H17: Sociale Psychologie

Question 1

Sociale psychologie

Answer 1

Sociale psychologie is de wetenschappelijke studie van de invloed van anderen op onze gedragingen (met inbegrip van onze gedachten en gevoelens)

Question 2

Wat was 1 van de eerste grote vragen die sociaalpsychologen probeerden op te lossen.

Answer 2

Hoe de wreedheden in de concentratiekampen van de WOII (en elk andere oorlog) hadden kunnen ontstaan.

Question 3

Waarom was dat 1 van de eerste vragen?

Answer 3

Veel sociaalpsychologen waren Joden die naar de VS gevlucht waren.

Question 4

Wat was de eerste gedachten over hoe deze wreedheden konden ontstaan?

Answer 4

Aanvankelijk dachten psychologen dat de wreedheden te wijten waren aan een persoonlijkheidsstoornis bij de Duitse generaals en gevangenisbewakers.

Question 5

Wie publiceerde het boek The Authoritarian Personality en wat stelden zij daarin?

Answer 5

Adorno et al.
zij stelden dat de Duitse opvoeding resulteerde in een autoritaire persoonlijkheid. Deze opvoeding bestond uit een strikte gehoorzaamheid aan de ouders gecombineerd met de verwerping van mensen die niet tot de eigen behoorde.

Question 6

Welke 3 eigenschappen hadden een autoritaire persoonlijkheid?

Answer 6

• De aanvaarding van traditionele of conventionele waarden.
• Een bereidheid tot kritiekloze aanvaarding van autoriteitsfiguren
• Een neiging om agressief te reageren tegenover groepen die door de autoriteitsfiguren als bedreigend gezien worden

Question 7

Hoe identificeren mensen met een autoritaire persoonlijkheid de wereld?

Answer 7

Als bedreigend en identificeren zich sterk met hun eigen groep om zich te beschermen.

Question 8

Waarom had de theorie van Adorno et al een grote aantrekkingskracht?

Answer 8

Omdat ze suggereerde dat de uitspattingen van de WOII alleen bij sommige mensen voorkwamen (en dus niet bij ons!)

Question 9

Waarom is volgens sociaalpsychologen de opvatting van Adorno verkeerd?

Answer 9

Geplaatst in dezelfde situatie als de Duitsers in de jaren 1930-1945 zou bijna iedereen zich op exact dezelfde manier gedragen, ongeacht of ze nou Amerikanen, Duitsers, Belgen of Nederlanders waren.

Question 10

Conformisme

Answer 10

Bij conformisme voegen we ons gedrag naar dat van de groep waartoe we behoren (of willen behoren) zonder dat er sprake is van een directe oproep om dit te doen

Question 11

Wie had de eerste experimentele evidentie voor conformisme?

Answer 11

Muzafer Sherif (1935)

Question 12

Wat was het experimentele evidentie van Muzafer Sherif voor conformisme?

Answer 12

Hij gebruikte het autokinetische effect. Het feit dat een kleine, stilstaande lichtvlek in een donkere kamer na een tijdje lijkt te bewegen. Proefpersonen die de bewegingen beoordeelden, hadden de neiging om het licht in dezelfde richting te zien bewegen als de richting die persoon voor hen (medeplichtige van de proefleider) aangaf.

Question 13

Wie toonde aan dat conformisme zich niet beperkte tot ambigue situaties?

Answer 13

Solomon Asch.

Question 14

Door welke factoren gingen proefpersonen zich meer conformeren?

Answer 14

• Grootte van de groep
• Ambiguiteit van de situatie
• Mate van expertise die aan de groep toegeschreven werd

Question 15

Welke factor doe de mate van conformisme dalen?

Answer 15

Aanwezigheid van deen dissident in de groep, die weerstand bood.

Question 16

Welke 2 redenen lijken er te bestaan waarom mensen zich conformeren?

Answer 16

• Accuraatheid

- Aanvaarding van de groep.

Question 17

Waarom conformeren mensen aan een groep?

Answer 17

Mensen willen over het algemeen juist zijn, maar voelen zich niet zeker of hun antwoord wel juist is. Dan letten ze op andere las gids voor hun gedrag (zeker wanneer anderen “experts” zijn)

Daarnaast, en dit is minstens even belangrijk) willen mensen erbij horen. Zich conformeren aan een groep is 1 manier om aanvaard te worden door de groep, net zoals afwijken van een groep krachten oproept om de verdwaalde weer bij de kudde te krijgen.

Question 18

Waarom zijn mensen makkelijk beïnvloedbaar?

Answer 18

Omdat het voor ieder van ons het van vitaal belang is om tot een groep te behoren. Daarom zijn we makkelijk beïnvloedbaar door een groep en conformeren we ons meer dan we ons realiseren.

Question 19

Wat heeft elke groep?

Answer 19

Sociale normen, of impliciete regels, die leden volgen. Veel van ons gedrag wordt gedicteerd door de normen van de groep waartoe we behoren. Dit is zelfs zij bij adolescenten, die vaak prat op gaan dat zij tegen de gevestigde waarden rebelleren, maar ondertussen wel de kleren, de spraak en de waarden van hun leeftijdsgenoten kopiëren

Question 20

Wie is Stanley Milgram en wat vroeg hij zich af?

Answer 20

Een student van Asch.

Hij vroeg zich af of de sterke sociale invloeden die Asch vaststelde bij conformisme, zich ook voordeden bij gehoorzaamheid.

Question 21

Gehoorzaamheid

Answer 21

Is een reactie op een bevel en de meest rechtstreekse vorm van sociale beïnvloeding.

Question 22

Agentic shift

Answer 22

De proefpersonen geven de verantwoordelijkheid voor hun eigen acties op en werden uitvoerders van de proefleider (experiment van Milgram mbt toedoenen shocks). Volgens Milgram kwam dit niet door de eigenschap van de proefpersonen (blinde gehoorzaamheid) maar door de sociale omstandigheden.

Question 23

Wat was de boodschap van Milgram mbt zijn experiment?

Answer 23

Dat men bij de verklaring van het menselijke gedrag niet altijd naar de persoonlijkheid van het individu moet kijken, maar ook naar de omstandigheden waaronder het gedrag plaatsvindt

Question 24

Wat is een ander iets wat sociaal psychologen snel opviel?

Answer 24

Dat mensen zich anders gedragen als een anoniem lid van een groep dan wanneer ze alleen zijn.

Question 25

Hoe gedragen groepen zich?

Answer 25

Groepen gedragen zich soms op een manier die geen enkel individueel lid in overweging zou nemen. Dit is bijv het geval bij bendes die tot geweld en antisociale daden overgaan, alsof de individuele leden hun normale zelfcontrole verloren hebben. Dit gebeurt ook bij hooligans en betogers in een groep bezittingen vernielen die ze normaliter met rust zouden laten.
Uiteraard kan een grote groep zich meer risico’s permitteren dan een individu, maar het effect van het groepsgedrag lijkt toch verder te gaan

Question 26

Deïndividuatie

Answer 26

We spreken van deïndividuatie als individuele mensen hun persoonlijke identiteit verliezen doordat ze een onderdeel zijn van een massa. Ze verliezen dan een deel hun verantwoordelijkheidsgevoel en van hun waarden. Ze doen mee met de andere, vooral als ze die bewonderen

Question 27

Wat zijn kenmerkende voorbeelden van gedrag dat normaal geïnhibeerd wordt maar tot uiting kan komen in een groep?

Answer 27

• Plunderen
• Vandalisme
• Wraak nemen
• Lynchen
• Lichamelijke risico’s nemen

Question 28

Welke 3 factoren zijn er, volgens onderzoekers, nodig voor deïndividuatie?

Answer 28

• Verhoogde opwinding
• Anonimiteit
• Verminderde individuele verantwoordelijkheid

Question 29

Wie en hoe werd het belang van de factoren voor deïndividuatie aangetoond?

Answer 29

Door Zimbardo

Door 2 groepen van universiteitsstudentes te laten deelnemen aan een groepsspel waarin elektrische shocks gegeven werden aan een “slachtoffer” (zoals Milgrams experiment). Het enige verschil tussen de 2 groepen was dat groep 1 hun gewone kleren aanhad en hun gezicht zichtbaar was en de 2e groep in een tenue, dat grote gelijkenissen vertoonde met de KKK; hun gezicht werd bedekt met een masker.

Question 30

Wat heeft verder onderzoek naar deïndividuatie nog meer aangetoond?

Answer 30

Dat het niet altijd negatieve gevolgen heeft. Wanneer mensen in een groep opgaan, worden ze niet altijd gewelddadiger maar geven ze hun eigen normen op ten voordele van de groep. Als de groep gewelddadig wordt, dan zullen de leden eveneens gewelddadig worden (en in een ergere mate dan ze individueel zouden doen), maar als een groep te hulp snelt, dan zullen de individuen ook in grotere mate helpen dan ze alleen zouden doen (Postmes&Spears).
Als zodanig is zichzelf in een groep

Question 31

Wat is een ander gevolg dat toegeschreven wordt aan de anonimiteit van het moderne stadsleven?

Answer 31

Het feit dat mensen onverschillig zijn komen te staan ten opzichte van anderen, vooral als die personen in moeilijkheden keren.

Question 32

Kitty genovese

Answer 32

Een vrouw die midden in de nacht aangevallen en gedood werd ondanks het feit dat verschillende mensen haar hadden kunnen helpen

Question 33

Omstanderseffect (Darley&Latane)

Answer 33

Over het algemeen geldt dat hoe meer mensen getuigen zijn van een noodgeval, hoe kleiner de kans wordt dat elk persoon afzonderlijk zal helpen.

