8 - Stevigheid en beweging Flashcards
Stevigheidsweefsels
steun verlenende weefsels zoals hout & been
Veelal stevigheid die in het lichaam zit, vooral bij geraamte zoogdieren: inwendig skelet
Uitwendig skelet
Stevigheid buiten lichaam (zoals harde schaal kreeft of een mossel)
Stevigheid planten
Bij veel planten geen harde delen > noemen we kruidachtige planten > danken stevigheid aan water in hun cellen (denk aan opgeblazen ballon
Houtachtige planten:
bijvoorbeeld bomen/struiken zijn erg stevig, bevatten weinig sappen en moeten dus zelf wel hard zijn
Stevigheid dieren
komt in meerdere vormen/functies voor
Stevigheid:
geven lichaam steun en stevigheid > blijft overeind staan > kenmerkend voor vorm van het dier / uiterlijk mens
Bescherming
Kwetsbare delen zijn omgeven met stevige delen (bijvoorbeeld ribbenkast) maar ook harde pantser van geleedpotige dieren(kreeft, insecten)
Voortbeweging
skelet kan ten opzichten van elkaar bewegen en zo voortbewegen
Aanhechting spieren
Vangen:
sterk ontwikkelde stevige delen roofdieren(hoektanden,klauwen)
Verdedigen: horens van een stier
Verwerking voedsel: tangvormige snavel van sperwer om voedsel te scheuren, of snijtanden etc om te kauwen
Skelet van de mens samengesteld uit
samengesteld uit been en kraakbeen en bevat veel kalkzouten & collagene vezels welke voor buigzaamheid zorgen
Beenderen worden naar vorm onderverdeeld in soorten:
- Pijpbeenderen: holle lange beenderen (armen/benen)
- Platte beenderen: plat, dun en kan semi gebogen zijn (schedel/ribben/schouderbladen)
- Korte beenderen(onregelmatige): vingerkoortjes,teenkootjes,middenhands/voetsbeentjes
- Sesambeen: bevindt zich in loop van een pees (knieschijf)
- Onregelmatige beenderen: overige (wervels, enkele schedelbeenderen)
Beenderen van het hoofd
onderverdeeld in beenderen:
- hersenschedel
- aanzichtschedel
Hersenschedel
bestaat uit 5 beenderen en is bij volwassen een stevig geheel -
- Voorhoofdsbeen(5): voorkant & bovenzijde schedel
- Twee wandbeenderen(1): bovenzijde en deel zijwanden van schedel
- Achterhoofdsbeen(2): vormt achter- en onderkant schedel
- Twee slaapbeenderen(3): zijkanten schedel
- Twee wiggenbeenderen(4): begrensen de slaapbederen aan voorzijde
Beenderen aangezichtsschedel
- Bovenkaak(2) & onderkaak (1): hier bevinden zich tandkassen met tanden en kiezen
- Jukbeenderen(3): ter hoogte van wangen
- Zeefbeen(4): ligt hoog in de neus met enkele holten
- Traanbeen(5): hier lopen de traanbuizen
- Neusbeen(6): bovenste gedeelte neus - de tweeneusbeenderen vormen samen neusbrug
Wervelkolom
Heeft steun gevende functie en dient ter verankering ribben en is verbonden met schouder en bekkengorder + draagt het hoofd = samengesteld uit 32 beenderen verdeeld in: Halswerverels / borstwervels / lendenwervels/ heiligbeen / staartbeen
Atlas
Bovenste halswervel
maakt knikkende beweging mogelijk en draaien hoofd (middels beweging om uitsteeksel van tweede halswervel: de draaier)
Tussenwervelschijven
zit tussen de wervels - bestat uit kraakbeen zodat kolom buigzaam is