College 8: Cognitieve stoornissen bij hersentumoren Flashcards
Gliomen
Tumoren van de gliacellen
Meningieomen
Tumoren van de hersenvliezen
Secundaire hersentumoren
Uitzaaiingen van elders uit het lichaam
WHO graad I-IV
I = minst erg IV = ergste
Oligodendrocyten
Steuncellen die tussen myelinescheden zitten
Microglia
Immuuncellen van de hersenen
Astrocyten
Monitoren van neurale activiteit tussen synapsspeet en axon
Mannen vs. vrouwen
Meer mannen dan vrouwen - 3:2
Symptomen van hersentumor
Epileptische aanval, hoofdpijn, neurologische uitval
Moleculaire profielen bij hersentumor
Gaat vooral over IDH mutatie en delentie van 1p/igq chromosoom - hierdoor kunnen verschillende soorten kwaadaardige tumoren ontstaan
Klachten/symptomen bij hersentumor en behandeling
• fysieke problemen: hoofdpijn, epilepsie, uitval,
verminderde fitheid, slaapproblemen, vermoeidheid
• psychische problemen, zoals angst en depressie
• cognitieve problemen
Corticoïden
Vocht om de tumor onderdrukken, geeft druk vermindering en daardoor ook verbetering in cognitie
Waar zijn stoornissen afhankelijk van
- Tumor: locatie niet echt maar wel grootte en groeisneheid
- Behandeling: OK, radiotherapie, chemotherapie
Beloop cognitieve stoornissen
Tijdens behandeling direct verbetering, maar worden later juist weer erger door de nasleep van de behandeling
Meest voorkomende cognitieve probleem
- Aandacht en informatieverwerking het meest!
- Geheugen
- Planning
Vooral last van tijdsdruk: informatie gaat te snel
Wanneer merkt men cognitieve klachten
Wanneer men weer de dagelijkse bezigheden oppakt
Tumor zorgt voor
- Kapot maken neuronen
- Verdrukking van weefsel
- Verplaatsing van weefsel
- Zuurstoftekort (door verdrukking bloedvaten)
- Oedeem
- Infiltratie
Goede nieuws bij tumor
Hersenen hebben tijd om zich aan te passen, dat is bij een CVA niet zo. Hoe langzamer de groei, hoe beter de hersenen zich aanpassen en hoe minder klachten na het weghalen van de tumor. Ook geen beschadiging van het netwerk. HGG meer cognitieve klachten dan LGG en stroke meer klachten dan tumor.
Primaire veroorzaker van cognitieve stoornissen voor operatie
Hoge groeisnelheid van de tumor
Genen en cognitieve klachten
IDH-1 mutatie vaker cognitieve klachten dan IDH-wildtype
Cognitieve klachten van behandeling
- Chemotherapie
- Radiotherapie
Geven allebei verlies van witte en grijze stof.
Oorzaken cognitieve problemen
- Epilepsie, maar ook antiepileptica geven cognitieve stoornissen
- Medicatie complicaties
- Genetisch profiel: ApoE4
- Persoonlijke factoren los van de tumor: leeftijd, opleiding
- Psychologische factoren: depressie, vermoeidheid
- Combinatie
Subjectieve klachten hangen .. samen met objectieve klachten
Slecht, wel sterke samenhang met depressie, angst en/of vermoeidheid.
Belang van NPO
Cognitief functioneren vóór operatie voorspeller van overleving daarna
