H4.7: Signaaltransductie Flashcards
Welke manieren van cel-cel communicatie zijn er?
-elektrisch:Zenuwstelsel (neuronaal)
-chemisch (hormonaal):Endocrien systeem (hormonen via bloedsomloop, contact via receptoren), paracrien (nabij gelegen cellen beïnvloeden elkaar), autocrien (effect op zichzelf), direct contact
Hoe werkt signaaltransductie?
signalerende cel>ligand>receptor>intracellulaire eiwitten>effect
Welke twee typen receptoren zijn er?
-kernreceptoren
-membraanreceptoren
Wat past bij kernreceptoren incl. voorbeelden?
-lipofiel
-klein
-bv: steroidhormonen (oestrogenen, cortisol), niet-steroide hormonen (thyroxine, vit A), producten van lipide metabolisme (vrije vetzuren)
Wat past bij membraanreceptor incl. voorbeelden?
-hydrofiel
-groot
-bv: glycoproteine hormonen (TSH, LH, FSH), insuline, Ca, IGF1, adrenaline, ACTH, CRH
Wat is specificiteit?
receptor kent alleen zijn eigen ligand
Wat is affiniteit?
receptor bindt ligand bij zeer lage concentraties
Is binding van ligand aan receptor reversibel?
ja (associatie en disassociatie)
Wat is Kd?
disassociatieconstante, oftewel evenwichtsconstante van de ligand
Waaruit bestaat een kernreceptor?
-hormoonbindingsdomein (bepaalt affiniteit en specificiteit)
-DNA bindingsdomein
-dimerisatiedomein
-co-activator/co-repressor domeinen (versterking of remming)
Waaraan bindt een kernreceptor?
Aan een specifieke plek in het DNA (hormoonrespons element)
Welke twee subtypes van kernreceptoren zijn er?
- in ongebonden staat in cytoplasma
- in kern ongeacht de staat
Wat is de werking van cortisol?
Cortisol (lipofiel) bindt aan glucocorticoid (kernreceptor) en dat hormoon-receptorcomplex werkt als transcriptiefactor
Wat zijn de drie types van membraanreceptoren?
-iongekoppelde receptoren (ligand bindt receptor waardoor ionen naar binnen kunnen)
-G-eiwit gekoppelde receptoren
-Enzym gekoppelde receptoren (vormen dimeer en activeren dimerisatiedomein)
Welke domeinen bevatten membraanreceptoren?
-Hormoonbindingsdomein
- transmembraandomein (zorgt voor verankering)
- transductiedomein (geeft signaal door)
Hoe werkt de cascade van membraanreceptoren?
Amplificatie, dus vergroot/vermeerderd doorgegeven
Welke twee typen intracellulaire signaalcascades zijn er?
- GDP>GTP
- fosforylatie>defosforylatie
Hoe werken G-eiwit gekoppelde receptoren (GPCR)? (heel veel voorkomend en belangrijk)
voorbeeld; adrenaline
kan binden aan alfa- en beta-adrenerge receptoren
- GPCR bindt aan G-eiwit bestaand uit alfa, beta en gamma unit.
-alfa subunit geeft signaal door
-GDP wordt gedisassocieerd en uitgewisseld met GTP –> actief
-om weer in inactieve staat te komen kan GTP hydrolyseren naar GDP
-door actieve GTP wordt adenylyl cyclase actief, waardoor ATP wordt omgezet in MEERDERE cyclische AMP’s en die zorgen voor activatie PKA die naar celkern gaat
Welke twee enzym gekoppelde receptoren zijn er?
-RTK: receptor tyrosine kinase; activatie intracellulaire signaaltransductie domein op tyrosine
-Receptor serine/threonine kinase;activatie op serine/threonine kinase domein
Hoe werken RTK’s?
dimeer bindt aan receptor>homodimeer>receptoren stimuleren elkaar tot fosforylering> als gefosforyleerd=actief>subunits geven signaal weer door
Hoe werkt de PI3K-Akt fosforylering cascade?
insuline bindt receptor>dimerisatie>fosforylering van kinasedomein>activatie PI3K>omzetting naar IP3>cascade fosforylering met Akt
Hoe werkt RTK?
Ras wisselt GDP met GTP uit: activatie