Question 34

Aan welke 3 voorwaarden moet er voldaan worden voordat mensen gaan helpen?

Answer 34

• Men moet het incident opmerken
• Men moet het voorval interpreteren als een noodgeval
• Men moet zichzelf verantwoordelijk voelen om hulp te bieden.

Van elke stap verhoogt de aanwezigheid van anderen de kans dat men afgeleid wordt van een daadwerkelijke interventie. In een groep van vreemden concentreren mensen zich meer op wat ze zelf aan het doen zijn en waar ze naartoe aan het gaan zijn. Daardoor merken ze minder snel op wat er om hen heen gebeurt. Als ze het voorval opmerken, dan zijn de reacties van de anderen - die het niet opgemerkt hebben- een hindernis om de gebeurtenis als een noodgeval te zien en om zichzelf verantwoordelijk te voelen voor hulp. De persoon is niet echt in nood, maar stelt zich aan.
Volgens Hoefnagels en Zwikker bepalen deze 3 factoren ook of iemand een geval van kindermishandeling binnen een gezin zal melden aan de bevoegde instanties

Question 35

Wanneer is de kans groter dat we hulp bieden?

Answer 35

Uit honderden studies die sinds Darley&Latane uitgevoerd werden, is het volgende patroon naar voren gekomen:

De kans dat we hulp bieden is groter als:
- We vlak voordien iemand anders gezien hebben die behulpzaam was

• We niet gehaast zijn
• Het slachtoffer duidelijk in nood verkeert

Question 36

Inschikkelijkheid.

Answer 36

Een ander fenomeen die sociaal psychologen onderzoeken. Het is de vraag of we zullen ingaan op een verzoek van iemand anders.

Question 37

Wanneer zijn mensen meer bereid om mee te werken?

Answer 37

Als zij voordien al een soortgelijk verzoek toegegeven hebben. Dit komt oa tot uiting in de voet-tussen-de-deur-techniek

Question 38

Wat is het voet-tussen-de-deur-techniek

Answer 38

Bij deze techniek vraagt men mensen eerst om in te gaan op en klein verzoek en later om in te gaan op een groter, moeilijker verzoek. Mensen die ingestemd hebben met het kleine verzoek, zullen vaker instemmen met grote verzoek dan mensen die enkel het grote verzoek kregen.

Question 39

Hoe verklaart men het effect van de voet-tussen-de-deur-techniek gewoonlijk?

Answer 39

Door te stellen dat mensen die meegewerkt hebben aan een klein verzoek, zichzelf percipiëren als behulpzaam en coöperatief, zodat hun zelfbeeld hen ertoe aanzet om mee te werken aan het grotere verzoek. Een aanvullende factor kan zijn dat men door de kleine gift een grotere sociale druk voelt om opnieuw genereus te zijn

Question 40

Wat is een 2e techniek die gebruikt wordt om consumenten te manipuleren?

Answer 40

Zodra-de-bal-aan-het-rollen-is-techniek

De verkoper haalt de consument eerst over om iets te kopen tegen een relatief lage prijs en later, na overleg met zijn meerdere, tot zijn spijt moet vertellen dat de prijs toch hoger ligt. Het aanvankelijke engagement van de consument compenseert het probleem van de prijs en zorgt ervoor dat hij/zij het product toch koopt

Question 41

Wat is een 3e techniek om inschikkelijkheid te krijgen?

Answer 41

Deur-tegen-de-neus-techniek

Je begint met een groot -onredelijk- verzoek waar bijna geen enkele persoon zal ingaan (bijv ben je bereid elke maand 100euro te geven voor de opvoeding van een volledig dorp in Afrika?) Meteen stel je een kleiner - redelijker- verzoek ( bijv ben je bereid elke week 1 euro te geven voor de opvoeding van een kind in Afrika) en de bereidheid van de persoon om op het 2e verzoek in te gaan, is groter dan indien alleen het 2e verzoek gedaan

Question 42

Sociale facilitatie

Answer 42

Dit doet zich voor wanneer de aanwezigheid van andere mensen een positieve invloed heeft op onze prestatie. Alleen de aanwezigheid van iemand anders kan hiervoor volstaan.

Question 43

Waardoor werd aanvankelijk sociale facilitatie niet goed begrepen?

Answer 43

Omdat de prestaties niet altijd verbeteren door de aanwezigheid van anderen. Soms werden ze ook slechter

Question 44

Wat stelde Zajonc vast mbt tot sociale facilitatie?

Answer 44

Hij stelde vast dat de aanwezigheid van andere mensen in de 1e plaats de opwinding van een persoon verhoogt. Een hogere opwinding verbeter de prestaties die gemakkelijk en goed geleerde taken, maar belemmert bij het leren en het uitvoeren van moeilijke taken.

Question 45

Wanneer treedt sociale facilitatie nog meer niet op?

Answer 45

Wanneer een persoon niet gemotiveerd is om goed te presteren. Dan stelt men soms zelfs het omgekeerde vast: een persoon presteert minder goed in groep dan alleen. Dit fenomeen heet sociaal lijntrekken.

Question 46

Wanneer treedt sociaal lijntrekken voor?

Answer 46

Wanneer de bijdrage tot de prestaties van de groep niet gemakkelijk te identificeren valt, zodat een persoon zich geen zorgen hoeft te maken over mogelijk kritiek.

Question 47

Hoe kan men sociaal lijntrekken elimineren?

Answer 47

Door ervoor te zorgen dat de groepsleden individueel geëvalueerd kunnen worden

Question 48

Welke 2 fenomenen komen soms voor in een toestand van sociaal lijntrekken?

Answer 48

• Free-rider-effect
  Individuen geloven dat iemand anders in de groep het probleem wel zal oplossen. Daardoor hoeft men zich niet alt te erg in te spannen om het doel van de groep te bereiken.
• Sucker-effect
  Een individu is de mening toegedaan dat ieder ander in de groep zich als een free rider gedraagt. Waarom zou men zich inspannen om iets te bereiken, als iedereen toch aan het

Question 49

Wat is de belangrijkste factor die bepaalt in welke mate we ons voor een onbekend persoon interesseren?

Answer 49

Uit alle onderzoeken blijkt dat de lichamelijk aantrekkelijkheid de belangrijkste factor is

Question 50

Naast het mooi zijn waarom interesseren mooie mensen nog meer?

Answer 50

Onderzoek heeft aangetoond dat we overtuigd zijn dat mooie mensen hoog scoren op andere positieve kwaliteiten zoals sociale competentie en intelligentie.

Question 51

Waarom zouden specifieke lichamelijke kenmerken geselecteerd worden wanneer in een soort elk mannetjesdier met slechts 1 vrouwtjesdier paart?

Answer 51

De 2 voornaamste oorzaken die gesuggereerd werden waren

• Dat de minst aantrekkelijke mannetje minder kans hebben om een vrouwtje te vinden
• Dat de overlevingskansen kleiner zijn bij nakomelingen van onaantrekkelijke ouders, omdat lichamelijke aantrekkelijkheid samenhangt met lichamelijke gezondheid.

Aan deze 2 oorzaken werd aan het eind van de 20ste eeuw nog een 3e toegevoegd.

Op basis van DNA-onderzoek stelden biologen namelijk vast dat er behoorlijk wat vreemdgegaan wordt bij monogame diersoorten. Dit gebeurt vooral bij vrouwtjes van mannetjes die niet hoog scoren op de aantrekkelijkheidsrangorde. Zij laten zich vlugger verleiden door een mannetje dat hoger op de ladder staat

Question 52

Wat is een andere belangrijke variabele die bepaalt of we met iemand contact hebben?

Answer 52

Nabijheid van de persoon tot ons.

Question 53

Welke redenen zijn er waarom je meer kans hebt op hechtere relaties met personen die veel in je nabijheid zijn?

Answer 53

• Beschikbaarheid. Als we veronderstellen dat de meeste mensen aangenaam genoeg zijn om mee om te gaan als je ze eenmaal beter kent, dan volgt daaruit dat de nabijheid van de mensen zal bepalen wie je beter leert kennen en dus graag zult hebben
• Effect van loutere blootstelling (Zajonc)
  Dit effect stelt dat loutere blootstelling aan een persoon of een voorwerp de positieve gevoelens ten opzichte van de persoon of voorwerp verhoogt. We leren te houden van de dingen (en de personen) waar we vaak mee in aanraking komen, ook als we aanvankelijk niet echt gek op het ding (of persoon) waren. Het effect beperkt zich wel tot stimuli die initieel een neutrale of een licht positieve reactie uitlokten. Het treedt niet op bij negatieve stimuli, want die leren we door herhaald contact juist te vermijden.

Het effect van loutere blootstelling treedt zelf op voor stimuli die we niet bewust waarnemen. (Kunst-Wilson en Zajonc)

Question 54

Wat is een redelijke veronderstelling als we een persoon een aantal keren gezien hebben?

Answer 54

Dat we die persoon over het algemeen aantrekkelijker vinden vinden.

Question 55

Wat helpt het effect van de loutere blootstelling nog meer te verklaren?

Answer 55

Waarom lichamelijke aantrekkelijkheid minder belangrijk wordt na herhaalde contacten dan aan het begin van een relatie. Doordat we vertrouwd zijn met het uiterlijk van de anderen, zullen het liever zien, ongeacht de objectieve aantrekkelijkheid.

