H10: Motivatie en emotie Flashcards
Motivatie
Motivatie verwijst naar de factoren die ertoe leiden dat een individu zich op een bepaald moment op een bepaalde manier gedraagt. Motivatie beïnvloedt de richting van het gedrag (welke doelen men zal nastreven), de intensiteit van het gedrag (hoeveel inspanning men zal leveren) en de volharding van het gedrag (hoe goed men zal volhouden tot het doel bereikt is). Motivatie is een theoretisch concept dat we afleiden uit de observeerbare gedraging
Waarom hangt motivatie samen met emotie?
Mensen worden aangetrokken tot activiteiten die op het moment zelf als aangenaam ervaren worden en waarvan ze aangename gevolgen verwachten. Zij vermijden activiteiten die als onaangenaam ervaren worden en waar ze onaangename gevolgen verwachten
Op welke 2 manieren kan de richting van het gedrag beïnvloed worden?
- Enerzijds kunnen motivaties het gedrag in een bepaalde richting duwen als gevolg van behoeften
- Anderzijds kunnen motivaties het gedrag in een bepaalde richting trekken door doelen die aantrekken of afstoten
Waar schrijven mensen hun gedrag meestal an toe?
Aan innerlijk verlangen.
Volgens deze visie komt motivatie voort uit behoeften binnen het individu
Homeostase
Een centraal begrip in de visie van waar motivatie vandaan komt. Het is een lichamelijke evenwichtstoestand die door individuen in stand wordt gehouden
Drifttheorie (drive theory, Hull)
Een theorie die uitsluitend gebaseerd was op het principe van homeostase.
Volgens Hull gaven fysiologische deficits, zoals een tekort aan voedsel, aanleiding tot een lichamelijke behoefte. Als deze behoefte niet bevredigd werd, resulteerde die in een drift. Een drift was een psychologische toestand die de mens of het dier aanzette tot daden om de drift te reduceren. De reductie van een drift was aangenaam en elk gedrag dat daartoe bijdroeg werd bekrachtigd
Instincttheorie.
Populair in het begin van de 20ste eeuw.
Volgens deze theorie worden gedragingen van mensen en dieren bepaald door instincten; dit zijn onvrijwillige gedragingen die uitgelokt worden door een stimulus en een genetische basis hebben.
Volgens evolutiepsychologen is ook het verlangen naar kinderen op instinct gebaseerd (Geary)
Opwindingstheorie (arousal theory)
Het streven van mensen en dieren naar bijvoorbeeld de maximale opwindingsniveau. Het niveau van van de lichamelijk de opwinding kan gemeten worden door te kijken naar de hersenenactiviteit, de hartslag of de spierspanning
Motivatietheorie van Maslow
Dit is de bekendste theorie op basis van behoeften. Volgens Maslow dient een onderscheid gemaakt te worden tussen 5 soorten behoeften. Helemaal onderaan staan de fysiologische behoeften (bijv water en voedsel). Een 2e niveau omvat de behoeften met betrekking tot veiligheid en zekerheid (zodat men geen angst hoeft te hebben om slachtoffer te worden van crimineel gedrag of om het inkomen te verliezen) Vervolgens komt de behoeften aan liefde en genegenheid (dit is zowel persoonlijk liefde als sociale acceptatie binnen een groep). Een 4e niveau behelst de behoefte aan waardering door zichzelf en anderen (zelfrespect, bevordering, titel, statussymbool). Helemaal bovenaan staat de behoefte aan zelfrealisatie. Mensen voelen zich pas helemaal goed als ze hun potentieel zoveel mogelijk hebben kunnen realiseren
Wanneer wordt een persoon volgens Maslow gemotiveerd?
Als aan de behoeften op alle lagere niveaus voldaan was.
Maslow verondersteld dat een uitgehongerde persoon enkel bezig zou zijn met het zoeken naar voedsel en niet naar het nastreven van hogere intellectuele prestaties.
Waarom was de visie van Maslow problematisch?
