HC 2.10 Kristalartropathie: Jicht en pseudojicht

Question 1

Wat zijn tophi?

Answer 1

Neergeslagen urinezuurkristallen

Question 2

Wat is jicht?

Answer 2

Klinisch syndroom waarbij er een ontstekingsreactie is op neerslagen urinezuurkristallen

Question 3

Wat is de prevalentie van jicht?

Answer 3

0,5-2,8% bij mannen en 0,1-0,6% bij vrouwen. De prevalentie neemt ook toe met de leeftijd.

Question 4

Wat zijn de verschillende stadia van jicht?

Answer 4

1. asymptomatische hyperuricaemie = geen jicht omdat je voor jicht onsteking of tophi nodig hebt.
2. acute jicht (meestal mono-articulair)
3. chronische jicht (meestal poly-articulair)

Question 5

Wat is de pathogenese van hyperuricaemie?

Answer 5

nucleotide worden omgezet in Xanthine. Xanthine wordt omgezet tot uraat door xanthine oxidase. Dit scheidt je voor 80% uit in de urine en 20% in je ontlasting. Is er te veel omzetting van nucleotiden of te weinig uitscheiding dan is er sprake van hyperuricaemie.
Dieren hebben uricase waardoor uraat kan worden omgezet in allantoinezuur wat makkelijker kan worden uitgescheiden via de urine.
Hoog uraat kan uraatkristallen vormen die kunnen neerslaan in de gewrichten, het hart en de nieren scheiden dan meer uit waardoor er urinezuurstenen kunnen ontstaan.

Question 6

Kunnen urinezuurkristallen weer terug naar urinezuur?

Answer 6

Als het urinezuur laag wordt.

Question 7

Hoe kun je een artritis krijgen van urinezuurkristallen?

Answer 7

Als het immuunsysteem ze herkend komen en macrofagen en neutrofiele granulocyten om het te fagocyteren. Deze cellen kunnen er niks mee en gaan kapot de lyserende enzymen komen dan vrij en zorgen voor een grote ontstekingsreactie.

Question 8

Wat is het belangrijkste cytokine wat bij die artritis is betrokken?

Answer 8

IL-1

Question 9

Wat is de behandeling van jicht?

Answer 9

Xanthine oxidase remmen met allopurinol. Er is ook geëxpirimenteerd met uricase, maar dit is immunogeen waardoor de effectiviteit laag is.

Question 10

Wat is het klinische beeld van acute jicht?

Answer 10

90% monoarticulair: MTP1, wreef, enkel, knie, pols. 10%: polyarticulair. Koorts tot 40 graden, leukocytose, verhoogd CRP en BSE, verlaagd serum urinezuur. Het is self-limiting.

Question 11

Wat is het klinische beeld van chronische jicht?

Answer 11

• polyarticulair
• het ontstaan van tophi die zorgen voor erosies wat kan leiden voor destructie van het gewricht.

Question 12

Hoe zie je jicht op de echo?

Answer 12

Als een bol op het bot met witte spikkels: dit is een tophi. Wat ook kenmerkend is voor jicht is een witte laag boven en onder het kraakbeen: double contour sign.

Question 13

Wat kun je primair doen om de diagnose jicht te stellen en wat kun je secundair doen?

Answer 13

Primair: prikken in het gewricht om urinezuurkristallen aan te tonen of het aantonen van tophi.
Secundair: serum urinezuur of röntgenfoto

Question 14

Wat zijn de typische symptomen van jicht?

Answer 14

roodheid, extreme pijn en beperkte bewegingsmogelijkheden.

Question 15

Wat is een typische jichtaanval?

Answer 15

Het ontstaat binnen 24 uur, verdwijnt binnen 2 weken en tussendoor geen last.

Question 16

Onder wat voor microscoop zijn de uraatkristallen goed te zien?

Answer 16

Dubbelbrekend/polariserende microscopie

Question 17

Wat zijn de oorzaken van verminderde secretie van urinezuur?