Question 56

Wat zijn factoren waarvoor een effect van gelijkheid gevonden wordt

Answer 56

• Temperament
• Sociale en communicatevaardigheden
• Attitudes
• Opinies
• Gevoel van humor.

( - mensen die zich kleden en gedragen als jij
- Haar en make-up hetzelfde hadden)

Question 57

Wat is er waar van het gezegde dat uiterste elkaar aantrekken?

Answer 57

Volgens de complementariteitshypothese zou men verwachten dat mensen die elkaar aanvullen (dus tegengestelde persoonlijkheidstrekken hebben) zich tot elkaar aangetrokken voelen. Over het algemeen is hier weinig evidentie voor te vinden, op 2 uitzonderingen na.

1e uitzondering is dominantie (Dryer&Horowitz) Een dominante vrouw lijkt zich beter te voelen bij een eerder gedweeë, passieve man die eveneens dominant is. Een bijzonderheid aan dominantie is wel dat domineren een relatieve eigenschap is; men kan niet domineren tenzij er iemand is die gedomineerd wil worden.

De 2e uitzondering betreft negatieve eigenschappen. Weinig mensen zijn geïnteresseerd in een partner met dergelijke eigenschappen, ook niet diegenen die zelf de eigenschappen hebben

Question 58

Gelijkheidshypothese

Answer 58

Mensen zoeken naar een partner die op hen lijkt.

Question 59

Wat is een mogelijke reden waarom er weinig correlatie is tussen de persoonlijkheden van vrienden en partners?

Answer 59

Het duurt enige tijd voordat mensen te weten komen hoe gelijkend ze zijn op deze vlakken. Een relatie is aanvankelijk gebaseerd op de oppervlakkige gelijkenissen, zoals lichamelijke aantrekkelijkheid, het soort muziek dat men graag hoort en de hobby’s die men heeft

Question 60

Waar verwijst “de wil om zichzelf bloot te geven” naar toe?

Answer 60

Naar het feit dat de partners bereid zijn om gevoelens, opinies en geheimen met elkaar te delen.

Question 61

Engagement

Answer 61

Houdt in dat er een verbondenheid bestaat tussen de partners om de relatie in de toekomst voort te zetten

Question 62

Welke geslachtsverschillen bestaan er tussen mannen en vrouwen van wat men van een vriendschap verwacht?

Answer 62

Vriendschap bij vrouwen is meer gericht op praten met elkaar, in het bijzonder over zaken die verband houden met de relatie, de eigen gevoelens en andere persoonlijke omstandigheden.

Bij mannen is vriendschap meer gebaseerd op activiteiten. Zij praten meer over sport, het werk, auto’s en andere niet-persoonlijke onderwerpen.

Soms niet men een vriendschap tussen mensen daarom een side-by-side relatie, terwijl het bij vrouwen om een face-to-face relatie gaat.

Question 63

Wat zijn de beste vriendschappen?

Answer 63

Niet waar men nooit een conflict heeft, maar waar men de conflicten op een constructieve manier kan aanpakken (dit geldt ook voor echtparen). Een belangrijke factor hierbij is wederkerigheid, een eerlijke balans tussen geven en krijgen (Hartup&Stevens).

Bij kinderen betreft de balans concrete voorwerpen. Vanaf de adolescentie gaat het in de 1e plaats om kwaliteiten van de vriendschap: begrip voor elkaar en betrouwbaarheid.

Question 64

Waardoor eindigen veel vriendschappen?

Answer 64

Ze eindigen niet omdat men ruzie met elkaar heeft, maar omdat er een verandering optreedt in de factoren die de vriendschap bijeenhielden: Nabijheid, gedeelde activiteiten en interesses, weinig interferentie van andere sociale relaties. Daarom worden veel relaties niet afgebroken maar bloeden ze dood.

Question 65

Eenzaamheid.

Answer 65

Een negatieve emotie die we ervaren als onze sociale relaties tekortschieten.
Het te kort kan zowel kwantitatief als kwalitatief zijn.

Question 66

Sociale eenzaamheid

Answer 66

Een kwantitatieve eenzaamheid. We hebben geen of te weinig vrienden

Question 67

Emotionele eenzaanheid

Answer 67

Is een kwalitatieve eenzaamheid. Men mist een intieme relatie.

Question 68

Waarom is eenzaamheid niet hetzelfde als alleen-zijn?

Answer 68

Mensen kunnen gedurende langere of kortere tijden allen zijn zonder zich eenzaam te voelen, en leden van een druk gezin kunnen zich soms eenzaam voelen/

Question 69

Waar komt eenzaamheid het vaakst voor?

Answer 69

In tegenstelling tot wat gesuggereerd wordt door het stereotype eenzaamheid bij bejaarden, komt eenzaamheid het vaakst voor bij tieners en jonge volwassenen.

Question 70

Triangulaire theorie van de liefde (Sternberg)

Answer 70

Dit is de bekendste liefdestheorie. Volgens deze theorie kunnen 3 componenten onderscheiden worden in de liefde

• Intimiteit
  De geliefde kennen, zich goed voelen bij elkaar
• Passie
  De seksuele en de emotionele component
• Engagement
  Met name om samen te blijven.

Op basis van deze componenten kunnen alle mogelijke liefdes vormen omschreven worden.

Question 71

Lege liefde.

Answer 71

Zo noemt Sternberg een liefde die enkel uit engagement bestaat en geen intimiteit of passie bevat. Dit is een liefde waarbij de 2 partners wel samenblijven, maar zich niet goed voelen als ze bij elkaar zijn, en ook geen vurige passies voor elkaar hebben.

Question 72

Complete liefde

Answer 72

Hoewel dit ideaal lijkt te zijn, blijkt een langdurige relatie eerder uit een ‘liefde tussen compagnons” te bestaan (zonder vurige passie) Het zij omdat de passie vanzelf afneemt na verloop van tijd, het zij omdat de passie te veel energie van een persoon vergt (zodat er niet genoeg ruimte is voor andere activiteitn

Question 73

Liefde tussen compagnons

Answer 73

Complete liefde zonder de passie.

Question 74

Wat is een ander veel gebruikt onderzoeksspoor betreft de vraag in hoeverre liefdesrelaties bij volwassenen beïnvloed worden?

Answer 74

Door het kijken naar de kwaliteit van de hechting die ze als kind gekend hebben

Question 75

Welke 3 hechtingsstijlen hebben onderzoekers onderscheid tussen gemaakt? en waarom?

Answer 75

Omdat niet alle kinderen veilig gehecht raken door hun eigen kenmerken en/of doordat de verzorgers niet op een liefdevolle manier met hen is omgegaan.

• Veilige hechting:
  Het kind zoekt sociale omgang en intimiteit op en voelt zich daarbij gemakkelijk
• Vermijdende hechting:
  Het kind vermijdt onderlinge omgang en intimiteit
• Angstige/ambivalente (tegenstrijdig) hechting:
  et ene moment zoekt het kind sociale interactie en intimiteit, het andere moment wijst het die af.

Volgens Hazan&Shaver kunnen deze 3 hechtingsstijlen ook onderscheiden worden bij de liefdesrelaties van volwassenen. Zij wijzen erop dat er grote overeenkomsten bestaan tussen liefdesrelaties tussen volwassenen en hechtingsrelaties bij kleine kinderen.

Question 76

Wat beweerde Hazan&Shaver nog meer mbt de hechtingsstijl die men als kind heeft gehad?

Answer 76

Dat het een invloed zal hebben op de hechtinsstijl die men als volwassene realiseert.

Question 77

Attitude

Answer 77

Is een gevoelsgeladen evaluatie van een persoon, een voorwerp of een idee

Question 78

Wat dachten psychologen aanvankelijk eerst over attitude?

Answer 78

Dat ze eerst de attitude van een persoon dienden te veranderen, eer ze een wijziging in het gedrag konden bewerkstelligen

Question 79

Waar heeft onderzoek over attitudeverandering zich op geconcentreerd?

Answer 79

Op de 3 aspecten van het proces.

• De persoon die probeert te overtuigen
• De boodschap
• Het doelwit of de persoon die overtuigd moet worden

Question 80

Waar komt een boodschap vandaan?

Answer 80

Een boodschap waarmee men iemand probeert te overtuigen, komt altijd vanuit een bepaalde bron, gewoon een identificeerbare persoon.

Question 81

Welke karakteristieken zorgen ervoor dat een boodschapper effectief is om attitude te veranderen?

Answer 81

• Geloofwaardigheid van de boodschapper
• Gelijkheid tussen de boodschapper en het doelwit
• Aantrekkelijkheid van de boodschapper

Question 82

Uit welke 2 componenten bestaat geloofwaardigheid?

Answer 82

• Competentie van de boodschapper

- Het belang dat de boodschapper bij de boodschap geeft

Question 83

Gelijkheid tussen boodschapper en ontvanger

Answer 83

Hoe meer de boodschapper op ons gelijkt, hoe gemakkelijker we overtuigd worden.

Question 84

Aantrekkelijkheid van de boodschapper

Answer 84

Om redenen die er al vermeld zijn, zullen aantrekkelijke mensen de verkoop meer stimuleren dan onaantrekkelijke mensen.

Question 85

Waardoor worden we makkelijk overtuigd?

Answer 85

Door een bron die expertise bezig. Daarnaast proberen we in te schatten in hoeverre de boodschapper handelt uit eigen belang. Als we de indruk hebben dat de boodschapper profiteert van de boodschap, dan zullen we minder geneigd zijn om onze attitude te veranderen

Question 86

Waarom zijn we geneigd om een beroemd persoon te volgen?

