H2: De biologie van het gedrag Flashcards
Neuronen
Zenuwcel met de voornaamste functie om te communiceren met andere neuronen.
Foetale alcoholsyndroom
Een stoornis die ten wijten is aan alcohol dat vanuit de bloedsomloop van de modern terecht komt in de bloedsomloop van de foetus
Welke 3 types neuronen zijn er?
Sensorische neuronen
Motor neuronen
interneuronen
Sensorische neuronen
Ontvangen informatie van het lichaamsweefsel en de waarnemingsorganen en sturen deze informatie naar de hersenen of de ruggenmerg. Zij zorgen ervoor dat de hersenen informatie ontvangen van de buitenwereld en het lichaam
Motorneuronen
Vervoeren signalen vanuit de hersenen en het ruggenmerg naar de spieren, organen en klieren van het lichaam. Zij staan in voor de uitvoering van de “bevelen” die vanuit de hersenen komen
Interneuronen
Dragen informatie over tussen neuronen. In het eenvoudigste geval ontvangt een sensorisch neuron informatie uit de omgeving en draagt die over aan een in ter neuron, dat op zijn beurt het signaal doorstuurt naar een motor neuron dat een reactie door seint
Uit welke 3 grote delen bestaat een neuron
Cellichaam
Dendrieten
Axon
Cellichaam
Het cel lichaam van een neuron bevat structuren die ook in andere lichaamscellen aangetroffen worden, zoals
Wat doen dendrieten
Dendrieten vormen een netwerk van smalle vezels, lijkend op takken van een boom, die vanuit het cellichaam komen ( dendron is het Griekse word voor boom) zij ontvangen signalen van andere cellen
Wat zijn Axon
Is een langer, dunne vezel die eveneens vanuit het cellichaam komt en zich aan het einde splitst in een waaier van uiteinde. De axonen van verschillende cellen groeperen zich en vormen een zenuw
Rustpotentiaal
Wanneer een neuron geen signalen ontvang of verstuurt, dan is het in een rust toestand. Deze rusttoestand is in werkelijkheid een actief onderhouden situatie waarbij de binnenkant van de celmembraan negatiever geladen is dan de buitenkant
Actiepotentiaal
Het signaal dat informatie overdraagt in het zenuwstelsel. De actiepotentiaal loopt vanuit de axonheuvel naar alle uiteinden van het taxon die uitwaaiert in verschillende rijen met elk een eigen uiteinden
Excitatorische signalen
Sommige stimuli leiden ertoe dat het potentiaalverschil tussen de binnen en buitenkant van de cel verminderd
Inhibitorische signalen
Stimuli die er toe leiden dat het potentiaalverschil iets groter wordt
Membraan permeabiliteit
Doorlaatbaarheid van de membraan voor ionen
Refractaire periode
Na de doortocht van een actiepotentiaal kan een gedurende tijd geen nieuwe actiepotentiaal uitgelokt worden. Dit duurt 1 a 2 ms
Welke 2 mechanismes worden gebruikt om de informatie over de stimilusintensiteit via de zenuwbaan over te brengen
1: het aantal neuronen dat vuurt
2: de snelheid dat de neuronen vuren
Welke 2 factoren bepalen de geleidingssnelheid
De diameter van de axon en de aanwezigheid van de myelineschede
Meylineschede
Dit is een dun vetlaagje dat rond het axon ligt en op een regelmatige afstand een inkeping vertoont. Deze inkeping wordt de knoop van ranvier genoemd. Bij gemyelaniseerde axonen reist de actiepontiaal niet door de segmenten bedekt myeline, maar springt van knoop tot knoop waardoor de snelheid van het signaal drastisch toeneemt
En andere functie van de myelineschede is de isolatie van het axon, waardoor een signaal dat door het axon reist, naburige neuronen niet beïnvloedt
Synaps
De plaats waar een zenuwimpuls van het ene neuron aan het andere doorgegeven wordt
De ruimte tussen de 2 neuronen heet de synaptische spleet
Neurotransmitter
De chemische stof die vrijkomt in de synaptische spleet
Neurotransmissie
Het proces van communicatie dmv neurotransmitters
Door welke 3 manieren wordt de neurotransmitter gedeactiveerd
- Doordat het ontvangende neuron hem opneemt
- Doordat het verzendende neuron hem weer absorbeert
- Doordat hij in de synaptische spleet afgebroken wordt door enzymen die daar aanwezig zijn
Dopamine
Is betrokken bij 3 grote communicatieroutes in de hersenen. Elke route start in de middenhersenen (het mesencefalon)
De eerste route is verantwoordelijk voor de bewegingscontrole
De 2e route gaat van de midden hersenen naar de frontale lob en speelt een rol bij het denkproces, in het bijzonder bij de planning van de denkprocessen en het doelgericht handelen
Tot slot is dopamine, samen met noradrenaline en serotonine, betrokken in een route die zorgt voor het regelen van emoties en motivaties.
