9. Taal

Question 1

Het mentale lexicon, wat is het? deel van welk geheugen? En omvat drie type info?

Answer 1

Het woordenboek in ons hoofd. Deel van het semantische geheugen. Drie type info: betekeniseigenschappen, gramaticale eigenschappen en vormeigenschappen

Question 2

Mentaal lexicon: Betekeniseigenschappen

Answer 2

Ieder woord is verbonden aan een concept: klasse van dingen, wezens of gebeurtenissen. Concept koe is verbonden met concept geit

Question 3

Model voor taalproductie (Levelt): formulator

Answer 3

Vormt grammaticaal welgevormde reeks (grammaticale codering).

Question 4

Model voor taalproductie (Levelt): Conceptualisator

Answer 4

Kiezen van boodschap

Question 5

Model voor taalproductie (Levelt): articulator

Answer 5

omzetten naar bewegingsinstructies voor articulatieorganen.

Question 6

Specific language impairment (SLI)

Answer 6

Wanneer taalfunctie vanaf jongs af aan al niet goed ontwikkeld is.

Question 7

Afasie: meest voorkomende oorzaak en onderscheid

Answer 7

Beroerte meest voorkomende oorzaak.

Onderscheid van taalstoornis, spraakstoornis (dyspraxie),

Question 8

Woordvindingsproblemen: omissie

Answer 8

ooo.. Mis…

Woorden worden helemaal weggelaten

Question 9

Woordvindingsproblemen: Subsitutie

Answer 9

woorden worden vervangen door anderen

Question 10

Lexicale parafasieën

Answer 10

Wanneer een doelwoord wordt vervangen door een ander bestaand woord. Soms in betekenis gerelateerd aan doelwoord.

Question 11

Fonologische parafasieën

Answer 11

Een of meer klanken van het doelwoord worden weggelaten of vervangen door andere klank. Vaak resulterend in niet bestaand woord.

Question 12

Fonologische parafasieën: neologisme

Answer 12

Onmogelijk te begrijpen welk woord patiënt bedoeld.

Question 13

Fonologische parafasieën: Jargon

Answer 13

Wanneer patiënt veel neologisme produceert.

Question 14

Niet-propositionele spraak (Bij zeer ernstige afasie is betekenisvolle spraak bijna volledig verdwenen.

• Steriotypie
• Recurring Utterances
• seriële spraak
• Perseveratie

Answer 14

• Steriotypie: Veelvuldig uitdrukkingen gebruiken die weinig betekenis dragen/ irrelevant zijn.
• Recurring Utterances: Produceert een beperkt aantal uitingen (klanken, woorden, zinnen) in allerlei ongepaste situaties: ‘Marks and spancer’ gebruiken voor alles wat je wil zeggen.
• seriële spraak: wel in staat rijtjes af te maken zoals weken of maanden
• Perseveratie: Onwillekeurig herhalen van woorden of zinsdelen.

Question 15

Agrammatisme. Ook wel bekend als?

Answer 15

Kunnen geen grammatica gebruiken. Ook wel telegramstijl.

Question 16

Paragrammatisme

Answer 16

awale was lang en para in z’n hoofd

Lange en complexe zinnen. Verkeerd gebruik van vervoegingen, functiewoorden, etc. Zeer moeilijk te begrijpen.

Question 17

Agrammaticaal begrip

Answer 17

Raden naar betekenis van woorden

Question 18

Afasie van Broca

Answer 18

Redelijk intact taalbegrip, maar ernstige woordvindingsproblemen en articulatieproblemen. Laag spraaktempo. Zinnen zijn vaak agrammatisch.

Question 19

Afasie van Wernicke en inzicht van patiënten?

Answer 19

(zeer) beperkt taalbegrip, met name op het niveau van individuele woorden en klanken. Vloeiende spraak en normaal tot versneld tempo. Vaak weinig inzicht in hun stoornis.

Question 20

Conductieafasie

Answer 20

Begrip redelijk intact. Productieproblemen vergelijkbaar met Wernicke. Ernstige stoornis in herhalen van gesproken taal. Doen in tegenstelling tot Wernicke wel pogingen om fouten te verbeteren.

Question 21

Transcorticale afasie

Answer 21

Problemen met het koppelen van woorden aan woordbetekenissen, hetzij in waarneming (sensorische vorm) of productie (motorische vorm).

Question 22

Globale afasie

Answer 22

Ernstige vorm van afasie waarbij zowel productie als begrip is aangetast.

Question 23

PALPA-model

Answer 23

Ziet taalsysteem als gespecialiseerd verwerkingsmodule die ieder afzonderlijk kunnen wegvallen met ondubbelzinnige symptomen als resultaat.

Question 24

Dyspraxie vs Dysartrie. Stoornis op welk niveau?

Answer 24

• Dyspraxie: Stoornis in de programmering van articulatiebewegingen. In zuivere vorm niks mis met articulatoren of taalbegrip. Stoornis op centraal niveau.
• Dysartrie: Verzamelnaam voor spraakstoornissen die veroorzaakt worden door er gebrekkige controle over articulatiespieren als gevolg van schade in het motorische deel van het centrale zenuwstelsel. Stoornis op perifeer niveau

Question 25

verworven dyslexie en aandachtsdyslexie

Answer 25

Verworven dyslexie: afasiepatienten met met vorm van leesstoornis.
Aandachtsdyslexie: niet kunnen benoemen van individuele letters. Is een vorm van leesstoornis.

Question 26

Afasie: verworven dyslexie: neglect of positionele dyslexie

Answer 26

Alleen helft van een woord lezen

Question 27

Fonologische dysgrafie vs Grafemische bufferdysgrafie

Answer 27

• Fonologische dysgrafie: pseudowoorden niet meer kunnen schrijven.
• Grafemische bufferdysgrafie: Woordvorm nog intact maar lettervolgorde verkeerd of letters vervangen door anderen.

Question 28

Mentaal lexicon: Vormeigenschappen

Answer 28

Bestaande uit abstracte klankeenheden die we fonemen noemen.

Question 29

Welk onderscheid in afasie?

Answer 29

Diffusie schade of weefselschade

Question 30

Mentale lexicon: grammaticale eigenschappen

Answer 30

Woorden worden hier samengevoegd tot zinnen en zinnen volgen grammaticale regels.
Grammaticale eigenschappen van een woord worden vaak lemma genoemd.