12 - Celbiologie

Question 1

Celmembraam

Answer 1

vlies om cel heen

Question 2

Celwand

Answer 2

bij planten, bacteriën en schimmels > extra stevigheid

Question 3

Protoplasma

Answer 3

slijmatige substantie in de cel

Question 4

Organellen

Answer 4

verschillenden structuren die voorkomen in de cellen en samenwerken

Question 5

Protoplasma bestaat uit

Answer 5

kernplasma(nucleoplasma)

en celplasma(cytoplasma)

Question 6

In een cel bestaat een inwendig milieu

Answer 6

homeostase > dynamisch evenwicht

Question 7

Celwand(2)

Answer 7

Aanwezig bij planten, is tijdens de groei van cel nog redelijk vervormbaar > bij volgroeiing is deze taai en kan niet meer rekken > is doorlatend voor gassen en water.

Question 8

Celwand is niet levend en wordt gemaakt door

Answer 8

het celplasma: eerst wordt pectine gemaakt

> welke via stroming naar celmembraan gebracht wordt en door poriën naar buiten werkt

> de primaire celwand > buigzaam en veerkracht bij kruidachtige planten

Question 9

tweede celwand houtachtige planten

Answer 9

secundaire celwand > bestaat uit houtstof(lignine) > voor opname en afgifte heeft de secundaire celwand openingen voor stoffen > hofstippels genoemd

Question 10

Celmembraam Bestaan uit bijzondere soort vetten

Answer 10

Fosfolipieden

> hebben een gevorkte staart die waterafstotend is en hebben een kop die water aantrekt

De koppen steken naar het water en de staarten naar elkaar > zo ontstaat een dubbele vetlaag die ondoordringbaar is voor moleculen die in water oplossen

Question 11

transmembraaneiwitten

Answer 11

Steken door celmembraan laag welke kanalen vormen waardoor stoffen opgenomen kunnen worden > kost de cel energie

Question 12

Cell junction

Answer 12

specifieke gedifferentieerde structuren van membraan waarmij deze met andere cellen en de omgeving in verbinding staat

Question 13

ReceptorenReceptoren aan buitenzijde van membraam

Answer 13

kunnen selectief moleculen binden

Question 14

Celkern

Answer 14

Komt enkel voor bij eukarioten en niet bij prokarioten, bestaat uit kernmembraan met daarbinnen kernplasma

> hier ligt erfelijk materiaal in “KernDNA”

Question 15

prokarioten

Answer 15

Eencellig wezen

Question 16

Kernporiën

Answer 16

opening in kernmembraan > hierdoor kan mRNA door kernlichaampjes naar cytoplasma worden getransporteerd > wordt weer gebruik om eiwitten mee te maken

Question 17

Genoom

Answer 17

geheel van erfelijke informatie

Question 18

Organellen in het celplasma

Answer 18

Mitochondria
Endoplasmatisch reticulum
Ribosomen
Plastiden

Question 19

Mitochondria

Answer 19

Verspreid door cytoplasma (vooral veel in cellen die veel energieverbruiken)

> spelen grote rol bij verbranding van glucose waarbij energie vrijkomt voor celstofwisseling

Bestaat uit binnenmembraan:
groot oppervlak doordat het geplooid(heet cristae) is, enyzem voor de verbranding liggen op binnenmembraan > binnenmembraan is slechts selectief permeabel(doordrinbaar) voor brandstoffen.

Buitenmembraan
bevat eiwitten voor transport voor het transport van stoffen door het buitenmembraan

Question 20

Matrix

Answer 20

halfvloeibare binnenkant waar de cristae in steken.

Question 21

Mitochondrie bevat eigen mtDNA

Answer 21

> vorm van ringvorming chromosoon > kan zelf enkele eiwitten maken welke betrokken zijn bij de verbranding

Question 22

Endoplasmatisch reticulum

Answer 22

Voorkomend bij meeste eukarioten > netwerk van kanelen ena fgeplatte holten die met elkaar in verbinding staan = voortzetting van het dubbele kermembraan > dient voor transpoft van stoffen en opname/afgifte van stoffen binnen de cel (ofwel: vergelijkbaar met vloedvatenstelsel)

- ER bezet met ribosomen = Ruw endoplastmaisch reticulum (RER)
- ER bevat geen ribosomen = Glad endoplasmatisch reticulum (GER)

Question 23

Ribosomen

Answer 23

Bestaat uit twee niet-identieke delen, welke gescheide in celplasma voorkomen als ze niet actief zijn bij de eiwitproductie

Wanneer eiwitproductie begint gaan ze aan elkaar vastzitten en gebruiken ze de “streepjescode” van het mRNA

> op basis van de streepjes code maken ze specifiek eiwit.

