H2: De biologie van het gedrag

Question 1

Neuronen

Answer 1

Zenuwcel met de voornaamste functie om te communiceren met andere neuronen.

Question 2

Foetale alcoholsyndroom

Answer 2

Een stoornis die ten wijten is aan alcohol dat vanuit de bloedsomloop van de modern terecht komt in de bloedsomloop van de foetus

Question 3

Welke 3 types neuronen zijn er?

Answer 3

Sensorische neuronen
Motor neuronen
interneuronen

Question 4

Sensorische neuronen

Answer 4

Ontvangen informatie van het lichaamsweefsel en de waarnemingsorganen en sturen deze informatie naar de hersenen of de ruggenmerg. Zij zorgen ervoor dat de hersenen informatie ontvangen van de buitenwereld en het lichaam

Question 5

Motorneuronen

Answer 5

Vervoeren signalen vanuit de hersenen en het ruggenmerg naar de spieren, organen en klieren van het lichaam. Zij staan in voor de uitvoering van de “bevelen” die vanuit de hersenen komen

Question 6

Interneuronen

Answer 6

Dragen informatie over tussen neuronen. In het eenvoudigste geval ontvangt een sensorisch neuron informatie uit de omgeving en draagt die over aan een in ter neuron, dat op zijn beurt het signaal doorstuurt naar een motor neuron dat een reactie door seint

Question 7

Uit welke 3 grote delen bestaat een neuron

Answer 7

Cellichaam
Dendrieten
Axon

Question 8

Cellichaam

Answer 8

Het cel lichaam van een neuron bevat structuren die ook in andere lichaamscellen aangetroffen worden, zoals

Question 9

Wat doen dendrieten

Answer 9

Dendrieten vormen een netwerk van smalle vezels, lijkend op takken van een boom, die vanuit het cellichaam komen ( dendron is het Griekse word voor boom) zij ontvangen signalen van andere cellen

Question 10

Wat zijn Axon

Answer 10

Is een langer, dunne vezel die eveneens vanuit het cellichaam komt en zich aan het einde splitst in een waaier van uiteinde. De axonen van verschillende cellen groeperen zich en vormen een zenuw

Question 11

Rustpotentiaal

Answer 11

Wanneer een neuron geen signalen ontvang of verstuurt, dan is het in een rust toestand. Deze rusttoestand is in werkelijkheid een actief onderhouden situatie waarbij de binnenkant van de celmembraan negatiever geladen is dan de buitenkant

Question 12

Actiepotentiaal

Answer 12

Het signaal dat informatie overdraagt in het zenuwstelsel. De actiepotentiaal loopt vanuit de axonheuvel naar alle uiteinden van het taxon die uitwaaiert in verschillende rijen met elk een eigen uiteinden

Question 13

Excitatorische signalen

Answer 13

Sommige stimuli leiden ertoe dat het potentiaalverschil tussen de binnen en buitenkant van de cel verminderd

Question 14

Inhibitorische signalen

Answer 14

Stimuli die er toe leiden dat het potentiaalverschil iets groter wordt

Question 15

Membraan permeabiliteit

Answer 15

Doorlaatbaarheid van de membraan voor ionen

Question 16

Refractaire periode

Answer 16

Na de doortocht van een actiepotentiaal kan een gedurende tijd geen nieuwe actiepotentiaal uitgelokt worden. Dit duurt 1 a 2 ms

Question 17

Welke 2 mechanismes worden gebruikt om de informatie over de stimilusintensiteit via de zenuwbaan over te brengen

Answer 17

1: het aantal neuronen dat vuurt
2: de snelheid dat de neuronen vuren

Question 18

Welke 2 factoren bepalen de geleidingssnelheid

Answer 18

De diameter van de axon en de aanwezigheid van de myelineschede

Question 19

Meylineschede

Answer 19

Dit is een dun vetlaagje dat rond het axon ligt en op een regelmatige afstand een inkeping vertoont. Deze inkeping wordt de knoop van ranvier genoemd. Bij gemyelaniseerde axonen reist de actiepontiaal niet door de segmenten bedekt myeline, maar springt van knoop tot knoop waardoor de snelheid van het signaal drastisch toeneemt

En andere functie van de myelineschede is de isolatie van het axon, waardoor een signaal dat door het axon reist, naburige neuronen niet beïnvloedt

Question 20

Synaps

Answer 20

De plaats waar een zenuwimpuls van het ene neuron aan het andere doorgegeven wordt

