College 7: Hersenanatomie Flashcards
Waarom belangrijk om functies in kaart te brengen
Je wil geen schade aanbrengen
Scan bij hersenbloeding
CT-scan, proberen te voorspellen wat er gaat gebeuren
Wanneer opereren
Als je meer goed kan doen dan slecht, secundaire schade moet men zien te voorkomen
Grens tussen tumor en weefsel
Op een CT scan goed te zien, maar in het echt minder. De grens tussen wat je wel een niet moet wegnemen is daardoor een stuk minder scherp, hoe meer je weghaalt hoe meer impact dat kan hebben op iemand functioneren en QoL
Doel operatie
Zoveel mogelijk weghalen met minimaal verlies van functie - daarom negative brain mapping
Welke informatie is voorafgaand aan een operatie beschikbaar
- Neuroimaging (CT, MRI)
- Neurologische staat van de patiënt
- Ervaring (van jezelf/anderen/boeken)
MRI gebruiken voor
Bekijken hoe groot het gebied is en wat het waarschijnlijk is
Welke informatie mist voorafgaand aan een operatie
Waar zitten de belangrijke functies: goed de balans tussen wat je wel of niet weg moet halen
Waarom gaat het traditionele localisatie model niet meer op? (!)
- Niet één functie per gebied en niet één gebied per functie - hersengebieden zijn gespecialiseerd, maar veel variatie tussen personen!
- De hersenen zijn adaptief, door leren en schade - herstel passen de hersenen zich aan, dit zorgt voor nog meer variatie tussen personen
- Focale laesies veroorzaken ook disfuncties in andere, verder gelegen hersengebieden
Daarom is postmortem onderzoek ook zo lastig te interpreteren - hersenen hebben zich het hele leven lang aangepast!
Broca
Motorische afasie bij linker frontaal kwab laesie.
Maar: later ontdekte men dat de schade bij Broca veel groter was - ook veel schade aan witte stof ipv alleen de grijze stof
Wernicke
Sensorische afasie bij linker temporaal kwab laesie
Drie problemen met huidige hersenanatomie modellen
- Te simpel
- Te complex - zegt niets over de toepassing
- Te statisch - zegt niets over adaptatie over tijd die kan plaatsvinden
MRI intekenen
= voxel based lesion symptom mapping
Zo kan je zien waar het infarct precies zit en welke gebieden allemaal zijn aangetast. Bij Broca en Wernicke zijn vaak ook hele andere gebieden aangetast. Andersom geld ook: bij symptomen die bij Wernicke hoort, waren hele andere gebieden bij betrokken
Voorbeeld van hersenplasticiteit
Amputatie middelvinger aap, de gebieden van de ring en wijsvinger namen het gebied van de middelvinger over
Tumorresectie in gebied van Broca
Vrouw had geen symptomen van Broca, want hersenen hadden zich aangepast - aanpassing dus ook op veel grotere schaal!