Answer 86

Volgens Kelman hebben aantrekkelijke, beroemde personen zo’n groot effect op ons omdat wij het gevoel hebben dat er een band tussen de boodschapper en ons staat wanneer wij zijn/visie over een kwestie overnemen. Dan delen we in de aantrekkelijkheid en de beroemdheid van de boodschapper. Daarom worden we ook moeilijk overtuigd door personen die we intuïtief niet graag mogen

Question 87

Waarom worden emoties betrokken bij de boodschap?

Answer 87

Om mensen te overtuigen. (zie klassieke conditionering)

Question 88

Waarom zijn herhalingen van de boodschap effectief?

Answer 88

Hierbij spelen 2 factoren

• Door het effect van loutere blootstelling zullen we een positievere beeld krijgen van een boodschap nadat we dat een aantal keren hebben gezien of gehoord hebben.
• Wanneer de boodschap relatief ingewikkeld is, zullen we hem de 2e aanbieding ook beter begrijpen.

Question 89

Wat is het gevaar van het herhalen van de boodschap?

Answer 89

Het grote gevaar bij herhaalde aanbieding ontstaat wanneer de boodschap negatieve gevoelens oprpe[t. Dan heeft herhaling een omgekeerd effect:
Hoe meer een negatieve ervaren boodschap herhaald wordt, hoe meer men haar probeert te ontwijken.
Een manier om dit te ondervangen, is door de boodschap niet altijd op dezelfde manier te herhalen maar er variatie in aan te brengen

Question 90

Waar hangt het nog meer van af of een boodschap overtuigt of niet?

Answer 90

Van het doelwit.

Question 91

Wanneer is de kans het grootst om mensen te overtuigen?

Answer 91

Wanneer het doelwit nog geen duidelijke attitude over het onderwerp heeft. Als de toehoorders al een uitgesproken mening heeft, dan is het moeilijk om hen van standpunt te doen veranderen en vermindert hun verdraagzaamheid voor boodschappen die van hun startpunt afwijken

Question 92

Discrepantie

Answer 92

Dit is een ander kenmerk van het doelwit dat een rol speelt. tussen de boodschap en de bestaande attitude van het doelwit. Als je mensen van gedachten wil doen doen veranderen, dan moet je boodschap uiteraard een positie bevatten die anders dan de uitgangspositie van de mensen die je wil overtuigen.

Question 93

Hoe kan je de grootste verandering bewerkstelligen?

Answer 93

Over het algemeen geldt dat je de grootste verandering kunt bewerkstelligen als jouw positie gematigd afwijkt van die van het publiek waartoe je je richt, Hoe overtuigender de boodschapper, hoe groter de afwijking mag zijn

Question 94

Betrokkenheid bij het doelwit

Answer 94

Nog een factor die van belang is. De betrokkenheid van een persoon hangt oa af van de vraag of die persoon zelf al in aanraking gekomen is met het onderwerp van de boodschap.

Question 95

Welk tactiek probeert men (op een markt) nog wel eens uit?

Answer 95

Om zich specifiek te richten tot centrale figuren binnen een groep. Als men die eenmaal overtuigd heeft, volgt de rest relatief makkelijk.

Question 96

Waardoor wordt de betrokkenheid van het doelwit beïnvloed?

Answer 96

De mate van inspanning die een persoon wil leveren om de boodschap te begrijpen
Soms analyseren mensen de argumenten om hen te overtuigen zeer zorgvuldig, terwijl het bij andere gelegenheden geen aandacht besteed aan de kwaliteit van de argumenten en eenvoudigweg met primitieve emoties de positie van iemand overnemen of afwijzen.

Question 97

Waarom maken Petty en Cacioppo een onderscheid tussen centrale vs perifere verwerking?

Answer 97

Mensen die zich sterk betrokken voelen bij een zaak of die een belangrijke beslissing nemen zijn meer geneigd om alle voor-en-tegens op een rij te zetten (centrale verwerking). Een minder grote betrokkenheid of aankopen die minder belangrijk zijn geven aanleiding tot perifere verwerking. Hierbij beslist men impulsiever en zullen irrelevante kenmerken (bijv aantrekkelijkheid) van de boodschappen en de boodschap een grotere rol spelen.

Question 98

Waarom speelt ook nog de persoonlijkheid van het doelwit een rol

Answer 98

Er is aangetoond dat mensen die hoog scoren op een test voor autoritaire persoonlijkheid, gemakkelijker te overtuigen zijn op basis van gezagsargumenten (Debono&Klein).

Een ander veelgebruikt concept dat hierbij aansluit, is de zogenaamde ‘need for closure; of behoefte aan afsluiting (Kruglanski&Webster). Mensen die hoog score op deze eigenschap willen voor alles een duidelijke en vaste attitude hebben; zij verdragen moeilijk veranderingen en dubbelzinnigheden in hun attituden. Mensen met een hoge behoefte voor afsluiting zijn moeilijker te overtuigen als ze eenmaal een attitude hebben, omdat zij verandering schuwen Anderzijds zijn ze soms geneigd om voor nieuwe situaties relatief vlug een attitude te vormen op basis van onvolledige informatie, omdat ze een afkeer hebben de dubbelzinnigheid van de situatie zolang er geen duidelijke attitude voor bestaat. Mensen met een lage behoefte aan afsluiting hebben minder problemen met de dubbelzinnigheid van hun attituden en laten zich gemakkelijker overtuigen op basis van perifere verwerking

Question 99

Waarom moet men voorzichtig zijn met opiniepeilingen over attituden?

Answer 99

Mensen doe niet altijd wat ze zeggen te doen. In 1969 concludeerde Wicker op basis van een overzicht van het relevante onderzoek zelfs dat het verband tussen attituden en gedrag nagenoeg onbestaande was.

Question 100

Naar welke factoren zijn sociaalpsychologen op zoek gegaan die de relatie tussen attituden en gedrag bepalen?

Answer 100

In welke gevallen kan men een overeenkomst tussen attituden en gedrag verwacht? Hoe moet men een attitudeschaal opstellen opdat ze bruikbaar zou zijn?
Uit onderzoek zijn de volgende factoren naar voren gekomen:

• Directe ervaring
  De attituden geven een juistere weergave van het gedrag als mensen daadwerkelijk de situatie in kwestie ervaren hebben.
• Eigenbelang
  De overeenkomst tussen attituden en gedragingen is groter als men zelf betrokken partij is
• Expliciet verband leggen tussen attituden en gedrag.
  Attituden zijn meer in overeenkomst met het gedrag wanneer de proefpersonen gewezen wordt op het feit dat hun attitudes gevolgen zullen hebben voor wat van hen verwacht wordt.
• Specifieke attituden en gedragingen
  Attituden wijken vooral af van het feitelijke gedrag wanneer gepeild wordt naar algemene attituden. Hoe concreter de situatie beschreven wordt, hoe groter de overeenkomst tussen de attitude en het gedrag.
• Individuele verschillen
  Sommige mensen zijn meer geneigd om zomaar attituden op te geven die niet kloppen met hun gedrag dan andere.

Question 101

Theorie van de cognitieve dissonantie

Answer 101

Mensen willen hun overtuigingen en acties met elkaar in overeenstemming brengen en voelen dat ze zich op hun ongemak wanneer ze publieke handelingen vertoond hebben die in strijd zijn met hun waarden.

Als iemand hen dus aanzet tot gedrag dat afwijkt van hun overtuiging, dan zullen zij cognitieve dissonantie voelen en gemotiveerd zijn om het conflict tussen hun gedrag en hun attitude op te lossen.

Question 102

Wat is een manier om de de cognitieve dissonantie gevoel tussen hun gedrag en attitude op te lossen?

Answer 102

Dit kn door te beweren dat zij zich niet vrijwillig zo gedroegen, of door hun attitude zo te veranderen dat deze weer in overeenstemming is met het gedrag

Question 103

Wat is dus de voorspelling van de cognitieve dissonantie?

Answer 103

Dat men attituden kan veranderen door personen een duidelijk zichtbare handeling te laten uitvoeren die niet strookt met hun overtuigingen

Question 104

Wat is 1 van de beste manieren om attituden te veranderen.

Answer 104

Mensen verifieerbaar gedrag te laten uitvoeren zonder dat zij de indruk hebben hiertoe gedwongen te worden.

Question 105

Wat suggereert het experiment van stone et al?

Answer 105

Dat de beste manier om studenten tot veiliger seks te brengen, is om hun te vragen deel te nemen aan een veilig seks campagne. Hoe ondragelijker de discrepantie tussen hun handelingen en attituden wordt en hoe meer ze geneigd zijn om hun attituden aan te passen, zodat de hypocrisie ophoudt.

Question 106

Wat helpt de cognitieve-dissonantietheorie ook te verklaren?

Answer 106

Waarom we na een moeilijke beslissing meestal toch tevreden zijn over het genomen besluit. Als we ons eenmaal engageren voor een bepaalde positie ten nadele van andere, zal onze attitude zich vlug bij aansluiten.

Question 107

Hoe proberen we de cognitieve dissonantie tengevolge van het conflict reduceren.

Answer 107

We zullen op zoek gaan naar positieve informatie over het gekozen alternatief en naar negatieve informatie over het verworpen alternatief. Hierdoor zal het gekozen alternatief al vlug beter te lijken dan het niet-gekozen alternatief

Question 108

Sociale cognitief

Answer 108

De studie hoe mensen informatie over zichzelf en anderen waarnemen, onthouden en interpreteren.

