Calcium en fosfaatstoornis Flashcards
Calcium
zit vooral extracellulair
- extra: regulatie door PTH, 1,25-Oh2D3, calcitonine
- intra: regulatie door pompen, plasmamembraan, mito
Welk Ca wordt vooral constant gehouden
geïonisseerd
Wat gebeurt er bij verhoogd albumine met Ca?
zal verhogen
PTH en Ca
Als Ca bindt aan receptor wordt er minder PTH geproduceerd
- bij hypocalciemie dus veel PTH
effecten PTH op Ca
- mobilisatie Ca en P uit skelet via stimulatie osteoclastaire botresorptie
- meer Ca2+ resorptie in distale nefron en P uitscheiding
- stimulatie 1alfa hydroxylase
Vitamine D en Ca
bij lage Ca of hoge PTH of lage P wordt vitamine D omgezet naar 1,25-OH2-D3 (actief)
Wat gebeurt er als vit D hoog is
stimuleert de eigen afbraak door enzym 24-hydroxylase
calcitonine en Ca
directe remming van osteoclaire botresorptie en binding aan receptoren in hersenen
-tegenhanger PTH
is meer voor finetuning, geen grote rol bij Ca huishouding
Hormonen bij fosfaathuishouding
PTH, vit D en FGF3
PTH en P
- remt NaPi transporter > minder P resorptie
- stimuleert 1alfa hydroxylase > meer vitD
- stimuleert osteoclastaire botresorptie via osteoblasten door RANKL secretie stimulatie en OPG secretie remming
Vit D en P
stimuleert Ca en P absorptie in de darm, net als osteoclastaire botresorptie en productie FGF23
FGF23 en P
- gemaakt door osteocyten; remt P reabsorptie
- remt alfa hydroxylase
hypofosfatemie klachten
- rachitis, osteomalacie met verkrommingen, botpijnen en breuken
- spierpijn en zwakte
- dysfunctie hart en hersenen
oorzaken hypofosfatemie
- vit D tekort
- X linked hypofosfatemische rachitis
- autosomaal dominante hypofosfatemische rachitis
- vit D afhankelijke rachitis: deficientie 1a hydroxylase of vit D resistentie
hypocalciemie en laag PTH
hypoparathyreoidie, hypomagnesemie, afwijking Ca receptor
hypocalciemie en hoog PTH
meten vit D nodig
- laag: vit D deficientie
- normaal: probleem omzetting > meten actief
actief
- laag: defect alfa hydroxylase of nierinsufficientie
- hoog: vit D resistentie
- normaal: verlies Ca
vit D deficientie
leidt tot een mineralisatie defect in skelet en secundaire hyperparathyreoidie; osteomalacie kan ontstaan
hypercalciemie met hoog PTH
primaire hyperparathyreoidie
primaire hyperparathyreoidie
hoog PTH door bijschildklierziekte
secundaire hyperparathyreoidie
hoog PTH door langdurige hypocalciemie
tertiaire hyperparathyreoidie
autonome PTH productie
oorzaken hypercalciemie
- primaire hyperparathyreoidie
- maligniteit
- vit D intoxicatie of toename actief vit D
symptomen hypercalciemie
- concentratieproblemen, depressie, verward
- misselijk, braken, ulcus
- polyurie, dyspepsie, nierstenen
- ritmestoornissen
wat doe je bij hypercalciemie
PTH meten
- hoog: primaire/tertiare hyperparathyreoidie, lithium gebruik
- laag: vit D meten
vit D
- hoog: vit D overdosis
- normaal/laag: actief vit D meten
actief vit D
- hoog: overdosis of activiteit alfa hydroxylase buiten nier
- laag: tumor, Milk-Alkali, immobilisatie, thyreotoxicose, medicatie