De ruimte tussen de 2 neuronen heet de synaptische spleet

Question 21

Neurotransmitter

Answer 21

De chemische stof die vrijkomt in de synaptische spleet

Question 22

Neurotransmissie

Answer 22

Het proces van communicatie dmv neurotransmitters

Question 23

Door welke 3 manieren wordt de neurotransmitter gedeactiveerd

Answer 23

1. Doordat het ontvangende neuron hem opneemt
2. Doordat het verzendende neuron hem weer absorbeert
3. Doordat hij in de synaptische spleet afgebroken wordt door enzymen die daar aanwezig zijn

Question 24

Dopamine

Answer 24

Is betrokken bij 3 grote communicatieroutes in de hersenen. Elke route start in de middenhersenen (het mesencefalon)

De eerste route is verantwoordelijk voor de bewegingscontrole

De 2e route gaat van de midden hersenen naar de frontale lob en speelt een rol bij het denkproces, in het bijzonder bij de planning van de denkprocessen en het doelgericht handelen

Tot slot is dopamine, samen met noradrenaline en serotonine, betrokken in een route die zorgt voor het regelen van emoties en motivaties.
Binnen deze route speelt dopamine ook een rol bij het gevoel van tevredenheid na het krijgen van een beloning. Men neemt aan dat dit deel betrokken is bij verslavingen

Question 25

Endorfine

Answer 25

"De morfine van binnenin" Deze hebben een sterk pijnreducerende effect

Question 26

Zenuwstelsel

Answer 26

Het geheel aan neuronen in een lichaam

Question 27

Centrale zenuwstelsel

Answer 27

Het centrale zenuwstelsel bestaat uit de hersenen en het ruggenmerg

Question 28

Ruggenmerg

Answer 28

Is een smalle buis die zich over de hele lengte van de rug uitstrekt. De ruggenmerg wordt omgeven door hersenvocht, dit opgesloten in de ruggengraat en de schedel In het ruggenmerg worden eenvoudige reflexen gecontroleerd

Question 29

Perifere zenuwstelsel

Answer 29

Dit bestaat uit alles wat buiten de hersenen en ruggenmerg valt. Dit bestaat voornamelijk uit sensorische neuronen die informatie uit het lichaam naar de brengen, en motorneuronen, die informatie van het centraal zenuwstelsel naar de verschillende structuren in het lichaam overbrengen

Question 30

Welke 2 delen bestaat het perifiere zenuwstelsel

Answer 30

Somatische zenuwstelsel | Autonome zenuwstelsel

Question 31

Somatische zenuwstelsel

Answer 31

Deze controleert de interacties van het lichaam met de buitenwereld. De sensorische neuronen brengen boodschappen aan vanuit de waarnemingsorganen ; de motorische neuronen activeren de skeletspieren. Mensen kunnen bewust controle uitvoeren over dit zenuwstelsel vandaar ook de naam willekeurig zenuwstelsel

Question 32

Autonome zenuwstelsel

Answer 32

Dit controleert het inwendige van het lichaam. Sensorische neuronen voeren informatie van de inwendige organen naar het centrale zenuwstelsel, terwijl motorische neuronen de spieren van de inwendige organen activeren en de werking van de klieren regelen. Wij hebben geen of heel weinig controle over dit zenuwstelsel, daarom wordt dit soms ook het onwillekeurige zenuwstelsel genoemd

Question 33

Sympathische stelsel

Answer 33

Dit stelsel regelt de activiteiten die energie verbruiken

Question 34

Parasympathische stelsel

Answer 34

Dit stelsel regelt activiteiten die de energie herstellen en bewaren

Question 35

Medulla oblongata

Answer 35

Het laatste deel van de hersenstam, het verlengde ruggenmerg. Deze controleert onze hartslag en ademhaling en doet dit zonder input van andere delen van de hersenen

Question 36

Pons

Answer 36

Deze structuur bestaat uit vezels die het lichaam met de hersenen verbinden. In de pons kuizende vezels de middenlijn zodat de linkerzijde van het lichaam verbonden is met de rechterhelft en v.v.

Question 37

Mesencefalon

Answer 37

Middenhersenen

Question 38

Formatio reticularis

Answer 38

Wordt ook reticulaire activatie systeem genoemd. Dit ligt tussen de medulla oblongata en de mesecefalon en speelt een belangrijke rol bij het waken en slapen

Question 39

Cerebellum

Answer 39

De kleine hersenen. De primaire functie is de coördinatie van bewegingen om ze vlot en nauwkeurig te bewegen

Question 40

Thalamus

Answer 40

Deze bestaat uit 2 uitstulpingen aan de bovenkant van de hersenstam (links en rechts 1) De thalamus is het verbindingsstation in de hersenen. Hier wordt de informatie tussen het perifiere zenuwstelsel en de hogere lagen van de hersenen gecoördineerd

Question 41

Hypothalamus

Answer 41

Dit is een klein geheel van structuren onder de thalamus (dit is Grieks voor "onder") hij controleert het autonome zenuwstelsel en het endocriene systeem en speelt een cruciale rol bij de organisatie van gedragingen die zorgen voor de overleving van het individu zoals eten, vechten, paren etc. Ook cruciaal bij temperatuur regeling.