Omdat het belang van een motief niet altijd afneemt als aan dat motief voldaan wordt. Soms gebeurt juist het tegenovergestelde: hoe groter de voldoening die een persoon vindt in de vervulling van een bepaalde behoefte (bij door te eten), hoe belangrijker die behoefte wordt. Een 2e probleem is dat de volgorde van de niveau’ s niet voor iedereen gelijkt lijkt te zijn. Zo geven mensen soms een veilige situatie op om aan iets riskant beginnen, waarvan ze hopen dat het hun zelfrealisatie ten goede zal komen. Daarom hadden latere onderzoekers binnen de behoeftetraditie het liever over verschillende soorten behoeften die naast elkaar bestaan, zonder hierin een bepaalde ordening (hiërarchie) aan te brengen
Waardoor ervaren psychologen de motivatietheorie op basis van behoeften toch onvolledig?
- Een visie op basis van behoeften is in essentie een negatieve visie. Zij is vooral geschikt om te verklaren hoe een organisme in een stabiele situatie in stand houdt, minder om te verklaren waarom een organisme wil groeien, zich wil ontplooien (bij door nieuwe, creatieve gedragingen).
- ten 2e heeft een behoeftegebaseerd visie problemen om zelfdestructief gedrag te verklaren. Welke homeostase of behoefte stuwt de neiging om gedrag te vertonen dat leidt tot verwonding en misschien zelfs de eigen vernietiging?
- Ten 3e worden alle motivaties verondersteld voort te komen uit het huidige functioneren van de persoon. Dit maakt het moeilijk om motivaties te begrijpen die afhankelijk zijn van toekomstverwachtingen of van sociale beïnvloeding. Dit maakt het ook moeilijk om te ontdekken hoe men de motivatie van een persoon kan beïnvloeden. Hoe kan je een student aanmoedigen om meer te studeren. Volgens een behoeftetheorie lijkt dit vooral te moeten gebeuren door een behoefte binnen de student te verhogen: bijvoorbeeld de behoefte om er bij te horen of om waardering te krijgen
Welke visie zijn psychologen als een denkkader gaan gebruiken ivm beperkingen van de behoeftegebaseerde visie?
Het denkkader van behoeftegebaseerde visie ging uit van de vaststelling dat doelstellingen mensen ertoe verleiden om bepaalde gedragingen te vertonen of niet te vertonen.
Volgens de doel gerichte visie over motivatie krijgen acties betekenis en zin door de doelstellingen die een individu nastreeft; de kwaliteit en de intensiteit van gedragingen veranderen wanneer de doelstellingen van een persoon veranderen. Het feit dat doelen cognitieve representaties zijn, verklaart waarom deze visie pas vanaf 1970 echt ingang gevonden heeft (binnen het behaviorisme was het bestaan van nietobserveerbare, cognitieve representaties immers onaanvaardbaar)
Doel
Een cognitieve representatie van een gewenste of ongewenste eindtoestand
Van welke 2 componenten hangt de motiverende waarde van een doel af?
- de Waarde die aan het doel gehecht wordt
- de Verwachting die een persoon heeft over de kans om het doel te kunnen bereiken
Intrinsieke motivatie
Motivatie die gericht is op het uitvoeren van een activiteit wegens het plezier dat men vindt in de activiteit zelf en de voldoening die men haalt uit het voltooien van de activiteit.
Extrinsieke motivatie
Motivatie om bepaalde activiteiten te vertonen omdat deze activiteiten leiden tot het bereiken van een ander doel.
Toekomstperspectief
Verwijst naar de tijdsafstand van de doelen die men nastreeft.
kort toekomstperspectief: mensen worden gemotiveerd door doelen op korte termijn.
lang toekomstperspectief: mensen die gemotiveerd worden door doelen op een langere termijn
Wat maken de theorieën op basis van doelen tot slot mogelijk?
Om oog te hebben voor het belang van de sociaal-culturele context waarin een persoon zich bevindt. Veel doelstellingen verkijgen immers hun waarde (positief of negatief) door observerend leren of door de sociale goedkeuring of afkeuring die ze met zich meebrengen
Welke 3 elementen zijn belangrijk in de doelgebaseerde motivatie theorie, goal-setting theory, van Locke?
