HC 1.6 Krachtenspel in het spier-skelet systeem Flashcards
Wat is biomechanica?
Kijken naar de structuur en functie van biologische systemen met methoden uit de kinematica, dynamica, statica en materiaalkunde.
Wat is kinematica?
Het beschrijven van een beweging zonder te kijken naar de oorzaak. Dus we kijken niet naar de krachten.
Wat is dynamica?
Verband tussen krachten en beweging.
Wat is statica?
Beperking tot systemen in rust
Wat is materiaalkunde?
relatie tussen kracht en vervorming
Hoe genereren we kracht in ons lichaam?
Contractie van de spieren –> trekkracht
Hoe zorgen we dat kracht leidt tot de gewenste beweging?
Relatie tussen contractie van de spieren en botten
Waarom zijn de botten in ons lichaam verschillend van vorm?
Omdat botten verschillende functies kunnen uitoefenen.
Wat zijn de functies van de botten?
- ondersteuning
- bescherming
- beweging
- aanhechting spieren en banden
- bloedcelproductie
- geluidgeleiding
- geluid isolatie
- schokdemping
- calciumopslag
Welke 2 basisvormen van bot zijn er?
corticaal en spongieus bot
Wat is de samenstelling van bot?
collageen, kalkzouten, water. collageen zorgt voor de beweeglijkheid van het bot
Hoe ziet corticaal bot eruit en hoe ziet spongieus bot eruit?
corticaal bot: lamellair en stevig bot. Spongieus: trabekels en lichter dan corticaal bot.
Wat zijn de kenmerken van corticaal bot?
- compact
- rek > 2% dan breekt het
- kan hoge spanning (kracht/oppervlak) verdragen
- anisotroop
- poreusheid 9-30%
- breekt eerder
Wat zijn de kenmerken van spongieus bot?
- anisotroop
- poreusheid 30-90%
- rek > 7% dan breekt het
- vervormbaar
- kan weinig/geen spanning verdragen
- Open sponsachtig bot
Wat is de formule voor spanning?
spanning = kracht / oppervlakte
Wat is de formule voor rek?
rek = extra lengte door rek / oorsponkelijke lengte
Wat is de youngs-modules?
rechte lijn, kracht die op een bot staat in verband met de rek van het bot.
Wat is de vloeigrens?
Grens waarop er plastische veranderingen optreden in het bot
Wat gebeurt er als je voorbij de vloeigrens komt?
Dan ga je van het elastische naar het plastische gebied, als je dan je kracht loslaat zie je dat je in persisterende rek blijft.
Waarom is het handig om kennis te hebben over de spanningsrekkromme?
Als je de waardes weet kan je berekenen of je de vloeigrens of het breekpunt al bijna hebt bereikt.
Wat is het verschil tussen brosse en ductiele materialen?
brosse materialen (keramiek, beton, botten) breken eerder dan ductiele materialen (aluminium kopper) bij rek, ductiele materialen kunnen veel meer energie in zich opnemen.
Wat houdt de taaiheid van botten in?
Hoeveel rek ze kunnen hebben voordat ze breken.
Welke soort kracht zorgt voor de meeste spanning op het bot?
Compressiekracht > trekkracht > afschuifkracht
Welk type bot kan de meeste spanning opnemen?
Corticaal bot
Wat is de anisotrope werking van corticaal bot?
Kan meer spanning hebben in de longitudinale richting dan in de transversale richting.
Wat is het gevolg voor de vloeigrens, de stijfheid, de taaiheid en het breekpunt als de richting waarop de kracht op het bot staat veranderd?
Die zijn verschillend als de richting waarin de kracht op het bot staat veranderd.
Wat zijn de vezels die bijdragen aan stabiliteit in de gewrichten?
Vorm van het bot, pezen, ligamenten, bindweefselkapsel
Wat zijn de functies van het gewrichtskapsel?
- Bij elkaar houden van het gewricht
- Propriocepsis, bevat mechanoreceptoren die iets zeggen over de stand van het gewricht aan het einde van een beweging. Dit voorkomt abnormale bewegingen.
Wat zijn de functies van de ligamenten?
- Bij elkaar houden van gewrichten
- Beperken van gewrichtsexcursie
- Geleiden van bewegingen
Wat zijn de functies van de pezen en spieren?
- Krachtoverdracht
- Verbinding bot met spier
- Propriocepsis: spier: positie en beweging, pees: kracht
Noem twee voorbeelden van ligamenten?
Kruisband: houdt de knie bij elkaar en geleid bewegingen. Ligament tussen tibia en fibula.
Welke 3 typen vezels zijn er en wat zijn hun functies?
Collageen: sterkte en stijfheid
Elastische: rekbaarheid onder belasting
Reticulaire: geeft vorm en volume van de holle organen
Wat bepaald het gedrag van weefsel onder belasting?
Oriëntatie van de vezels, eigenschappen van de vezels, verhouding collagene en elastische vezels.
Wat zegt de oriëntatie van vezels over de trekkracht bij pezen, ligamenten en de huid?
pezen: hoge trekbelasting in 1 richting
ligamenten: trek belasting in 1 richting, bij hogere belasting gaan de diagonale vezels ook in de trekrichting staan.
Waarom voegen de vezels bij trekkracht op een ligament zich in 1 lijn?
Zodat ze de kracht beter kunnen verdelen
Wat is de rekbaarheid van collageenvezels en wat is de rekbaarheid van elastische vezels?
10% rek bij collageen, 200% rek bij elastische vezels
Hoeveel x groter is de stijfheid van bot ten opzichte van een pees?
100x
Wat voor soorten gewrichten zijn er en noem er voorbeelden bij?
kogel: schouder
vlakke: carpalia
rol: ulna radius
scharnier: ulna humerus
condyl: vingerkootjes
zadel: duim
Voor wat voor soort krachten zijn platgewrichten geschikt? Wat voor soort moment zijn ze geschikt?
compressie kracht en het buigend moment
Waar vinden platgewrichten zich?
voet, wefvels, sarco-iliacale gewricht
Voor wat voor soort krachten zijn bolgewrichten geschikt? Wat voor soort moment zijn ze geschikt?
dwarskrachten en minder voor het buigende moment
Waar vinden bolgewrichten zich?
heup en schouder
Wat is het moment?
afstand tot rotatiepunt x kracht
Wat is het verschil in krachtopname bij dwarskrachten tussen een plat en bolgewricht?
bij dwarskrachten nemen bij platte gewrichten voornamelijk de ligamenten de krachten op en bij bolgewrichten ook nog een deel van het bot.
Wat is het verschil in krachtopname bij draaikrachten tussen een plat en bolgewricht?
platgewrichten kunnen beter omgaan met draaikrachten omdat de afstand tot het rotatiepunt groter is en daarom minder tegenkracht hoeven te leveren.
Hoe maak je een vrijlichaamsdiagram?
- assenstelsel
- vrije lichaam
- krachten van buitenaf
- reactiekracht
- welke kant draait het moment op
- spierkracht
- reactievergelijkingen op 0