Question 109

Wat doen wanneer we aandacht besteden aan een onbekend persoon?

Answer 109

We doen meer dan alleen de uiterlijke kenmerken percipiëren (gezicht, kleding, manier van lopen, gedragingen en stem). Op basis van de de kenmerken die we observeren, bouwen we verwachtingen op over niet-waarneembare karakteristieken van de persoon: welke persoonlijkheid hij/zij heeft, welke interesses en welke motieven. Deze verwachtingen beïnvloeden onze gedragingen ten opzichte van de persoon

Question 110

Wat dachten filosofen en kunstenaars vroeger op basis van de 1e indruk

Answer 110

Dat de gelaatstrekken van mensen echt betrouwbare persoonlijkheidsindicaties waren.

Question 111

Wat heeft men vastgesteld na decennialang persoonlijkheidsonderzoek?

Answer 111

Dat er geen objectieve verbanden aangetoond konden worden tussen uiterlijke kenmerken en persoonlijkheidseigenschappen.

Men heeft echter wel vastgesteld dat er duidelijke verbanden zijn tussen uiterlijke persoonskenmerken en de overtuigingen die ze bij mensen oproepen aangaande persoonlijkheidstrekken.

Question 112

Welke verbanden zijn er gevonden tussen persoonskenmerken en de overtuigingen die ze oproepen (eerste indruk)

Answer 112

• Iemand met een mooi uiterlijk meer kans heeft om een positieve 1e indruk maken dan iemand met een minder mooi uiterlijk
• Mensen met een ‘babygezicht’ (grote ronde ogen, hoge wenkbrauwen, ronde kaken, een gladde huid en een ronde kin) roepen een beeld op van hartelijke, vriendelijke, eerder naïeve, zwakke, eerlijke en onderdanige persoon. Personen met typische, rijpe trekken (kleinere ogen, lage wenkbrauwen, een gerimpelde huid, een hoekige kin) maken eerder een sterke, dominante en competente indruk
• De gelijkenis tussen de personen en onszelf. Wanneer we iemand zien die qua kleding en make-up op ons lijkt, dan verwachten we dat die persoon ook onze attituden en overtuigingen delen.

Question 113

Naast visuele kenmerken, wat roept nog meer persoonlijkheidsverwachtingen op?

Answer 113

Hetzelfde gebeurt bij stemmen. Veel mensen vormen zich een indruk van de spreker op basis van de stem die ze horen. In sommige gevallen kan dit beeld zelfs gedetailleerd zijn

Question 114

Wat volstaat, volgens onderzoek, om een 1e indruk te vormen van een persoon?

Answer 114

Een eenvoudig lijstje adjectieven volstaat.

Question 115

Hoe creëren we bij een 1e kennismaking allerhande verwachtingen over de betrokkene op basis van beperkte empirische informatie.

Answer 115

Dit doen we door waarneembare kenmerken van de persoon te koppelen aan kennis die we in ons geheugen opgeslagen hebben over hoe mensen in elkaar zitten.

Question 116

Impliciete persoonlijkheidstheorie

Answer 116

Het geheel van geheugenschema’s dat we hebben over verbanden tussen waarneembare persoonseigenschappen persoonlijkheidstrekken en tussen persoonlijkheidstrekken onderling. De toepassing van deze schema’s gebeurt automatisch zonder dat wij ons hiervan bewust zijn (Bargh&Chartrand)

Question 117

waarom maken we impliciete geheugenschema’s?

Answer 117

Op basis van onze impliciete persoonlijkheidstheorie proberen we de weinige informatie die we van de persoon krijgen, aan te vullen tot een bruikbaar geheel, zodat we op een goede manier met de persoon kunnen omgaan. De impliciete persoonlijkheidstheorie bevat ook emoties, zodat we iemand zullen vermijden wanneer die een negatieve indruk op ons maakt. Dorodat we een beroep doen op onze impliciete persoonlijheidstheorie hebben we relatie snel de indruk een vreemde te kennen.

Question 118

Waar zijn onze impliciete persoonlijkheidstheorie ten dele op gebaseerd?

Answer 118

Op vroegere ervaringen.

Question 119

Wat draagt er allemaal bij aan onze impliciete persoonlijheidstheorie?

Answer 119

Naast onze eigen ervaringen, dragen ook de ervaringen toe van informatiebronnen waar we contact mee hebben.

Question 120

Wat suggereren sommige onderzoekers mbt impliciete persoonlijkheidstheorie?

Answer 120

Dat ook aangeboren associaties tussen uiterlijke kenmerken en persoonlijheidseigenschappen een rol spelen bij de impliciete persoonlijkheidstheorie?

Question 121

Wat opperde Lorenz in 1943?

Answer 121

Dat de uiterlijke kenmerken van baby;s automatisch gevoelens van hulp en bescherming oproepen bij volwassenen, zowel bij mensen als in de dierenwereld. Ons DNA zorgt ervoor dat wij baby;s als knuffelbaar, hulpeloos en niet-bedreigend percipiëren

Question 122

Waar wijzen (weer) andere evolutiepsychologen erop?

Answer 122

Dat onze positieve indruk over mooie personen eveneens aangeboren kan zijn. Volgens hen hangt lichamelijke schoonheid met een betere gezondheid en dus hogere voortplantingskansen

Question 123

Wat stelde sociaalpsychologen, vroeg in hun onderzoek, tot hun verbijstering vast?

Answer 123

Dat heel wat overtuigingen in de impliciete persoonlijkheidstheorie niet kloppen met de realiteit en dat er systematische vertekeningen zijn in de indrukken die mensen over elkaar hebben. Deze vertekeningen geven aanleiding tot illusoire correlaties

Question 124

illusoire correlaties

Answer 124

Overtuigingen van een sterk verband tussen 2 eigenschappen terwijl er in werkelijkheid slecht een heel klein verband of helemaal geen verband bestaat.

Question 125

Wat is een eerste vaststelling in verband met de impliciete persoonlijkheidstheorie?

Answer 125

Dat zij bij veel mensen onjuiste elementen bevat.

Question 126

Welke 3 andere denkfouten vermeldde Secord die door mensen gemaakt worden wanneer ze karaktertrekken afleiden uit gezichtskenmerken?

Answer 126

• Mensen baseren zich op ongefundeerde functionele associaties:
  Zo vinden de meeste mensen een persoon intelligenter wanneer die een bril draagt.
• Mensen leggen een associatie tussen een kenmerk en een karaktertrek op basis van een overeenkomst in betekenis:
  Dit is wellicht de reden waarom veel mensen ervan overtuigd zijn dat roodharigen een wild karakter hebben

-Mensen gaan ten onrechte van uit dat wat ze zien tijdens een korte ontmoeting een stabiele trek is van de persoon:
Als een persoon tijdens de kennismaking veelvuldig lacht, dan zijn mensen geneigd te denken dat het hier om een vriendelijke persoon gaat met een goed gevoel voor humor.

Question 127

Wat is een nog ander vaak voorkomende denkfout die onderzoekers vaststellen bij de persoonsperceptie?

Answer 127

Dat mensen in grote mate geneigd zijn om alle personen van een groep over 1 kam te scheren.

Question 128

Wat is de impliciete persoonlijkheidstheorie dus eigenlijk?

Answer 128

Een dynamisch kennisbestand, dat beïnvloed wordt door wat wij recentelijk meegemaakt hebben en door hoe wij ons op dit moment voelen.

Omdat de eerste indruk afhangt van de informatie die we in ons geheugen vinden, is hij afhankelijk van de beschikbaarheid van informatie. Geheugensporen die het gemakkelijkst op te roepen zijn, wegen het zwaarst door in de indruk.

Question 129

bechikbaarheidsheuristiek

Answer 129

Het feit dat mensen geneigd zijn om de waarschijnlijkheid van gebeurtenissen af te leiden uit het gemak waarmee zij informatie erover uit het geheugen kunnen oproepen.
Door deze heuristiek zal de impliciete persoonlijkheidstheorie sterk beïnvloed worden door de ervaringen die men recentelijk meegemaakt heeft (of waarover men gehoord heeft) en door ervaringen die een grote indruk gemaakt hebben (of waarvan men een levendige beschrijving gekregen) Beide vormen van herinneringen zijn immers gemakkelijker te activeren in het geheugen.

De beschikbaarheid van herinneringen beïnvloed wordt door de stemming waarin een persoon verkeert

Question 130

Voorrangseffect

Answer 130

De 1e woorden van een lijst worden beter onthouden dan de woorden in het midden en hebben daardoor meer impact. Hetzelfde geldt voor de laatste woorden uit een lijst: ook die worden beter onthouden en zullen dus meer impact hebben dan woorden in het midden.

Question 131

Welke elementen zijn van belang of we onze eerste indruk corrigeren?

Answer 131

• De kans op verder contact is afhankelijk van de 1e indruk die we krijgen.
• Mensen zijn zelden geïnteresseerd in een objectieve evaluatie van hun eerste indruk. Integendeel, zij hebben vooral oog voor informatie die hun overtuiging bevestigt.
• Zichzelf vervullende voorspelling.
  Het feit dat mensen zich dikwijls gedragen op een manier die hun verwachtingen doet uitkomen

Question 132

Conformatieneiging

Answer 132

De neiging die mensen hebben om meer waarde te hechten aan evidentie die overeenstemt met hun overtuigingen

Question 133

Waarom is volgens Denrell deze selectieve omgang 1 van de hoofdredenen waarom we ons zo weinig bewust zijn van de fouten in onze impliciete persoonlijkheidstheorie?