- Motivatie ontstaat doordat een doel aantrekkingskracht heeft
- Hoe hoger het doel gesteld zal worden, hoe beter de prestatie zal zijn
- De prestatie hangt ook af van het engagement dat men aangaat om het doel te bereiken
Wat nemen de meeste onderzoeker tegenwoordig aan als het om motivaties gaat?
Dat de behoeftegebaseerde motivaties en doelgerichte motivaties elkaar niet uitsluiten
Leptine
Dit is een belangrijk hormoon bij het regelen van de vetafzetting. De cellen die vet opslaan hebben genen die leptine produceren afhankelijk van de hoeveelheid vet die aanwezig is. De leptine komt in de bloedbaan terecht en informeert de hersenen over de grotere vetreserve
Choleystokinnine (CCK)
Bij toediening van dieren doet het de dieren stoppen met eten
Streefgewicht
Het stabiele gewicht dat een lichaam op lange termijn probeert te handhaven
Hypothalmus
Structuur in het midden van de hersenen die anatomisch onderverdeeld kan worden in een aantal afzonderlijke kernen
LH
VMH
Laterale hypothalmus- Honger centrum
Ventromediale hypothalmus - verzadigingscentrum
Incentieve motivatie
Een beloning die je motiveert om harder te werken, om een prestatie te leveren
Waarom valt een vanuit een evolutieperspectief te begrijpen dat mensen de neiging vertonen om te veel te eten bij een overdadig aanbod?
Wanneer een dier plotseling een rijke voedselvoorraad ontdekt, dan verhoogt het zijn overlevingskansen als het meer eet dan strikt noodzakelijk. Op die manier legt het immers een vetreserve aan voor moeilijkere tijden.
Wat is een andere reden dat mensen gaan eten?
Sommige mensen gaan eten om gevoelens van angst of depressie te ontvluchten (Greeno&Wing) of om de tijd te verdrijven. De laatste groep mensen wordt zwaarder wanneer ze alleen zijn en zich vervelen
Wat zijn sociaal culturele invloeden op ons eetgedrag?
We eten meestal in een groep. We hebben de neiging meer te eten als de groep groeit. Ook is er een verband tussen de hoeveelheid dat gegeten wordt door de groepsgenoten en het eigen consumeren.
andere sociale invloeden die een rol spelen bij de hoeveelheid voedsel die mensen tot zich nemen, zijn grootte van de porties die voorgezet worden en de eetsnelheid in de cultuur (hoe trager iemand eet, hoe groter de kans is dat het verzadigingsgevoel op tijd ervaren wordt
Waarom is vanuit evolutionair standpunt seksueel gedrag een interessant gegeven
Dit gedrag bevat een hele reeks kenmerkend die de kans op voortplanting verkleinen.
Ten 1e gaan grote hoeveelheden tijd en energie verloren in het vinden van een geschikte partner. Ten 2e is het moment waarop de geslachtsgemeenschap plaatsvindt een moment van verhoogde kwetsbaarheid (veel prooidieren hebben op die manier hun leven verloren). Ten 3e verhoogt geslachtsgemeenschap de verspreiding van levensbedreigende bacteriën en virussen. Tot slot gaat seksualiteit bij veel diersoorten gepaard met frustratie en agressie, vooral bij de mannen, wegens het ontbreken van toegang tot een partner.
Waarom wegen de nadelen van voortplanting niet op tegen de voordelen die verbonden zijn aan de genetische diversiteit die gepaard gaat met seksuele reproductie?
Doordat genetische materiaal van 2 individuen met elkaar versmolten wordt, ontstaat een veel grotere variatie aan nakomelingen dan men kan verkrijgen vanuit 1 enkel individu. Dit betekent dat de soort zich gemakkelijker aan veranderende omstandigheden kan aanpassen omdat er altijd wel een paar individuen zijn die over de juiste genetische combinatie beschikken om een specifieke toestand aan te kunnen.
Wat zijn de belangrijkste geslachtshormonen?
