Gastro-enterologie Flashcards
Welke 6 diagnostische testen zijn specifiek voor het GIS?
- Bloed-, en urine-onderzoek
- Feces-onderzoek
- Medische beeldvorming
- TLI/PLI/amylase/lipase (pancreas en lever)
- Folaat/cobalamine (bacteriële overgroei)
- Endoscopie
Wat is de DDX van ptyalisme?
- Orofaryngeale ziekte
- Toxische of irriterende stoffen
- Systemische ziekte (PSS/misselijkheid)
- Fysiologisch (maaltijd)
Wat is het verschil tussen ptyalisme en pseudo-ptyalisme?
Ptyalisme is een verhoogde speekselproductie. Bij pseudo-ptyalisme is de speekselproductie normaal maar kan het speeksel niet doorgeslikt worden.
DDX : tetanus/hondsdholheid, neurologische/musculaire aandoeningen, misv
Welke twee lokalisaties van dysfagie bestaan er? En hoe vallen ze te onderscheiden.
- Orofaryngeale dysfagie: er is een overdreven beweging bij het slikken
- Oesofagale dysfagie: er is geen overdreven beweging bij het slikken
Welk orgaan is meestal aangepast bij regurgiteren en wat zijn enkele DDX?
Slokdarm: megaoesofagus, inflammatie, divertikel, hiatale hernia, obstructie…
Vanaf wanneer wordt braken gezien als chronisch braken?
3 weken
Wat is de DDX van braken?
Gastro-intestinale oorzaken: inflammatie, obstructie, CA, neoplasie, torsie, motiliteitsstoornis, infectieus
Extra gastro-intestinale oorzaken:
* Intra-abdominaal : lever, pancreas, nieren, pyometra, prostatitis, peritonitis
* Extra-abdominaal : endocrien, metabool, neurologisch, intoxicatie
Vanaf wanneer is diarree chronisch?
1 week
Wat is de DDX van acute diarree?
Gastro-intestinale oorzaken: voeding, infectieus, medicatie, toxines, hemorragische gastro-enteritis
Extra gastro-intestinale oorzaken: hypoadrenocorticisme, uremie, pancreatitis
Wat is de DDX van chronische dunne darm diarree?
- Parasieten: Ascaridia, Giardia
- Voeding
- Enteropathieën: LP of eosinofiele enteritis, neoplasie, lymfangiëctasie
- EPI
- Bacteriële overgroei
- Systemische aandoeningen
Wat is de DDX van tenesmus of dysschezie?
- Colon: colitis, CA, poliepen, massa, megacolon
- Rectum: hernia, stenose, prolaps
- Anus: fistels, anaalzak-aandoeningen, stenose, tumor
Welke aandoeningen komen voor thv de slokdarm?
- Obstructie
- Oesofagitis
- Hiatale hernia
- Mega-oesofagus
Wat zijn vier metabole consequenties van chronisch braken?
- Dehydratatie
- Malnutritie
- Elektrolyten-imbalans: hypokaliëmie
- Metabole acidose
Welke vier aandoeningen komen voor ter hoogte van de maag?
- Gastritis
- Erosie en ulcera
- Dilatatie en volvulus
- Neoplasie
Wat zijn klinische symptomen van een maagtorsie?
- Acuut abdomen
- Braakneigingen (niet productief)
- Dyspnee
- Shock
Wat is de pathofysiologie van GDV?
Maagdilatatie -> maagvolvulus -> gedaalde veneuze terugvloei -> hypoxie -> MDF (pancreas) -> aritmie
Wat is de pre-operatieve evaluatie en stabilisatie van een GDV?
- Decompressie van de maag (sonde/trocard)
- EKG: aritmie
- Hematocriet, totaal Ei, K
- Bloed-gas analyse: hypoxie
Wat is de DDX van acute enteritis?
- Voeding
- Infectieus : bacterieel, viraal, parasitair
- Hemorragische gastro-enteritis
- Obstructie
Wat is de DDX van chronische enteritis?
- IBD: LP of eosinofiel
- Bacteriële overgroei
- Lymfangiëctasie (PLE)
- Neoplasie
Hoe stel je de diagnose van parvo?
