H8.8: Vertering en opname voedingscomponenten Flashcards
wat is je dagelijkse voedingssamenstelling?
-macro nutrienten: koolhydraten, eiwitten, vezels en vetten
-micro nutrienten: mineralen, vitamines, sporenelementen (Fe, I en Zn)
-water en zouten
welk enzym zit in speeksel?
amylase (breekt koolhydraten, m.n. zetmeel af
welk enzym zit in de maag?
pepsine
wat voor enzym is pepsine?
eiwit splitsend
wat scheidt de pancreas uit?
o.a. lipase voor vetafbraak
wat is de bulkfase vertering?
midden in darmkanaal ; grote voedselbrokken verwerkt
wat is de lokaal digestie fase?
laatste kleine verbindingen worden verbroken aan het darmepitheel en worden daar opgenomen
welke twee soorten zetmeel zijn er?
-amylose: rechte vorm; allemaal glucose moleculen recht achter elkaar; alfa-1,4
-amylopectine: mengsel; vertakt; alfa-1,4 en alfa-1,6
uit welke drie soorten voedingscomponent kan koolhydraat zijn opgebouwd?
zetmeel (D-glucose)
sucrose (D-glucose/D-fructose)
lactose (D-glucose/D-galactose)
wat is sucrose?
disacharide, bestaand uit D-glucose en D-fructose; alfa-1,2
welke vier soorten verbindingen moeten in koolhydraten worden verbroken?
alfa-1,4
alfa-1,6
alfa-1,2
beta-1,4
wat is lactose?
melksuiker; D-galactose/D-glucose; beta-1,4
wat bepaalt of je lineair glucose L- of D-glucose noemt?
de orientatie van de OH-groep op 5de C-atoom
wat hebben fructose en galactose wat glucose niet heeft?
C=O groep
hoe vindt de BULKFASE vertering van zetmeel plaats?
alfa-amylase (uit speeksel of pancreas) splitst zetmeel in kleinere eenheden; knipt alfa-1,4 bindingen, NIET alfa-1,6 en NIET laatste alfa-1,4 en NIET alfa-1,4 naast een alfa-1,6
> maltose (2 glucose naast elkaar)
maltotriose (3 glucose naast elkaar)
alfa-gelimiteerde dextrines (alfa-1,6 met links en rechts nog glucoes moleculen)
ALLEMAAL TIJDENS BULKFASE IN DARM
hoe vindt de lokaal digestie fase vertering van zetmeel plaats?
membraan gebonden hydrolases
lactase is traagste enzym
eindproducten: glucose, fructose, galactose; worden opgenomen door darmcellen
welke membraan gebonden hydrolases zijn er?
-maltase > maltose (alfa-1,4)
-sucrase-isomaltase (sucrose (alfa-1,2) en alfa-1,4-alfa-1,6)
-lactase > lactose
welke drie soorten van proteases/peptidases zijn er?
-die aan de buitenkant beginnen (exopeptidases):
1. carboxypeptidases (pancreas) aan carboxykant
2. aminopeptidases (darmoppervlak en cytosol) aan amino uiteinde
- die midden in keten knippen : 3.endopeptidases (knippen specifieke aminozuurrestgroepen)
welke endopeptidases zijn er?
maag:
-pepsine
pancreas:
-trypsine
-chymotrypsine
-elastase
waardoor worden triglyceriden (vetten) afgebroken?
lipases (komen in speeksel, maag en pancreas vrij) –> splitsen esterbindingen open
hoe vindt de triglyceride afbraak door lipases plaats?
-speeksel en maag lipase: alleen bovenste of onderste esterbinding verbroken
-pancreas lipase: bovenste en onderste esterbinding verbroken,dus alleen middelste nog over ; COLIPASE AFHANKELIJK
-melk lipase: kan ook middelste (2) estergroep verbreken
wat is essentieel voor lipolyse?
colipase
hoe ontstaat colipase?
inactief uitgescheiden (pro-colipase) door pancreas met lipase > geactiveerd in duodenum door trypsine
hoe wordt zelf-digestie voorkomen?
enzymen worden in inactieve vorm uitgescheiden : zymogenen, en worden later (op hun plek) pas geactiveerd door trypsine
in welke vorm is trypsine aanwezig in de pancreas?
trypsinogeen
hoe wordt trypsinogeen geactiveerd?
enterokinase in duodenum
hoe wordt glucose en galactose EN aminozuren door de darmcel opgenomen?
samen met 2 Na (actief) > van cel naar bloed = inactief
hoe wordt fructose door de darmecl opgenomen?
passief en naar bloed ook passief
is de darmcel (buiten en binnen) symmetrisch of asymmetrisch?
asymmetrisch
hoe worden triglyceriden getransporteerd?
enterocyt neemt vetzuren en 2-monoacylglycerol op > korte vetzuurketen meteen aan bloedbaan afgegeven, lange vetzuurketen wordt weer geesterd tot een triglyceride verpakt in een chylomicron via lymfe naar bloed
wat voegt de pancreas toe aan het maagdarmkanaal?
bicarbonaat (om basischer te maken) en spijsverteringsenzymen en NaCl
wat zijn sterio-isomeren van elkaar?
D- en L-glucose
D-glucose en D-galactose
waarom zijn endoproteases belangrijk voor eiwitvertering?
creeert extra uiteinden aan eiwit voor exoproteases
welk pancreas enzym wordt niet als zymogeen gesynthetiseerd?
lipase
