
- Effectievere klaring (bij post-dilutie)
Pre-dilutie
- verdunning voor het filter
o Minder snel stolling, dus langere levensduur van het filter
o Grotere filterdruk hogere flow
o Minder efficiënte klaring
Post-dilutie
- verdunning na het filter
o Hogere bloedflow nodig voor een goede filtratie
o Snelle stolling in het filter
o Lage filterdruk
o Efficiëntere klaring afvalstoffen
Substitutie vloeistof
- Samenstelling: Na, K, Cl, Ca en buffer
- Buffers:
o Lactaat
Contra-indicaties - Leverfalen
- Shock
- Lactaat acidose
o Bicarbonaat
Meest gebruikt in NL
Variatie in calcium (hypercalciëmie)
Snelle correctie van het zuur-base evenwicht
In ieder geval bij septische shock, lactaatacidose
o (on)gebufferd in combinatie met een citraat infuus
Systematische heparinisatie
- heparine remt de werking van stollingsfactoren om bloedstolling te voorkomen
o Meest gebruikt
o Het werkt snel in
o Halfwaardetijd van 4-6 uur
o Bijwerkingen: trombopenie
Laag moleculaire heparine
- herparine met kleinere moleculaire gewichten, die langzamer en geleidelijker werken dan ongefractioneerde heparine
o Minder systemische bijwerkingen
o Minder kans op bloedingen
o Nadelen
Langere halfwaardetijd dan heparine minstens twee keer zo lang
Niet te antagoneren met protamine zoals heparine
Zonder anticoagulantia
- anticoagulantia zijn medicijnen die de stolling van het bloed verminderen of vertragen.
o Indicatie
Actieve bloedingen of sterk verhoogd bloedingsrisico
Ernstige leverfunctiestoornissen
o Werkwijze
Flushen van het systeem
Substitutievloeistof pre-dilutie
o Nadelen
Tijdrovend
Stollingsprobleem filter
Extra filter door flushen
Regionale heparinisatie
Citraat is een anticoagulans dat calcium bindt en de stollingscascade verstoort
o Indicatie
Actieve bloedingen of sterk verhoogde bloedingsneiging
Ernstige trombocytopenie
o Werkwijze
Heparine toedienen in de aanvoerende bloedlijn
Protamine toedienen in de afvoerende bloedlijn
o Nadeel: nadat de heparinisatie is toegediend, is de kans groter op een bloeding. Dit heet “Rebound Effect”
Regionale citraat ontstolling
o Indicatie: bij actieve bloedingen of sterk verhoogde bloedingsneiging
o Werkwijze:
toediening van tri-natrium-citraat voor het filter
Citraat bindt het calcium → diepe hypocalciëmie in het filter → geen stolling
Citraat wordt deels uitgefilterd en deels in de lever tot bicarbonaat of via de citroenzuurcyclus gemetaboliseerd
o Voordelen
Geen effect op systeem
Bij verhoogde bloedingsneiging wordt dit minder
o Contra-indicaties
Ernstige leverlijden
o Aandachtspunten
Lucht verhoogde kans op metabole ontregeling, is wel goed bij te sturen
Orgaran ® (danaparoïde®
- alternatief als patiënten een verhoogde risico hebben op trombocytopenie
o Indicatie: Heparitine-geïndiceerde trobmbocytopenie (HIT) is ernstige immuungemedieerde reactie op heparine
o Werking
Laag moleculair, bestaande uit heparansulfaat en dermatansulfaat
Remt trombine- en trombusvorming
o Nadelen
Kostbaar
Spiegels moeilijk te bepalen