Question 24

Polyribosomen / polysomen

Answer 24

lange reeks ribosomen naast elkaar > functioneel om hoge productiesnelheid te bereiken

Question 25

Plastiden

Answer 25

Verschillende korrels in een plantencel: Bladgroen-, kleurstof- en zetmeelkorrels

Question 26

groenkorrels(Chloroplasten):

Answer 26

Kunnen lichtenergie vastleggen in chemische verbindingen zoals glucose (fotosynthese/koolstofassimilatie)

Question 27

Chlorofyl

Answer 27

groene kleurstof welke chloroplasten voor fotosynthese gebruiken, andere kleurstoffen kunnen hier niet bij betrokken zijn

Question 28

Plastiden Bestaan uit 3 membranen: Buiten-, binnen- en thylakoidmembraan

Answer 28

Thylakoiden:
liggen boven en naast elkaar opgestapeld als een soort zonnecelene om lichtenergie op te vangen en vast te leggen in chemische energie

Granum:
tapeltje Thylakoïden

ctDNA:
ringvorming eigen DNA met enzymen die rol spelen bij fotosynthese

Question 29

Zetmeelkorrels/Amylopalsten (Leukoplasten):

Answer 29

In deze korrels is zetmeelopgeslagen > gevormd uit glucose gemaakt door fotosynthese > zetmeel vindt je vooral in vulweefsel van de stengel en in de organen waar reservestoffen worden opgesalgen (knollen,bollen,zaden,wortelstokken)

Question 30

Vacuolen

Answer 30

Kleine met vocht gevulde blaasjes in jonge plantaardige cellen omringt met een membraan “tonoplast” > bij oudere plantencellen zijn ze samengegroeid tot één vacuole

Dienen voor opslag van reservestoffen en uitscheiding afvalstoffen

Question 31

Golgi-systeem

Answer 31

Bestaat uit opeengestapelde platte blaasjes (dictyosomen) > functie: “verpakt” enzymen zodat ze uiten de cel gebracht kunnen worden zonder dat de cel risico loopt zelf verteerd te worden door het enzym.

Question 32

Lysosomen

Answer 32

Voorraadblaasje voor enyzmen want deze kunnen niet vrij in cytoplasma getransporteerd worden > verteren dan de cel zelf > dus wordt in lysosomen verplaatst naar binnen(intracellulaire vertering) of buiten(extracellulaire vertering) de cel.

Question 33

Intracellulaire vertering

Answer 33

Diffusie door een semipermeabel membraan in de richting van de hoogste concentratie opgeloste stof

Question 34

Hydrostatische druk

Answer 34

het gewicht van het aangezogen water naar één kant van het semipermeable membraan door osmose > deze druk heet osmotische waarde van een oplossing = vermogen van een stof om bepaalde hoeveelheid water aan te zuigen

Question 35

Turgor

Answer 35

Plantaardige cel: In het celplasma en vacuole is concentratie opgeloste stof groter dan omliggende milieu

> osmose van water vindt plaats naar het cytoplasma en (vooral) vacuole >

volume & druk neemt toe (band oppompen) > dit proces het Turgor

Geeft cel stevigheid

Question 36

Hypertonisch

Answer 36

als concentratie opgeloste stof in de cel groter is dan omringende milieu

Question 37

Isotonisch

Answer 37

concentratie is gelijk aan omringende milieu

Question 38

Hypotonisch

Answer 38

concentratie is lager dan omringende milieu > in dit geval zal water naar omringende milieu gaan en laat het celmembraan een beetje los van de celwand > dit heet grensplasmolyse

Question 39

Volledige plasmolyse

Answer 39

Wanner cel dusdanig hypotonisch is en celmembraan de celwand geheel loslaat > plant verliest dan stevigheid

Question 40

Opname van stoffen in de cel

Answer 40

celmembraan omsluit deeltje uit omgeving dat opgenomen moet worden (eiwit,mineraal,molecuul)

> aan de buitenzijde van celoppervlak bevinden zich receptoren (suikermoleculen welke naar buiten steken)

Er past een specifieke pasvorm/stof op een deze moleculen

> een opgenomen stof wordt verpakt in membraanmateriaal, dit proces heet endocytose > het verpakte deeltje heet een endosoom

Question 41

Uitscheiding door cel

Answer 41

Afvalstoffen worden in blaasjes naar celmembraan getransporteerd waar het versmelt met het celmembraan en de afvalstoffen uitgescheden worden, dit heet exocytose