Answer 133

We worden relatief weinig geconfronteerd met het feit dat een negatieve 1e indruk verkeerd was.

Bij een minder goede 1e indruk zullen mensen minder geïnteresseerd zijn in verder contact, tenzij ze hier door externe omstandigheden toe gedwongen worden (bijv omdat men moet samenwerken). Dan kan een dynamiek ontstaan waarbij een persoonsbeeld groeit dat genuanceerder is en op meer informatie gebaseerd dan de 1e indruk

Question 134

Wat proberen we toe doen bij persoonsperceptie?

Answer 134

O.a het gedrag van de persoon te verklaren

Dit heet causale attributie

Question 135

Causale attributie

Answer 135

Het proces waardoor wij proberen de oorzaken van gedrag bloot te leggen (atrribueren betekent iets ergens aan toeschrijven)

Question 136

Waarom attribueren wij?

Answer 136

Wij proberen vooral de gedachten, motieven en persoonlijheidstrekken te achterhalen van de persoon die zich op een bepaalde manier gedraagt.

Question 137

Waarbij speelt causale attributie een rol bij?

Answer 137

Dit speelt een rol bij al onze interacties. We proberen niet alleen het gedrag van een onbekende te verklaren, maar ook dat van mensen die we heel goed kennen (vrienden, familie); we maken zelfs causale attributies over ons eigen gedrag

Question 138

Welke 2 types van oorzaken voor iemand gedrag zijn er volgens Fritz Heider?

Answer 138

• Dispositionele oorzaken:

Dit zijn verklaringen voor gedrag die voortkomen uit het karakter, de motieven en vaardigheden van de persoon die het gedrag vertoont

• Situationele oorzaken:

Deze verwijzen naar verklaringen voor het gedrag die voortkomen uit externe of omgevingsfactoren, waaronder de aanwezigheid van andere mensen.

Question 139

Covariatieprincipe

Answer 139

Volgens Harold Kelley zoeken mensen de oorzaak van een gedraging door te kijken welke factor aanwezig is wanner het gedrag vertoond wordt en afwezig is wanneer het gedrag niet voorkomt.

Question 140

Op basis van welke 3 kenmerken wordt de oorzaak tussen covariatie en gedrag vastgesteld?

Answer 140

Dit wordt vastgesteld op 3 kenmerken van de aanwezige informatie:

• Distinctie
• Consensus
• Consistentie

Question 141

Hoe worden de 3 kenmerken (distinctie, consensus en consistentie) gebruikt?

Answer 141

Dit wordt gebruikt om uit te maken of het gedrag een gevolg is van:

• Dispositionele oorzaak in de persoon die het gedrag vertoont,
• Dispositionele variabele in de persoon tegenover wie het gedrag vertoont wordt
• Situationele oorzaken.

Question 142

Effect van de valse consensus.

Answer 142

Dit is de neiging die wij hebben om te denken dat andere mensen dezelfde opinies, kenmerken en gedragingen hebben als wijzelf (Wolfson)

Mensen hebben de neiging om de 1e verklaring te gebruiken die bij hen opkomt, ongeacht of dit de juiste is of niet

Question 143

Waardoor komt de beschikbaarheidsheuristiek verder tot uiting?

Answer 143

Het feit dat een opvallend kenmerk meer kans maakt om als oorzaak geselecteerd te worden dan een onopvallend kenmerk.

Question 144

Representatieviteitsheuristiek

Answer 144

Een 2e vertekening die onderzoekers vaststellen bij atributies.
Dit is de neiging die mensen hebben om homogeniteit binnen een categorie te overschatten. Mbt de persoonsperceptie houdt dit in dat we geneigd zijn om bepaalde verwachtingen te activeren wanneer we weten dat een persoon tot een bepaalde groep behoort

Question 145

Fundamentele attributie fout. (Ross)

Answer 145

Dit is een 3e vertekening bij attributies die verband houdt met onze neiging om bij iemand anders in de 1e plaats te denken aan een dispositionele attributie.

Wanneer we iemand zien struikelen, dan denken we al gauw dat die persoon onhandig is en niet dat er een oneffenheid in de vloer was waardoor die persoon het evenwicht verloor.

Question 146

Welke 2 factoren dragen bij , volgens Gilbert&Malone tot de fundamentele attributiefout?

Answer 146

• De toeschouwer heeft weinig oog voor de situationele variabelen die het gedrag bepalen. Wanneer we iemand iets zien doen, dan trekt de persoon het grootste deel van de aandacht. De onzichtbaarheid van situationele factoren is nog groter wanneer mensen niet zelf getuige zijn van een gebeurtenis maar erover horen spreken. We kunnen dan ook verwachten dat de fundamentele attributiefout onder dergelijke omstandigheden extra groot zal zijn (Gilovich) Omgekeerd kan de attributiefout verkleind worden door aan de proefpersonen vragen over de situatie te stellen, zodat zij meer oog hebben voor de situationele variabelen (Krull&Erickson)
• De toeschouwer onderschat de sterkte van de situationele factoren. Dit is vooral het geval in de westerse maatschappij met haar klemtoon op de autonomie van het individu. Onderzoekers stellen vast dat de fundementale attributiefout kleiner is of zelfs afwezig in culturen waar het individu minder centraal staat, zoals in China of Korea (Choi et al)

Question 147

Wat hebben andere studies aangetoond over de fundamentele attributiefout?

Answer 147

Dat de fundamentele attributiefout een onderdeel is van een groter patroon, dat bekend staat als de actor-observator-discrepantie.

Question 148

Actor-observator-discrepantie

Answer 148

Dit effect stelt dat wij als observator de neiging hebben om het gedrag van andere mensen aan persoonseigenschappen toe te schrijven (de fundamentele attributiefout), maar tegelijkertijd geneigd zin om ons eigen gedrag (als actor) aan situationele factoren toe te schrijven.

Question 149

Hoe kun je het actor-observator-discrepantie verklaren?

Answer 149

Op basis van aandacht.
Wanneer we iemand anders iets zien doen, dan letten we vooral op de persoon die de actie uitvoert. wanneer we zelf iets doen, dan hebben we meer oog voor de situationele invloeden die op ons inwerken.

Question 150

Zelfdiendende attributies

Answer 150

Dit houdt in dat we gemotiveerd zijn om eigen successen aan stabiele persoonseigenschappen toe te schrijven en eigen mislukkingen aan externe, situationele oorzaken.

Individuen hebben meer moeite om een attributie te maken die hun eigen persoon in een negatief daglicht stelt, dan een attributie die flatterend is voor hunzelf.

Question 151

Wat heeft onderzoek naar zelfdienende attributies aangetoond?

Answer 151

Dat de actor-observator-discrepantie zich vooral voordoet bij handelingen met negatieve resultaten.

Dit treedt niet alleen op als het de eigen resultaten betreft, maar ook als het gaat om de resultaten van een groep waarmee men zich identificeert.

Question 152

Wat impliceert zelfdienende attributies gewoonlijk?

Answer 152

Een vertekening van de werkelijkheid, maar onderzoekers wijzen erop dat deze denkfouten tevens overlevingsvoordelen opleveren

Question 153

Welke overlevingsvoordelen leveren zelfdienende attributies op?

Answer 153

Mensen die hun succes aan eigen stabiele eigenschappen toeschrijven en hun verlies aan veranderbare omstandigheden, zullen minder snel gedemotiveerd worden bij tegenslag.

Schauefeli toonde aan dat ontslagen werknemers die hun ontslag aan externe omstandigheden toeschreven, meer inspanningen deden om nieuw werk te vinden en hier uiteindelijk ook vaker in slaagden dan ontslagen werknemers die hun ontslag aan eigen tekortkomingen toeschreven

Question 154

Geloof in een rechtvaardige wereld (Lerner)

Answer 154

Een manier hoe mensen proberen bedreigingen voor hun zelfbeeld te minimaliseren.
We hebben namelijk de neiging om attributies te maken die onze overtuiging in stand houdt dat de wereld fair is en dat mensen krijgen wat ze verdienen.
Ons geloof in een rechtvaardige wereld ligt waarschijnlijk ten grondslag aan onze neiging om slachtoffers van een vreselijk ongeluk of fatale ziekte enigzins verantwoordelijk te stellen voor hun lot.
We overtuigen onszelf ervan dat ongevallen en ziekte alleen voorkomen bij mensen die achteloos zijn en op de 1 of andere manier de ramp uitgelokt hebben. Omdat wij zelf beter opletten en een dergelijk lijden niet verdienen, zal het ons niet overkomen.

Question 155

Wat is het gevolg van de “wereld is rechtvaardig” overtuigng?

Answer 155

Dat veel mensen de neiging vertonen om slachtoffers verwijten te maken. De overtuiging dat een slachtoffer van een verkrachting het op de 1 of andere manier uitgelokt heeft, maakt het gemakkelijker om te geloven dat het ons niet zal overkomen. Tragisch genoeg kunnen die verwijten ook tegen onszelf keren: dan denken we dat we zelf verantwoordelijk waren voor iets negatiefs dat ons overkomen is.

Question 156

Wat is 1 van de eerste dingen die opvallen bij groepsperceptie?

Answer 156

Dat mensen ervan uitgaan dat een groep relatief homogeen is en op een aantal kenmerken duidelijk verschilt van andere groepen.

