9 - Zintuigen & Zenuwstelsel

Question 1

Zintuigen

Answer 1

orgaan om signalen op te vangen en door te geven aan zenuwstelsel

Zintuigcellen zijn gevoelig voor één soort prikkel ( een adequate prikkel)

Na ontvangen signaal reageert zintuig door gevoelszenuw te prikkelen > deze geleidt de prikkel vervolgens naar het centrale zenuwstelsel(hersenen & ruggenmerg)

Question 2

Drempelwaarde

Answer 2

minimale sterkte van prikkel die nodig is voor waarneming

Question 3

6 zinguigen:

Answer 3

gevoel / gehoor / evenwicht / reuk / smaak/ gezicht

Question 4

Gevoelszintuigen

Answer 4

Tastzintuigen
Pijnzintuigen
Warmte- en koude zintuigen
spierzintuigen

Question 5

Tastzintuigen

Answer 5

gevoelszenuwen die vrij in huid eindigen > voelen welke vorm een voorwerp heeft >

prikkel waar gevoelig voor zijn is vervorming van de huid (lichaampjes Meissner)

Question 6

Pijnzintuigen

Answer 6

Prikkels welke schadelijk voor lichaam kunnen zijn (waarschuwende rol) >

worden gevormd door talrijke fijne uitlopers van gevoelszenuwen >

bevinden zich ook in inwendige delen van lichaam (maar niet in spieren en hersenen)

Question 7

Warmte- en koudezintuigen

Answer 7

gevoelig voor temperatuursveranderingen > is voorwerp warmer/kouder dan de huid?

waarneming door koude zintuigjes(lichaampjes van krause) en warmte middels warmtezintuigjes (Lichaampjes van Ruffini)

Question 8

spierzintuigen

Answer 8

zintuigen die de spanningstoestand kunnen waarnemen

zijn erg gevoelig > zorgen tevens voor harmonisch & gecoördineerd samenwerken tussen verschillende spieren

Question 9

Gezichtszintuig

Answer 9

Bolvormig orgaan bij gewervelde dieren met een lens aan voorkant met een holte

Question 10

Oogrokken

wand van elke oogbol : van buiten naar binnen bestaande uit volgende lagen:

Answer 10

Harde Oogrok

Vaatvlies

Netvlies

Question 11

Harde Oogrok

Answer 11

Buitenste laag = stevig wit vlies

bescherming binnen delen oog > dankt hardheid aan dit vlies

Question 12

Vaatvlies

Answer 12

middelse oogrok, dankt naam aan de vele bloedvaten > zorgen voor zuurstof aanvoer

Gaat over in iris (regenboovlies) aan voorzijde (pigmenten in iris bepalen kleur) > middin in iris bevindt zich de pupil > kan groter en kleiner worden door kringspieren (regelt lichtinval)

Question 13

Netvlies (retina)

Answer 13

binnenste laag > bestaat uit buitenste pigmentlaag en binnenste zintuiglaag met zintuig- en zenuw cellen.

Zintuigcellen bestaan uit:
Staafjes (heel gevoellig en geschikt voor zien in schemering) & uit kegeltjes (minder gevoelig en overdag functioneel > kunnen kleuren waarnemen)

Question 14

Gele vlek

Answer 14

direct tegenover pupil en is meest gevoeligste plaats (bevat enkel kegeltjes)

Question 15

Blinde vlek

Answer 15

plek waar oogzenuw oog verlaat (kunnen we niett mee zien)

Question 16

binnen in oogbol = 3 delen te onderscheiden:

Answer 16

-Voorste oogkamer =
bevindt zich tussen hoornvlies en iris = ruimte is gevuld met waterige heldere vloeistof

-Glasachtig Lichaam =
bevindt achter de lens en vormt belangrijkste substantie oogbol = geleiachtige & geheel doorschijnend > door de druk hiervan blijft netvlies op zijn plek

-Lens =
tussen iris en glasachtig lichaam en is beide zijde bolvorming = erg elastisch en omgeven door een lenskapsel = verbonden met lensbandjes aan straalvormig lichaam waar zich een kringspier bevindt (accomodatiespier) = weer verbonden aan vaatvlies

Question 17

overige delen oog

Answer 17

Wenkbrauw > voorkomen zout van voorhoofdzweet in ogen loopt

Oogleden > bescherming te fel licht

Wimpers > stof buitenhouden

Traanklieren > maken traanvocht > ontsmetten van oog en geven van voeding > afgevoerd via traanbuisjes naar neusholte

Question 18

Pupilreflex

Answer 18

Iris regelt met kring- en straalsgewijs lopende spiertjes de lichtinval die in het oog op netvlies valt. Intensiteit van licht niet altijd gelijk > beschadigingen voorkomen maar toch ook genoeg licht inval voor kleur toestaan > gaat via pupilreflex

1. Te weinig licht >straalsgewijs lopende spiertjes trekken samen > pupil groter en iris kleiner
2. Te veel licht > kringspiertjes van iris trekken samen > pupil klein & iris wordt groter

Answer 19

Lichtstraal die hoornvlies passeert wordt sterk afgebogen (vooral naar binnen gebogen) = Convergeren (bolle lens) > daarom omgekeerd & verkleind beeld op netvlies.