- Feces-onderzoek : virus aantonen in feces
- Bloed-onderzoek: neutropenie
Wat is de behandeling en monitoring van parvovirose?
Behandeling : vloeistof-therapie, Ab, anti-emetica
**Monitoring **: hematologie, TE, glycemie, elektrolyten
Wat zijn klinische tekens van lever-, en galgangen-pathologie?
Anorexie, gewichtsverlies, ascites, icterus, hepato-encefalopathie, pollakisurie/dysurie, coagulopathie, PUPD, bilirubinurie
Wat zijn drie oorzaken van icterus?
- Pre-hepatisch: hemolyse
- Hepatisch: hepatocellulaire functie
- Post-hepatisch: verminderde gal-excretie (obstructie/galstase)
Welke biochemische parameters zijn van belang bij leveraandoeningen?
AST, ALT, AF, GGT, ureum, albumine, glucose, bilirubine
Wat is het verschil bij de lever biochemische parameters tussen hond en kat?
Bij de hond moeten de NW x2-3 zijn vooraleer revelant, bij een kat is een milde stijging al relevant
Welke leverfunctietesten bestaan er?
- Ammoniak
- Galzuren
Hoe werkt de leverfunctietest bij galzuren?
Galzuren worden gesynthetiseerd door de lever en uitgescheiden via de gal, ze stimuleren de vetresorptie en worden opnieuw opgenomen thv het ileum (=enterohepatische kringloop), een deel hiervan komt in het bloed terecht. Bij een abnormale portale circulatie stijgen de galzuren in het bloed.
Welke systemische ziektes hebben een manifestatie in de mondholte?
- Uremie: ureum wordt in de mondholte door bacteriën omgezet naar ammoniak -> ulcera en erosie
- Immuundeficiëntie : diabetes, Cushing, cortico, FeLV, FIC
Wat is de behandeling van een sialocoele?
Sialadenectomie
Wat zijn vier mogelijke complicaties van een oesofagale obstructie?
- Obstructie
- Ruptuur van de slokdarm
- Oesofagitis
- Aspiratie-pneumonie
Welke behandelingsmogelijkheden zijn er bij een vreemd voorwerp in de slokdarm?
- Endoscopie
- Doorduwen naar de maag en gastroscopie
Wat zijn mogelijke oorzaken van een mega-oesofagus?
Congenitaal
Verworven
* Idiopatisch
* Secundair: CA, massa, lupus, Addison, MG, intoxicatie
Wat is de behandeling van een mega-oesofagus?
- Onderliggende oorzaak behandelen
- Pneumonie behandelen
- Voeding aanpassen
- Maagsonde indien idiopatisch
Wat is de behandeling van een oesofagitis?
- Maagzuurremmers: omeprazole
- Anti-emetica: maropitant, metoclopramide
- Maagbeschermers: sucralfaat
- Kleine maaltijden, makkelijk verteerbaar voedsel
Welke types hiatale hernia bestaan er?
- Sliding hernia : intermitterend
- Rolling hernia
Hoe maak je de diagnose van een hiatale hernia?
- RX (evt. met contrast)
- Fluoroscopie
- Endoscopie
Wat is de behandeling van een hiatale hernia?
- Maag sneller ledigen: makkelijk verteerbaar, vetarm voedsel
- Ledigen van de slokdarm sneller: verticaal voederen, semi-vloeibaar voedsel
- Oesofagitis behandelen: zuurremmers, metoclopramide
- Chirurgie indien geen respons na 1 maand
Hoe herken en behandel je acute gastritis?
Acuut braken, dier is niet echt ziek. Vaak een link met het dieet (garbage gut). Behandeling: anti-emetica, zuurremmers, sucralfaat, makkelijk verteerbaar dieet
Wat is het behandelingsplan bij chronisch braken ?
- Ontwormen, hypoallergeen dieet
- Bioptname
- Cortico’s
Welke oorzaken zijn er voor maagulcera- en erosies?