Question 157

Stereotype

Answer 157

Een verzameling van vaststaande, simplistische en sterk veralgemeende opvattingen over een groep van mensen. Groepsstereotype vormen een onderdeel van onze impliciete persoonlijkheidstheorie, want we gaan er gewoonlijk van uit dat een individu dat tot een groep behoort, de persoonlijkheidstrekken en gedragsvoorkeuren van de groep erft. Dit vereenvoudigt in belangrijke mate onze persoonskennis.

Question 158

Waarom hebben mensen de neiging om in zwart-wit schema’s te denken?

Answer 158

Omdat dit aansluit bij hun vaardigheid om stimuli op te delen in categorieën die elkaar uitsluiten.

Question 159

Waar proberen we hetzelfde categorisatieproces nog meer toe te passen?

Answer 159

Bij de sociale perceptie:
Mensen behoren tot de ene OF de andere groep, die op een aantal eigenschappen van elkaar verschillen. Het verschil tussen 2 groepen is duidelijk, als

• het verschil tussen de groepen groot is

en

• de variatie binnen elke groep klein is.

Question 160

Waaruit onstaan stereotype?

Answer 160

Onze hang naar eenvoud. Dit verklaart waarom wij de neiging vertonen om mensen tot een bepaalde groep te rekenen en waarom wij de neiging vertonen om mensen tot een bepaalde groep te rekenen en waarom wij willen dat groepen duidelijk van elkaar verschillen

Question 161

Wat hebben meerdere onderzoekers vastgesteld bij groepen?

Answer 161

Hoe minder we over een groep weten, hoe homogener de groep lijkt.

Question 162

Wat moeten we niet vergeten mbt groepen.

Answer 162

Dat er niet zoiets bestaat als 1 eigen groep. Ieder van ons behoort tot meerdere groepen.

Question 163

Ingroep

Answer 163

De groep met wie een persoon zich identificeert.

Question 164

In welke 2 richtingen kunnen de illusoire groepen, waar we niet toe behoren, leiden?

Answer 164

• In de meeste gevallen leiden ze tot een negatieve kijk op die groepen
• In sommige gevallen kan ze echter leiden tot idealisering (zeker wanneer men zich in de eigen groep niet goed voelt)

Question 165

Waarom zijn we meer geneigd om een sterker effect van valse consensus te ervaren met personen uit onze eigen groep, terwijl we meer oog hebben voor de heterogeniteit van onze eigen groep?

Answer 165

Dit is het gevolg van het feit dat de verschillen binnen groepen als kleiner gezien worden dan de verschillen tussen groepen.

Question 166

Vooroordeel

Answer 166

De emotionele geladen houding tegenover personen op grond van hun lidmaatschap van een groep

Question 167

Welke 3 componenten omvatten vooroordelen?

Answer 167

• Een cognitieve component (negatieve perceptie)
• Een emotionele component (vijandige gevoelens)
• Een gedragsmatige component (handelingen die de ander achteruitstellen, discrimineren)

Question 168

Ingroepfavortisme

Answer 168

Ondanks dat een groep op relatief triviale kenmerken gebaseerd is, of wanneer de groep volkomen arbitrair samengesteld wort, hebben de leden van een groep al vlug de neiging om hun eigen groep als superieur te beschouwen.

Question 169

Wat is de 1e reden waarom groepen bevooroordeeld zijn tegenover elkaar?

Answer 169

Ze zijn met elkaar aan het concurreren voor schaarse goederen (land, werk, rijkdom, eer)

Question 170

Theorie van de sociale identiteit (Tajfel)

Answer 170

Omdat ook groepen die weinig rechtstreeks met elkaar te maken hebben, kijken ze op elkaar neer.
Volgens Tajfel begrijpen en evalueren wij onszelf in belangrijke mate door te kijken naar groepen waartoe we behoren. Dit noemde Tajfel de sociale identiteit.

Question 171

Waardoor wordt het ingroepfavortitisme versterkt?

Answer 171

Door de interacties de men heeft de andere leden van de groepen waartoe men behoort.

Question 172

Stigma

Answer 172

Een schandvlek van een ‘ongewenst verschil’, die door een sociaal dominante groep opgelegd wordt aan groepen die niet aan de idealen van de dominante groep beantwoorden.

Question 173

Welke 3 strategieën gebruiken gestigmatiseerde groepen om hun zelfbeeld hoog te houden volgens Crocker en Major

Answer 173

• Mensen vergelijken zichzelf in de 1e plaats met de leden uit hun eigen sociale groep, niet met leden uit andere sociale groepen. Op die manier doen groepsverschillen er weinig toe.
• Mensen uit een groep zoeken kenmerken waarom hun hoger scoort en hechten minder belang aan eigenschappen of vaardigheden waarop hun groep laag scoort.
• Leden van een gestigmatiseerde groep schrijven een aantal van hun negatieve ervaringen toe aan discriminatie door de dominante groep (externe attributie) ipv aan eigen beperkingen (interne attributie).

Question 174

Wanneer zijn leden van gestigmatiseerde groepen iets meer gemotiveerd om hun groep verlaten.

Answer 174

Als hun lidmaatschap hen belet om persoonlijke doelen te bereiken. Zij ervaren dan dikwijls een spanning tussen loyaliteit tegenover de oorspronkelijke ingroep en de nieuwe groep waarin ze terechtkomen.

Question 175

Hoe veronderstelde Adorno et al dat vooroordelen tot stand kwamen?

Answer 175

Uit een autoritaire persoonlijkheid. Recent onderzoek heeft echter aangetoond dat dit niet klopt

Question 176

Wat was een belangrijke stap in het ontrafelen van het probleem van hoe vooroordelen tot stand komen?

Answer 176

De ontdekking dat vooroordelen een automatische en algemene reacties zijn op personen die niet als lid van de eigen groep beschouwd worden. Evidentie is gevonden in het feit dat mensen die zich tegen racisme uitspreken, toch op allerhande subtiele manieren discriminerende gedragingen vertonen.

Question 177

Tot welke overtuiging zijn onderzoekers (door evidentie) gekomen mbt vooroordelen?

Answer 177

Dat de gevoelsgeladen associaties ‘eigen groep=goed’ en ‘andere groep=minder goed’ bij iedereen aanwezig zijn, wellicht op basis van observerend leren tijdens de opvoeding. Deze associaties staan niet onder bewuste controle en worden automatisch geactiveerd telkens als men iemand van binnen of buiten de eigen groep ontmoet.
Individuelen verschillen in de mate waarin men de bijbehorende vooroordelen tot uiting brengt, zijn afhankelijk van de mate waarin men cognitieve controle uitvoert op de automatische geactiveerde reacties. Wanneer men geen controle uitvoert, zal men bevooroordeeld optreden tegenover personen uit een andere groep.

Question 178

Hoe verschilt de automatische reactie mbt vooroordelen?

Answer 178

Mensen die op vragenlijsten heel sterke vooroordelen laten zien, hebben gewoonlijk ook een grotere automatische reactie (Dovidio et al; Gawronski). Sterk bevooroordeelde mensen worden dus gekenmerkt door een sterke automatische reactie en weinig of geen cognitieve controle, terwijl onbevooroordeelde mensen een kleinere automatische reactie hebben, die snel onderdrukt wordt.

Question 179

Geslachtsstereotypering

Answer 179

Het feit dat velen anderen verwachtingen hebben ten opzichte van een individu wanneer ze vernemen dat die persoon een man of een vrouw is.

Question 180

Waar moeten onderzoekers naar kijken om verschillen tussen groepen te begrijpen.

Answer 180

Ze moeten niet alleen naar de grootte van het gemiddelde verschil tussen de groepen, maar ook naar de variabiliteit binnen elke groep.

Question 181

Gestandaardiseerde effectgrootte (d)

Answer 181

Een berekeningswijze die ontworpen is door statistici , om het verschil samen te vatten tussen 2 groepen die allebei variabiliteit vertonen. Deze varieert gewoon lijk tussen de -5,0 en de +5,0
(in uitzonderlijke gevallen van heel grote groepsverschillen kan d kleiner of groter zijn.)

Bij d = -5,0 liggen de scores van bijna alle personen uit groep A hoger dan die uit groep B; bij d = +5,0 liggen bijna alles scores uit groep B hoger dan die uit groep A. Bij d = 0,0 is er geen enkel verschil tussen de scores van beide groepen.

d = 0,0 betekent dat de distributies gelijk aan elkaar zijn

Question 182

Beschrijf de klassieke studie over het effect van groepslidmaatschap van Sherif et al./contacthypothese

Answer 182

Dit is nog altijd de beste illustratie van wat nodig is niet alleen om vooroordelen te creëren maar ze ook weer teniet te doen. Een groep van 11 jarige jongen die elkaar niet kenden, nam deel aan een zomerkamp. In dit kamp waren 2 verblijfplaatsen. De jongens werden op toeval aan de verblijfplaatsen toegewezen. De 2 groepen leefde eerst een tijdje gescheiden en namen daarna deel aan een reeks van competities. Al vlug ontstond er een vijandige sfeer tussen de 2 groepen, die nog versterkt werd door de competities. De spanning tussen de groepen verminderde niet door hen samen te brengen in sociale activiteiten, noch door hen een religieuze eredienst te laten bijwonen waarin opgeroepen werd tot naastenliefde. Alleen wanneer de groepen gedwongen werden om samen te werken aan projecten (zoals het vlottrekken van een vrachtwagen met voedsel of het herstellen van de waterbevoorrading), begonnen de barrières tussen de 2 groepen te verdwijnen en vriendschappen te ontstaan. Dit noemde Sherif de contacthypothese.