Holle lens buigt stralen juist naar buiten = Divergeren

Question 20

Accomoderen

Answer 20

Het aanpassen van de lens om constant scherp beeld te krijgen van iets wat dichterbij is (aanspannen van straallichaam)

Question 21

Straallichaam

Answer 21

kringspier betrokken bij boller/minder bol worden van de lens

lens hangt met een lensbandje in het straalvormig lichaam > bij dichtbij kijken is straallichaam gespannen en minder bol

Question 22

nabijheidpunt

Answer 22

maximaal te accomoderen punt voor scherp zicht

Question 23

Bijziend

Answer 23

veraf niet goed zien > komt omdat ooglens te bol is > bij ver kijken kan lens niet niet voldoende afgeplat worden > teveel convergerende lichtstralen > verhelpen met bril(negatieve) glazen> divergeren de lichtstralen

Question 24

Verziendheid

Answer 24

niet dichtbij goed zien > scherptepuntligt achter het netvlies > voorkomen met een positieve glazen > bij ouder worden verliest lens veerkracht

Question 25

Uitwendig oor

Answer 25

Geluidsopvang gedeelte

Question 26

Middenoor

Answer 26

Geluidsversterkend gedeelte = met lucht gevulde ruimte in schedel > staat middels buis van Eustachius in verbinding met keelholte (kan hierdoor luchtdruk veranderen door te slikken)

Question 27

Trommelvlies

Answer 27

ontvangt trilling (enkel als luchtdruk aan beide kanten gelijk is > brengt gehoorbeentjes geleiden de trilling verder naar het ovale venster

Question 28

Gehoorbeentjes

Answer 28

Hamer, aambeeld, stijgbeugel

Question 29

Ronde venster

Answer 29

ontvangt trillingen van gehoorbeentjes en deze brengt de vloeistof in slakkenhuis in trilling > in de wand van slakkenhuis verbinden zich zintuigcellen welke gevoelig zijn voor een bepaalde trilling > geven prikkels door aan zenuwvezels welke samengebundeld zijn tot de gehoorzenuw > geleid weer naar hersenen

Question 30

Chemische zintuigen

Answer 30

Reuk & smaakzintuigen > zijn betrokken bij waarnemen van stoffen > komen voor op tong en gehemelte zorgen voor afscheiden speeksel/maagsap (werken het beste bij stoffen van ongeveer zelfde lichaamstemperatuur als ons > warm eten) Vijf smaken: Zout, zuur, bitter, zoet , umami (overal op tong) - alleen achterste deel bevat meer zintuigen voor bitter

Question 31

reukorgaan

Answer 31

Eigenlijke reukorgaan zit boven in neusholte in slijmvlies > daarom bij diep inademen beter ruiken

Question 32

Zenuwstelsel

Answer 32

Onderverdeeld in perifere en centrale zenuwstesel

Question 33

Centrale zenuwstelsel

Answer 33

Grote hersenen Kleine hersenen Hersenstam Ruggenmerg

Question 34

Perifere zenuwstelsel

Answer 34

Hersen- en ruggenmerzenuwen die centrale zenuwstel met overige delen van lichaam verbinden

Question 35

Neuronen

Answer 35

Zenuwcel = bestaat uit cellichaam en enkele korte uitlopers(dendrieten) en één lange uitloper (Axon/Neuriet) > komen opeenhopingen van zenuwcellen voor in centrale zenuwstelsel (verbonden via dendrieten)

Question 36

3 soorten zenuwcellen:

Answer 36

Senosorische zenuwcellen Motorische zenuwcellen Schakelcellen

Question 37

Senosorische zenuwcellen

Answer 37

Brengen impulsen van zintuigen naar centrale zenuwstelsel: licht op oog > zintuigcellen in netvlies geven impuls aan sensorische neurieten > impuls gaat door naar sensorische cellichamen in hersenen

Question 38

Motorische zenuwcellen

Answer 38

Brengen impulsen van CZ naar spieren en zorgen voor tot stand komen bewegingen. Ook zijn er motorische zenuwcellen welke naar klieren gaan (bv voor afscheiding speeksel/maagsap)

Question 39

Schakelcellen

Answer 39

Zorgen voor verbinding tussen sensorische en motorische zenuwcellen

Question 40

Animale zenuwstelsel

Answer 40

Verzorgt contact met omgeving (middelz intuigen) en voor de reactie op prikkels van buitenaf = onderworpen aan onze wil

Question 41

Onwillekeurige zenuwstelsel(Autonome zenuwselsel):

Answer 41

Werkt buiten wil om > bevat zenuwen die impulsen geleiden van en naar organen (hart, lever, nier etc.) > en regelt ook de werking (sneller kloppen hart bij inspanning)

Question 42

bewustzijn in hersenen

Answer 42

In de hersenen komt de zintuigelijke waarneming tot bewustzijn > Beweging kan al voor bewustzijn plaatsvinden (reflex)

Question 43

Reflex

Answer 43

sensorische zenuwen zorgen dat de impulsen rechtstreeks in het ruggenmerg overbrengen op motorische zenuwen