Question 42

Limbisch systeem

Answer 42

Het limbisch systeem speelt een cruciale rol bij het regelen van emoties en het opslaan van de geheugen sporen.

Question 43

Amygdala

Answer 43

Deze speelt een cruciale rol bij schrik reacties

Question 44

Septum

Answer 44

Men vermoedt dat de septum dient als een soort verbindingsstation tussen de cognitieve processen (de hippocampus en de cortex) en de emotionele processen (amygdala en hypothalamus)

Question 45

Hippocampus

Answer 45

Samen met de omliggende temporale cortex speelt deze een cruciale rol bij het geheugen

Question 46

Hemisfeer

Answer 46

1 helft van de hersenen

Question 47

Cerebrale cortex

Answer 47

Wordt ook wel hersenschors genoemd. (Cortex is Latijns voor schors). De cerebrale cortex heeft een grijsachtige kleur en wordt daarom ook wel de grijze materie genoemd.

Question 48

Uit welke vier lobben bestaat een hemisfeer

Answer 48

- frontale lob - temporale lob - partiële lob - Occipitale lob

Question 49

Hoe wordt de grens bij sommige lobben genoemd?

Answer 49

Sulcus en fissuur De sulcus (rolandi) scheidt de frontale lob van de partiële lob De fissura lateralis vormt de grens van de temporale lob met de frontale lob en deels met de partiële lob De fissura longitudinales scheidt de linkerhemisfeer van de rechterhemisfeer

Question 50

Welke 3 gebieden in de cortex worden als primair sensorisch gebied geïdentificeerd

Answer 50

- somatosensorisch cortex - primaire visuele cortex - Primaire auditieve cortex

Question 51

Somatosensorisch cortex

Answer 51

Deze ontvangt de gewaarwordingen van aanraking, pijn, druk en temperatuur. De somatosensorische cortex is somatopisch georganiseerd. Dwz dat een specifiek regio in de cortex verantwoordelijk is voor de gevoeligheid van een specifieke plaats van het lichaam

Question 52

Primaire visuele cortex

Answer 52

Deze ligt in de achterste deel van de occipitale lob en ontvangt signalen van de receptoren in de ogen. Deze worden vervolgens doorgestuurd naar andere gebieden in de occipitale lob, de partiële lob en de temporale lob waar ze verwerkt worden tot betekenisvolle waarnemingen van voorwerpen die zich op een bepaalde plaatst van de omgeving bevinden. De primaire visuele cortex beperkt zich tot het detecteren van eenvoudige kenmerken zoals randen van een voorwerp

Question 53

Primair auditieve cortex

Answer 53

Deze ligt in de temporale lob. Hier komen gehoor signalen aan.

Question 54

Primaire motorische cortex

Answer 54

Deze ligt aan de achterkant van de frontale lob. Door gekruiste zenuwverbindingen controleert de de motorische cortex aan de linkerkant van de hersenen de bewegingen aan de rechterkant van het lichaam en v.v. Deze is took somatotopisch georgsniseerd. Dwz DAT de neuronen die even bepaald lichaamsdeel controleren dicht bij elkaar liggen

Question 55

Hemiplegie

Answer 55

Verlamming van tegenovergestelde lichaamsdeel bij volledige vernietiging van het motorische cortex

Question 56

Associatiezones

Answer 56

Men veronderstelde vroeger dat in deze zones associaties gelegd worden tussen de sensorische input en de motorische output. Nu weten we dat ze verantwoordelijk zijn voor de verwerking en interpretatie van informatie

Question 57

Waarom worden de associatiezone in de frontale lob ook de controle centrum van de hersenen genoemd?

Answer 57

De associatiezone in de frontale lob zorgt voor alles wat maken heeft met plannen, het superviseren en het evalueren van gedrag te maken heeft

Question 58

Waar speelt de associatiezone in de frontale lob een rol bij?