Question 183

Welke 3 redenen zijn er aan te wijzen als er weinig veranderd aan de vooroordelen?

Answer 183

• Het onjuiste vooroordeel blijft gehandhaafd omdat er te weinig ervaring opgedaan wordt met het echte gedrag van de andere groep. Dit wordt versterkt doordat mensen vanuit de confirmatieneiging meer oog hebben voor gedragingen die hun vooroordelen bevestigen dan voor gedragingen die hun vooroordelen tegenspreken.
• Men kan veel inconsistente informatie wegredeneren door die toe te schrijven aan situationele variabelen of aan minder goede intenties. Wanneer iemand van een gestigmatiseerde groep zich vriendelijk tegen mij gedraagt, dan kan ik daar allerlei verklaringen voor vinden die in overeenstemming zijn met mijn overtuiging dat de groep onbetrouwbaar is.
• Men is geneigd om een persoon die men beter leert kennen den die de vooroordelen over een groep tegenspreekt, als een uitzondering te beschouwen. Zo kunnen mensen van mening blijven dat alle Fransen chauvinistisch zijn, behalve Fransman die ze tijdens vakantie hebben leren kennen (Hij is de uitzondering die de regel bevestigt)

Question 184

Zelfperceptie

Answer 184

Verwijst naar de manier waarop we onszelf zien en evalueren. Zij leidt tot zelfkennis, die uit 2 componenten bestaat.

• Enerzijds het zelfconcept, hoe we onszelf zien
• Anderzijds de zelfwaardering, hoe we ons over onszelf voelen.

Beide componenten zijn voortdurend aan verandering onderhevig afhankelijk van wat we meemaken.

Question 185

Zelfconcept

Answer 185

Het geheel van overtuigingen dat we hebben over onze eigen kenmerken.

Question 186

Zelfperceptietheorie. (Daryl Bem)

Answer 186

Volgens deze theorie van Daryl Bem zijn veel van onze opinies, gevoelens, eigenschappen en motieven weinig toegankelijk voor ons bewustzijn.

Question 187

Hoe weten we hoe we eigenlijk zijn?

Answer 187

In de meeste gevallen zijn we afhankelijk van onze eigen zichtbare gedragingen.

Question 188

Naast het kijken naar onze gedragingen, waar leiden we nog meer onze eigenschappen en gevoelens vanaf volgens de zelfperceptietheorie?

Answer 188

Door ook te kijken naar onze attituden en opinies

Question 189

Waarom zal onze zelfperceptie niet altijd een juiste weerspiegeling zijn van onszelf?

Answer 189

Doordat we onze gedachten en gevoelens ten dele afleiden uit ons gedrag

Question 190

Waardoor kennen wij onze eigen persoonlijkheid niet beter dan andere mensen die dichtbij ons staan en ons gedrag observeren in een veelheid van situaties?

Answer 190

Omdat de zelfperceptietheorie stelt dat mensen geen rechtstreeks toegang hebben tot hun zelf maar het moeten afleiden op basis van hun gedragingen.

Question 191

Wat kunnen we op basis van het onderzoek van Kolar en Spain besluiten mbt tot zelfperceptie?

Answer 191

Dat mensen door hun eigen gevoelens en gedachten iets beter op de hoogte zijn van hun eigen gevoelens en gedag dan personen die in nauw contact met hen staan. Het verschil is echter heel wat kleiner dan algemeen gedacht wordt en er is enig evidentie dat wanneer het om duidelijke waarneembare gedragingen gaat mensen om ons heen een even goede kijk op ons hebben als wijzelf.

Question 192

Welke 2 redenen vermelden onderzoekers waarom wij slecht in beperkte mate toegang hebben tot ons zelf?

Answer 192

• Omdat veel processen van het zelf onbewust verloopt. Het enige wat we kunnen doen, is de geactiveerde gedragsimpulsen onderdrukken en vervangen door bewust gewilde handelingen
• Omdat we geen bewust toegang hebben tot een groot deel van ons zelf, moeten we via introspectie min of meer gissen wat daar precies gebeurt. Volgens Wilson&Dunn is introspectie geen opgraven van cognities en gevoelens uit het onbewuste, maar een reconstructie op basis van het weinige dat ons bewustzijn bereikt

Question 193

Waarom zijn, volgens Wilson&Dunn beredeneerde de voorspellingen dikwijls onjuist?

Answer 193

Omdat mensen geen volledige toegang hebben tot hun gevoelens, attitudes en motieven. Zij proberen een coherent verhaal te komen door bewuste elementen in hun redenering te betrekken die in werkelijkheid echter niets te maken hebben met de betrokken gevoelens, attituden of motieven.

Question 194

Wat is een 2e reden waarom we via gedachten en gevoelens slecht beperkt toegang hebben tot onszelf?

Answer 194

Omdat introspectie niet altijd een aangename activiteit is.

Introspectie blijkt, volgens een studie van Cxikszentmihalyi&Figurski, geen plezierige activiteit te zijn die mensen er soms van verwachten. Onderzoek heeft dit bevestigd, met als belangrijke conclusie dat een te grote gerichtheid op het zelf een risicofactor is voor depressie, omdat men dan te veel piekert over wat er allemaal verkeerd loopt en verkeerd kan lopen (Nolen-Hoeksema)

Question 195

Hoe kunnen we bij zelfperceptie onszelf beoordelen?

Answer 195

Dit kan dikwijls alleen maar gebeuren door onze vaardigheden te vergelijken met de prestaties van anderen.

Question 196

Wat beschrijft Festinger in zijn theorie van de sociale vergelijking?

Answer 196

Hoe we onszelf vergelijke met anderen. Hieruit blijkt dat we ons vooral vergelijken met mensen die tamelijk dicht bij ons staan op de dimensie in kwestie.
Men beschouwt zichzelf als “sterk” als men de anderen van deze groep kan verslaan. Als dat het geval is dan bestaat de neiging om de vergelijkingsgroep iets hoger te leggen en opnieuw te proberen om de beste te zijn. Festinger noemde dit het eenrichtingsverkeer.

Question 197

Zelfwaardering

Answer 197

Is de emotionele beoordeling van onze waarde als persoon.

Question 198

Welke 2 redenen zijn er dat we ons goed kunnen voelen?

Answer 198

• Ofwel omdat we genieten van wat we aan het doen zijn

- Ofwel omdat we goed presteren in vergelijking met anderen.

Question 199

Op welke manieren kunnen sociale vergelijkingen leiden tot positieve zelfwaardering.

Answer 199

• Door een geschikte vergelijkingsgroep te kiezen.
• Door de juiste kenmerken te kiezen
• Door onze zelfwaardering hoog te houden, dit doe je door een iets gunstiger beeld van onszelf te hebben dan objectief te rechtvaardigen valt.

Question 200

Zelfcomplexiteit.

Answer 200

het aantal en de diversiteit van de zelfaspecten die we ontwikkeld hebben voor verschillende situaties, rollen en sociale relaties. 2 belangrijke zelve houden verband met wat we presteren en met de sociale relaties die we hebben.

Question 201

Zelfvermeerdering

Answer 201

Een beter beeld van onszelf creëren dan gegrond is, om onze zelfwaardering hoog te houden en ons te beschermen aan negatieve feedback

Question 202

Wat was 1 van de eerste bevindingen die wezen op het bestaan van zelfvermeerdering?

Answer 202

Het fenomeen van onrealistische optimisme (Weinstein; Hoorens&Buunk

Question 203

Onrealistische optimisme

Answer 203

De overtuiging dat men zelf minder kans maakt op een negatieve gebeurtenis dan anderen.

Question 204

Controlle-illusie

Answer 204

We denken controle over een situatie te hebben terwijl dit niet het geval is (kansspellen)

Question 205

Introspectie-illusie

Answer 205

De eigen introspectie-inzichten zijn beter dan de introspectie-inzichten van iemand anders (zeker als meningen uiteen lopen)

Question 206

Blinde vlek voor vertekeningen

Answer 206

We denken zelf minder onderhevig te zijn aan de denkfouten die psychologen vast gesteld hebben`

Question 207

Illusie van asymmetrische persoonskennis.

Answer 207

We denken zelf de beweegredenen van andere beter te doorzien dan anderen onze beweegredenen kunnen doorzien

Question 208

Impliciete egotisme

Answer 208

We hebben een voorkeur voor dingen die naar onszelf verwijzen

Question 209

Overschatting van de eigen bijdrage

Answer 209

Bij groepswerk hebben we de neiging om onze eigen bijdrage te overschatten.

Question 210

Waar blijkt de liefde voor zichzelf uit?

Answer 210

Dat men een voorkeur heeft voor dingen die naar zichzelf verwijzen

Question 211

Waarom is zelfvermeerdering niet per definitie slecht?

Answer 211

Ondanks dat zelfvermeerdering in strijd is met de realiteit zorgt het ervoor dat mensen een meer tevreden leven leiden en uitdagingen op een positieve manier aangaan. Dit is met name gebleken toen men vaststelde dat dat depressieve mensen geen zelfvermindering vertonen maar juist een correcter zelfbeeld hadden dan niet-depressieve mensen. Dit deed Taylor&Brown besluiten dat zelfvermeerdering een noodzakelijke component is van een gezond leven, tenminste zolang de zelfverheerlijking binnen de perken blijft. Zo is onrealistische optimisme doorgaans goed voor de psychische en de lichamelijke gezondheid en helpt de mensen tijdens moeilijke periodes.