Binnen deze route speelt dopamine ook een rol bij het gevoel van tevredenheid na het krijgen van een beloning. Men neemt aan dat dit deel betrokken is bij verslavingen
Endorfine
“De morfine van binnenin”
Deze hebben een sterk pijnreducerende effect
Zenuwstelsel
Het geheel aan neuronen in een lichaam
Centrale zenuwstelsel
Het centrale zenuwstelsel bestaat uit de hersenen en het ruggenmerg
Ruggenmerg
Is een smalle buis die zich over de hele lengte van de rug uitstrekt.
De ruggenmerg wordt omgeven door hersenvocht, dit opgesloten in de ruggengraat en de schedel
In het ruggenmerg worden eenvoudige reflexen gecontroleerd
Perifere zenuwstelsel
Dit bestaat uit alles wat buiten de hersenen en ruggenmerg valt. Dit bestaat voornamelijk uit sensorische neuronen die informatie uit het lichaam naar de brengen, en motorneuronen, die informatie van het centraal zenuwstelsel naar de verschillende structuren in het lichaam overbrengen
Welke 2 delen bestaat het perifiere zenuwstelsel
Somatische zenuwstelsel
Autonome zenuwstelsel
Somatische zenuwstelsel
Deze controleert de interacties van het lichaam met de buitenwereld. De sensorische neuronen brengen boodschappen aan vanuit de waarnemingsorganen ; de motorische neuronen activeren de skeletspieren.
Mensen kunnen bewust controle uitvoeren over dit zenuwstelsel vandaar ook de naam willekeurig zenuwstelsel
Autonome zenuwstelsel
Dit controleert het inwendige van het lichaam. Sensorische neuronen voeren informatie van de inwendige organen naar het centrale zenuwstelsel, terwijl motorische neuronen de spieren van de inwendige organen activeren en de werking van de klieren regelen.
Wij hebben geen of heel weinig controle over dit zenuwstelsel, daarom wordt dit soms ook het onwillekeurige zenuwstelsel genoemd
Sympathische stelsel
Dit stelsel regelt de activiteiten die energie verbruiken
Parasympathische stelsel
Dit stelsel regelt activiteiten die de energie herstellen en bewaren
Medulla oblongata
Het laatste deel van de hersenstam, het verlengde ruggenmerg. Deze controleert onze hartslag en ademhaling en doet dit zonder input van andere delen van de hersenen
Pons
Deze structuur bestaat uit vezels die het lichaam met de hersenen verbinden. In de pons kuizende vezels de middenlijn zodat de linkerzijde van het lichaam verbonden is met de rechterhelft en v.v.
Mesencefalon
Middenhersenen
Formatio reticularis
Wordt ook reticulaire activatie systeem genoemd. Dit ligt tussen de medulla oblongata en de mesecefalon en speelt een belangrijke rol bij het waken en slapen