13- Celbiologie 2

Question 1

Gameten

Answer 1

geslachtscellen = zaadcellen / eicellen

Question 2

Bevruchting

Answer 2

Versmelting zaadcel(is enkel een kern) met de kern van de eicel

Question 3

Chromosomen

Answer 3

korte dikke draden in celkern > zijn dragers van erfelijke eigenschappen = Gen

Elke chromosoon is samengesteld uit honderden/duizenden achter elkaar gerangschikte genen, de genen die betrokken zijn bij de eiwitsynthese in ribosomen noemen we de structuurgenen

Question 4

Chromosomen BESTAAT UIT

Answer 4

DNA

Question 5

Genetica

Answer 5

erfelijkheidsleer

Question 6

Celdeling

Answer 6

Gewone deling (mitose) 
 reductiedeling(meiose)

Question 7

Gewone celdeling(mitose):

Answer 7

Uit één lichaamscel onstaan twee dochtercellen.

De kern bevat een dubbel paar homologe(overeenkomstige) chromosomen

bij mitose hebben zowel de moeder kern als de nieuwe dochterkern een dubbel stel chromosomen en zijn verder ook volkomen gelijk

Question 8

Interfase

Answer 8

fase die zich tussen mitosen bevindt (groeifase cel) - tijdens interfase zijn chromosomen lange dunne draden en maken een kopie van zichzelf

Question 9

4 fase bij mitose:

Answer 9

Profase
Metafase
Anafase
Telofase

Question 10

Profase

Answer 10

de verbubbelde chromosmen liggen nog verspreid en gekronkeld door de cel > ze gaan oprollen (spiraliseren) > worden kleiner en dikker

De chromosoom bestaat nu duidelijk in twee identieke delen: chromatiden > verbindings plaats heet het centromeer. Ook vormen twee tegenoverlkaar gelegen celpolen

Question 11

Metafase

Answer 11

Kernwand verdwijnt > chromosomen verplaatsen zich afzonderlijk naar een vlak (equatorvlak) dat tussen de celpolen in hetmidden van de cel bevindt. Ze zijn nu middels trekdraden verbonden aan beide polen van de cel

Question 12

Anafase

Answer 12

Trekdraden worden korter > chromatide van elke chromosoon worden naar de twee polen getrokken

Question 13

Telofase

Answer 13

laatste stadium van mitose > nieuw gevormde chromosomen zijn bij polen aangekomen > er ontstaat een kernmembraan > er vormt zich een scheidingswand tussen de dochterkernen > twee nieuwe cellen ontstaan

Question 14

Reductiedeling (meiose):

Answer 14

Uit één cel met dubbel aantal chromosomen ontstaan vier geslachtscellen > bestaat uit twee opeenvolgende delingen (meiose 1 & meiose 2) met weer 4 fasen.

Meiose 1: Moedercel deelt zich op in twee dochtercellen
Meiose 2: Elke dochtercel deelt zich weer in tweeën

4: Telofase: chromosomen worden over twee dochtercellen verdeeld maar ze blijven zelf ongedeeld en bestaan nog steeds uit twee chromatiden

Direct na meiose 1 vindt een tweede deling plaats meiose 2 : de nog niet verdeelde chromatiden worden nog eens over twee dochtercellen verdeeld > 4 cellen totaal

Question 15

poollichaampjes

Answer 15

Van de 4 haploïde cellen die ontstaan wordt er maar één een eicel - de drie andere worden poollichaampjes > deze spelen verder geen rol en verdwijnen na een tijdje

Bij de meiose van een eicel ontstaan poollichaampjes

Question 16

Carcinogene stof

Answer 16

kankerverwekkende stoffen

Question 17

Cellen van hoger organisme hebben verschillende fasen:

Answer 17

• G1-Fase: na deling ontstane cel: celgroei en langste fase (tot enkele jaren) - bij zenuwcellen levenslang(delen niet)
• S-Fase: DNA verdubbeld
• G2-Fase: controle chromosomen op fouten en reparatie
• M-Fase(mitose): Duurt circa 1 uur

Question 18

Bouw van het DNA

Answer 18

DNA bij eukarioten is sterk gewonden (om eiwitbolletjes “histonen” heen) en gevouwen.

Question 19

Histonen

Answer 19

zijn specifieke eiwitten die als bouwstenen voor DNA dienen

Question 20

Nucleotiden

Answer 20

bouwstenen DNA > Bestaat uit 3 moleculaire groepen

1. Een suiker (desoxyribose)
2. Een fosfaatgroep
3. Een stikstofhoudende base

Question 21

DNA bevat 4 verschillende soorten nucleotiden:

Answer 21

Adenine & Guanine = basen met dubbel ringstructuur

Cytosine & Thymine = hebben alleen ringstructuur

Question 22

Leuning DNA

Answer 22

De “Leuning” is gevormd door herhalende reeks desoxyribose(een suiker) en een fosfaatgroep

Question 23

“Treden” van DNA

Answer 23

worden gevormd door bindingen tussen Adenine(A) met Thymine(T) en Cytocine(C) met Guanine(G) > Ontstaan twee strengen die complementair zijn > verbonden middels waterstofbruggen

Question 24

Moleculaire genetica

Answer 24

Wetenschap van biochemische basis van erfelijkheid
Erfelijk materiaal moet vermogen bezitten om erfelijke code op te slaan en aan nageslacht door te geven (zoals morsecode op strookje papier beschikt DNA over 4 verschillende tekens: de vier basen van de nucleotiden)

Question 25

tripletten

Answer 25

Erfelijke boodschap wordt gevormd door een reeks tripletten = drie opeenvolgende basen (ACG / AGC/ CCT) = Dit geeft 680.000.000.000 verschillende combinaties per triplet

Question 26

specialisatie van cellen

Answer 26

Binnen ontwikkelend organisme (bijvoorbeeld embryo) vindt specialisatie van cellen plaats > ontwikkeling tot huidcel/spiercellen/zenuwcellen etc > dit komt door beïnvloeding van verschillende celgroepen op elkaar > heet Inductie (meestal voor de geboorte)

Question 27

Mutatie

Answer 27

Verandering in het DNA = Mutatie = Meestal erg klein, een puntmutatie > er veranderd dan één base in het DNA in een andere base

Question 28

Deletie

Answer 28

groot deel van DNA verdwijnt door mutatie > meestal gevolg van breuk in DNA welke niet correctie hersteld kan worden

Question 29

Insertie

Answer 29

vorm van mutatie waarbij genetisch materiaal in al aanwezig genetisch materiaal wordt ingevoegd

Question 30

Genoommutatie

Answer 30

extreme vorm van afwijking waarbij afwijkin in aantal chromosmen te vinden is > oorzaak ligt in verstoorde meiose waarbij chromosomen neit netjes uit elkaar gehaald worden > er gaat dan een heel paar naar een cel > verdeling is dus niet evenredig