College 10: Epilepsie Flashcards
Definitie epilepsie
Neurologische stoornissen die gekarakteriseerd worden door epileptische aanvallen of excessieve/abnormale corticale activiteit in de hersenen. Epilepsie heeft van alle neurologische stoornissen de meest complexe terminologie.
Diagnose epilepsie
Meerdere aanvallen nodig voor de diagnose. In de meeste gevallen is de oorzaak onbekend, maar soms veroorzaakt door TBI, CVA, tumor, drugs/alcohol
Epileptische aanvallen
Korte en bijna niet te merken aanvallen tot langdurige stuiptrekkingen. Één aanval betekent vaak niet epilepsie (bij kinderen met koorts vaker eenmalige aanvallen - overactivatie hersenen)
Bewijs voor epileptische aanval
EEG
Drie verschillen epileptische aanvallen obv EEG
- Idiopathisch: onbekende oorzaak/geen afwijking te vinden, meestal genetisch (primair)
- Symptomatisch: bekende oorzaak/afwijking gevonden (stroke/cancer, ontwikkelen niet allemaal epilepsie) (secundair)
- Cryptogeen: mix van deze twee, kan ideopathisch zijn of symptomatisch (voorafgaand aan de diagnose, als er een vermoeden is, maar deze is nog niet bevestigd)
Twee verschillende soorten aanvallen + bijbehorende soorten
- Partial: simple partial & complex partial
2. Generalized: absence, tonisch-clonisch & myoclonisch
Partial/focaal aanval
Vanuit één punt in de hersenen, in de EEG afwijkingen in het ene hersengebied, maar niet in het andere. Kan zowel een groot gebied betreffen als een zeer klein gebied.
Generalized aanval
Verhoogde activiteit over het hele brein
Refractory epilepsie
Geen medicatie mogelijk, want dit werkt niet op de langere termijn
Kenmerken van aanvallen
- Meeste zijn heel kort en onaangekondigd
- Kunnen per persoon verschillen
- Triggers kunnen per persoon verschillen, maar algemene triggers zijn verminderde slaap, stress, alcohol, flikkerende lichten (fotosensitief)
Simple partial aanval
Epileptische aanval in één deel van de hersenen, waarbij iemand zowel bij bewustzijn is, dingen kan begrijpen en het geheugen van de aanval in tact blijft.
Complex partial aanval
Epileptische aanval in één deel van de hersenen, waarbij er verminderd bewustzijn is en men verward kan zijn. Groter gebied dan simple partial.
Absence seizure epilepsie
Generalized. Korte tijd verlies van bewustzijn: blanko voor zich uit staren, knipperen oogleden, neus wrijven. Reageren niet op omgeving, vaak verward met dagdromen - worden vaak niet opgemerkt!
Tonisch-clonische seizure epilepsie
Generalized.
Tonisch: verlies bewustzijn, lichaam wordt stijf, iemand kan op tong/wang bijten
Clonisch: trekkende schuddende bewegingen over het hele lichaam, moeizame ademhaling, huid veranderd van kleur, verlies controle blaas/endeldarm
Postconvulsive coma: aanval is voorbij, maar reageert nog steeds niet goed op omgeving. Kleur van huid en ademhaling wordt weer normaal. Patiënt kan zich gedurende een paar uur moe en verward voelen, soms met hoofdpijn.
Myoclonisch seizure
Generalized. Alleen clonische fase (schokken).
Eerste hulp bij epilepsie
Bewegingen niet tegenhouden, bril af/strakke kleding rond de nek los, hoofd beschermen, zorgen dat iemand zich niet kan bezeren, op de zij leggen, tijd bijhouden en hulp bieden als iemand bijkomt
Normale EEG
Afhankelijk van welk hersengebied actief is zijn daar wisselende hersengolven te zien, geen grote pieken in rust
Tonisch-clonisch EEG
Tonisch: hoge en lage pieken dicht op elkaar
Clonisch: hoge en lage pieken dicht op elkaar, maar met rustige perioden ertussen
> Generalized, dus alle hersengebieden betrokken
> Na aanval: postconvulsive coma (EEG wordt meer golvend ipv de normale kleine piekjes)
Absence EEG
Hoge pieken die wat meer van elkaar af liggen.
> Generalized, dus alle hersengebieden betrokken
Partial seizure EEG
Korte op elkaar liggende pieken met rustige perioden ertussen, alleen in bepaalde hersengebieden (want partial aanval).
EEG occipitaal kwab
Komt door spierbewegingen en spanning in de nek
Piek op EEG bij frontaalkwab
Epilepsie hoeft daar niet vandaan te komen, kan een andere bron hebben. Van groot belang dat je erachter komt waar de bron ligt.
Bron vinden van epileptische aanval
In-depth elektroden, dunne naalden om epileptische activiteit te lokaliseren
Temporaal kwab simple partial
Aura’s:
- Gevoel in de buik
- Deja vu
- Gekke geur/smaak
- Plotseling gevoel van angst/plezier
Frontaal kwab simple partial
Aura’s:
- Gek gevoel wat als een golf door het hoofd gaat
- Verstijving of tinteling in deel van het lichaam
Pariëtaal kwab simple partial
Aura’s:
- Verdoofd/tintelend gevoel
- Brandend/warm gevoel
- Gevoel dat arm of been groter of kleiner is dan dat hij eigenlijk is
Occipitaal kwab simple partial
Aura’s:
- Visuele verstoring: kleuren of flikkerende lichten
- Hallucinaties
Waarom focal beter dan generalized
Als je weet waar de bron zit, is het beter te behandelen. Als het over het hele brein zit, kan je daar niets aan verhelpen.
Complex partial meestal in
Temporale kwab, zijn het meest kwetsbaar voor aanvallen!
Temporaal kwab complex partial kan bestaan uit
- Objecten oppakken
- Aan kleren friemelen
- Kauwen/smakken
- Onbegrijpelijk woorden mompelen
- Verward rondwandelen
Frontaal kwab complex partial kan bestaan uit
- Hard huilen of schreeuwen
- Vreemde houding/beweging (fietsbeweging/schoppen)
Secondary generalized seizures
Beginnen focaal, worden daarna generalized
Twee verschillende absences
- Typische absences
- Atypische absences
Typisch absences
Iemand is voor een paar seconden blanko en reageert niet, worden door korte tijd vaak niet opgemerkt
Atypische absences
Duren wat langer en soms gepaard met kleine motorische bewegingen, zoals met het hoofd knikken.
‘ictal’
Periode van activiteit, minuten