Answer 58

Bij het integreren van verschillende soorten informatie. Dit kan uit verschillende bronnen bestaan zoals bijv geluid bij een bepaalde beeld stimulus of het integreren van stimuli uit de buitenwereld met informatie opgeslagen in het geheugen. De partiële lob speelt ook een rol bij het zich oriënteren in de ruimte en het richten van aandacht

Question 59

Wat doet de temporale lob?

Answer 59

Deze is verantwoordelijk voor het verder verwerken en herkennen van stimuli. Heel dicht bij de occipitale lob zorgt het bv voor het herkennen van visuele voorwerpen

Question 60

Associatieve agnosie

Answer 60

Ondanks dat deze patiënten kunnen elementen van een figuur nog wel kopiëren, maar kunnen hem niet benoemen ondanks dat ze bekent zijn met een voorwerp

Question 61

Auditieve cortex

Answer 61

Het gebied in de temporale lob rondom de auditieve cortex is verantwoordelijk voor de verdere verwerking van de auditieve informatie die binnenkomt

Question 62

Amnesie

Answer 62

Geheugen problemen veroorzaakt door schade aan de structuren in de hippocampus en temporale cortex

Question 63

EEG

Answer 63

Electro-encefalogram Meet de elektrische activiteiten van de hersenen over een relatief groot oppervlak, toch is deze methode gevoelig genoeg om de neurale correlaten van verschillende types gedrag vast te leggen

Question 64

ERP

Answer 64

Event-related potentiaal De elektrische activiteit van de hersenen als reactie op een specifieke stimuli

Question 65

MEG

Answer 65

Magnetisch encefalograaf De verbeterde versie van het EEG apparaat De elektrode zijn vervangen door een apparaat dat het volledig magnetisch veld rond de schedel registreert en daardoor nauwkeurig de activiteiten vast legt

Question 66

Op welke manieren kan je de hersenen stimuleren?

Answer 66

- elektrische stimulatie Bv bij neuro chirurgie als de hersenen bloot liggen - transcraniale magnetische stimulatie Door een 8vormig spiraal op het hoofd met een licht magnetisch veld verstoort men de neurale communicatie en daardoor een kortstondig hersenletsel ontstaat

Question 67

PET

Answer 67

Positron emissie tomografie Meet de bloedtoevoer na het indienen van een licht radioactief geladen stof

Question 68

fMRI

Answer 68

Functional magnetic resonance imaging Hier wordt de kernspinresonantie gemeten van rode bloedcellen. Hier wordt het verschil gemeten tussen rode bloedcellen met en rode bloedcellen zonder zuurstof

Question 69

Gebied van Broca | Wie is Paul Broca

Answer 69

In de 19e eeuw ontdekte de Franse arts Paul Broca , dat een gebied in de de frontale lob in de linker hemisfeer cruciaal was voor het spreken. Bij schade verloopt het spreken traag en moeizaam terwijl het taalbegrip relatief in tact blijft. Dit heet afasie van Broca

Question 70

Wie is Carl Wernicke Gebied van Wernicke Afasie van Wernicke

Answer 70

De Pools-Duitse arts rapoortde vlak na Broca een taalprobleem waarbij de patiënt vlug sprak maar geen taal verstond. Daardoor maakte de patiënt een normale eerste indruk, maar bij beter opletten vaststelde dat de inhoud zinloos was. Deze taalstoornis wordt afasie van Wernicke genoemd, en hangt samen met een letsel in het grensgebied tussen de partiële, temporale en occipitale lob van de linker hersenhelft. Dit heet het gebied van Wernicke

Question 71

In welke 5 processen vind het vinden van woorden plaats

Answer 71

- boodschap activeren (concepten) - activatie woordvorm tegelijkertijd - monitoring proces ( zijn de juiste woorden geactiveerd) - maken van lettergrepen voor de uitspraak - signalen sturen en ontvangen in de (somato)sensorische zones

Question 72

Corpus callosum

Answer 72

De grootste deel verbinding tussen de 2 hemisferen die bestaat uit en massieve bundel van zenuwvezels aan de onderkant van de grote hersenen

Question 73

Split-brain patienten

Answer 73

Patiënten waarbij de corpus callosum doorgesneden is. Dit heet zo omdat de corpus callosum niet langer de 2 hersenhelften met elkaar verbindt

Question 74

Waar is de rechter hemisfeer dominant in?

Answer 74

- richten van aandacht | - gezichtswaarneming

Question 75

Plasticiteit

Answer 75

Het kunnen herschikken van organisatie en functies afhankelijk van veranderde omstandigheden

Question 76

Spontaan herstel

Answer 76

Herstel zonder enige ingreep

Question 77

Edward Taub

Answer 77

Deze onderzoeker was geïnteresseerd in de vraag hoe spontaan herstel plaats vond na hersenletsel

Question 78

Welke 3 voorbeelden zijn er van heersen plasticiteit

Answer 78

- functies worden overgenomen door overblijvende weefsel - overname van ongebruikte weefsel door andere functies - bij veel gebruikte hersengebied: het inpalmen van naburig weefsel.