Cortico’s, NSAIDs, stress, shock, hypotensie, lever, nier, mastocytoma, gastrinoma, neoplasie, Addison, CA
Wat is de behandeling van een maagulcera en erosie?
- Maagzuurremmer: omeprazole, cimetidine
- Maagbeschermer: sucralfaat
Wat is de dosis van omeprazole bij de behandeling van maagulcera?
1 mg/kg BID
Wat is de algemene behandeling van een acute enteropathie?
- Dieet
- Vloeistof-therapie (indien nodig)
- Anti-diarretica: pepto-bismol, loperamide
- Ab (indien nodig)
Wat is de algemene benadering bij chronische enteropathie?
- Ontwormen en Ab : fenbendazole, metronidazole
- Dieet: intestinaal, hypo-allergeen
- Bioptname
- Cortico’s
Wat is de diagnose en behandeling van SIBO?
Diagnose : foliumzuur (stijging), cobalamine of vit B12 (daling)
Behandeling: metronidazole of tylosine (4 weken)
Wat zijn secundaire oorzaken van lymfangiëctasie?
- RH-falen
- Lymfoma
Wat is typisch voor lymfangiëctasie?
Er is een PLE -> hypoproteïnemie : ascites en oedeem
Wat is de behandeling voor lymfangiëctasie?
- Cortisone
- Dieet: arm in vet en rijk aan MCT, Ei-supplement
Wat zijn oorzaken van acute colitis?
- Irritatie (vb. vreemd voorwerp)
- Dieet: plotse wijziging of intolerantie
- Trichuris
Wat is de behandeling van een acute colitis?
- Dieet : vezelrijk
- Probiotica
- Loperamide
Wat is het behandelingsplan bij een chronische colitis?
- Ontwormen
- Probiotica
- Dieet: hypo-allergeen of vezelrijk
- Sulfasalazine
- Ab
- Biopsie
- Cortico’s
Welke aandoeninge van het colon veroorzaken constipatie?
- Colon-impactie
- Mega-colon
Welke mediatie kunnen we geven bij een megacolon?
- Laxativa: lactulose
- Pro-kineticum: cisapride
Welke aandoeningen van de anaalzakken bestaan er en wat is de algemene behandeling hiervan?
Impactie -> sacculitis -> abces
Behandeling: leegdrukken, flushen, Ab, evt. chirurgie
Hoe behandelt men tumoren van de perianaalklieren?
Komen meestal voor bij een intacte reu en staan onder invloed van testosteron -> castratie
Wat zijn drie typische symptomen voor EPI?
- Intermitterende diarree
- Polyfagie
- Gewichtsverlies
Hoe maakt men de diagnose van EPI?
Serum TLI - nuchter
Wat is de pathofysiologie van pancreatitis?
= premature activatie van verteringsenzymen waardoor autodigestie ontstaat
Wat zijn symptomen van pancreatitis?
Acuut abdomen, anorexie, lethargie, braken
Hoe maakt men de diagnose van pancreatitis?
PLI : pancreas specifieke lipase
Hoe behandelt men pancreatitis?
- Vloeistof
- NPO zolang braken niet onder controle
- Ab IV
- Pijnbestrijding
- Anti-emetica
- Voeding verzekeren na 5 dagen
Welke 2 vormen van cholangitis bestaan er?
- Suppuratieve vorm -> neutrofilie, koorts
- LP-vorm
Hoe maakt men de diagnose van een chronische rasgebonden hepatitis?
En wat is de behandeling?
Diagnose : leverbiopt
Behandeling: cortisone, evt koperchelatoren, ursochol, colchicine
Bij welk ras zien we hepatitis geassocieerd met koperaccumulatie?
Bedlington Terrier
Geef drie toxische stoffen voor de lever?
- Ketoconazole
- Groene knolamaniet
- Cortico’s
Wat is de voornaamste behandeling van feliene lipidose?
Voeding! Stimuleren: mirtazapine of evt voedingssonde
Hoe behandelt men een PSS?
- Medicinaal : lactulose, vit K, metronidazole, dieet (4 weken voor en 4 weken na chirurgie)
- Chirurgie