Answer 17

idiopathisch, nierinsufficiëntie, medicatiegebruik (diuretica, cyclosporine, tuberculostatica), alcoholabusus, acidose, hypothyreoïdie en hyperparathyreoïdie.

Question 18

Wat zijn de oorzaken voor verhoogde productie van urinezuur?

Answer 18

Purinerijk dieet (rood vlees, schaaldieren, light frisdrank), idiopathisch, aangeboren enzym afwijkingen, behandeling van myeloproliferatieve maligniteiten, alcohol abusus.

Question 19

Wat is behandeling van een acute jichtaanval?

Answer 19

rust, ijspakkingen, NSAID / prednisolon stootkuur, is het milder dan colchicine, is het lokaal dan kun je intra-articulaire corticosteroïden geven.

Question 20

Welke biologicals kun je inzetten voor een acute jichtaanval en wat is daarvan het effect?

Answer 20

Canakunimab: bindt direct aan IL-1
Anakinra: blokkeert de IL-1R

Aanval is binnen 1 dag voorbij.

Question 21

Wat zijn de indicaties voor urinezuurverlagende therapie?

Answer 21

• > 3 aanvallen per jaar
• tophi
• erosieve schade

Question 22

Wat is de werking van allopurinol?

Answer 22

Geen omzetting van xanthine in uraat.

Question 23

Wat is de contra-indicatie van allopurinol?

Answer 23

overgevoeligheidsreacties, en kan in eerste instantie leiden tot acute jichtaanvallen.

Question 24

Wat is de interactie met andere medicatie van allopurinol?

Answer 24

Interactie met chloorpropamide, theofyline, azathiopurine, ciclosporine en orale anticoagulantia.

Question 25

Wat is de werking van Benzbromaron?

Answer 25

zorgt voor meer secretie van urine zuur. Werkt alleen goed bij de mensen die al minder secreteren.

Question 26

Wat is de contra-indicatie van Benzbromaron?

Answer 26

uraatstenen, kreatineklaring < 50 ml/min, acute jichtaanval

Question 27

Wat is de interactie met andere middelen van Benzbromaron?

Answer 27

pyrazinamide en orale anticoagulantia

Question 28

Waarom is Benzbromaron tweede keus?

Answer 28

omdat het niet voor iedereen inzetbaar is en de werking is minder

Question 29

Wat is het nadeel van Krystexxa?

Answer 29

duur en kort effect

Question 30

Hoe moet je allopurinol of benzbromaron toepassen?

Answer 30

langzaam dosering opbouwen, bij allopurinol lever- en nierwaarden in de gaten houden, eventueel gecombineerd met NSAID of colchicine.

Question 31

Wat is pseudojicht?

Answer 31

Artritis op basis van calciumpyrofosfaatkristallen.

Question 32

Wat is chondrocalcinose?

Answer 32

radiologische bevinding, je ziet dan het neerslaan van kristallen in of op intra-articulair kraakbeen.

Question 33

Bij wie komt pseudojicht met name voor? Wat is een provocerende factor?

Answer 33

Met name bij oudere vrouwen. Vaak al met pre-existente artrose. Provocerende factor: lichamelijke stress (koorts, inspanning, overstrekken)

Question 34

Wat is het klinische beeld? Welke gewrichten zijn met name aangedaan?

Answer 34

90% mono-artritis. elleboog, schouder, pols, knie. Je ziet het nauwelijks aan de voet.
Niet te onderscheiden vanaf de buitenkant van jicht.

Question 35

Hoe stel je de diagnose?

Answer 35

Klinisch beeld, calciumpyrofosfaatkristallen bij de punctie (pomple kristallen), röntgenfoto (chrondrocalcinose)

Question 36

Wat is de behandeling?

Answer 36

rust, ijspakkingen, NSAID / prednisolon, colchicine, intra-articulaire corticosteroïden.