Question 79

Hormonen

Answer 79

Chemische boodschappers die door het bloed naar andere lichaamsorganen gebracht worden

Question 80

Wat betekent endocrien

Answer 80

Inwendig afscheidend

Question 81

Hypofyse

Answer 81

Een structuur vlak onder de hypothalamus. De stoffen uit de hypothalamus beïnvloeden de activiteiten van de hypofyse, zodat deze op haar beurt hormonen afscheidt in de bloedbaan. Sommige hormonen hebben direct effect, maar de meeste werken indirect omdat ze de aanmaak en secretie (afscheiding) van hormonen in andere klieren stimuleren of onderdrukken

Question 82

Bijnier en bijniermerg

Answer 82

Ligt boven de nieren. Het bijniermerg, het binnenste deel van de bijnier is een belangrijke structuur bij de reactie op stress (samen met de sympathische zenuwstelsel)

Question 83

Wat gebeurt er bij stress

Answer 83

Bij stresserende omstandigheid scheidt de bijniermerg de hormonen adrenaline en noradrenaline af in de bloedbaan. Deze 2 hormonen geven aanleiding tot een energie toename, omdat er meer glucose in het bloed terecht komt en het hart sneller begint te kloppen (zodat er meer bloed naar de skeletspieren gaat)

Question 84

Bijnierschors en wat doet het

Answer 84

Het buitenste deel van de bijnieren. Deze structuur produceert o.a. mannelijke en vrouwelijke geslachtshormonen

Question 85

Melatonine

Answer 85

Een hormoon die door de pijnappelklier afgescheiden wordt

Question 86

Pijnappelklier

Answer 86

Een klier die zich tussen de thalamus en de kleine hersenen bevindt

Question 87

Dominante gen

Answer 87

Is een gen die tot uitdrukking komt zodra het aanwezig is

Question 88

Recessief gen

Answer 88

Komt alleen tot uitdrukking als het aanwezig is in het erfelijk materiaal van zowel de vader als de moeder

Question 89

Chromosomen

Answer 89

De verpakking van erfelijk materiaal. Komt overal voor behalve rode bloedlichaampjes. Mens heeft 46 chromosomen die verdeeld zijn in 23 paren. 22 zijn autosomen (min of meer geordend naar grote) de 23ste is het geslacht

Question 90

Genoom

Answer 90

De 3 miljard basenparen uit het DNA.

Question 91

Gedragsgenitica

Answer 91

Het onderzoeks gebied dar onderzoekt hoe het genoom en het milieu interageren om een bepaald kenmerk te produceren

Question 92

Selectieve teelt

Answer 92

Mannetjes en vrouwtjesdieren worden geselecteerd op een eigenschap en met elkaar gepaard. Op deze manier kon men nagaan of de eigenschap overgegeven wordt op de nakomelingen en welke omgevingsstimuli hiervoor nodig zijn

Question 93

Eeneiige tweelingen

Answer 93

Ook bekend als identieke of monozygotische tweelingen zij ontstaan uit dezelfde bevruchte eicel en hebben dus hetzelfde DNA

Question 94

Twee-eiige tweelingen

Answer 94

Ook bekend als dizygotische tweeling zijn ontstaan uit twee verschillende bevruchte eicellen en hebben dus niet meer basenparen gemeen dan andere broers en zussen

Question 95

Concordantiegraad

Answer 95

Deze zal berekend worden bij duidelijke identificeerbare eigenschappen en wordt gedefinieerd als percentage verwanten dat het kenmerk ook vertoont

Question 96

Adoptiestudies

Answer 96

Er is een groot interesse in eeneiige tweelingen die vlak na geboorte uit elkaar zijn gehaald en dus opgegroeid zijn in verschillende milieus zodat preciezer te bepalen is of iets genetisch bepaald is

Question 97

Familiestudie

Answer 97

Dit is een andere manier om genetische invloed op het gedrag te bestuderen. Familieleden hebben meer genetisch materiaal met elkaar gemeen dan niet verwanten Gem. Is de helft van je mensspecifiek DNA hetzelfde als broers en zussen. Anderzijds leven gezinsleden ook meestal samen. Hierdoor is niet alleen de erfelijkheid tussen familieleden groter maar ook het milieu dat ze delen