De “vrouwelijke” hormoon oestrogeen en progesteron en de de “mannelijke” hormoon testosteron. Zowel mannen en vrouwen produceren beide types van hormonen
Wanneer is het effect van testosteron het grootst?
Als het prenataal toegediend wordt (Afonso & Pfaus)
Coolidge-effect
Na gemeenschap met een partner brengt de introductie van een andere partner meestal een snellere hernieuwde activiteit teweeg
Waarom veroorzaakte het Kinsey-rapport (1950) veel ophef?
Omdat de ondervraagde een grotere frequentie en verscheidenheid van sexuele omgang rapporteerde dan verwacht werd. 90% van de mannen en 50% van de vrouwen zeiden voor het huwelijk seks te hebben gehad. Het totale aantal orgasmen per week dat door mannen vermeld werd, lag ook hoger dan men aannam (2x per week op de leeftijd van 20 en 1,5 maal per week op leeftijd van 40; bij vrouwen was dit 0,5x per week op beide leeftijden)
Kinsey vond verder geslachtsverschillen met betrekking tot masturbatie: 58% van de vrouwe ten 92% van de mannen vermelden op zijn minst 1 ervaring
Welke vraag wilde Kinsey nog meer beantwoorden?
Hoe vaak samenlevende heteroseksuele partners seks met elkaar hebben. Uit zijn resultaten bleek dat een getrouwd paar van gemiddeld 20 jaar 3x per week seks hebben. Dit aantal nam af naargelang van de leeftijd.
Wat is de definitie van homoseksualiteit?
Homoseksualiteit wordt in verschillende studies enigszins anders gedefinieerd. Soms verwijst de definitie naar het hebben van seksuele gevoelens voor mensen van het eigen geslacht, soms naar het effectief hebben van seks met die personen.
De schatting van het voorkomen van homoseksualiteit verschilt afhankelijk van de definitie die gehanteerd wordt (gevoelens vs gedrag) en is ook afhankelijk van de tijdsperiode die men in aanmerking neemt
Waar hangt het percentage homoseksualiteit van af?
- Het percentage zal hoger liggen als men aan de proefpersonen vraagt of zij ooit wel eens geslachtsgemeenschap gehad hebben met iemand van hetzelfde geslacht, dan wanneer men vraagt of zij in het afgelopen jaar dergelijke gemeenschap hebben gehad.
- Wanneer men homoseksualiteit definieert als het ooit gehad hebben van seksuele gevoelens voor iemand van hetzelfde geslacht, dan verkrijgt men schattingen die boven de 20% kunnen liggen.
- Als men aan de proefpersonen vraagt of ze tijdens het afgelopen jaar seks gehad hebben met iemand van hetzelfde geslacht, dan liggen de schattingen gewoonlijk tussen de 1% en 3%. Dit was bijv. ook het geval in een studie die Stanfort et al uitvoerden bij een representatieve steekproef van 7000 Nederlanders. Zij classificeerden de proefpersonen als homo- of heteroseksueel op basis van het gerapporteerde seksuele gedrag in het voorbije jaar: 2,8% van de mannen en 1,4% van de vrouwen leek op basis van deze definitie homoseksueel te zijn. Zoals bij andere studies over dit onderwerp stelden ook deze onderzoekers vast dat 15% van de proefpersonen ofwel de vraag niet beantwoord had ofwel een oninterpreteerbaar antwoord gegeven had
Waarom nemen onderzoekers aan dat stress gepaard gaat met het feit dat homoseksuelen iets vaker psychische problemen rapporteren?
Omdat koppels van het zelfde geslacht vaak tegen veel vooroordelen moeten opboksen.
Prestatiemotivatie
De motivatie om iets te verwezenlijken en dit goed te doen.
Wat was de eerste belangrijke theorie over prestatiemotivatie?
Dat is de theorie van David McClelland. Deze theorie is gebaseerd op behoefte en stelde dat prestaties het resultaat zijn van een emotioneel conflict tussen het streven naar succes en het vermijden van mislukking
Prestatiedrang
De behoefte om iets te verwezenlijken en dit goed te doen. Volgens McClelland is dit een relatief stabiele persoonlijkheidstrek.
