6- Bloed & Bloedsomloop

Question 1

Bloedsomloop

Answer 1

de constante circulatie van het bloed

Question 2

Samenstelling van het bloed

Answer 2

Rode bloedlichaampjes
Witte bloedlichaampjes
Bloedplaatjes
Rode beenmerg
bloedplasma

ca 5 L bloed bij volwassene = bestaat uit ongeveer gelijke delen bloedplasma(vooral water) en bloedlichaampjes bestaande verschillende onderdelen:

Question 3

Rode bloedlichaampjes(rode bloedcellen):

Answer 3

ronde schijfjes aan randen iets dikker (geen celkern)

belangrijkbestanddeel is ijzer bevattende hemoglobine > kan zuurstof opnemen en af staan op plaatsen waar weinig zuurstof is.

na ca 120 dagen sterft bloedlichaampje > afbraak in lever > ontstaat galkleurstof - hebben vaste vorm

Question 4

Witte bloedlichaampjes:

Answer 4

groter dan rode en bezitten wel een celkern, komen veel minder voor dan rode bloedcellen

verhouding per l3 = 5500 : 5.000.000 - kunnen van vorm wijzigen

Question 5

Bloedplaatjes

Answer 5

fragmenten van cellen, zonder kern vaak in groepjes bij elkaar

Question 6

Rode beenmeg

Answer 6

hier worden bloedplaatjes en witte/rode bloedlichaampjes aangemaakt

Question 7

Bloedplasma

Answer 7

bloed zonder bloedlichaampjes - waterige vloeistof met verschillende stoffen:

Question 8

Water (bloed)

Answer 8

functioneert als oplosmiddel voor andere stoffen

Question 9

eiwitten functies

Answer 9

belangrijk voor transport van niet oplosbare stoffen(vetten/hormonen) maken een tijdelijke verbinding hiermee

• dient als eiwitreserve voor organisme

Question 10

Zouten Functies

Answer 10

dragen vooral bij voor osmotische druk van het bloed

natrium, kalium, kalkverbindingen

Question 11

Antistoffen

Answer 11

afweer van het organisme

Question 12

Functie van bloed

Answer 12

Vervoer uiteenlopende stoffen

Voedingstof: van darm naar lever
Zuurstof: van longen naar lichaamscellen
Koolstofdioxide: van cellen naar longen
Afvalstoffen: cellen naar nieren of lever(onschadelijk)
Hormonen: Klieren naar specifieke locaties
Antistoffen: van milt/lymfeklieren naar virussen/bacterie

Question 13

Bescherming tegen infecties en bloedverlies

Answer 13

Witte bloedlichaampjes maken bacteriën en virussen onschadelijk -

ook bloedplaatsjes beschermen: bij bloedingen stollen deze bij de wond en voorkomen bloedverlies

Question 14

Verdeling lichaamswarmte

Answer 14

bloed neemt warmte op waar veel geproduceerd wordt en laat staat dit bij de huid af aan de omgeving

Question 15

3 soorten bloedvaten in de bloedsomloop: Slagaders, aders, haarvaten

Answer 15

Slagaders :
voeren bloed vanaf het hart naar verschillende lichaamsdelen, dikke en gespierde elastische wanden (kunnen dus wat uitrekken) > hoge bloedruk > liggen diep

Aders :
vervoeren bloed terug richting het hart > dunne en minder elastische wand, lagere bloeddruk > hebben daarom zakvormige kleppen zodat bloed niet terugstroomt > liggen oppervlakkig

Haarvaten :
Fijnste bloedvaten, één cellaag dik > doorlaatbaar voor zuurstof, voedingstof, afvalstoffen, witte bloedcellen

Question 16

dubbele bloedsomloop

Answer 16

een deel van het bloed gaat naar organen en ander deel naar ademhalingsorganen

Question 17

enkelvoudige bloedsomloop

Answer 17

bloed gaat van hart naar kieuwen > dan naar rest van lichaam > dan terug naar hart

Question 18

Hart bestaat uit

Answer 18

uit linker & rechter helft gescheiden door tussenwand -

beide helften bestaan uit een kamer(groot, onder) en boezem(klein boven) - wand van de kamers is dikker

Bloed komt in eerst in de boezems > deze trekken samen en bloed gaat naar kamer >deze trekken zich samen en pompen bloed de slagaders in

Question 19

Kransslagaders

Answer 19

ontspringen zich aan begin van de grote lichaamsslagader

vertakken zich over het gehele hart en zorgen dat harfweesel zelf voortdurend voedsel en zuurstof heeft

> bloed verzamelt zich daarna in de kransaders

Question 20

Kleppen hart

Answer 20

Heeft een plooi en kan maar één richting open, zo kan hart sluiten en bloed niet terugstromen

zit op grens van kamers en boezems = hartkleppen

en aan begin van de slagaders (halvemaanvormige kleppen) >zodat bloed uit aders niet terug hart in stroomt

Question 21

Grote bloedsomloop taak

Answer 21

alle lichaamsdelen voorzien van zuurstof/voedingstoffen

Question 22

Kleine bloedsomloop taak

Answer 22

via longen om eerst bloed te voorzien van zuurstof

Question 23

Grote bloedsomloop

Answer 23

Linker kamer >
Zuurstofrijk bloed in Aorta >
Vertakking kleinere slagaders >
In organen vertakking fijnere bloedvaten >
Vertakking haarvaten >
Zuurstof afgifte middels diffusie en afval opnemen>
Terug naar grotere aders >
Komt uit in onderste of bovenste holle ader >
Terug in rechterboezem

Uitzondering = Poortader:
Ader die van de darm afkomt
deze gaat richting lever
daar worden voedingstoffen opgeslagen en naar behoefte van het lichaam aan de leverader afgegeven

> leverader komt uiteindelijk weer uit op holle ader > dan naar rechterboezem

Question 24

-Aders die naar holle ader stromen zijn ook vernoemt naar orgaan maar geen slagaders:

Answer 24

Linkerarmader / rechternierader etc

Question 25

Kleine bloedsomloop

Answer 25

Samentrekking van rechterboezem >
Zuurstof in rechterkamer >
Gaat naar longslagader >
Bereikt haarvatennet van longen >
Diffusie zuurstof/koolstofdioxide>
Zuurstofrijkbloed in longaders>
Linkerboezem van hart>
Grote bloedsomloop begint

Question 26

Ziekten verspreid door het bloed:

Answer 26

Hepatites:
virus > via spijsverteringskanaal in poortaders > lever > moeheid, misselijk, geelkleurig > geneest meestal na 6-8 weken

Aids

Leukemie
Kanker waarbij witte bloedcellen in beenmerg en lymfklieren zich onbeperkt gaan delen > gezonde weefsel wordt verdrongen door afwijkende cellen > toenemend tekort aan normale bloedcellen onstaat > bloedarmoede en verminderde afweer tegen infecties onstaan

Question 27

Hart- en Vaatziekten

Answer 27

afwijkingen van het hart >hartfunctie is in mindere/meerde mate gestoord

Hartinfarct:
afsluiting van een van de kransslagaders > gevolg is stukje van hartspier sterft af > gepaard met heftige pijn in borsttreek en vaak met koorts (risico: roken, alcoholmisbruik, stress, weinig beweging, overgewicht) - Onverzadigde vetzuren werken juist goed.

Hartvergroting
als hart niet meer in staat is aangevoerde bloed in geheel door lichaam te pompen > wand van hartkamers neemt toe in dikte om dit toch deels te kunnen doen > kortademigheid, ademnood >vochtophopgin in benen > en ritmestornis